Ο Δούκας του Εδιμβούργου, σύζυγος της βασίλισσας Ελισάβετ, πέθανε δύο μήνες πριν να συμπληρώσει μια 100ετία ζωής, γεμάτης από γεγονότα.

«Με βαθιά θλίψη η Αυτής Μεγαλειότητα η Βασίλισσα ανακοινώνει το θάνατο του αγαπημένου της συζύγου, της Αυτού Βασιλικής Υψηλότητας πρίγκιπα Φιλίππου, Δούκα του Εδιμβούργου. Η Αυτού Βασιλική Υψηλότητα απεβίωσε γαλήνια στον Πύργο του Ουίνδσορ. Η βασιλική οικογένεια πενθεί την απώλειά του μαζί με ανθρώπους από όλο τον κόσμο», ανέφερε η ανακοίνωση του Μπάκιγχαμ.

Για τους παροικούντες το Μπάκιγχαμ, ξεκινά μια επώδυνη περίοδος για τη βασίλισσα Ελισάβετ, που έχασε το στήριγμά της, μετά από 73 χρόνια κοινής ζωής. Ο θάνατος του πρίγκιπα Φιλίππου συμβαίνει σε μια δύσκολη περίοδο για το παλάτι λόγω του Megxit και των κατηγοριών που εξαπέλυσαν ο πρίγκιπας Χάρι και η σύζυγός του Μέγκαν. Το αυτοεξόριστο ζεύγος των Σάσεξ έχει ταράξει τα νερά τον τελευταίο καιρό στο παλάτι και σε όλο το βασίλειο, ύστερα από τις κατηγορίες εναντίον μελών της οικογένειας των Ουίνδσορ, και μάλιστα ενώ ο Φίλιππος νοσηλευόταν ύστερα από εγχείρηση καρδιάς. Οι τελευταίες ημέρες του Φιλίππου της Ελλάδας ήταν δύσκολες, καθώς προσπαθούσε να συνέλθει από τα καρδιακά προβλήματα που προκλήθηκαν από σοβαρή λοίμωξη. Επέστρεψε στο Κάστρο του Ουίνδσορ, για να φύγει ήρεμος, περιστοιχισμένος από τους αγαπημένους του. Η βασίλισσα Ελισάβετ εισήλθε σε 8ήμερο βαθύ πένθος και η Βρετανία πενθεί τον ιδιόρρυθμο βασιλικό σύζυγο με το καυστικό χιούμορ και την αστείρευτη όρεξη για ζωή, παρά τις δυσκολίες που πέρασε.

 Τα δύσκολα χρόνια

Ο πρίγκιπας Φίλιππος γεννήθηκε στο αρχοντικό Μον Ρεπό της Κέρκυρας, αλλά στις φλέβες του δεν έρρεε ελληνικό αίμα. Ηταν απόγονος του Οίκου του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν-Σόντερμπουργκ-Γλίξμπουργκ και το πέμπτο παιδί (το μοναδικό αγόρι, καθώς είχε τέσσερις μεγαλύτερες αδελφές) του πρίγκιπα Ανδρέα της Ελλάδας και της πριγκίπισσας Αλίκης του Μπάτενμπεργκ. Βαπτίσθηκε ως ελληνορθόδοξος από τη γιαγιά του βασίλισσα Ολγα της Ελλάδας, αλλά έφυγε από τη χώρα μας όταν ήταν ενός έτους, καθώς η οικογένειά του εξορίστηκε (ο πατέρας του κατηγορήθηκε για προδοσία, μαζί με άλλους αξιωματικούς μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή) κι εγκαταστάθηκε στο Παρίσι. Αυτά τα γεγονότα άφησαν μια πικρία στον Φίλιππο και λέγεται ότι για αυτόν το λόγο απέφευγε να επισκεφθεί την Ελλάδα.

Τα παιδικά του χρόνια ήταν τραυματικά, καθώς έμεινε χωρίς οικογένεια σε ηλικία 10 ετών. Ο πατέρας του ήταν απών -προτίμησε να εγκατασταθεί στο Μόντε Κάρλο- και η μητέρα του κλείστηκε σε ψυχιατρική κλινική, διαγνωσμένη με σχιζοφρένεια. Το 1928 εστάλη στο Ηνωμένο Βασίλειο για να μείνει μαζί με τη γιαγιά του Βικτωρία της Εσσης και τον θείο του Τζορτζ Μαουντμπάτεν. Οι μεγαλύτερες αδελφές του είχαν παντρευτεί και ο Φίλιππος αργότερα φοίτησε σε γερμανικό σχολείο, ιδιοκτήτης του οποίου ήταν ένας από τους γαμπρούς του. Στη συνέχεια φοίτησε στο Γκόρντονστουν της Σκωτίας και μετά κατετάγη στο Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό. Πολέμησε στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και συμμετείχε στη Μάχη της Κρήτης και στη Ναυμαχία του Ταινάρου.

