Μεγάλη απόσταση

Η αρχή θα γίνει την ερχόμενη εβδομάδα, οπότε στις 18 του μηνός προγραμματίζεται να πραγματοποιηθεί η πρώτη συνάντηση της «ομάδας εμπειρογνωμόνων» των τριών εγγυητριών δυνάμεων (Ελλάδας, Τουρκίας, Βρετανίας), με αποκλειστικό θέμα ασφάλεια-καθεστώς εγγυήσεων-κατοχικά στρατεύματα. Εκεί, ως γνωστόν, υπάρχουν μεγάλες διαφορές ανάμεσα στην ελληνική και την τουρκική πλευρά. Ανάλογα με την πρόοδο που θα σημειωθεί σε αυτή την ομάδα, θα προσδιοριστεί σύνοδος των υπουργών Εξωτερικών των τριών χωρών. Εφόσον διαπιστωθούν συγκλίσεις στη σύνοδο, δεν αποκλείεται σύγκληση νέας διεθνούς διάσκεψης.

Είναι εμφανές ότι πρόκειται για μια άκρως σύνθετη, κλιμακωτή διαδικασία. Πόσω μάλλον τη στιγμή που η απόσταση που χωρίζει την Αθήνα και την Αγκυρα στο θέμα της ασφάλειας θεωρείται μεγάλη. Οπως και οι διαφορές ανάμεσα στην ελληνοκυπριακή (ε/κ) και την τουρκοκυπριακή (τ/κ) πλευρά στα θέματα της διακυβέρνησης και σε εδαφικό, προσφυγικό, περιουσιακό. Κι αυτό παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί τους τελευταίους μήνες στις δικοινοτικές συνομιλίες.

Με ένταση

Ενδεικτικό είναι άλλωστε, ότι η Διάσκεψη της Γενεύης έληξε με επεισοδιακό τρόπο και με την -υψηλών τόνων- αντιπαράθεση Αθήνας-Αγκυρας. Από τη μια ο Ταγίπ Ερντογάν, κατά την προσφιλή τακτική της Αγκυρας, να κατηγορεί την ελληνική πλευρά ότι δεν θέλει λύση και γι’ αυτό «το έβαλε στα πόδια» κι από την άλλη ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, να του απαντά την Παρασκευή στο ίδιο ύφος: «Στα πόδια το έβαλαν αυτοί που έφυγαν. Εμείς είμαστε ακόμα εδώ».

Ο υπουργός Εξωτερικών περιέγραψε την κατάσταση ως εξής: «Την Παρασκευή, η τουρκική αντιπροσωπεία εγκατέλειψε τη Γενεύη, λέγοντας ότι είχε και άλλα σημαντικότερα πράγματα να κάνει, όπως να ασχοληθεί με το Συριακό και τη συνταγματική μεταρρύθμιση και ότι επιθυμούσε να γίνει μια μη οργανωμένη συζήτηση μεταξύ εμπειρογνωμόνων. Εμείς είχαμε έρθει με προγραμματισμό για πολιτική συζήτηση για δεύτερη ημέρα (σ.σ.: δηλαδή, εκτός της Διάσκεψης της Πέμπτης, 12/1, και την Παρασκευή). Οι Τούρκοι αρνήθηκαν και άρχισαν να προβάλλουν τα θέματα της ομάδας των ερωτημάτων (σ.σ.: ομάδα εμπειρογνωμόνων). Εμείς τους είπαμε ότι, αφού αλλάζετε το πλαίσιο της συζήτησης και το αντικείμενό του, θα πρέπει να υπάρξουν 2-3 μέρες για να προετοιμαστεί. Οχι να πάμε και να αποτύχουμε. Δηλαδή, δεν ήθελαν να κάνουν πολιτική συζήτηση και ό,τι τους κατέβαινε εκείνη την ώρα, εμείς έπρεπε να το ακολουθήσουμε;».

Κωλυσιεργίες

Η εικόνα που μεταφέρουν διπλωματικοί κύκλοι από τη διάσκεψη ήταν αυτή της συνεχούς κωλυσιεργίας εκ μέρους της τουρκικής αντιπροσωπείας, συχνά για απλά «διαδικαστικά» ζητήματα. Ενδεικτικά, ενώ αρχικά είχαν δεχθεί την πρόταση να γίνει η πρώτη συνάντηση της «ομάδας εμπειρογνωμόνων», με επικεφαλής τους γενικούς γραμματείς των υπουργείων Εξωτερικών, στις 19 Ιανουαρίου, στη συνέχεια ζητούσαν να αλλάξει, για να καταλήξουν να ζητούν να ξεκινήσουν την επαύριο κιόλας της διάσκεψης. Κι όλα αυτά, δίχως να έχει γίνει καμιά προετοιμασία για κάτι τέτοιο. Τελικά, συμφώνησαν για τις 18 Ιανουαρίου. Το ενδιαφέρον που προκάλεσε έκπληξη, σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους, ήταν ότι συχνά, στη διάσκεψη, η Τουρκία έβρισκε «σύμμαχό» της τη Βρετανία! Γεγονός που προκαλεί ερωτηματικά ως προς τη στάση που θα κρατήσει το Λονδίνο στις περαιτέρω διεργασίες για το Κυπριακό.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΑΡΓΥΡΑΚΗΣ

[email protected]

Διαβάστε περισσότερα στην έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής