Δύσκολα θέματα που έχουν καθυστερήσει, όπως η εκκαθάριση των «κόκκινων» δανείων, οι αποκρατικοποιήσεις, οι διαρθρωτικές αλλαγές στο Δημόσιο, τη Δικαιοσύνη, το επιχειρηματικό περιβάλλον, θα γίνουν από την αρχή του επόμενου χρόνου πιο πιεστικά.

Μαζί με τις κεντρικές αποφάσεις για μεγαλύτερο έλεγχο στα δημοσιονομικά, το 2019 αλλάζουν οι ηγεσίες σε Commission, Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό Τραπεζών (SSM) και ΕΚΤ.

Τη «σιδηρά κυρία» του SSM Ντανιέλ Νουί αναμένεται να διαδεχθεί στις αρχές του χρόνου ο Ιταλός επικεφαλής μέχρι σήμερα της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (ΕΒΑ) Αντρέα Ενρία, ο οποίος θεωρείται ακόμη πιο σκληρός από τη σημερινή επικεφαλής του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού.

Ως γνωστόν ο ρόλος του SSM δεν περιορίζεται μόνο στους στόχους για την εκκαθάριση «κόκκινων» δανείων αλλά επεκτείνεται και στην εταιρική διακυβέρνηση. Εχει δηλαδή λόγο -ίσως τον πρώτο- για το διορισμό και την παύση των μελών των Δ.Σ. αλλά και για τις πειθαρχικές ποινές σε περιπτώσεις παραβάσεων.

Ο κ. Ενρία, ως επικεφαλής του εποπτικού βραχίονα της ΕΚΤ, θα συνυπάρξει για δεύτερη φορά με τον πρόεδρο της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, με τον οποίο συνεργάστηκε και την τριετία 2008-2010 στην Κεντρική Τράπεζα Ιταλίας. Οχι όμως για πολύ, καθώς και ο κ. Ντράγκι ολοκληρώνει τη θητεία του ως κεντρικός τραπεζίτης τον Οκτώβριο, δίνοντας μάλλον τη θέση του στο σημερινό πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Κεντρικής Τράπεζας της Γερμανίας Γιενς Βάιντμαν, ο οποίος προωθείται εδώ και καιρό από το Βερολίνο.

Τούτο, ενώ δημοφιλείς υποψήφιοι είναι και το σημερινό μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ και γνώστης της κατάστασης στην Ελλάδα Μπενουά Κερέ αλλά και ο τέως κεντρικός τραπεζίτης της Φινλανδίας Ερκι Λικάνεν. Αν και η διαδοχή ηγεσίας είναι προγραμματισμένη, αυτό που έχει σημασία για την Ελλάδα θα είναι η πολιτική που θα ακολουθήσει η νέα ηγεσία της ΕΚΤ.

Η αλλαγή ηγεσίας συμπίπτει σχεδόν με το σημείο καμπής όπου θα αρχίσει η αύξηση των επιτοκίων και για την ευρωζώνη. Ο Βάιντμαν ήταν από τους πολέμιους της συνέχισης του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης και είναι ζητούμενο η πολιτική που θα ακολουθήσει και στο θέμα της αύξησης των επιτοκίων.

Ο Κερέ θεωρείται πιο «κεντρώος» στις απόψεις του, αλλά είναι βέβαιο ότι θα πιέσει για ταχεία εκκαθάριση των «κόκκινων» δανείων. Ο κ. Λικάνεν θεωρείται πιο αυστηρός τεχνοκράτης, προσηλωμένος στη διαφάνεια στην τραπεζική διαχείριση.

Σε κάθε περίπτωση, κρίσιμα για την Ελλάδα θα είναι ο χρόνος και η ταχύτητα αύξησης των επιτοκίων, για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι η προσπάθεια που θα γίνει μέσα στον επόμενο χρόνο να επανέλθουμε μόνιμα στο δανεισμό από τις αγορές και ο δεύτερος η βελτίωση της χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας. Λόγω των «κόκκινων» δανείων και της χαμηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης της χώρας οι ελληνικές τράπεζες δανείζουν ακριβότερα και δυσκολότερα επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Μια πολιτική αύξησης επιτοκίων, ώστε η ΕΚΤ να συμβαδίσει με τη FED, είναι προφανές ότι θα αυξήσει το ήδη υψηλό κόστος χρήματος και στην Ελλάδα.