 Ο έρωτας

Σε ηλικία 18 ετών, τον Ιούλιο του 1939, άρχισε να αλληλογραφεί με τη μακρινή εξαδέλφη του, πριγκίπισσα Ελισάβετ, με την οποία είχαν συναντηθεί για πρώτη φορά το 1934. Η 13χρονη πριγκίπισσα ανταποκρίθηκε στο φλερτ εξ αποστάσεως, γοητευμένη από τον ψηλό αξιωματικό με το καυστικό χιούμορ και τα δύο νεαρά παιδιά άρχισαν να αλληλογραφούν. Στο μεταξύ, είχε πολλές κατακτήσεις, κινούμενος στην υψηλή κοινωνία του Ηνωμένου Βασιλείου. Κόρες της βρετανικής αριστοκρατίας, νεαρές ηθοποιοί του Χόλιγουντ, ανήκαν στις κατακτήσεις του. Η νεαρή Ελισάβετ δεν ξέφυγε από τη γοητεία του. Για να την παντρευτεί, εγκατέλειψε τους τίτλους που είχε από την οικογένειά του, πήρε τη βρετανική υπηκοότητα και υιοθέτησε το επώνυμο Μαουντμπάτεν. Την ημέρα του γάμου του με την Ελισάβετ, ο βασιλιάς Γεώργιος του απένειμε τον τίτλο του Δούκα του Εδιμβούργου. Αργότερα, η βασίλισσα Ελισάβετ τού απένειμε τον τίτλο του πρίγκιπα.
Παρά τις φήμες για εξωσυζυγικές σχέσεις, Φίλιππος και Ελισάβετ ήταν πάντοτε αγαπημένοι. Ο δούκας ήταν περήφανος για τα τέσσερα παιδιά τους (τον Κάρολο, την Αννα, τον Ανδρέα και τον Εδουάρδο) και ήθελε να είναι κοντά τους. Παρόλα αυτά, ο Τζόναθαν Ντίμπλεμπι, βιογράφος του πρίγκιπα Καρόλου, έχει αναφέρει πως οι δύο άνδρες πέρασαν κάποιες φάσεις «τριβής». Κάποτε, ο πρίγκιπας Κάρολος είχε πει ότι, όταν ήταν πολύ νέος, με τον πατέρα του διαφωνούσαν. Πάντως, ήταν ο Φίλιππος εκείνος που προέτρεψε τον Κάρολο να κάνει πρόταση γάμου στην πριγκίπισσα Νταϊάνα.

 Η κηδεία

Η σορός του πρίγκιπα Φιλίππου δεν θα τεθεί σε λαϊκό προσκύνημα -δεν το ήθελε και ο ίδιος- και η τελετή της κηδείας του θα είναι βασιλική, αλλά όχι κρατική, σύμφωνα με τα βρετανικά μέσα ενημέρωσης. Η νεκρώσιμη ακολουθεί θα ψαλεί στο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου στο κάστρο Ουίνδσορ, αλλά οι λεπτομέρειες δεν έχουν ακόμη ανακοινωθεί από το Μπάκιγχαμ. Αναμένεται να υπάρχουν μέτρα για περιορισμένο αριθμό παρευρισκομένων, λόγω της πανδημίας. Επίσης, έγινε έκκληση στον κόσμο που προσέρχεται έξω από το Μπάκιγχαμ για να αφήσει λουλούδια να αποφύγει τον συνωστισμό. Πληροφορίες θέλουν τον πρίγκιπα Χάρι -ο οποίος έχει εγκατασταθεί στην Καλιφόρνια με τη σύζυγό του Μέγκαν- να ετοιμάζεται να επιστρέψει στη Βρετανία για την κηδεία του παππού του.

Συλλυπητήρια μηνύματα από όλους τους ηγέτες

Τη λύπη τους για το θάνατο του πρίγκιπα Φίλιππου εξέφρασαν πολιτικοί, αξιωματούχοι του δημόσιου βίου και θρησκευτικοί ηγέτες από όλο τον κόσμο, μέσω επιστολών τους στη βασιλική οικογένεια και μηνυμάτων στα σόσιαλ μίντια. Ο Βρετανός πρωθυπουργός, Μπόρις Τζόνσον, ευχαρίστησε το δούκα για το έργο του. Οπως δήλωσε, ήταν πηγή έμπνευσης, μια αγαπητή και αξιοσέβαστη δημόσια προσωπικότητα.

Οι πρώην πρωθυπουργοί της Βρετανίας, Ντέιβιντ Κάμερον, Τόνι Μπλερ, σερ Τζον Μέιτζορ και Τερέζα Μέι, με επιστολές τους εξέφρασαν τη θλίψη τους, όπως επίσης οι ηγέτες όλων των κομμάτων και οι πρωθυπουργοί της Ιρλανδίας και της Σκωτίας. Ο Τζάστιν Γουέλμπι, αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπουρι, ανέφερε, μεταξύ άλλων, πως ήταν αυθεντία στο να κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται άνετα και ξεχωριστοί.

