Για «ατμόσφαιρα πολιτικής κρίσης» μιλά ο γαλλικός Τύπος, σχολιάζοντας την έκρυθμη κατάσταση στους δρόμους, αλλά και στο ημικύκλιο της εθνοσυνέλευσης, μετά την επικύρωση του νομοσχεδίου για την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη, χωρίς τη συμφωνία της Βουλής.
Η θητεία της δεύτερης πενταετίας Μακρόν ήταν προγραμματισμένη για τη μεταρρύθμιση των συντάξεων. Πανδημία και ενεργειακή κρίση είχαν «παγώσει» τα σχέδια της κυβέρνησης. Τον Μάρτιο του 2022, εν μέσω της προεκλογικής εκστρατείας για την επανεκλογή του, ο Μακρόν πρότεινε την αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης στα 65. Το σχέδιο της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης επανήλθε το φθινόπωρο, όταν ξεκίνησαν οι διαβουλεύσεις με τους κοινωνικούς εταίρους. Ο Μακρόν συμβιβάστηκε στην αύξηση της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης στα 64 έτη και στο τέλος Ιανουαρίου βγήκε το… τζίνι από το μπουκάλι!
Το κύμα της αντίδρασης άρχισε να φουσκώνει σιγά σιγά μέχρι που έγινε τσουνάμι διαμαρτυριών όταν το νομοσχέδιο ψηφίστηκε από τη Γερουσία και κατατέθηκε στη Βουλή. Κάνοντας χρήση ειδικών συνταγματικών εξουσιών, ο Μακρόν πέρασε τη μεταρρύθμιση με Προεδρικό Διάταγμα, ρισκάροντας ακόμη και την πτώση της κυβέρνησής του. Μετά την απόρριψη των προτάσεων μομφής εναντίον της κυβέρνησης Ελιζαμπέτ Μπορν, ο Μακρόν επανήλθε, λέγοντας ότι «η μεταρρύθμιση δεν είναι πολυτέλεια ή ευχαρίστηση, είναι απαραίτητη για τη χώρα», τονίζοντας ότι «είναι έτοιμος να γίνει αντιδημοφιλής». Οι δημοσκοπήσεις το επιβεβαιώνουν, αφού τα δύο τρίτα των Γάλλων αντιτίθενται στη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού και υποστηρίζουν το κύμα διαμαρτυρίας.
Ενότητα
Σε μια σπάνια επίδειξη ενότητας, όλα τα συνδικάτα συμμετείχαν σε διαμαρτυρίες και διαδηλώσεις την προηγούμενη εβδομάδα στο Παρίσι και σε όλες τις μεγάλες γαλλικές πόλεις, υπόσχονται δε να συνεχίσουν τον αγώνα κατά της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης «μέχρι το τέλος». Η συνέντευξη του Γάλλου προέδρου μετά την κοινοβουλευτική περιπέτεια της κυβέρνησής του εξόργισε ακόμη περισσότερο τα συνδικάτα.
Ο Φιλίπ Μαρτινέζ, επικεφαλής του «σκληρού» αριστερού συνδικάτου CGT, κατηγόρησε τον Μακρόν για περιφρόνηση των εργαζομένων και ο Λοράν Μπερζέ, γραμματέας της συνδικαλιστικής ένωσης CFDT, είπε ότι έρχονται περισσότερες απεργίες και διαδηλώσεις. Εργαζόμενοι στις μεταφορές, στην ενέργεια, στην εκπαίδευση, που συμμετείχαν δυναμικά στις απεργίες, ετοιμάζονται για δεύτερο γύρο κινητοποιήσεων. Με τη συνεχιζόμενη απεργία και των υπαλλήλων αποκομιδής απορριμμάτων, το Παρίσι μετατράπηκε σε χωματερή, αλλά καμιά από τις δύο πλευρές δεν φαίνεται να υποχωρεί. Τα συνδικάτα επισημαίνουν ότι η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις στους πολίτες χαμηλού εισοδήματος που κάνουν χειρωνακτικές εργασίες, καθώς ξεκινούν την εργασία τους από μικρή ηλικία, με αποτέλεσμα να εργάζονται περισσότερο από τους άλλους εργαζομένους.
Ο Μακρόν κάλεσε τους κοινωνικούς εταίρους σε «επανάληψη» του διαλόγου για τις συνθήκες εργασίας, ενώ υποσχέθηκε ότι θα ζητήσει από την κυβέρνηση μέτρα για να αναγκαστούν οι μεγάλες εταιρίες να αυξήσουν τους μισθούς των εργαζομένων τους και να προσλάβουν μακροχρόνια ανέργους.
Πονεμένη ιστορία το συνταξιοδοτικό
Αρκετοί Γάλλοι πρόεδροι στο παρελθόν προσπάθησαν να αναθεωρήσουν το περίπλοκο συνταξιοδοτικό σύστημα της Γαλλίας, αλλά υπέκυπταν στις έντονες αντιδράσεις και τις οργισμένες διαδηλώσεις. Το 1995 η κυβέρνηση του προέδρου Ζακ Σιράκ πήρε πίσω τα μέτρα για αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης, όταν εκατομμύρια άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους για πολλές εβδομάδες. Το συνταξιοδοτικό θεωρείται στη Γαλλία η βάση της κοινωνικής προστασίας, καθώς ο εργαζόμενος πληθυσμός καταβάλλει υψηλές μισθολογικές εισφορές. Η Γαλλία διαθέτει το χαμηλότερο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης μεταξύ των ευρωπαϊκών οικονομιών και δαπανά σημαντικά ποσά για την υποστήριξή του.