Προσοχή στα επιτόκια
Τα επιτόκια στα καταναλωτικά δάνεια είναι συγκεκριμένα. Είτε είναι σταθερά, οπότε οι δανειολήπτες γνωρίζουν από την αρχή πόσο θα είναι η δόση τους μέχρι το τέλος του δανείου, είτε κυμαινόμενα, που σε περίοδο κανονικότητας οι μεταβολές θα είναι μικρές, οπότε το ύψος των δόσεών τους θα έχει μικρή διακύμανση. Οι πιστωτικές κάρτες είναι επί της ουσίας ανοιχτά καταναλωτικά δάνεια και ο λογαριασμός αλλάζει κάθε μήνα, ανάλογα με το συνολικό ύψος των χρεώσεων. Τα επιτόκια, αν και είναι γνωστό εκ προοιμίου ότι είναι υψηλά, υψηλότερα από τα άλλα καταναλωτικά δάνεια, στην πράξη αποδεικνύονται ακόμα ακριβότερα. Αυτό συμβαίνει για τρεις λόγους: 1. Η πραγματική επιβάρυνση, 2. Οι πρόσθετοι τόκοι. 3. Οι λάθος επιλογές.
- Πραγματική επιβάρυνση: είναι μεγαλύτερη από τη διαφημιζόμενη, καθώς όταν διαφημίζεται το επιτόκιο, δεν υπάρχουν αναφορές στις επιπλέον χρεώσεις. Μεγάλη βοήθεια για τους ενδιαφερόμενους εν δυνάμει δανειολήπτες είναι το Συνολικό Ετήσιο Πραγματικό Ποσοστό Επιβάρυνσης (ΣΕΠΠΕ) για το οποίο οι πιστωτές είναι υποχρεωμένοι με νόμο (Ζ1-699/2010 ΚΥΑ – ΦΕΚ 917/23.6.2010 τεύχος Β) να ενημερώνουν τους πελάτες τους. Το πιο φθηνό επιτόκιο για αγορές με πιστωτική κάρτα (απλές Visa) που διαφημίζουν οι τέσσερις μεγάλες τράπεζες είναι 15,95%. Εδώ αμέσως πρέπει να προστεθεί +0,6% (εισφ. Ν.128/75) που μπαίνει υποχρεωτικά σε όλα τα δάνεια αναπροσαρμοζόμενου με βάση τις μεταβολές του δείκτη Euribor μηνός. Σύμφωνα με το παράδειγμα που δίνει η ίδια τράπεζα, η αναπροσαρμογή του θα διαφοροποιείται επιπλέον των μεταβολών κατά +0,5%. Εδώ υπολογίζονται και η συνδρομή 29 ευρώ και οι τόκοι για αγορά 1.500 ευρώ και αποπληρωμή σε 12 δόσεις με συνολική αποπληρωμή 1.663,47 ευρώ. Διευκρινίζεται ότι το ΣΕΠΠΕ και το ποσό της συνολικής καταβολής, που αναφέρονται παραπάνω, αναφέρονται αποκλειστικά χάριν παραδείγματος και προκύπτουν μόνο με την προϋπόθεση ότι θα υπάρξουν τα προαναφερθέντα δεδομένα. Στο παράδειγμα δεν έχουν υπολογιστεί οι έξτρα χρεώσεις, όπως π.χ. η υπηρεσία ειδοποιήσεων μέσω μηνυμάτων για αγορές και νέους λογαριασμούς, καθώς διαφέρουν σημαντικά από τράπεζα σε τράπεζα, αλλά και από προϊόν σε προϊόν. Συγκεκριμένα οι ειδοποιήσεις σε πολλές κάρτες και τράπεζες είναι εντελώς δωρεάν, ενώ άλλες έχουν μηνιαία χρέωση έως και 2 ευρώ. Τα έξοδα επαναποστολής λογαριασμών είναι κοντά στο 1 ευρώ, όπως και της ανάληψης από ΑΤΜ άλλου δικτύου που ανάλογα με την τράπεζα φτάνει έως τα 2 ευρώ, όμως είναι αμελητέα μπροστά στο πόσα περισσότερα χρήματα θα κληθεί κάποιος να πληρώσει αν δεν γνωρίζει τις επιπλέον επιβαρύνσεις, πέρα από το διαφημιζόμενο ονομαστικό επιτόκιο αγορών.
