«Βρισκόμαστε πιο κοντά παρά ποτέ μετά από πολλούς μήνες», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στην Ντόχα, που φιλοξενεί επί εβδομάδες τις διαπραγματεύσεις, εκπρόσωπος Τύπου του υπουργείου Εξωτερικών του Κατάρ. Οριστικοποιούνται οι τελευταίες τεχνικές λεπτομέρειες συμφωνίας για κατάπαυση πυρός έως δύο μηνών, με αντάλλαγμα την απελευθέρωση ομήρων που κρατούνται στον παλαιστινιακό θύλακα, έλεγαν, την ίδια ώρα, πηγές της ισραηλινής κυβέρνησης και της Χαμάς, που άνοιξε τον ασκό του Αιόλου με την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 στο Νότιο Ισραήλ, με απολογισμό 1.200 νεκρούς.
«Είμαστε στα πρόθυρα. Τόσοι αθώοι έχουν σκοτωθεί, κοινότητες καταστράφηκαν… Οι δύο λαοί αξίζουν την ειρήνη», δήλωνε, λίγο νωρίτερα, ο Αμερικανός, πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, καθώς το υπουργείο Υγείας της Γάζας ανακοίνωνε πως πάνω από 46.600 Παλαιστίνιοι, στην πλειονότητά τους άμαχοι, έχουν σκοτωθεί στον πόλεμο που ξέσπασε στις 8 Οκτωβρίου 2023.
«Υπήρξε χειραψία και την κλείνουν», διαβεβαίωσε και ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος ορκίζεται πρόεδρος των ΗΠΑ την προσεχή Δευτέρα, επαναλαμβάνοντας την απειλή πως αν δεν υπάρξει εκεχειρία, όταν αναλάβει, «θα ακολουθήσει κόλαση για τη Χαμάς».
Καθώς τα στρατόπεδα Μπάιντεν και Τραμπ έριζαν ποιος θα καρπωθεί την επιτυχία, προτού καν ανακοινωθεί συμφωνία, καθώς στον τελευταίο γύρο των διαπραγματεύσεων μετείχαν απεσταλμένοι του νυν και του επόμενου προέδρου, ο παράγοντας Τραμπ θεωρείται καθοριστικός στις εξελίξεις, υπογράμμιζαν χθες αρκετοί πολιτικοί αναλυτές.
Η Χαμάς θέλει ανάσα, καθώς έχει αποδυναμωθεί έπειτα από τον «αποκεφαλισμό» της ηγεσίας της και την καταστροφή υποδομών της από τις ισραηλινές επιθέσεις, όπως και η σύμμαχός της Χεζμπολάχ στον Λίβανο. Από την άλλη πλευρά, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, σε πρόσφατη επικοινωνία με τον Τραμπ, φέρεται να συμφώνησε να βοηθήσει να αφαιρεθεί ένας από τους «καυτούς φακέλους» που θα πρέπει να διαχειριστεί ο νέος «πλανητάρχης» στις πρώτες ημέρες και εβδομάδες στον Λευκό Οίκο.
Σύμφωνα με όσα διαρρέονταν μέχρι αργά χθες το βράδυ σε ισραηλινά, αραβικά ΜΜΕ και διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία, η συμφωνία βασίζεται στο μοντέλο της προηγούμενης ολιγοήμερης συμφωνίας κατάπαυσης πυρός που εφαρμόστηκε τον Νοέμβριο του 2023.
1 Απελευθέρωση ομήρων: Στην πρώτη φάση της θα σιγήσουν τα όπλα και σταδιακά θα απελευθερωθούν 33 από τους 60 ομήρους που εκτιμάται πως είναι ακόμη ζωντανοί στη Γάζα από τους 250 συνολικά που είχαν απαχθεί στις 7 Οκτωβρίου 2023. Θα είναι ανήλικοι, γυναίκες, ηλικιωμένοι και τραυματίες.
2 Αποφυλάκιση Παλαιστινίων: Παράλληλα, η ισραηλινή πλευρά θα αποφυλακίσει περίπου 1.000 Παλαιστινίους που κρατούνται σε ισραηλινές φυλακές. Εξαιρούνται όσοι μετείχαν στην επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023.
3 Απόσυρση ισραηλινών στρατευμάτων: Σταδιακά θα αποχωρήσουν πίσω από μια «νεκρή ζώνη» στη μεθόριο της Λωρίδας με Ισραήλ και Αίγυπτο.
4 Επιστροφή εκτοπισμένων – ανθρωπιστική βοήθεια: Σταδιακά τα δύο εκατομμύρια Παλαιστινίων που αναζητούν καταφύγιο από τις βόμβες επί μήνες από γωνιά σε γωνιά της Λωρίδας θα γυρίσουν στις εστίες τους – ό,τι έχει απομείνει. Θα αυξηθεί επίσης η ροή ανθρωπιστικής βοήθειας στον πολιορκημένο θύλακα.
5 Ορόσημο δύο εβδομάδων: Δύο εβδομάδες αφότου η εκεχειρία τεθεί σε ισχύ και εφόσον όλα βαίνουν καλώς, οι δύο πλευρές θα αρχίσουν να συζητούν για τη δεύτερη φάση, την απελευθέρωση των τελευταίων ομήρων, την επιστροφή 33 σορών από τη Γάζα και τη μεταπολεμική διακυβέρνηση της Λωρίδας.
ΤΑΚΤΙΚΙΣΜΟΙ
Το δίχτυ ασφαλείας Λαπίντ-Γκαντς
Με την ανακοίνωση επίτευξης συμφωνίας, στην πλευρά της Χαμάς τα βήματα γίνονται με συνοπτικές διαδικασίες, χωρίς να απαιτούνται ψηφοφορίες για έγκριση του σχεδίου. Στο Ισραήλ, ο Νετανιάχου χρειάζεται την έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου με απλή πλειοψηφία.
Οι ακροδεξιοί κυβερνητικοί εταίροι του, ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας, Ιταμάρ μπεν Γκβιρ, και ο υπουργός Οικονομικών, Μπεζάλελ Σμότριτς, φώναζαν χθες για «παράδοση στους τρομοκράτες» και απαιτούσαν συνέχιση του πολέμου μέχρι τον πλήρη αφανισμό της Χαμάς. Απειλούσαν με αποχώρηση των κομμάτων τους για να καταρρεύσει η κυβέρνηση.
Ωστόσο, ο κεντροδεξιός αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Γιαΐρ Λαπίντ, και ο επίσης κεντροδεξιός Μπένι Γκαντς, ο οποίος αποχώρησε τον Ιούνιο από την κυβέρνηση έκτακτης ανάγκης λόγω διαφωνιών με τον Νετανιάχου για την πορεία του πολέμου, διαμηνύουν πως θα προσφέρουν δίχτυ ασφαλείας στον Ισραηλινό πρωθυπουργό, αν η κυβέρνηση χάσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, ώστε να εφαρμοστεί η συμφωνία.