Αρχικά την είδηση είχε μεταδώσει η βρετανική συμβουλευτική στρατιωτική υπηρεσία Maritime Trade Operations και σύμφωνα με το ελληνικό υπουργείο Ναυτιλίας μεταξύ των μελών του πληρώματος είναι και ένας Έλληνας που είναι ναυτολογημένος ως δόκιμος πλοίαρχος.
Λίγο μετά τις 3.00 το μεσημέρι, ώρα Ελλάδος, το περσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA με σύντομο τηλεγράφημά του ανέφερε ότι η κατάληψη του πλοίου έγινε από το Ιρανικό Ναυτικό. Δεν κατονομάζεται το σκάφος, αλλά αναφέρεται ότι η επιχείρηση πραγματοποιήθηκε ως αποτέλεσμα δικαστικής απόφασης.
Several armed “unauthorised persons” in military style uniforms have boarded an oil tanker in the Gulf of Oman, officials say@Taz_Ali_ reportshttps://t.co/o3CS0zAJX1
— i newspaper (@theipaper) January 11, 2024
Στο τάνκερ St Nikolas, με σημαία Νήσων Μάρσαλ, το οποίο τον περασμένο χρόνο κατασχέθηκε από τις ΗΠΑ για μεταφορά ιρανικού πετρελαίου, επιβιβάσθηκαν ένοπλοι καθώς έπλεε ανοικτά της πόλης Σοχάρ του Ομάν, σύμφωνα με την βρετανική ασφαλιστική εταιρεία Ambrey και το σύστημα εντοπισμού AIS του πλοίου έκλεισε καθώς κατευθυνόταν προς το ιρανικό λιμάνι Μπαντάρ-ε-Τζασκ.
«Το Ναυτικό του Στρατού του Ιράν ανακοίνωσε την σύλληψη αμερικανικού τάνκερ στον Κόλπο του Ομάν κατόπιν δικαστικής εντολής», μετέδωσαν τα ιρανικά μέσα ενημέρωσης επικαλούμενα ανακοίνωση του ιρανικού στρατού. Δεν είναι σαφής ο λόγος για τον οποίο τα ιρανικά μέσα χαρακτηρίζουν το πλοίο αμερικανικό τάνκερ.
Αγωνία για το πλήρωμα και τον Έλληνα ναυτικό
Η ελληνική ιδιοκτήτρια εταιρεία του Empire Navigation, με την οποία επικοινώνησε το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ανέφερε η επαφή με το δεξαμενόπλοιο St. Nikolas χάθηκε περίπου στις 06:30 ώρα Αθήνας καθώς έπλεε στα ανοιχτά των ακτών του Ομάν, κοντά στο Sohar. Το σκάφος είναι επανδρωμένο με συνολικά 19 μέλη πλήρωμα, 18 υπήκοοι Φιλιππίνων και ένας Έλληνας.
Το πλοίο είχε φορτώσει τις προηγούμενες ημέρες στη Βασόρα του Ιράκ φορτίο περίπου 145.000 τόνων αργού πετρελαίου με προορισμό την Αλιαγά (Τουρκία), μέσω της διώρυγας του Σουέζ. Ο ναυλωτής του πλοίου είναι η Tupras.
Η βρετανική εταιρεία ναυτικής ασφαλείας Ambrey ανέφερε ότι το δεξαμενόπλοιο με σημαία Νήσων Μάρσαλ κατευθυνόταν προς το Μπαντάρ-ε-Τζασκ στο Ιράν όταν ανοιχτά του Ομάν επιβιβάστηκαν 4-5 ένοπλοι.
Πρόκειται για το πετρελαιοφόρο Suez Rajan, το οποίο πλέον έχει μετονομαστεί, και στο οποίο παλαιότερα είχαν εντοπιστεί και κατασχεθεί από τις ΗΠΑ ένα εκατομμύριο βαρέλια ιρανικού αργού πετρελαίου.