Η επικεφαλής της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, εξέφρασε «την ειλικρινή συμπάθειά της προς τη βασίλισσα, τη βασιλική οικογένεια και το λαό του Ηνωμένου Βασιλείου σε αυτή την πολύ θλιβερή ημέρα». Συλλυπητήρια μηνύματα απέστειλαν ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου, ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, η πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας Τζασίντα Αρντερντ. Ο Καναδός πρωθυπουργός, Τζάστιν Τριντό, επεσήμανε πως «ο πρίγκιπας Φίλιππος ήταν ένας άνθρωπος με υψηλούς στόχους και πεποιθήσεις, ο οποίος είχε ως κίνητρο την αίσθηση του καθήκοντος προς τους άλλους». Ο πρωθυπουργός της Ινδίας, Ναρέντρα Μόντι, δήλωσε: «Είχε μια διαπρεπή καριέρα στο στρατό και ήταν στην πρώτη γραμμή πολλών πρωτοβουλιών κοινωφελούς εργασίας. Ας αναπαυθεί εν ειρήνη».

Ο βασιλιάς Χάραλντ της Νορβηγίας και ο Βασιλιάς Κάρολος ΙΣΤ’ Γουσταύος της Σουηδίας υπέβαλαν τα συλλυπητήριά τους στη βασιλική οικογένεια και τον βρετανικό λαό. Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζορτζ Μπους, τόνισε πως ο δούκας εκπροσώπησε το Ηνωμένο Βασίλειο με αξιοπρέπεια και έφερε απεριόριστη δύναμη και υποστήριξη στη βασίλισσα.

Οι δημιουργοί τής δραματικής σειράς του Netflix «Το Στέμμα», που προκάλεσε αίσθηση παγκοσμίως, εξέφρασαν τη θλίψη τους, όπως επίσης και η Βρετανική Ακαδημία Τέχνης Κινηματογράφου και Τηλεόρασης.

Αφιερώματα στον διεθνή Τύπο

Εκτενή αφιερώματα, χρονολόγια, πλούσια φωτογραφικά στιγμιότυπα και δημοσιογραφικούς «απολογισμούς» τής ζωής του πρίγκιπα Φίλιππου έκαναν σχεδόν όλα τα μεγάλα διεθνή ειδησεογραφικά δίκτυα. Η είδηση του θανάτου του αποτέλεσε πρώτη είδηση στον Τύπο, όπου γέμισαν οι ιστοσελίδες με δεκάδες γνωστές και άγνωστες πτυχές από τη ζωή του.

Guardian: «Πρίγκιπας Φίλιππος: ένας άνθρωπος της εποχής. Ο θάνατός του θα αφήσει ένα κενό στην καρδιά της μοναρχίας».

Τhe Independent: «Πατέρας, αξιωματικός του Ναυτικού και σύζυγος».

The Telegraph: «Ενα ανορθόδοξο υπόβαθρο βοήθησε στη διαμόρφωση ενός πρίγκιπα που ήταν σκληρός, προσγειωμένος και εκπληκτικά ευγενικός».

Daily Mail: «Αναντικατάστατος». «Η μεγαλύτερη πρόκληση της βασίλισσας: Πώς η βασίλισσα θα προχωρήσει χωρίς τον “βράχο” Φίλιππο στο πλευρό της, μετά τα δύσκολα χρόνια της μοναρχίας».

Le Figaro: «Απεβίωσε ο πρίγκιπας Φίλιππος που η βασίλισσα τον χαρακτήρισε “βράχο”. Αγκάλιασε τις κινήσεις της οικογένειας, του έθνους και της Ιστορίας του Ηνωμένου Βασιλείου».

Die Zeit: «Μια εποχή φτάνει στο τέλος της. Ως σύζυγος, ο πρίγκιπας Φίλιππος βοήθησε τη βασίλισσα να εκπληρώσει το ρόλο της. Δεν ήταν πάντα εύκολο για εκείνον. Με το θάνατό του, το βρετανικό “Στέμμα” πλησιάζει σε μια νέα περίοδο».

Politico: «Πώς ο πρίγκιπας Φίλιππος έσωσε τη μοναρχία».

La Repubblica: «Φίλιππος, η διακριτική σκιά της Ελισάβετ. Τόλμησε μάλιστα να της εναντιωθεί».

The New York Times: «Ο δούκας του Εδιμβούργου, που παντρεύτηκε τη μελλοντική βασίλισσα το 1947, έφερε τη μοναρχία στον 20ό αιώνα, αλλά τα περιστασιακά ειλικρινή σχόλιά του έβλαψαν την εικόνα του».

Ακολούθησε το eleftherostypos.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις