Στη βαθιά τραυματική εμπειρία που βίωσαν τα παιδιά-πρόσφυγες που βρίσκονται στον καταυλισμό της Μόρια αναφέρεται ο βρετανικός Guardian σε δημοσίευμα με τίτλο «Βρήκαμε την κόλαση: το τραύμα είναι βαθύ για τα παιδιά στο κέντρο της Μόριας».

Το δημοσίευμα δείχνει ζωγραφιές των παιδιών, που αποτυπώνουν το τραύμα τους. Φοβισμένα πρόσωπα σε μια βάρκα που βρίσκεται πάνω στη θάλασσα, αεροπλάνα που ρίχνουν βόμβες σε σπίτια και ανθρώπους είναι μερικά από τα σχέδια των παιδιών.

«Τα σκίτσα δημιουργήθηκαν από παιδιά και αποτελούν μέρος ενός φαινομένου που αυξάνεται στον καταυλισμό προσφύγων στη Μόρια. Όλοι έχουν επιχειρήσει να αυτοκτονήσουν ή να αυτοτραυματιστούν από τότε που ήρθαν σε αυτό το μέρος», λέει το δημοσίευμα.

Περίπου 3.000 ανήλικοι ζουν στον καταυλισμό, τον οποίο οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα χαρακτηρίζουν ως ένα τεράστιο υπαίθριο «ψυχικό άσυλο», λόγω του υπερπληθυσμού και των άθλιων υγειονομικών συνθηκών. «Την περασμένη Τρίτη, ένας έφυβος προσπάθησε να κρεμαστεί. Τον Αύγουστο ένα 10χρονο αγόρι απέτυχε να αυτοκτονήσει», προσθέτει ο συντάκτης.

Ζουν σε ομάδες 30 ατόμων και μέσα σε διάσπαρτα σκουπίδια

Στη Μόρια διαμένουν 9.000 άτομα, αν και το κέντρο έχει χωρητικότητα μόλις για το ένα τρίτο του πληθυσμού. Οι μετανάστες ζουν σε ομάδες που ξεπερνούν τα 30 άτομα, σε σκηνές ή σε κοντέινερς που απέχουν μεταξύ τους μόλις μερικά εκατοστά. Τα σκουπίδια είναι διάσπαρτα παντού και καθιστούν την ατμόσφαιρα αποπνικτική.

Η Λέσβος μετατράπηκε σε Αλκατράζ

Οι περισσότεροι προέρχονται από εμπόλεμες χώρες, όπως η Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν, που φτάνουν στη Λέσβο από την Τουρκία. Η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας για το προσφυγικό, με στόχο τη μείωση των ροών, ουσιαστικά μετέτρεψε τη Λέσβο σε Αλκατράζ, αφήνοντας τους ανθρώπους φυλακισμένους στο νησί, χωρίς διέξοδο.

Η Λούκα Φοντάνα, συντονίστρια των Γιατρών Χωρίς Σύνορα Ελλάδος, εξηγεί στην εφημερίδα ότι αν και η μεγάλη πλειοψηφία των μεταναστών που βρίσκονται στη Μόρια έχουν υποστεί τραυματική εμπειρία, η κατάσταση στον καταυλισμό επιδεινώνει το τραύμα τους.

«Έχω δουλέψει σε καταυλισμούς με άτομα με Έμπολα στη Σιέρα Λεόνε και την Γκουινέα, όμως σας εγγυώμαι ότι αυτή είναι η χειρότερη κατάσταση που έχω δει», λέει.

Καθημερινές συγκρούσεις, βιασμοί και συμμορίες

«Η ζωή στη Μόρια είναι καθημερινή μάχη για τους επιζώντες, με συνήθεις διενέξεις ανάμεσα στις διάφορες εθνικές ομάδες για κάτι τόσο απλό όσο ένα γεύμα και που συχνά εξελίσσονται σε συμπλοκές. Να μην αναφέρουμε ότι, σύμφωνα με οργανώσεις, συμμορίες βιάζουν γυναίκες μέσα στις τουαλέτες», αναφέρει το δημοσίευμα.

Για να προστατευτεί, η 13χρονη Φατιμά κοιμάται με ένα μαχαίρι κάτω από το μαξιλάρι της. «Ο βιασμός δεν είναι η μόνη απειλή που αντιμετωπίζει ένα κορίτσι από το Ιράκ. Η άλλη είναι η κατάθλιψη», καθώς η Φατιμά έχει προσπαθήσει να αυτοκτονήσει. Η μητέρα της μάλιστα λέει ότι οι κόρες της έχουν μεταμορφωθεί από τότε που ήρθαν. Έχουν γίνει επιθετικές. «Ήρθαμε από το Ιράκ τον περασμένο Μάιο για να βρούμε ειρήνη, αλλά εδώ στη Μόρια βρήκαμε την κόλαση».

