Ωστόσο, αξίζει να αναλογιστούμε, αν η πρόβλεψή μου πραγματοποιηθεί (χωρίς να αποκλείονται και εκπλήξεις, π.χ., λόγω υγείας του Ερντογάν), ποιος ή ποιοι παράγοντες θα ευθύνονται για την επιμήκυνση της παραμονής του Ερντογάν στην εξουσία. Αρχικά, το πιο προφανές στοιχείο θα είναι οι ίδιοι οι Τούρκοι ψηφοφόροι.

Σε περίπτωση που ο Ερντογάν σημειώσει μια νόμιμη νίκη (το τονίζω αυτό), αυτή θα αποδοθεί στο ότι οι ψηφοφόροι εγκρίνουν τις πολιτικές του. Η πλειοψηφία των Τούρκων που θα προσέλθει στις κάλπες ψηφίζοντας Ερντογάν στις 14 Μαΐου δεν θα δώσει προτεραιότητα στο κράτος δικαίου, τη Δημοκρατία ή σε άλλα ζητήματα διακυβέρνησης, ή στο σεβασμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα ως κορυφαίες προτεραιότητές τους. Αν το έκανε, δεν θα έπιανε ο Ερντογάν ούτε 20-25%.

Αντίθετα, οι ψηφοφόροι παρακινούνται κυρίως από την επιθυμία τους να αντισταθμίσουν το ποιος θα φροντίσει τα οικονομικά τους συμφέροντα. Για να αντιμετωπίσει αυτό το ερώτημα, ο πανούργος Ερντογάν άνοιξε τους νομισματικούς κρουνούς τις τελευταίες εβδομάδες με μπόνους για τους συνταξιούχους, δωρεάν φυσικό αέριο στα νοικοκυριά και αυξήσεις στον κατώτατο μισθό. Το μόνιμο πρόβλημα και η αδυναμία του Κιλιτσντάρογλου εδώ είναι πως δεν μπορεί να πείσει τους ψηφοφόρους ότι μπορεί να αποδώσει καλύτερα σε οικονομικά θέματα, αφού ο Ερντογάν γνωρίζει να δελεάζει ως και να επηρεάζει τους ψηφοφόρους. Ελέγχει τα πορτοφόλια των κρατικών πόρων, που ήδη χρησιμοποιούνται για την εξαγορά των ψήφων των πολιτών, ειδικά σε πολλές περιφέρειες της βαθιάς γεωγραφικά Τουρκίας.

Η «Εθνική Συμμαχία» των έξι κόμματων της αντιπολίτευσης που προτείνουν τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου ως υποψήφιο πρόεδρο δυστυχώς δεν έδωσε ποτέ προτεραιότητα σε ζητήματα κράτους δικαίου και δημοκρατικής διακυβέρνησης πέρα από μια κουραστική και επαναλαμβανόμενη ρητορική. Αντίθετα, επικεντρώθηκε στην πολιτική λαφυραγωγία. Η διαδικασία της απόφασης για το ποιος θα ήταν ο προεδρικός υποψήφιος της συμμαχίας, για παράδειγμα, μετατράπηκε σε μια δυσλειτουργική διαμάχη και παραλίγο να διαλύσει την προβληματική συμμαχία. Δεδομένου ότι η κύρια προεκλογική υπόσχεσή της είναι να επιστρέψει η Τουρκία σε ένα κοινοβουλευτικό σύστημα διακυβέρνησης (που θα στερούσε τις υπερεξουσίες και τη θέση της προεδρίας), αναρωτιέται κανείς γιατί οι ηγέτες της πολέμησαν τόσο σκληρά για το ποιος θα είναι ο προεδρικός υποψήφιος. Αν ο στόχος ήταν να νικηθεί ο Ερντογάν και να αποκατασταθούν το κράτος δικαίου και η δημοκρατική διακυβέρνηση στην Τουρκία, οι αριθμοί υποδηλώνουν ότι η επιλογή του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης, Ιμάμογλου, ή του δημάρχου Αγκυρας, Γιαβάς, θα ήταν καλύτερη.

