Στις 4 Φεβρουαρίου, το υπουργείο Οικονομικών της Κίνας ανακοίνωσε δασμούς 10%-15% στις εισαγωγές αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), άνθρακα, αργού πετρελαίου, αγροτικού εξοπλισμού και οχημάτων μεγάλου κυβισμού, που θα τεθούν σε ισχύ αύριο, 10 Φεβρουαρίου.

Η Κίνα ανακοίνωσε έρευνα για την Google για πιθανές παραβιάσεις της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας, ενώ έθεσε την PVH (μητρική εταιρία των Tommy Hilfiger και Calvin Klein), καθώς και την αμερικανική εταιρία βιοτεχνολογίας Illumina στη λίστα των Μη Αξιόπιστων Οντοτήτων (UEL), υποβάλλοντάς τες σε πιθανές κυρώσεις. Επιπλέον, το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου έθεσε σε καθεστώς αδειοδότησης εξαγωγών προϊόντα βολφραμίου, τελλουρίου, βισμουθίου, μολυβδαινίου και ινδίου.

Οι ανακοινώσεις αυτές ήρθαν ως απάντηση στις αντίστοιχες του Ντόναλντ Τραμπ την 1η Φεβρουαρίου για δασμούς 10% σε όλες τις κινεζικές εισαγωγές ως αντίποινα για την υποτιθέμενη επιδότηση και την παροχή κινήτρων από την Κίνα στις εξαγωγές φαιντανύλης. Το διάταγμα του Τραμπ σημείωνε ότι οι νέοι δασμοί θα ισχύουν, επίσης, για κινεζικές εισαγωγές αξίας κάτω των 800 δολαρίων και ότι ο Λευκός Οίκος μπορεί να επιβάλει περισσότερους περιορισμούς στην Κίνα εάν το Πεκίνο «αποτύχει να λάβει τα κατάλληλα μέτρα για να ανακουφίσει την κρίση των παράνομων ναρκωτικών», σημειώνοντας, ωστόσο, ότι ο πρόεδρος μπορεί να τους αφαιρέσει, εάν η Κίνα συνεργαστεί επαρκώς στο θέμα της φαιντανύλης.

Προς το παρόν, τα κινεζικά αντίποινα θα παραμείνουν «χλιαρά» και ενδεχομένως θα γίνουν πιο επιθετικά καθώς θα απελευθερώνονται οι νέοι αμερικανικοί δασμοί. Το γεγονός ότι ο Τραμπ ανακοίνωσε μεγαλύτερους δασμούς στους στενούς εταίρους των ΗΠΑ (Καναδά και Μεξικό) απ’ ό,τι στην Κίνα υποδηλώνει ότι το Πεκίνο έχει προς το παρόν λόγους να είναι συγκρατημένα αισιόδοξο για την προοπτική των εμπορικών συνομιλιών, μια στάση που αντανακλάται στα σχετικά «χλιαρά» κινεζικά αντίποινα.

Καθώς οι νέοι αμερικανικοί δασμοί θα τεθούν σε ισχύ αργότερα το 2025, τα κινεζικά αντίποινα θα ενταθούν με στόχο να σύρουν τον Τραμπ στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αυτοί οι αμφίδρομοι δασμοί θα αυξήσουν τον πληθωρισμό, θα επιβαρύνουν τη βιομηχανική απασχόληση και την οικονομική ανάπτυξη και θα αυξήσουν το κόστος και τις καθυστερήσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα σε ΗΠΑ και Κίνα, αν και το μέγεθος του αντίκτυπου θα ποικίλλει ανά τομέα και θα είναι μικρότερο στις ΗΠΑ έναντι της Κίνας, δεδομένης της μεγαλύτερης εξάρτησης της τελευταίας από το εμπόριο για την οικονομική ανάπτυξη.

Το ενδιαφέρον της Κίνας για εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ υποδηλώνει ότι οι δασμοί της φαιντανύλης θα μπορούσαν να επιλυθούν κάπως γρήγορα. Μια ευρύτερη, ωστόσο, εμπορική συμφωνία ΗΠΑ-Κίνας παραμένει απίθανη και εξαρτάται από τα ανταγωνιστικά συμφέροντα του νέου Λευκού Οίκου έναντι των δασμών και της Κίνας. Οι παραδοσιακοί άξονες της οικονομικής ανάπτυξης της Κίνας στη μετα-Covid εποχή (ακίνητα, κατανάλωση, ξένες επενδύσεις) παραμένουν άτονοι και οι Κινέζοι εξαγωγείς εξακολουθούν να εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την αγορά των ΗΠΑ. Επίσης, η Κίνα ανησυχεί πολύ για την αγορά εργασίας της (ανεργία και χαμηλή αύξηση μισθών, που έχουν συνέπεια στην κατανάλωση). Για αυτούς τους λόγους, το Πεκίνο θα είναι ανοιχτό να έρθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την Ουάσιγκτον για μεμονωμένα ζητήματα (π.χ. φαιντανύλη), καθώς και σε κάποια μορφή εμπορικής συμφωνίας ευρείας κλίμακας, ακόμη και αν η αμοιβαία δυσπιστία είναι υψηλότερη απ’ ό,τι ήταν κατά την πρώτη συμφωνία.

Ετσι, στην πιθανή περίπτωση που η Κίνα κάνει παραχωρήσεις, υπάρχει πιθανότητα ο Λευκός Οίκος να καταργήσει τους δασμούς 10% στα κινεζικά προϊόντα. Ωστόσο, θα είναι πιο δύσκολο να επιλυθούν διάφορα άλλα, ευρύτερα ζητήματα των ΗΠΑ με την Κίνα. Χωρίς μια ευρύτερη συμφωνία, η αποσύνδεση εμπορίου και επενδύσεων ΗΠΑ-Κίνας θα επιταχυνόταν πιο γρήγορα υπό τους νέους δασμούς.

Ο βαθμός στον οποίο αυτό οδηγεί στη μετεγκατάσταση της βιομηχανίας από την Κίνα και τη Νότια και Νοτιοανατολική Ασία, για παράδειγμα, σε αντίθεση με μια πραγματική αποσύνδεση (με τα τελικά αγαθά να καταλήγουν σε νέες αγορές) θα εξαρτηθεί από την προθυμία της Ουάσιγκτον να επιβάλει μέτρα που ουσιαστικά σταματούν το εμπόριο σε αντίθεση με τους δασμούς, οι οποίοι μπορούν να παρακαμφθούν (π.χ. σε τρίτες χώρες). Ωστόσο, η όρεξη της νέας αμερικανικής κυβέρνησης για τέτοια μέτρα κατά της Κίνας παραμένει αβέβαιη, εν μέρει λόγω ανταγωνιστικών συμφερόντων εντός του Υπουργικού Συμβουλίου του Τραμπ, και θα χρειαστούν πολλοί ακόμη μήνες για να συλλεχθούν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το ποια συμφέροντα (εμπόριο έναντι εθνικής ασφάλειας, εγχώριες και ξένες προτεραιότητες) επηρεάζουν περισσότερο τον Λευκό Οίκο.