Ηταν ένα κοινό μυστικό μισού αιώνα, που επιβεβαιώνεται πλέον «με τη βούλα» από τα απόρρητα έγγραφα του 1970, που έδωσε στη δημοσιότητα η κεντρική υπηρεσία πληροφοριών των ΗΠΑ, NSA.

Oι αποκαλύψεις έρχονται σε μια ευαίσθητη πολιτικά περίοδο για τη Χιλή, που προσπαθεί εν μέσω κοινωνικής αναταραχής και λαϊκής αντίθεσης στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές του προέδρου, Σεμπαστιάν Πινιέρα, να συντάξει το πρώτο γνήσια μετα-πινοσετικό Σύνταγμα της ιστορίας της, ύστερα από το σαρωτικό δημοψήφισμα που ζήτησε με 78% την κατάργησή του.

Οπως προκύπτει από τα χιλιάδες έγγραφα με συζητήσεις, εκτιμήσεις, υπηρεσιακές εντολές, διπλωματικά σημειώματα, ακριτομυθίες από την καρδιά της αμερικανικής εξουσίας, η πέτρα του σκανδάλου που συμβούλευε τη βίαιη ανατροπή του μαρξιστή προέδρου της Χιλής, Σαλβαδόρ Αλιέντε (ο οποίος εξελέγη πανηγυρικά στις 5 Νοεμβρίου 1970, επικεφαλής ενός αριστερού μετώπου) ήταν ο τότε υπουργός Εξωτερικών, Χένρι Κίσινγκερ.

Με τις πιέσεις που άσκησε στον πρόεδρο Νίξον («υπάρχει τρόπος να εκδιώξουμε τον Αλιέντε και πρέπει να το κάνουμε») ο «νεκροθάφτης της Κύπρου» υπερκέρασε τα μετριοπαθή στελέχη του Λευκού Οίκου, που τάσσονταν υπέρ της στήριξης της δεξιάς και κεντροδεξιάς χιλιανής αντιπολίτευσης, με στόχο η «μαρξιστική παρένθεση» να ανατραπεί στις εκλογές του 1976 (που δεν έγιναν ποτέ).

«Η Χιλή θα γίνει η χειρότερη καταστροφή της κυβέρνησής μας. Θα είναι η δική μας Κούβα του 1972», έλεγε κατ’ ιδίαν ο Κίσινγκερ στον Νίξον, πείθοντάς τον να δώσει το «πράσινο φως» σε επιχειρήσεις οικονομικής και επικοινωνιακής αποσταθεροποίησης, που οδήγησαν στο πραξικόπημα του αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων, Αουγκούστο Πινοσέτ, στις 11 Σεπτεμβρίου 1973.

Η χούντα τελικά ανατράπηκε «ειρηνικά» το 1990, χωρίς ο Πινοσέτ να πληρώσει για τα εγκλήματά του.

Από την έντυπη έκδοση