Παρά το μικρό του μέγεθος, ο θυρεοειδής παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην υγεία, αφού ελέγχει πολλές βιολογικές διεργασίες, από τη διαθεσιμότητα ενέργειας και τη θερμοκρασία του σώματος μέχρι την όρεξη. Όταν δουλεύει σωστά αγνοούμε παντελώς την ύπαρξή του, όταν όμως δυσλειτουργεί προκαλεί κάθε είδους συμπτώματα και ενοχλήματα. Καθοριστικός παράγοντας για τη σωστή λειτουργία του θυρεοειδούς είναι, αναμφισβήτητα, η διατροφή.
Τι «τροφές» θέλει ο θυρεοειδής
Για να έχετε έναν υγιή θυρεοειδή χρειάζεστε τις κατάλληλες ποσότητες ιωδίου, σεληνίου, θειαμίνης και ψευδαργύρου στη διατροφή σας.
- Τροφές πλούσιες σε ιώδιο είναι ο μπακαλιάρος, ο γαλέος, τα φύκια, το γιαούρτι με λίγα λιπαρά, τα στρείδια, το αγελαδινό γάλα και το φρέσκο τυρί.
- Τροφές πλούσιες σε σελήνιο είναι οι ξηροί καρποί, οι σπόροι, τα ψάρια, τα αυγά, τα μανιτάρια, τα όστρακα και τα δημητριακά ολικής αλέσεως.
- Τροφές πλούσιες σε θειαμίνη (βιταμίνη Β1) είναι οι ξηροί καρποί, το συκώτι, τα πουλερικά, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα όσπρια, τα ψάρια, το φύτρο σταριού.
- Τροφές πλούσιες σε ψευδάργυρο είναι το αρνί, η μαύρη σοκολάτα, τα στρείδια, οι σπόροι, το μοσχαρίσιο συκώτι και τα δημητριακά.
Ο καλύτερος τρόπος πρόσληψης αυτών των στοιχείων είναι μέσω της διατροφής.
«Tissue is the issue»: Ο δρόμος προς την εξατομίκευση της ογκολογικής θεραπείας
Ποιές τροφές βλάπτουν τον θυρεοειδή και ποιές τον οφελούν
Υπάρχουν επίσης τροφές που πρέπει να αποφεύγετε ή να περιορίσετε προκειμένου να διατηρήσετε τον θυρεοειδή σας υγιή. Πρόκειται για όσες περιέχουν μια κατηγορία ενώσεων που ονομάζονται βρογχοκηλογόνα (goitrogens) και οι οποίες εμποδίζουν την απορρόφηση του ιωδίου από τον οργανισμό.
Αυτές οι ενώσεις βρίσκονται στο λάχανο, τα λαχανάκια Βρυξελλών, τα προϊόντα σόγιας, το κουνουπίδι, τα ραπανάκια, το σπανάκι και τις φράουλες. Ευτυχώς οι ουσίες αυτές απενεργοποιούνται με το μαγείρεμα. Ας δούμε, όμως, αναλυτικά, ποιες τροφές ευνοούν την καλή λειτουργία του θυρεοειδούς και ποιες έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα.
- Αλάτι. Ο θυρεοειδής σας χρειάζεται ιώδιο για να λειτουργήσει καλά. Η κύρια πηγή ιωδίου για τους περισσότερους ανθρώπους είναι το ιωδιούχο αλάτι. Βεβαιωθείτε ότι το αλάτι που χρησιμοποιείτε είναι πράγματι ιωδιούχο, κάτι που μπορείτε να ελέγξετε από την συσκευασία του. Το θαλασσινό αλάτι και το αλάτι που χρησιμοποιείται σε συσκευασμένες ή επεξεργασμένες τροφές συνήθως δεν είναι ιωδιούχο.
- Πράσινα φυλλώδη λαχανικά. Το σπανάκι, το μαρούλι και άλλα πράσινα φυλλώδη λαχανικά είναι καλές πηγές μαγνησίου, ενός πολύ σημαντικού μετάλλου σχεδόν σε όλες τις διαδικασίες του σώματός σας. Ο θυρεοειδής σας χρειάζεται μαγνήσιο για να λειτουργήσει σωστά. Η κόπωση, οι μυϊκές κράμπες και οι αλλαγές στον καρδιακό παλμό είναι σημάδια ότι δεν έχετε αρκετό μαγνήσιο στον οργανισμό σας.