Σύμφωνα με μέλη των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, οι γονείς φοβούνται ότι τα παιδιά τους έχουν υποστεί μη αναστρέψιμη ψυχολογική ζημιά. Ορισμένα παιδιά σταμάτησαν να μιλούν ή έχουν υποστεί αυτοτραυματισμούς. Σε λίγο καιρό, οι γονείς υποφέρουν εξίσου με τα παιδιά τους.

New York Times: «Καλύτερα να πνιγόμουν», δηλώνει πρόσφυγας από τη Μόρια

Τις άθλιες συνθήκες που επικρατούν στο hotspot της Μόριας αναδεικνύει ένα συγκλονιστικό ρεπορτάζ των New York Times, με πρόσφυγες να ομολογούν ότι θα προτιμούσαν να είχαν πνιγεί παρά να βρεθούν εκεί.

Χαρακτηριστική η περίπτωση ενός Αφγανού αγρότη που έφθασε στη Λέσβο τον Ιούνιο με τη γυναίκα του και τα τρία μικρά παιδιά τους. Όπως λέει ο 34χρονος, το σπίτι τους καταστράφηκε στις μάχες μεταξύ των Ταλιμπάν και του στρατού. Τώρα η πενταμελής οικογένεια προσπαθεί να επιβιώσει σε ένα αντίσκηνο για δύο άτομα.

Η μέρα τους ξεκινά στις 04:00 τα χαράματα όταν ο Ραχμουντίν Ασράφι πάει να πιάσει σειρά στην ουρά για το συσσίτιο -ψωμί και νερό- που διανέμεται συνήθως τέσσερις ώρες αργότερα. Γύρω στις 09:30 π.μ. ξαναπιάνει θέση στην ουρά για το μεσημεριανό και το ίδιο για το βραδινό. Τις μέρες που πρέπει να πάει να τρέξει για τα χαρτιά του, ή να πάει στο γιατρό – η τρίχρονη κορούλα του νοσηλεύθηκε πρόσφατα με σκωληκοειδίτιδα- η οικογένεια χάνει κάποια γεύματα ή τρώει τα περισσεύματα που φέρνουν συμπατριώτες.

«Παλαιότερα νόμιζα ότι η Ελλάδα είναι ένα απ’ τα καλύτερα μέρη να ζει κανείς», λέει στην αμερικανική εφημερίδα ο Ασράφι. «Τώρα πιστεύω ότι θα ήταν καλύτερα να είχα πνιγεί καθώς περνούσαμε τη θάλασσα»…

Οι περισσότεροι από τους περίπου 9.000 πρόσφυγες που ζουν στη Μόρια σ’ έναν χώρο προορισμένο κανονικά για 3.100 άτομα έφυγαν για να γλιτώσουν από τις εμπόλεμες ζώνες της Συρίας, του Ιράκ και του Αφγανιστάν. Υπάρχουν όμως και πολλοί από άλλες χώρες όπως ο Μάικλ Τάμπα. Πρώην πολιτικός κρατούμενος στην πατρίδα του το Κογκό ο ηλικίας 31 ετών άνδρας επέζησε από βασανιστήρια κι ένα επικίνδυνο ταξίδι με βάρκα από την Τουρκία. Αλλά η στιγμή που πλησίασε πιο κοντά στο θάνατο ήταν όταν επιχείρησε να βάλει τέρμα στη ζωή του πίνοντας ένα μπουκάλι χλωρίνη μετά από έντεκα μήνες στην κόλαση της Μόρια. Γλίτωσε όταν τον μετέφεραν επειγόντως στο νοσοκομείο

«11 μήνες στη Μόρια, Μόρια, Μόρια. Είναι πολύ τραυματικό», λέει.

«Οι συνθήκες έχουν τροφοδοτήσει τις κατηγορίες ότι ο καταυλισμός αφέθηκε να κακοφορμίσει για να αποτραπεί η μετανάστευση κι ότι γίνεται κατάχρηση των κονδυλίων που έδωσε η Ευρωπαϊκή Ένωση στην Ελλάδα», σημειώνει το ρεπορτάζ.