- Πρόσθετοι τόκοι: Με εξαίρεση όσους πληρώνουν όλο το υπόλοιπο της πιστωτικής τους στο τέλος κάθε μήνα, πάντα υπάρχουν τόκοι. Οι περισσότεροι πληρώνουν μόνο το υποχρεωτικό, που είναι η ελάχιστη δόση, ένα ποσοστό από 2% έως 5% του συνολικού υπολοίπου της κάρτας. Οσο λιγότερα πληρώνουν οι δανειολήπτες κάθε μήνα τόσο ανεβαίνει ο λογαριασμός. Σε όσους δεν πληρώσουν στην ώρα τους, ούτε την ελάχιστη δόση, προστίθεται επιτόκιο υπερημερίας που κυμαίνεται κοντά στο 2-2,5% και μπαίνει σε όλο το ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο. Οσο δεν εξοφλείται, οι τόκοι προστίθενται και υπολογίζονται σε όλο και μεγαλύτερο ποσό, με αποτέλεσμα η ελάχιστη δόση να αυξάνεται δραματικά και το σύνολο να γίνεται γρήγορα βουνό. Ακόμα και αν δεν καθυστερήσουν τις αγορές τους, οι τράπεζες αφήνουν πολλά περιθώρια για υπερχρέωση. Παράδειγμα, υπάρχει επιβάρυνση κοντά στο 2,5% αν υπερβούν το όριο της κάρτας. Βλέπουμε ότι εύκολα μπορεί να μπει τόκος πάνω στον τόκο και αν δεν αρχίσουν γρήγορα πληρωμές για να μειωθεί, το υπόλοιπο θα εκτοξευτεί γρήγορα.
- Ακριβές επιλογές: Οι πιστωτικές προσφέρουν μεγάλη ευελιξία και στα κατάλληλα χέρια μπορεί να γίνουν ένα εξαιρετικό εργαλείο. Από την άλλη πλευρά, αν οι χρήστες δεν γνωρίζουν τις διαφορετικές χρεώσεις, μπορεί να βρεθούν με απρόσμενα μεγάλους λογαριασμούς. Τέτοιο παράδειγμα είναι η ανάληψη μετρητών από την πιστωτική. Αν αντί να αγοράσουν με την κάρτα, επιλέξουν να κάνουν ανάληψη μετρητών από αυτή, τότε το επιτόκιο ανεβαίνει σημαντικά. Το ακριβότερο επιτόκιο ανάληψης σε απλή Visa που δίνουν οι συστημικές τράπεζες είναι 20,4%, αλλά για την ίδια κάρτα το επιτόκιο αγορών είναι 18,25%.
Μεγάλη ζήτηση για νέες πιστωτικές
Φέτος αυξήθηκαν σημαντικά οι αιτήσεις για νέες πιστωτικές. Οι ενεργές κάρτες αυξήθηκαν κατά 2% και αποτελούν περίπου το 15% των συνολικών καρτών (χρεωστικές, προπληρωμένες κτλ.). Αν και δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία, σύμφωνα με τους ειδικούς, στη συντριπτική τους πλειονότητα οι αγορές φαίνεται να γίνονται σε μεσαίας αξίας καταναλωτικά αγαθά και εξόφληση λογαριασμών (κινητά, οικοσυσκευές κτλ.). Ο συνολικός αριθμός και η συνολική αξία των συναλλαγών που πραγματοποιήθηκαν με κάρτες πληρωμών το πρώτο εξάμηνο του 2024 δεν παρουσίασαν σημαντικές μεταβολές σε σχέση με το δεύτερο εξάμηνο του 2023, αν και οι γνώστες κάνουν λόγο για σημαντική αύξηση στη χρήση από τους νέους έως 25 ετών.
Κίνδυνος απάτης την περίοδο των εορτών
Σε ύφεση είναι τα περιστατικά απάτης με πλαστικό χρήμα, όμως οι περίοδοι μεγάλης καταναλωτικής κίνησης, όπως είναι οι γιορτές, πάντα κρύβουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, οι συνολικές απώλειες από απάτες με κάρτες ανέρχονται σε 11 εκατ. ευρώ το α’ εξάμηνο του 2024. Φαίνονται πολλά, όμως είναι μόλις το 0,02% του συνολικού όγκου των συναλλαγών. Ομως χρειάζεται προσοχή, καθώς ο αριθμός δεν είναι αμελητέος, αφού αφορά περίπου 196.535 περιπτώσεις. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος αφορά τις διαδικτυακές συναλλαγές, όπου οι συναλλασσόμενοι πρέπει να προσέχουν πού δίνουν τα στοιχεία τους, ειδικά στα καταστήματα της Ασίας.