Η κατάληψη
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, το περιστατικό ξεκίνησε νωρίς το πρωί της Πέμπτης στα ύδατα μεταξύ Ομάν και Ιράν κοντά στα στενά του Ορμούζ.
Η βρετανική στρατιωτική υπηρεσία ανακοίνωσε ότι έλαβε αναφορά από τον υπεύθυνο ασφαλείας του πλοίου ότι άκουγε «άγνωστες φωνές μέσω τηλεφώνου» μαζί με τον καπετάνιο του πλοίου. Στη συνέχεια περαιτέρω προσπάθειες επικοινωνίας με το πλοίο απέτυχαν όταν άνδρες με «μαύρες στρατιωτικές στολές και μαύρες μάσκες» επιβιβάστηκαν.
Κατά την ιδιωτική εταιρεία πληροφοριών Ambrey «έξι στρατιωτικοί» επιβιβάστηκαν στο πλοίο, το οποίο αναγνώρισε ως το πετρελαιοφόρο “St. Nikolas”.
Σύμφωνα με το Associated Press, “St. Nikolas” είναι η νέα ονομασία του Suez Rajan, το οποίο συνδεόταν με την ελληνική ναυτιλιακή εταιρεία Empire Navigation.
Η διαμάχη
Τον Φεβρουάριο του 2022 το Suez Rajan εντοπίστηκε μέσω δορυφορικών φωτογραφιών να μεταφέρει πετρέλαιο από νησί του Ιράν, που αποτελεί τον κύριο τερματικό σταθμό διανομής πετρελαίου στον Περσικό Κόλπο.
Οι ΗΠΑ είχαν ανακοινώσει τότε ότι το σώμα των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης (IRGC) προσπαθούσε να στείλει ιρανικό πετρέλαιο στην Κίνα, σε παραβίαση των αμερικανικών κυρώσεων.
Επί μήνες το δεξαμενόπλοιο παρέμενε αγκυροβολημένο στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας στα ανοιχτά της βορειοανατολικής ακτής της Σιγκαπούρης πριν αποπλεύσει ξαφνικά για την ακτή του Τέξας χωρίς εξήγηση.
Τελικά εκφόρτωσε σε άλλο δεξαμενόπλοιο τον Αύγουστο, κατόπιν εντολής του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ.
Τον Σεπτέμβριο, η Empire Navigation ομολόγησε την ενοχή της για λαθρεμπόριο ιρανικού αργού πετρελαίου και συμφώνησε να πληρώσει πρόστιμο 2,4 εκατομμυρίων δολαρίων για υπόθεση που αφορούσε το δεξαμενόπλοιο.
Νωρίτερα, ο ανώτατος διοικητής του ναυτικού σκέλους των Φρουρών της Επανάστασης είχε απειλήσει με αντίποινα αν κάποια πλευρά επιχειρούσε να κατασχέσει το πετρέλαιο από το Suez Rajan.
Στη δημοσιότητα από τον Πέμπτο στόλο των ΗΠΑ, και ένα βίντεο – ντοκουμέντο από την επίθεση των Ιρανών στο ελληνόκτητο πλοίο, το 2023
Προειδοποιεί το Κυπριακό Ναυτιλιακό Επιμελητήριο
Στο μεταξύ, οι συνεχείς επιθέσεις από τους φιλοϊρανούς Χούθι της Υεμένης σε πλοία που χρησιμοποιούν ναυτιλιακές γραμμές της Ερυθράς Θάλασσας θα μπορούσαν να έχουν «ουσιώδη» αντίκτυπο στις οικονομίες και αρνητικές επιπτώσεις στις τιμές, δήλωσε την Πέμπτη κορυφαίος εκπρόσωπος της κυπριακής ναυτιλιακής βιομηχανίας.
