Παραμένει άγνωστο πότε ακριβώς η ισπανική κυβέρνηση θα ενεργοποιήσει την «ατομική βόμβα», ρισκάροντας να ξεσπάσουν ταραχές στους δρόμους της Βαρκελώνης και άλλων καταλανικών πόλεων και ενεργοποιώντας πιθανότατα ένα κύμα πολιτικής ανυπακοής δημοσίων υπαλλήλων και αστυνομικών της Καταλονίας.

Ωστόσο η αντιπρόεδρος της ισπανικής κυβέρνησης Σοράγια Σάενθ ντε Σανταμαρία (που ένιωσε χθες αδιαθεσία κατά τη διάρκεια της δραματικής συνεδρίασης στην επιτροπή της Γερουσίας κι εγκατέλειψε την αίθουσα) ξεκαθάρισε ότι «κανένα κράτος δεν μπορεί να επιτρέψει να μην εφαρμόζεται πλήρως η δημοκρατία σε ένα τμήμα της επικράτειάς του».

Ηταν η απάντηση στην απόφαση του Καταλανού πρωθυπουργού Κάρλες Πουτζδεμόντ να μην προκηρύξει τελικά εκλογές στην Καταλονία –που ήταν η τελευταία προσφορά της Μαδρίτης για να αναστείλει την εφαρμογή του άρθρου 155.

«Ημουν διατεθειμένος να προκηρύξω εκλογές για να αποφύγουμε τις συνέπειες που θα είχε για τους θεσμούς μας η επιβολή κηδεμονίας στην Καταλονία. Δυστυχώς, δεν έλαβα εγγυήσεις (από τη Μαδρίτη) που να δικαιολογούν μια τέτοια απόφαση», τόνισε ο Καταλανός πρωθυπουργός στο περιστύλιο της Βουλής στη Βαρκελώνη, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η Μαδρίτη ήθελε να ελέγξει απόλυτα την εκλογική διαδικασία. Ταυτόχρονα πέταξε το μπαλάκι στην καταλανική Βουλή –που συνεδρίαζε ως αργά χθες– για το πώς θα αντιδράσει στην εφαρμογή του άρθρου 155 – αφήνοντας να πλανάται και η κήρυξη ανεξαρτησίας.

Οπως μετέδωσαν τα ισπανικά ΜΜΕ, προτού καταλήξει στην επιλογή της ρήξης, ο Πουτζδεμόντ είχε φτάσει σε μια καταρχήν συμφωνία με τη Μαδρίτη, ύστερα από μεσολάβηση του πρωθυπουργού της χώρας των Βάσκων Ινίγκο Ουρκούλου και κορυφαίων Καταλανών επιχειρηματιών, που επιθυμούν να τερματιστεί η πολιτική αστάθεια, η φυγή επιχειρήσεων (1.500 από τις αρχές του μήνα) και το πλήγμα στον τουρισμό.

Ο Πουτζδεμόντ υποχρεώθηκε όμως να κάνει μια ακόμη… κωλοτούμπα, όταν βρέθηκε αντιμέτωπος με ανταρσία βουλευτών και στελεχών στο ίδιο του το κόμμα, το κεντροδεξιό PDeCat και στην απειλή του αντιπροέδρου της κυβέρνησης, υπουργού Οικονομικών και αρχηγού της Ρεπουμπλικανικής Καταλανικής Αριστεράς (ERC), Οριόλ Τζούνκερας, ότι το κόμμα του θα εγκαταλείψει την κυβέρνηση σε περίπτωση που ο Πουτζδεμόντ υποκύψει στον εκβιασμό της Μαδρίτης να προκηρύξει εκλογές, βάζοντας πάγο στο δημοψήφισμα ανεξαρτησίας της 1ης Οκτωβρίου.
Την απόλυτη τήρηση της λαϊκής εντολής για «ανεξαρτησία», όπως εκφράστηκε στο δημοψήφισμα (έστω και με συμμετοχή μόνο του 43% των ψηφοφόρων, λόγω της αστυνομικής βίας των οργάνων του ισπανικού κράτους) απαίτησε με τη σειρά του το αντικαπιταλιστικό CUP (Λίστα Λαϊκής Ενότητας) καλώντας τον κόσμο να βγει στους δρόμους. Χιλιάδες, πράγματι, φοιτητές και οπαδοί της ανεξαρτησίας πολιόρκησαν το απόγευμα το Parlament με πανό και κραυγές κατά του «προδότη Πουτζδεμόντ» μην αφήνοντας άλλες επιλογές στον Καταλανό πρωθυπουργό από την παραίτηση ή τη συμμόρφωση με τους σκληρούς αποσχιστές της Βουλής και της πλατείας. Προτίμησε το δεύτερο.

Το πρωί ο Πουτζδεμόντ αρνήθηκε να παρουσιαστεί αυτοπροσώπως στην επιτροπή της Γερουσίας στη Μαδρίτη. Εστειλε αντ’ αυτού ένα υπόμνημα, κατηγορώντας την ισπανική κυβέρνηση ότι με τα μέτρα που ετοιμάζεται να λάβει δεν παραβιάζει μόνο τις διατάξεις του Συντάγματος περί σεβασμού των αυτονομιών της Ισπανίας, αλλά ρισκάρει σοβαρή επιδείνωση της κατάστασης.

Ο έλεγχος δείχνει να περνάει όλο και περισσότερο στα χέρια του Τζουνκέρας, το κόμμα του οποίου θα ερχόταν πρώτο σε ενδεχόμενες εκλογές με 28,1% έναντι 12% του PDeCat. O αδιάλλακτος αντιπρόεδρος της καταλανικής κυβέρνησης δεν έσυρε μόνο τον Πουτζδεμόντ στη ρήξη, δηλώνοντας στο πρακτορείο Associated πως «η Μαδρίτη δεν μας αφήνει άλλο περιθώριο από την ανεξαρτησία», αλλά, σύμφωνα με την El Pais, επεξεργάζεται ήδη τη δημιουργία ενός παράλληλου συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών (κάτι σαν το αντίστοιχο του… Γιάνη Βαρουφάκη).

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ
[email protected]
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου