Γράφει ο Γιάννης Παπαδάτος

Ηταν μια κοφτερή πένα που δεν μασούσε τα λόγια του και δεν δίστασε να συγκρουστεί με τον μεγιστάνα των «Times», Ρούπερτ Μέρντοχ. Στο βιβλίο του με τίτλο «Ο μεγάλος πόλεμος για τον πολιτισμό: Η κατάκτηση της Μέσης Ανατολής» (2005), ο Αγγλος ρεπόρτερ με την ιρλανδική ιδιοσυγκρασία κατακεραύνωσε για πολλοστή φορά τον δυτικό νεο-ιμπεριαλισμό.

Δεν ήταν αριστερός με την κλασική έννοια του όρου, αλλά περισσότερο μια ελεύθερη, ανεξάρτητη φωνή που αγωνιζόταν για την αλήθεια, χωρίς να ισχυρίζεται ότι είναι αντικειμενικός. Γι’ αυτό και έπαιρνε πάντα το μέρος των Παλαιστινίων (του πιο αδύναμου) στη διαμάχη με το Ισραήλ. Σε ένα συνέδριο του Al Jazeera το 2010 ο Φισκ μίλησε για την «αιχμαλωσία» των δημοσιογράφων από την εξουσία. Οχι μόνο μέσα από τη διαπλοκή ιδιοκτητών και μεγαλοδημοσιογράφων με τις κυβερνήσεις, αλλά κυρίως μέσα από τη μάχη για τη χρήση των λέξεων – μια υπαινικτική αναφορά στον Οργουελ.

«Αναπαράγουμε ως δημοσιογράφοι τα κλισέ της εξουσίας (ειρηνευτική διαδικασία, ειρηνευτικός απεσταλμένος, έξαρση τρομοκρατίας, οδικός χάρτης κ.λπ.) επειδή πάψαμε να σκεφτόμαστε και να διαβάζουμε βιβλία… Ταξίδευα κάποτε με το αεροπλάνο από το Παρίσι στη Βηρυτό και δίπλα μου μια γυναίκα διάβαζε ένα γαλλικό βιβλίο για την ιστορία του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Το ξεφύλλιζε γρήγορα και προτού φτάσουμε στον Λίβανο το είχε διαβάσει όλο! Ξαφνικά συνειδητοποίησα ότι δεν διάβαζε, αλλά “σέρφαρε” στις σελίδες. Είχε χάσει την ικανότητα αυτού που αποκαλώ “βαθύ διάβασμα”. Αυτό είναι ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε κι εμείς οι δημοσιογράφοι. Αναρωτιέμαι αν μπορούμε ακόμη να διαβάζουμε σε βάθος. Ή μήπως χρησιμοποιούμε τις πρώτες λέξεις που μας έρχονται στο μυαλό…».

Από την έντυπη έκδοση