Οι επιθέσεις των Χούθι έχουν διαταράξει μια ζωτικής σημασίας εμπορική οδό, ιδιαίτερα πετρελαίου, καθώς τα πλοία έχουν πρόσβαση στη Διώρυγα του Σουέζ μέσω της Ερυθράς Θάλασσας. Ορισμένες ναυτιλιακές εταιρείες αναγκάστηκαν να εκτρέψουν τα πλοία από την Ερυθρά Θάλασσα σε μεγαλύτερες διαδρομές.
«Στις χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από πρώτες ύλες όπως αέριο, σιτηρά, φαρμακευτικά προϊόντα, θα πρέπει να υποθέσουμε ότι θα έχει ουσιαστικό αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή, στις επιχειρηματικές δραστηριότητες και αυτό θα έχει πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα», είπε ο Θωμάς Καζάκος, γενικός Διευθυντής Κυπριακού Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου.
Οι τιμές των ναύλων είχαν ήδη αυξηθεί, είπε. Το Κυπριακό Επιμελητήριο αντιπροσωπεύει περίπου 200 μεγάλες εταιρείες πλοιοκτησίας, διαχείρισης πλοίων, ναυλώσεων και ναυτιλιακών εταιρειών που εδρεύουν είτε στην Κύπρο είτε στο εξωτερικό. Η Κύπρος έχει τον τρίτο μεγαλύτερο ναυτιλιακό στόλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά τη Μάλτα και την Ελλάδα.
Μάλιστα, κρούωντας τον κώδωνα του κινδύνου για τις επιπτώσεις των επιθέσεων των Χούθι στη διεθνή ναυσιπλοΐα στην Ερυθρά Θάλασσα, ο Γενικός Διευθυντής του Κυπριακού Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου Θωμάς Καζάκος είχε υποστηρίξει μια εβδομάδα πριν στο ΚΥΠΕ πως αν η κατάσταση δεν αντιμετωπιστεί, το κόστος της αναταραχής στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα ίσως να ξεπεράσει αυτό της πανδημίας του κορονοϊού.
Επίσης, πρόσθεσε η νέα αναταραχή στο θαλάσσιο εμπόριο, εφόσον δεν αντιμετωπιστεί, θα έχει πιο εμφανείς επιπτώσεις σε ένα νησιώτικο κράτος, όπως την Κύπρο, όπου το εμπόριο διεξάγεται σε ποσοστό 98% διά θαλάσσης. Όπως εξήγησε, η παράκαμψη της διώρυγας του Σουέζ, μιας κρίσιμης θαλάσσιας οδού από τις χώρες της Ασίας προς την Ευρώπη, συνιστά «μια σοβαρή καθυστέρηση στο χρόνο ταξιδιού, αυξημένα κόστη κατανάλωσης καυσίμου, αυξημένη καθυστέρηση στο χρόνο παράδοσης και αυξημένα ναύλα».
«Αυτό το θέμα θα έχει αλυσιδωτές επιπτώσεις, οι αυξήσεις που θα έρθουν θα είναι σημαντικές και κάποιοι σχολιαστές έχουν πει ότι θα είναι χειρότερες από την προηγούμενη φορά, που είχαμε με την αύξηση των ναύλων στις αρχές της πανδημίας του κορονοϊού», είπε, προσθέτοντας ότι θα υπάρξει μια «πολλαπλασιαστική αρνητική επίπτωση». Όπως είπε, αν αυτό το πρόβλημα δεν αρθεί άμεσα, ήδη από τις επόμενες εβδομάδες ίσως και μέρες θα αρχίσει να γίνεται αισθητή η αύξηση των τιμών του πετρελαίου με αύξηση του μεταφορικού κόστους, αυτό θα μετακυλιστεί στους εισαγωγείς, στους καταναλωτές και στην εθνική οικονομία της κάθε χώρας.
Ειδήσεις σήμερα
Σεισμός στη Βόρεια Κορέα κοντά σε πεδίο πυρηνικών δοκιμών
Το Ιράν επιβεβαιώνει ότι δυνάμεις του κατέλαβαν δεξαμενόπλοιο στον Κόλπο του Ομάν [Βίντεο]