«Αγκάλιασε» τις πιστωτικές η Gen Z
Αύξηση 26% στο μέσο χρέος (2.834 δολάρια) για τις ηλικίες από 22 έως 24 ετών δείχνει έρευνα της TransUnion. Αν και η έρευνα αφορά τις ΗΠΑ, οι γνώστες των εξελίξεων επισημαίνουν ότι η τάση καταγράφεται σε όλο τον δυτικό κόσμο και στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τους αναλυτές, υπάρχουν συγκεκριμένοι οικονομικοί λόγοι που οι νέοι δανειολήπτες χρεώνονται περισσότερο σε όγκο και σε αξία. Από τη μία πλευρά ήταν οι περιορισμοί της πανδημίας, ο πληθωρισμός που δυσκόλεψε και δυσκολεύει ειδικά τα χαμηλότερα εισοδήματα, αλλά και η δύσκολη συνθήκη των ακριβών επιτοκίων που αύξησε τους λογαριασμούς. Σε έρευνα της Credit Karma φαίνεται ότι το μέσο χρέος των νέων σε πιστωτικές αυξήθηκε κατά 3,2% από το πρώτο έως το δεύτερο τρίμηνο του 2024.
Πιστωτικές κάρτες 2022 – 2024
| 30.06.2022 | 30.06.2023 | 30.06.2024 | Μεταβολή (%) | |
| Μέση αξία ανά συναλλαγή | 47 ευρώ | 46 ευρώ | 45 ευρώ | -4,26% |
| Μέση αξία ανά κάρτα (έτος) | 1.273 ευρώ | 1.318 ευρώ | 1.313 ευρώ | +3,14% |
| Μέσος αριθμός συναλλαγών ανά κάρτα | 27 | 29 | 29 | +7,41% |
Παράδειγμα αγορών 1.500 ευρώ με πιστωτική κάρτα πραγματικής χρέωσης ΣΕΠΠΕ
| Αποπληρωμή | Ποσό |
| 1η δόση | 174,69 ευρώ |
| 2η δόση | 143,96 ευρώ |
| 3η δόση | 142,24 ευρώ |
| 4η δόση | 140,52 ευρώ |
| 5η δόση | 138,79 ευρώ, |
| 6η δόση | 137,07 ευρώ |
| 7η δόση | 135,34 ευρώ |
| 8η δόση | 133,62 ευρώ |
| 9η δόση | 131,90 ευρώ |
| 10η δόση | 130,17 ευρώ |
| 11η δόση | 128,45 ευρώ |
| 12η δόση | 126,72 ευρώ |
| Σύνολο | 1.663,47 ευρώ |
Παράδειγμα προσφερόμενων βασικών πιστωτικών καρτών
| Τράπεζα | Πρόγραμμα | Επιτόκιο αγορών | Επιτόκιο ανάληψης | Ελάχιστη μηνιαία καταβολή | Ετήσια συνδρομή | Πρόγραμμα επιβράβευσης |
| Εθνική Τράπεζα | Πιστωτική κάρτα Silver | 19,29% | 20,29% | 2% | 12€ | go4more |
| Eurobank | Visa Classic | 18,25% | 20,4% | 2% | 30€ | €πιστροφή |
| Τράπεζα Πειραιώς | Πειραιώς Visa Classic | 15,95% | 19,15% | 2% | 29€ | Yellow |
| Alpha Bank | Alpha Bank Bonus Visa | 17,75% | 19% | 2% | 30€ | Bonus |
| Attica Bank | Attica Card Visa Classic | 17,5% | 19,5% | 5% | 25€ | Επιστροφή μετρητών |
| Optima bank | Credit Mastercard | 15% | 17% | 4% | 40€ | Χωρίς επιβράβευση |
Πηγή: Ιστοσελίδες τραπεζών, moneyonline.gr
Ελάχιστη μηνιαία καταβολή πιστωτικών καρτών
| Τράπεζα | Πρόγραμμα | Ελάχιστη μηνιαία καταβολή |
| Εθνική Τράπεζα | Πιστωτική κάρτα Silver | 2% |
| Eurobank | Visa Classic | 2% |
| Τράπεζα Πειραιώς | Πειραιώς Visa Classic | 2% |
| Alpha Bank | Alpha Bank Bonus Visa | 2% |
| Attica Bank | Attica Card Visa Classic | 5% |
| Optima bank | Credit Mastercard | 4% |
Πηγή: Ιστοσελίδες τραπεζών, moneyonline.gr
Ροή Ειδήσεων 
