Το πρόβλημα της έλλειψης συγκεκριμένων φαρμάκων χωρίζεται σε δύο κατηγορίες, όπως ανέφερε ο υπουργός Υγείας. Συγκεκριμένα, στη μία είναι αυτά που παρουσιάζουν διαχρονικά έλλειψη λόγω παραλλήλων εξαγωγών, ενώ η άλλη είναι η τωρινή έλλειψη συγκεκριμένων φαρμάκων κυρίως δραστικής ουσίας παρακεταμόλης, αντιβιώσεων και αναπνευστικών και αποφρακτικών συσκευών.
Παγκόσμιο φαινόμενο
Η δεύτερη περίπτωση είναι παγκόσμιο φαινόμενο. «Το παγκόσμιο αυτό πρόβλημα οφείλεται στη μειωμένη παραγωγή, απότοκο της πανδημίας του Covid-19, της ενεργειακής κρίσης, της έλλειψης πρώτων υλών, της δέσμευσης μεγάλων ποσοτήτων στις χώρες που έχουν πρώτες ύλες όπως η Κίνα και η Ινδία, και στη μεγάλη αύξηση των εποχικών λοιμώξεων», ανέφερε ο κ. Πλεύρης, τονίζοντας ότι στις συγκεκριμένες δραστικές καταγράφεται αύξηση στις πωλήσεις κατά 25% έως 40% σε σχέση με πέρυσι.
Οπως ξεκαθαρίστηκε στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου, οι τωρινές ελλείψεις δεν είναι πρωτίστως πρόβλημα τιμών και παράλληλων εξαγωγών, αλλά αφορούν στα ιδιωτικά φαρμακεία πρωτότυπα και επώνυμα σκευάσματα και έχουν να κάνουν με καθυστέρηση της τροφοδοσίας και όχι με μόνιμες ελλείψεις. Δεν είναι τυχαίο ότι το φαινόμενο αυτό συνέπεσε με τις γιορτές, διάστημα που οι εταιρίες παραμένουν κλειστές για να τροφοδοτήσουν την αγορά. Ετσι, σύμφωνα με τον ΕΟΦ, περίπου 500-600 σκευάσματα βρίσκονται σε ελεγχόμενη διάθεση, δηλαδή είτε παρουσιάζουν έλλειψη είτε καθυστερήσεις στη διανομή. Με τα μέτρα που λαμβάνει η χώρα μας θα καταλήξουν περίπου 100 σκευάσματα σε έλλειψη που έχουν έτσι και αλλιώς πρόβλημα και είναι ελλειπτικά.
Τα μέτρα
«Tissue is the issue»: Ο δρόμος προς την εξατομίκευση της ογκολογικής θεραπείας
Ποια είναι τα μέτρα αυτά; Ο ΕΟΦ ξεκινά πληροφόρηση των πολιτών μέσω του ιστοτόπου του για σκευάσματα καθημερινής χρήσης που λείπουν και τα υποκατάστατά τους που μπορούν να αναζητούν. Παράλληλα, η συνταγογράφηση για όσα παρουσιάζουν έλλειψη θα γίνεται με δραστική ουσία και χωρίς περιορισμό στην εναλλακτική χορήγηση γενοσήμων. Αμεσα η ΗΔΙΚΑ αναμένεται να προσαρμόσει το σύστημα έτσι ώστε για 94 κατηγορίες δραστικών ουσιών να δίνεται η δυνατότητα συνταγογράφησης μόνο με τη δραστική ουσία – και χωρίς τη δυνατότητα που υπάρχει σήμερα να «κλειδώνει» ο γιατρός εμπορική ονομασία σε ένα ποσοστό 15%. Αυτό το μέτρο θα ομαλοποιήσει τη διάθεση για περίπου 150-160 σκευάσματα.
Παράλληλα, τα συνταγογραφούμενα φάρμακα που είναι σε έλλειψη θα χορηγούνται μόνο με ηλεκτρονική συνταγογράφηση. Για τα παιδιατρικά φάρμακα, θα υπάρξει υποκατάσταση με γενόσημα. Για όσα η Ελλάδα έχει πλήρη εξάρτηση από χώρες της Ασίας (για παράδειγμα φάρμακα του αναπνευστικού), θα διευρυνθούν οι παραγγελίες του ΙΦΕΤ ώστε να ομαλοποιηθούν οι προμήθειες.
Αυξήσεις σε φθηνά σκευάσματα
H προστασία των πολιτών από τη διατήρηση φθηνών φαρμάκων στην αγορά θα επιτευχθεί με μικρές προς τα επάνω διορθώσεις, χωρίς αυτό να σημαίνει αύξηση στη συμμετοχή που πληρώνουν οι πολίτες. Ο υπουργός Υγείας για να κάνει σαφές τι αναμένεται από την πολυσυζητημένη αύξηση στις τιμές των φαρμάκων έδωσε ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα. Σκεύασμα που κοστίζει 1,4 ευρώ, εάν δεν αυξηθεί λίγο η τιμή του και αποσυρθεί από την αγορά -ένας υπαρκτός κίνδυνος για πολλά φθηνά φάρμακα-, η αμέσως επόμενη εναλλακτική του είναι σκεύασμα που κοστίζει 67,46 ευρώ. Εάν το φθηνό σκεύασμα διαμορφωθεί π.χ. στα 1,7 ευρώ αντιλαμβάνεται κανείς ότι η συμμετοχή των πολιτών είναι απειροελάχιστη, σε αντίθεση με αυτή που θα αναγκάζονταν να καταβάλουν εάν η μοναδική επιλογή τους ήταν το φάρμακο των 67 ευρώ.
Eλεγχοι σε αποθήκες και εταιρίες
Με αμείωτη ένταση συνεχίζονται οι έλεγχοι στους «κρίκους» της αλυσίδας του φαρμάκου. Εκτός από τις φαρμακαποθήκες που ελέγχθηκαν δειγματοληπτικά για αποθέματα και για δύο ο ΕΟΦ ανέστειλε την άδεια χονδρικής πώλησης, στο «μικροσκόπιο» είναι και εννέα μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες σε σχέση με το εάν τηρούν τα αποθέματα τριμήνου για τα οποία είναι υποχρεωμένες.