Οταν εμπεδωθεί η θριαμβευτική νίκη του Τζο Μπάιντεν και σβήσουν τα φώτα της γιορτής, ο 46ος πρόεδρος των ΗΠΑ θα έχει πολλή δουλειά. Είναι μάλλον αμφίβολο αν θα του δοθεί και η άτυπη μικρή «περίοδος χάριτος», ως είθισται σε νεοεκλεγέντες ηγέτες.
Ενας βετεράνος πολιτικός, όπως είναι ο Τζο Μπάιντεν, γνωρίζει καλά ότι η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού, γι’ αυτό απέφυγε να δώσει βαρύγδουπες υποσχέσεις στην προεκλογική εκστρατεία. Οταν θα αναλάβει, γνωρίζει ότι θα έχει μπροστά του πολλά προβλήματα κι εμπόδια, τα περισσότερα συνυφασμένα με την πανδημία και τις γεωπολιτικές κρίσεις που προέκυψαν τα τελευταία χρόνια.
1.Κορονοϊός – περίθαλψη
Η διαχείριση της υγειονομικής κρίσης από τη διοίκηση Τραμπ ήταν ένας από τους λόγους που ο απερχόμενος πρόεδρος έχασε ψήφους.
Στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Τραμπ κατηγορούσε τον Μπάιντεν ότι θα καταστρέψει την οικονομία της χώρας καθώς θα επιβάλει γενικό λοκντάουν σε περίπτωση νίκης του.
Ο Μπάιντεν δεν μπορεί να επιβάλει γενικό λουκέτο σε επιχειρήσεις και μετακινήσεις, όπως το εννοούμε στην Ευρώπη, καθώς αναλαμβάνουν οι Πολιτείες να διαχειριστούν την επιβολή μέτρων. Οπωσδήποτε, όμως, στον πρόεδρο εναπόκειται το γενικό πλαίσιο της διαχείρισης της μεγάλης υγειονομικής κρίσης, ενώ πολύ γρήγορα θα κληθεί να διευθετήσει και το ανοιχτό θέμα της περίθαλψης.
Οπως επισημαίνουν ειδικοί αναλυτές στις ΗΠΑ, η υπόσχεσή του για την επέκταση του συστήματος περίθαλψης «Medicare» σε όλους τους πολίτες θα είναι ένα πολύ δύσκολο εμπόδιο, που μάλλον αδυνατεί να το ξεπεράσει.
2.Μετανάστευση
Αναμένονται νέες μάχες στο Κογκρέσο για την υλοποίηση της υπόσχεσης των Δημοκρατικών ότι θα αλλάξουν οι νόμοι για τη μετανάστευση και θα σταματήσει η ανέγερση του μεγάλου τείχους στα σύνορα των ΗΠΑ.
Το σχέδιο του τείχους δεν υλοποιήθηκε ούτε μέσα στα τέσσερα χρόνια του Τραμπ και πολλοί κάτοικοι του Νότου τον κατηγορούν γι’ αυτό.
3.Εκπαίδευση
Αλλος ένας τομέας που θα… σκαλώσουν τα σχέδια του Μπάιντεν. Η πρόθεση για κολέγια χωρίς δίδακτρα και περισσότερα χρήματα για την ενίσχυση των σχολείων με διδακτικό προσωπικό, σε περιοχές με χαμηλό δείκτη εκπαίδευσης, θα συναντήσει ένα τείχος αντίδρασης στο Κογκρέσο.
4.Φορολογία – εμπόριο
Η αύξηση της φορολογίας στα εισοδήματα των πλουσίων είναι μια εύκολη υπόσχεση, που συνήθως παραμένει στις προεκλογικές καλένδες.
Ο Μπάιντεν έχει υποσχεθεί τη βιομηχανική αναγέννηση των ΗΠΑ, με επιπλέον θέσεις εργασίας και παραγωγή περισσότερων προϊόντων επί αμερικανικού εδάφους.
Ο σχεδιασμός του προβλέπει 1 εκατομμύριο νέες θέσεις μόνο στην αυτοκινητοβιομηχανία και επιβολή φόρου 10% στις επιχειρήσεις που μεταφέρουν θέσεις εργασίας στο εξωτερικό – αντίστοιχα όσες επιχειρήσεις ενισχύουν την εγχώρια παραγωγή θα επωφελούνται με μείωση φόρου 10%.
Παρά τις εξαγγελίες του δεν θα μπορέσει εύκολα να καταργήσει την επιθετική εμπορική πολιτική του Τραμπ, η οποία έβλαψε τις σχέσεις με την Ε.Ε., το Μεξικό και τον Καναδά. Σύμφωνα με οικονομολόγους, το οικονομικό- φορολογικό σχέδιο του Μπάιντεν προβλέπει μεγαλύτερο ομοσπονδιακό έλλειμμα, που κινείται σήμερα ήδη στα 3,3 τρισ. δολάρια.
5.Κοινωνικά ζητήματα
Μπάιντεν και Καμάλα Χάρις έχουν υποσχεθεί κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων, της αστυνομικής βίας κατά των Αφροαμερικανών και ίση μεταχείριση των φυλετικών ομάδων από τη διοίκηση. Επίσης, αλλαγή ρότας σε κοινωνικά ζητήματα (αμβλώσεις, ομάδες ΛΟΑΤΚΙ κ.λπ.).
Η πλήρωση της κενής θέσης του Ανωτάτου Δικαστηρίου από μια υπερσυντηρητική δικαστή ενδέχεται να δυσκολέψει εν μέρει την κοινωνική πολιτική του επόμενου προέδρου.
