Και στην πανδημία και στις εθνικές τραγωδίες (Μάτι, Τέμπη) και στην καθημερινότητα, παντού, η ατομική ευθύνη τούς προκαλεί αλλεργία. Εύλογο είναι που και τώρα η ατομική ευθύνη π.χ. για την αντιμετώπιση του ενδοσχολικού εκφοβισμού και του bullying εξοστρακίζεται.

Ο Γ. Τσίπρας ήταν ο πιο ειλικρινής απ’ όλους -και δεν ήταν λίγοι- όταν είπε ότι αν κάποιο παιδί κάνει έναν βανδαλισμό σε ένα σχολείο, δεν πρέπει να πληρώσουν τη ζημιά οι γονείς του, αλλά πρέπει να την πληρώσουμε όλοι μαζί. Η εκ των υστέρων προσπάθεια ανασκευής αυτής της τραγικής δήλωσης-θέσης, ήταν και ατυχής και σίγουρα δεν κατάφερε να κρύψει τον τρόπο σκέψης των πάσης φύσεως λαϊκιστών. Οσων δηλαδή έσπευσαν να απορρίψουν το πιο ολοκληρωμένο σχέδιο που έχει εμφανιστεί ως τώρα, για την αντιμετώπιση του μεγάλου προβλήματος του εφηβικού bullying. Ενα σχέδιο που συνδυάζει την κοινωνική ένταξη και την κρατική μέριμνα με την αυστηροποίηση των ποινών.

Ο λαϊκισμός είτε αριστερόστροφος είτε δεξιόστροφος είτε με το μανδύα της «κοινωνικής ευαισθησίας» είτε με την προβιά της απροκάλυπτης «κάλυψης της παραβατικότητας» κατατείνει στον ίδιο στόχο. Το ανηλεές κυνήγι της ατομικής ευθύνης αποσκοπεί στο «βολικό» χάος της συλλογικής ανευθυνότητας. Ενα χάος στο οποίο χωράνε βολικά και ο ικανός και ο ανίκανος. Και ο σοβαρός και ο ψεκασμένος. Και ο ευσυνείδητος και ο αχαμνοξύστης. Και υπεύθυνος και ο ωχαδερφιστής. Και ο φιλότιμος και ο τεμπέλης. Και ο έντιμος και το λαμόγιο. Σε αυτό το χάος βρίσκεται δηλαδή, όλη η πελατεία του λαϊκισμού. Η οποία μάλιστα μπαίνει στο ίδιο μίξερ με τον ορθολογισμό, τη νομιμότητα και τα χαρακτηριστικά μιας προηγμένης κοινωνίας, η οποία δεν θέλει τη χώρα μπανανία και ζούγκλα.

Μπαίνουν τεχνηέντως και συνειδητά στο ίδιο μίξερ. Γιατί στον πολτό που βγαίνει απ’ αυτό το μίξερ δεν διακρίνονται τα συστατικά του. Δεν ξεχωρίζουν οι συμπεριφορές. Δεν εξατομικεύονται οι ευθύνες και δεν επιμερίζεται το κόστος αντικοινωνικών συμπεριφορών. Ο καλός ο μύλος όλα τα αλέθει λέει η λαϊκή θυμοσοφία και είναι αμάχητη.

Τον καιρό της πανδημίας οι πάσης φύσεως αντιεμβολιαστές, από τον Βελόπουλο μέχρι τον Πολάκη και το σκοταδιστικό τμήμα των παρεκκλησιαστικών οργανώσεων, προσπάθησαν να λοιδορήσουν την ατομική ευθύνη, με στόχο μικροπολιτικά οφέλη και διακύβευμα τη δημόσια υγεία. Στην τραγωδία των Τεμπών αναπτύσσουν πυκνά νέφη αναπόδεικτων θεωριών συνωμοσίας, με στόχο πάλι τα μικροπολιτικά οφέλη πάνω στον πόνο των ανθρώπων και πρακτικά μηδενίζοντας την ομολογημένη ατομική ευθύνη του μοιραίου σταθμάρχη. Τα παραδείγματα είναι πολλά. Αλλά και το manual της εργαλειοποίησης, εξαιρετικά απλό κι ευθύγραμμο: Η συλλογική ανευθυνότητα οδηγεί σε εξίσωση προς τα κάτω -λειτουργεί με την κακώς νοούμενη έννοια «συμπεριληπτικά»- αποενοχοποιεί την παραβατικότητα. Η παραβατικότητα είναι η προϋπόθεση της μπαχαλοποίησης, η οποία με τη σειρά της στραγγαλίζει την κοινή λογική και επιτρέπει στη θολούρα να υποκαθιστά την πολιτική. Δυστυχώς, τόσο απλά, αλλά και τόσο καθαρά.

Η ατομική ευθύνη, από μόνη της, δεν μπορεί επ’ ουδενί ούτε να νομοθετήσει ούτε να εκσυγχρονίσει ούτε να εκλογικεύσει μια κοινωνία. Αλλά και καμία σοβαρή αλλαγή ή μεταρρύθμιση δεν μπορούν να γίνουν χωρίς την ατομική ευθύνη του καθενός μας.