Αλλαγή σκηνικού

Οι ευρωεκλογές και η αλλαγή προσώπων στην Commission συνιστά μια ακόμη αλλαγή σκηνικού για την Ελλάδα, το ίδιο αν όχι περισσότερο άμεση από αυτή της ηγεσίας της ΕΚΤ. Η διαδοχή στην ηγεσία της Commission του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ από τον κορυφαίο υποψήφιο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Μάνφρεντ Βέμπερ θα είναι αλλαγή σελίδας για τις σχέσεις της Ελλάδας με την Ε.Ε.

Τούτο διότι ο Γιούνκερ ήταν παρών σε όλες τις δύσκολες ώρες της ελληνικής κρίσης από το 2010 (όταν ήταν ακόμη πρόεδρος του Eurogroup) μέχρι και σήμερα, σώζοντας πολλές φορές την Ελλάδα από την άτακτη χρεοκοπία και την έξοδο από την ευρωζώνη.

Ο Βέμπερ είναι σαφώς ευρωπαϊστής αλλά δεν έχει «διαχειριστικό» ιστορικό και σίγουρα θα είναι πολύ περισσότερο τεχνοκράτης από ό,τι «πολιτικός» στους χειρισμούς του. Μοιραίο είναι ότι μαζί με τον Γιούνκερ θα έχουμε αλλαγή και στη θέση του επιτρόπου Οικονομικών, που σήμερα κατέχει ο Πιερ Μοσκοβισί.

Ο Γάλλος επίτροπος, λόγω της φιλικής του διάθεσης προς την Ελλάδα, έβαλε πλάτη για τη μη περικοπή των συντάξεων και έχει βοηθήσει πολλές φορές να λυθούν δύσκολα θέματα του τρίτου Μνημονίου. Η υποστήριξη αυτή ενίσχυσε την αντίληψη του Βερολίνου ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή λειτουργεί περισσότερο «πολιτικά» παρά τεχνοκρατικά. Δεδομένο είναι ότι ο όποιος διάδοχός του θα είναι περισσότερο… τεχνοκράτης.

Ανεξάρτητα από τις ευρωεκλογές, μέχρι την άνοιξη τελειώνει ο χρόνος και για τον επικεφαλής της ομάδας της Ε.Ε. για την Ελλάδα, Ντέκλαν Κοστέλο, ο οποίος έχει βγάλει πέρα το σύνολο του τρίτου Μνημονίου. Σύμφωνα με κοινοτικές πηγές, ο Κοστέλο θα είναι παρών στη δεύτερη αξιολόγηση της Ελλάδας για την ενισχυμένη εποπτεία, στις 21 Ιανουαρίου. Στην τρίτη αξιολόγηση όμως, που θα γίνει τέλος Απριλίου ή αρχές Μαΐου, θα εμφανιστεί με τον αντικαταστάτη του.

Παράλληλα με την αλλαγή προσώπων σε επίπεδο αξιολόγησης, η Ελλάδα θα πρέπει να υπολογίζει και στην αλλαγή στάσης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας στις επόμενες αξιολογήσεις. Με βάση τις πρώτες συζητήσεις που έγιναν στις αρχές του μήνα, ο ESM θα είναι επόπτης ισότιμος με την Ε.Ε. στις αξιολογήσεις των χωρών που έχει δανείσει στο πλαίσιο και της σταδιακής προαγωγής του σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο.

Η ισοτιμία αυτή θα δώσει το δικαίωμα να είναι πιο αυστηρός σε τυχόν αποκλίσεις και καθυστερήσεις σε δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Ελλάδα μετά το τέλος του τρίτου Μνημονίου.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]