Αντίθετα, η επιμονή του βαρετού Κιλιτσντάρογλου να είναι ο προεδρικός υποψήφιος αποκαλύπτει τα όρια των δημοκρατικών προτεραιοτήτων της αντιπολίτευσης. Η έντονη αντιπαλότητα για την ανάδειξη του προεδρικού υποψηφίου αντικατοπτρίστηκε στις ανούσιες συζητήσεις για τον καθορισμό της λίστας των υποψήφιων βουλευτών. Αυτό βασικά σηματοδότησε στους ψηφοφόρους ένα πράγμα στο οποίο είναι ήδη σχετικά συνηθισμένοι: οι πολιτικοί και τα πολιτικά κόμματα ενδιαφέρονται μόνο για να εξασφαλίσουν τις θέσεις τους στην κυβέρνηση.

Φυσικά, κανένας από αυτούς τους παράγοντες δεν εξετάζει το ενδεχόμενο βρόμικων, σιχαμερών και ύπουλων παιχνιδιών που μπορούν να καθορίσουν ποιος θα κερδίσει τελικά την προεδρία. Υπάρχει μια υπολογίσιμη πιθανότητα να χρησιμοποιηθούν εκτεταμένα αντιδημοκρατικά μέσα από τον Ερντογάν και/ή τους κρατικούς θεσμούς για να εξασφαλίσουν μια τρίτη θητεία για τον μακροβιότερο ηγέτη της χώρας (είναι ήδη στα 21-22 χρόνια). Από πολλές απόψεις, αυτό είναι ήδη εμφανές: το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο έχει ήδη αποδεχθεί την αντισυνταγματική υποψηφιότητα του Ερντογάν για την προεδρία. Επιπλέον, υπάρχουν ελάχιστες ελευθερίες του Τύπου και πρόσβαση στην κάλυψη των Μέσων Ενημέρωσης, που είναι ήδη αποκλειστικά υπέρ του Ερντογάν.

Μια τρίτη θητεία για τον Ερντογάν πιθανότατα θα περιορίσει ό,τι απομένει από την παραπαίουσα δημοκρατία της Τουρκίας. Ο Ερντογάν πιθανότατα θα χρησιμοποιήσει αυτή την ευκαιρία για να πατάξει τις ελάχιστες επικριτικές φωνές που έχουν απομείνει στα Μέσα Ενημέρωσης και τον δημόσιο χώρο της χώρας, ενώ ταυτόχρονα θα προσπαθήσει να γυρίσει μία νέα σελίδα με τους συμμάχους της χώρας στη Δύση. Με όποιο μέσο και αν είναι σε θέση ο Ερντογάν να εξασφαλίσει τη νίκη, τόσο η Ουάσιγκτον όσο και η Ευρώπη πιθανότατα θα επιλέξουν να παραμείνουν σιωπηλοί και να βρουν νέους τρόπους να συνεργαστούν μαζί του. Εάν η επανεκλογή του θεωρηθεί παράνομη, μην περιμένετε από τη Δύση να το επικαλεστεί αυτό.

ΚΙΛΙΤΣΝΤΑΡΟΓΛΟΥ

«Κόκκινο ποτάμι» στη Σμύρνη

Το «κόκκινο ποτάμι» του Κιλιτσντάρογλου στη Σμύρνη θορύβησε τον Ερντογάν. Σε μια μεγάλη συγκέντρωση ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης υποσχέθηκε ότι θα βάλει τέλος στον απολυταρχισμό της Τουρκίας, θα προχωρήσει σε παροχές στους αγρότες, αλλά και ότι θα πουλήσει τα 16 αεροπλάνα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για να αγοράσει πυροσβεστικά αεροσκάφη εν όψει του καυτού καλοκαιριού. Πάντως, σύμφωνα με τελευταία δημοσκόπηση, όλα θα κριθούν στο νήμα, καθώς στον πρώτο γύρο αναμένεται οριακή νίκη του Ερντογάν με ποσοστό 43% έναντι του Κιλιτσντάρογλου με 42%. Στην τρίτη θέση θα βρεθεί ο Μουχαρέμ Ιντζέ με ποσοστό 8%, που θα έχει και τον ρυθμιστικό ρόλο στην τελική ετυμηγορία της κάλπης.

Ειδήσεις σήμερα