ΑΙΧΜΗ

ΤΟ ΕΚΚΡΕΜΕΣ ΤΗΣ ΕΛΑΦΡΟΤΗΤΑΣ

Είναι πραγματικά δύσκολο να παρακολουθήσει κανείς το εκκρεμές της πολιτικής ελαφρότητας του Στ. Κασσελάκη. «Οσο και να πάρω δεν φεύγω». Προφανώς εννοούσε, όσο λίγο και να πάρω. Γιατί, αν ήταν να πάρει πολύ, δεν θα υπήρχε και λόγος να φύγει. Μετά έβαλε τον πήχη στο 17%. Μετά μίλησε για «ριζική ανατροπή», αλλά όταν κλήθηκε να το κάνει φραγκοδίφραγκα κατέληξε πάλι, στο ότι πάρει πάνω από 17% είναι καλό. Χθες, μιλώντας στο MEGA είπε με περισσή άνεση πως «είναι απολύτως εφικτό να είμαστε πρώτοι στις ευρωεκλογές». Για να προσθέσει αμέσως μετά, «αν δεν είμαστε στις ευρωεκλογές, θα είμαστε στις εθνικές εκλογές». Και ολοκλήρωσε την αιώρηση με το εντυπωσιακό «δεν θα είναι αποτυχία μου να χάσω με 10 μονάδες στις ευρωεκλογές»!

Εντάξει, αν δεν έχει ήλιο, θα βρέξει, κι αν δεν βρέξει, θα χιονίσει. Η κοινή λογική αδυνατεί να παρακολουθήσει τον ανύπαρκτο ειρμό του influencer: Από την «απολύτως εφικτή» πρωτιά, στο δεν τρέχει και τίποτα να χάσει «με 10 μονάδες». Ομως το χάος που υπάρχει στις ανερμάτιστες τοποθετήσεις του Στ. Κασσελάκη, μάλλον είναι φαινομενικό για τον ίδιο. Ούτως ή άλλως είναι φανερό πλέον ότι έχει αποφασίσει να μην κάνει πολιτική, αλλά να πουλάει τρέλα. Απ’ αυτή που πιάνει στα «κοινά» που έχουν εντοπίσει οι δημοσκόποι του. Τους νέους απολιτίκ, τους λούμπεν, τους πάσης φύσεως αντισυστημικούς, τους γενικώς θυμωμένους, τους ρέκτες των θεωριών συνωμοσίας και των ψεκασμένων. Δηλαδή όλων εκείνων, οι οποίοι δεν απαιτούν λογικό ειρμό, σοβαρότητα και τεκμηρίωση σε αυτά που λέει και κάνει. Τους αρκούν να είναι φαντεζί και «αντισυμβατικά». Τι σημαίνει αντισυμβατικά; Πιάσε το αβγό και κούρεψέ το.

Αρκεί το εκκρεμές της αβάσταχτης ελαφρότητάς του να βρίσκεται σε αιώρηση…

Μαδώντας τη μαργαρίτα για τον Μπελέρη

Εως προχθές η υποψηφιότητα του Φρ. Μπελέρη με το ευρωψηφοδέλτιο της Ν.Δ. θεωρούνταν σχεδόν «κλειδωμένη». Ξαφνικά, χθες, ο νόμιμα εκλεγμένος και παρανόμως φυλακισμένος δήμαρχος της Χειμάρρας εμφανίστηκε ως «κομμένος». Κυρίως λόγω των αντιδράσεων του υπ. Εξωτερικών, αλλά και μέρους του επιτελικού κράτους. Ομως το ενδελεχέστερο ψάξιμο του θέματος έδειξε πως η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Την τελική απόφαση θα την πάρει ο Κ. Μητσοτάκης κι όπως φαίνεται ακόμα δεν την έχει πάρει οριστικά…

ΑΠΟΡΙΕΣ -1

Αν ζούσε ο Λουντέμης θα έγραφε άραγε το «ένα παιδί μετράει τα αυτοκίνητα»; Δεν θα ήταν ένα ακόμα αριστούργημα;

ΑΠΟΡΙΕΣ -2

Αληθεύει ότι ο Στ. Κασσελάκης και ο σύζυγός του φυλάσσονται από… 41 αστυνομικούς; Εκτός από τους αστυνομικούς που φυλάσσουν τα γραφεία του ΣΥΡΙΖΑ και τον τέως αρχηγό του;

ΑΠΟΡΙΕΣ -3

Με ποια επιχειρήματα, άραγε, ο Κ. Βελόπουλος παρακαλούσε το 2014 τον Α. Σαμαρά να τον βάλει στο «γαλάζιο» ευρωψηφοδέλτιο;

ΑΠΟΡΙΕΣ -4

Η παραδοχή του Ν. Ανδρουλάκη ότι η τρίτη θέση θα είναι «πολιτική ήττα», είναι μια κίνηση υψηλού ρίσκου ή προσπάθεια εκ των προτέρων εξουδετέρωσης της βόμβας;