Ελάχιστοι πρόσφυγες στο hotspot της Λέσβου νιώθουν ασφαλείς. Ένας 25χρονος φοιτητής από το Ιράκ έδειξε στον δημοσιογράφο των New York Times τις ουλές από τις πληγές που του προκάλεσαν με μαχαίρι άλλοι πρόσφυγες. Ζήτησε να μην κατονομαστεί για το φόβο αντιποίνων…

Τα κρούσματα σεξουαλικής βίας, διαπιστώνει η εφημερίδα, είναι επίσης συχνά -τουλάχιστον 70 από τον περασμένο Μάρτιο, σύμφωνα με εκτιμήσεις της International Rescue Committee.

Η ίδια ανθρωπιστική οργάνωση λέει ότι από τους 126 πρόσφυγες που εξέτασαν γιατροί της στη Μόρια το τελευταίο εξάμηνο, το ένα τρίτο αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει.

«Έχω βρεθεί σε πολύ φρικτούς καταυλισμούς και έζησα απίστευτες καταστάσεις», λέει η Λουίζ Ρολάν Γκοσλέν – επικεφαλής της αποστολής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα (MSF) στην Ελλάδα, η οποία έχει περάσει πέντε χρόνια στο Κονγκό και το Νότιο Σουδάν. «Πρέπει να πώ ότι πω ότι στον καταυλισμό της Μόρια έχω παρατηρήσει το μεγαλύτερο βαθμό πόνου»…

Der Spiegel: Λέσβος, το νησί των καταραμένων

«Υπερπλήρη κοντέινερ, βία, απόπειρες αυτοκτονίας παιδιών. Οι πρόσφυγες στη Λέσβο ζουν υπό τόσο καταστροφικές συνθήκες που οι ελληνικές αρχές προχωρούν σε μερική εκκένωση του καταυλισμού. Είναι αυτό το τέλος της προσφυγικής συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας;» διερωτάται το Spiegel Online σε ανταπόκριση από τη Λέσβο με τίτλο «Το νησί των καταραμένων».

Η γερμανική ιστοσελίδα παρατηρεί: «Σύμφωνα με στοιχεία της ελληνικής κυβέρνησης στα ελληνικά νησιά ζουν περίπου 20.000 πρόσφυγες και μετανάστες, τρεις φορές περισσότεροι από ότι είναι σε θέση να φιλοξενήσουν οι καταυλισμοί. Ιδιαίτερα δύσκολες είναι οι συνθήκες διαβίωσης στη Μόρια. Οργανώσεις αρωγής μιλούν για «ανθρωπιστική καταστροφή». (…)

Η καγκελάριος Μέρκελ επιμένει να χαρακτηρίζει την προσφυγική συμφωνία επιτυχία παραπέμποντας στη δραματική μείωση του αριθμού προσφύγων και μεταναστών που φθάνουν στα ελληνικά νησιά από την υπογραφή της συμφωνίας την άνοιξη του 2016. Το δράμα των προσφύγων δεν μοιάζει να παίζει ρόλο σε αυτούς τους υπολογισμούς. Χώρες, όπως η Ουγγαρία και η Ιταλία θα προτιμούσαν ούτως ή άλλως η Ευρώπη να αποποιούνταν κάθε ευθύνη για όσους ζητούν βοήθεια. (…)

Οι συνθήκες διαβίωσης στη Μόρια έχουν επιδεινωθεί σε τέτοιο βαθμό που ο έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας αναγκάστηκε να αναλάβει πρωτοβουλία. Τη Δευτέρα οι ελληνικές αρχές άρχισαν να μεταφέρουν μερικές εκατοντάδες πρόσφυγες «που χρίζουν ειδικής προστασίας», όπως λέγεται, στην ηπειρωτική Ελλάδα, όπως ζητούν εδώ και μήνες ανθρωπιστικές οργανώσεις. Με τον τρόπο αυτό η ελληνική κυβέρνηση αποκλιμακώνει βραχυπρόθεσμα την κατάσταση στη Λέσβο. Παράλληλα όμως δημιουργεί νέα προβλήματα. Ο αριθμός των προσφύγων στην Ελλάδα αυξήθηκε ούτως ή άλλως τις τελευταίες εβδομάδες. Αν ανοίξει, έστω και εν μέρει, ο δρόμος των μεταναστών προς την Αθήνα, τότε αυτό ενδέχεται να ενθαρρύνει ακόμα περισσότερους πρόσφυγες να περάσουν από την Τουρκία στην Ελλάδα. Για μια ακόμα φορά η ευρωπαϊκή προσφυγική πολιτική επιστρέφει και πάλι στο σημείο εκκίνησης».

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]