- Ξηροί καρποί. Τα κάσιους, τα αμύγδαλα και οι σπόροι κολοκύθας (πασατέμπο) είναι μια άλλη εξαιρετική πηγή μαγνησίου. Οι ξηροί καρποί βοηθούν τον θυρεοειδή σας με δύο τρόπους. Δεν είναι μόνο μια καλή πηγή μαγνησίου, αλλά είναι επίσης πλούσια σε σελήνιο, ένα άλλο μέταλλο που υποστηρίζει το θυρεοειδή.
- Ψάρια και θαλασσινά. Τα ψάρια, οι γαρίδες και τα θαλασσινά γενικότερα είναι επίσης καλές πηγές ιωδίου. Χρειάζεστε ιώδιο για έναν υγιή θυρεοειδής, αλλά αποφύγετε τα φύκια αν έχετε υπερθυρεοειδισμό, δηλαδή αν ο θυρεοειδής σας παράγει πολλή από την ορμόνη που ελέγχει το μεταβολισμό σας.
- Λαχανίδα (κατσαρό λάχανο). Η λαχανίδα (kale) ανήκει στην οικογένεια των goitrogens και περιορίζει την ποσότητα ιωδίου που φτάνει στον θυρεοειδή σας. Εφ’ όσον παίρνετε αρκετό ιώδιο στη διατροφή σας, τα goitrogens δεν θα πρέπει να είναι πρόβλημα για σας. Αλλά αν έχετε χαμηλά επίπεδα ιωδίου, τότε η λαχανίδα μπορεί να προκαλέσει προβλήματα του θυρεοειδούς. Το κλασικό λάχανο, το μπρόκολο, το κουνουπίδι και τα λαχανάκια Βρυξελλών μπορεί να έχουν το ίδιο αρνητικό αποτέλεσμα.
- Σόγια. Μερικές από τις χημικές ουσίες που υπάρχουν σε προϊόντα όπως το γάλα σόγιας θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ικανότητά του θυρεοειδούς σας να παράγει ορμόνες, αλλά μόνο σε περίπτωση που δεν παίρνετε αρκετό ιώδιο. Ακριβώς όπως με το κατσαρό λάχανο, εάν τα επίπεδα ιωδίου σας είναι καλά, τότε μάλλον δεν χρειάζεται να ανησυχείτε για την κατανάλωση σόγιας. Το ιώδιο καταπολεμά την επίδραση της σόγιας στο θυρεοειδή σας.
- Κρέας από όργανα ζώων. Αν τρώτε κρέας από όργανα ζώων, όπως τα νεφρά, η καρδιά και το συκώτι μπορεί να πάρετε μεγάλη δόση λιποϊκού οξέος. Αλλά αν πάρετε πάρα πολύ, αυτό θα μπορούσε να διαταράξει τον τρόπο λειτουργίας του θυρεοειδούς σας. Το λιποϊκό οξύ θα μπορούσε επίσης να έχει επιπτώσεις σε οποιαδήποτε φάρμακα παίρνετε για τον θυρεοειδή σας. Σε κάθε περίπτωση, ενημερώστε σχετικά τον προσωπικό σας γιατρό.
- Γλουτένη. Η γλουτένη είναι μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στο σιτάρι, τη σίκαλη και το κριθάρι. Εκτός και αν έχετε διαγνωστεί με κοιλιοκάκη, κατά πάσα πιθανότητα δεν θα επηρεάσει το θυρεοειδή σας. Η γλουτένη μπορεί να βλάψει το λεπτό έντερο των ατόμων με κοιλιοκάκη. Μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα και συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο της νόσου του Hashimoto (η οποία οδηγεί σε υποθυρεοειδισμό), και της νόσου του Graves (η οποία οδηγεί σε υπερθυρεοειδισμό).