6.Κλίμα
Ο Μπάιντεν έχει δεσμευθεί για επανένταξη της χώρας στη Συμφωνία για το Κλίμα και στο σχέδιό του περιλαμβάνεται ο στόχος για μηδενικές εκπομπές ρύπων άνθρακα έως το 2050. Επίσης έχει υποσχεθεί τη στροφή στην πράσινη οικονομία. Αμερικανοί αναλυτές προειδοποιούν ότι η γραφειοκρατία και οι αντιδράσεις ενδεχομένως να καθυστερήσουν την υλοποίηση των σχεδίων του.
7.Κατοικία
Ο Μπάιντεν έχει υποσχεθεί φθηνότερες κατοικίες για τις πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού και προσπάθειες να καταργηθούν οι κανονισμοί που ενισχύουν τους φυλετικούς διαχωρισμούς στην απόκτηση σπιτιού.
Τι περιμένουν οι Ευρωπαίοι
Η Ε.Ε. περιμένει ότι οι ΗΠΑ θα στραφούν και πάλι προς τους συμμάχους τους και θα ενισχυθούν οι δεσμοί με το ΝΑΤΟ. Επίσης, Ευρωπαίοι και Αμερικανοί θα επαναδιαπραγματευτούν τις εμπορικές συμφωνίες. Ο Μπάιντεν ταιριάζει περισσότερο στην Ευρώπη, όμως δεν είναι βέβαιο ότι ένας Δημοκρατικός πρόεδρος θα κάνει όλα τα χατίρια των Βρυξελλών.
Οι Ευρωπαίοι μπορεί να δεχθούν την αύξηση των αμυντικών δαπανών στο ΝΑΤΟ -μετά από διαπραγμάτευση- αλλά δεν θέλουν τη μείωση της δύναμης του αμερικανικού στρατού ασφάλειας της Ευρώπης.
Την ίδια ώρα, η Γερμανία, που θέλει να έχει ηγετικό ρόλο στην Ευρώπη, δεν πιστεύει ότι ο Μπάιντεν θα είναι πολύ «βολικός» για τα ευρωπαϊκά συμφέροντα. Η Ε.Ε. -και κυρίως η Ελλάδα και η Κύπρος- θα ήθελε μεγαλύτερη ενασχόληση και εμπλοκή των ΗΠΑ στην αντιμετώπιση της κρίσης στην Ανατολική Μεσόγειο, ώστε να περιοριστεί η επιθετικότητα της Τουρκίας.
Οι ελληνικές ελπίδες
Οι δηλώσεις του Τζο Μπάιντεν, προεκλογικά, για υποστήριξη της Ελλάδας στη διένεξή της με την Τουρκία, προσφέρει ανακούφιση. Ο Μπάιντεν θα πρέπει να διαχειριστεί έναν πολύ δύσκολο σύμμαχο στο ΝΑΤΟ, καθώς ο Ταγίπ Ερντογάν έχει ανοίξει πολλά μέτωπα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και στη Μέση Ανατολή.
Ο Τραμπ ακολούθησε την υπόσχεσή του για απεμπλοκή από τις κρίσεις και τους πολέμους της Μέσης Ανατολής -σχέδιο που υπηρέτησε πιστά και άφησε τον Τούρκο πρόεδρο να «αλωνίζει».
Ο Μπάιντεν έχει υποσχεθεί επιστροφή στην πυρηνική συμφωνία του Ιράν (την οποία είχε επιτύχει ο Ομπάμα) υπό τον όρο να επανέλθει η Τεχεράνη στη Συμφωνία των Εξι για τον περιορισμό των πυρηνικών της φιλοδοξιών. Ο Μπάιντεν δεν θέλει και άλλους πολέμους και δεν θα μεταβάλει την ισχύουσα ισορροπία με το Ισραήλ μετακινώντας την αμερικανική πρεσβεία από την Ιερουσαλήμ.
Το μέτωπο με Ρωσία και Κινα
Ο Ντόναλντ Τραμπ είχε αναπτύξει ιδιαίτερες προσωπικές σχέσεις με αυταρχικούς ηγέτες όπως ο Ερντογάν, ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν, ακόμη και ο Βορειοκορεάτης ηγέτης Κιμ. Ως προς τη Ρωσία οι σχέσεις των ΗΠΑ θα αλλάξουν.
Ο Μπάιντεν θα διατηρήσει τις κυρώσεις εις βάρος της Ρωσίας, αλλά θα επιδιώξει συνομιλίες για τη διατήρηση της συμφωνίας ελέγχου των πυρηνικών εξοπλισμών (η νέα συνθήκη START για τη μείωση των πυρηνικών όπλων λήγει στις 5 Φεβρουαρίου).
Η Κίνα δεν περιμένει τεράστιες αλλαγές, αλλά ελπίζει σε μεγαλύτερα περιθώρια συνεννόησης. Ο Μπάιντεν δεν θα δείξει υποχωρητικότητα, το μόνο εμφανές που ίσως αλλάξει θα είναι το ύφος της πολιτικής.
Ο Μπάιντεν έχει υποσχεθεί, άλλωστε, ότι θα επεκτείνει την πολιτική στήριξης των αμερικανικών προϊόντων έναντι μεγάλων ευρωπαϊκών και ασιατικών ανταγωνιστών. Ισως να επιδιώξει διαπραγματεύσεις με την Κίνα και να μην καταφύγει σε νέους δασμούς.
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr