Τα τέσσερα βασικά σενάρια για το μέλλον της Ευρώπης μετά το βρετανικό δημοψήφισμα αναλύει σε άρθρο του στην εφημερίδα Independent, ο Timothy Less, επικεφαλής της συμβουλευτικής εταιρίας πολιτικών κινδύνων Nova Europa και πρώην διπλωμάτης.

Η ευρωζώνη

Σε ό,τι αφορά την επιλογή της βαθύτερης ολοκλήρωσης, ο Λες τονίζει ότι η ευρωζώνη συμπεριφέρεται περισσότερο ως κράτος, αλλά με μεγάλες διαφορές στις οικονομίες των χωρών του ευρωπαϊκού νότου σε σχέση με τον βορρά.

«Για να μπορέσει ο Νότος να διατηρήσει το νυν βιοτικό επίπεδό του, ο Βοράς θα πρέπει να προχωρά κάθε χρόνο σε μεγάλες μεταφορές δημοσιονομικών πόρων επ’ αόριστον» προειδοποιεί ο αναλυτής, προτείνοντας όχι μόνο τη δημιουργία ενός υπουργείου Οικονομικών που θα αναλάβει την διανομή των πόρων, αλλά και ενός κοινοβουλίου που θα το ελέγχει.

Χαλάρωση: τα υπέρ και τα κατά

Για το δεύτερο σενάριο, αυτό της χαλαρής Ένωσης ο Λες κάνει λόγο για ανάκτηση εξουσιών από τις εθνικές κυβερνήσεις στους τομείς που παρατηρείται απουσία συλλογικής πολιτικής συναίνεσης, αλλά και για μια μερική διάλυσης της ευρωζώνης με μια συμφωνία «που θα περιλαμβάνει μια ακύρωση τεράστιου μέρους του χρέους».

Ο δρόμος της χαλάρωσης, λέει ο αναλυτής θα βοηθήσει να εξαλειφθούν οι εσωτερικές εντάσεις, συμβάλλοντας έτσι στην επιβίωση της Ένωσης ακόμη και στην αναγέννησή της.

Ωστόσο προσθέτει ότι αυτή η διαδικασία δεν θα είναι εύκολη αφού η χαλάρωση μπορεί να συνεπάγεται την απώλεια κεκτημένων και ωφελημάτων για κάποιες χώρες.

Η παρακμή

Ο πρώην διπλωμάτης εκτιμά στο άρθρο του ότι αν η ΕΕ δεν μπορέσει να προχωρήσει ούτε σε μια βαθύτερη ολοκλήρωση αλλά ούτε και σε μια μερική διάλυση, η πιο πιθανή εναλλακτική θα ήταν να παρακμάσει ως θεσμός.

«Η Κομισιόν θα συνεχίσει να εισάγει πολιτικές, το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο θα εξακολουθήσουν να συνεδριάζουν και οι χώρες – μέλη θα συνεχίσουν να ισχυρίζονται ότι στηρίζουν το ευρωπαϊκό ιδανικό», αναφέρει χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι τελικά τα μέλη θα εφαρμόζουν μόνον εκείνες τις πολιτικές που θα βρίσκουν συμφέρουσες.

Ο Τιμοθι Λες μάλιστα θυμίζει ότι κάτι ανάλογο συμβαίνει αυτήν την περίοδο με την προσφυγική κρίση, όπου αρκετές χώρες ανέστειλαν την εφαρμογή της Σένγκεν και αρνούνται να συμμορφωθούν με τις συμφωνίες για τις ποσοστώσεις στην φιλοξενία προσφύγων.

Η κατάρρευση και η Γερμανία

Για το τέταρτο σενάριο, αυτό της ξαφνικής κατάρρευσης, ο αναλυτής αναφέρει ότι αυτό θα μπορούσε να συμβεί αν ένα από τα ισχυρά δευτερεύοντα κράτη της εγκαταλείψει την ΕΕ.

«Η Γαλλία και η Ιταλία είναι πιθανοί υποψήφιοι, αλλά πιο πιθανό αυτή τη στιγμή είναι να αποχωρήσει η Βρετανία» τονίζει ο Τίμοθι Λες. Προβλέπει ότι σε μια τέτοια περίπτωση η Γερμανία, ως ισχυρή χώρα θα πρέπει να αναλάβει πολιτικές πρωτοβουλίες για την σταθεροποίηση της Ένωσης.

Όμως ο αναλυτής καταλογίζει στα αρνητικά του Βερολίνου την «θυσία της Ελλάδας προκειμένου να διασώσει τις δικές του τράπεζες», την προσφυγική κρίση και τη χαλάρωση που ζητά για τις εμπορικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Εκφράζει μάλιστα τον φόβο ότι οι ευρωσκεπτικιστικές Δανία και Σουηδία ακολουθήσουν το Βρετανικό παράδειγμα, αν η Γερμανία επιδιώξει να ηγηθεί της προσπάθειας για διατήρηση της Ένωσης.