Δυστυχώς, πολλά από τα άτομα αυτά δεν γνωρίζουν το πρόβλημα τους, καθώς αμελούν να επισκεφθούν οφθαλμίατρο.
Το γλαύκωμα είναι μια πάθηση του οφθαλμού η οποία προκαλείται κυρίως από αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση που καταστρέφει προοδευτικά το οπτικό νεύρο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, εκτός από την αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση, το γλαύκωμα σχετίζεται και με την κακή αιμάτωση του οπτικού νεύρου. Το γλαύκωμα, αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, οδηγεί σε τύφλωση.
Τα συμπτώματα του γλαυκώματος
Το γλαύκωμα, τις περισσότερες φορές, δεν έχει κανένα σύμπτωμα στο αρχικό στάδιο. Συμπτώματα που θα πρέπει να μας βάλουν σε υποψία είναι:
- έγχρωμοι κύκλοι γύρω από τα φώτα τη νύχτα
- ήπιος βύθιος πόνος γύρω από τα μάτια
- δυσκολία στη νυκτερινή όραση και μείωση οπτικής οξύτητας στα τελικά στάδια
- έντονος πόνος, μείωση όρασης, τάση προς εμετό (στο οξύ γλαύκωμα).
Τύποι γλαυκώματος
Γλαύκωμα ανοικτής γωνίας. προκαλείται όταν δεν λειτουργεί καλά ο διηθητικός ηθμός, μέσω του οποίου το εσωτερικό διαφανές υγρό του οφθαλμού φιλτράρεται στην κυκλοφορία του αίματος. Το αυξημένο υδατοειδές υγρό ασκεί πίεση στα εσωτερικά τοιχώματα του βολβού και στο οπτικό νεύρο. Η συνεχής σύνθλιψη αυτών των νευρικών κυττάρων, οδηγεί σε προοδευτική και μη αναστρέψιμη καταστροφή τους.
Γλαύκωμα στενής ή κλειστής γωνίας. Μπορεί να προκαλέσει πολύ μεγάλη άνοδο της πίεσης και αντιμετωπίζεται ως επείγον περιστατικό σε νοσοκομείο. Αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα μέσα στα πρώτα εικοσιτετράωρα μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη απώλεια της όρασης.
Γλαύκωμα φυσιολογικής πίεσης. παρά το γεγονός ότι εδώ η ενδοφθάλμια πίεση παραμένει σε φυσιολογικά επίπεδα, έχουμε κακή αιμάτωση του οπτικού νεύρου. Αρκετά συχνά, οι ασθενείς με γλαύκωμα φυσιολογικής πίεσης έχουν πολύ χαμηλή διαστολική αρτηριακή πίεση.
Κληρονομείται το γλαύκωμα;
«Tissue is the issue»: Ο δρόμος προς την εξατομίκευση της ογκολογικής θεραπείας
Οι πρώτου βαθμού συγγενείς ατόμων με γλαύκωμα έχουν εξαπλάσια πιθανότητα να παρουσιάσουν και αυτοί την ίδια πάθηση, σε σύγκριση με άλλους που δεν έχουν οικογενειακό ιστορικό. Τα τελευταία χρόνια, με την αποκρυπτογράφηση του γενετικού κώδικα, έχουν ανακαλυφθεί γονίδια που σχετίζονται με ορισμένες μορφές γλαυκώματος. Στο μέλλον θα υπάρχει κάποιο είδος εξέτασης που θα προκαθορίζει αν κάποιος έχει πιθανότητα ή όχι να παρουσιάσει γλαύκωμα.
Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές ενδοφθάλμιας πίεσης;
Για τη διάγνωση και τη σωστή παρακολούθηση του γλαυκώματος, η τιμή της ενδοφθάλμιας πίεσης θα πρέπει να αξιολογείται πάντα σε συνδυασμό με άλλα ευρήματα από το οπτικό νεύρο, τη βυθοσκόπηση και, κυρίως, από τις ειδικές διαγνωστικές εξετάσεις γλαυκώματος, οι οποίες είναι τα οπτικά πεδία και η laser τομογραφία της κεφαλής του οπτικού νεύρου (HRT ή OCT). Και αυτό διότι η ενδοφθάλμια πίεση έχει εικοσιτετράωρη διακύμανση σε όλους σχεδόν τους ανθρώπους. Στη σύγχρονη αντιμετώπιση του γλαυκώματος δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στις ειδικές διαγνωστικές εξετάσεις, για τον καθορισμό του ορίου ασφαλείας της ενδοφθάλμιας πίεσης για τον κάθε ασθενή ξεχωριστά.
Κάθε πότε θα πρέπει να γίνεται εξέταση για το γλαύκωμα;
Ο έλεγχος της ενδοφθάλμιας πίεσης αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της οφθαλμολογικής εξέτασης σε άτομα ηλικίας άνω των 35 ετών. Σε περίπτωση δε οικογενειακού ιστορικού γλαυκώματος, ο έλεγχος της πίεσης θα πρέπει να επαναλαμβάνεται μία φορά το χρόνο. Όταν υπάρχει αυξημένη πίεση, χρειάζεται συχνή μέτρηση (ανά 1, 2 ή 3 μήνες) και έλεγχος των οπτικών πεδίων και της κεφαλής του οπτικού νεύρου με τομογραφία, ανά 6, 9 ή 12 μήνες, σύμφωνα με τις οδηγίες του θεράποντος οφθαλμίατρου. Και οι δύο εξετάσεις είναι αναίμακτες και ανώδυνες.
Πώς αντιμετωπίζεται το γλαύκωμα;
Το γλαύκωμα αντιμετωπίζεται με αντιγλαυκωματικά κολλύρια, με laser και με χειρουργικές επεμβάσεις.
Τα τελευταία δέκα χρόνια, υπήρξε τεράστια πρόοδος στην αντιμετώπιση του γλαυκώματος με την εισαγωγή νέων φαρμάκων, τα οποία βοηθούν στην καλύτερη ρύθμιση της ενδοφθάλμιας πίεσης, με αποτέλεσμα να μειωθεί κατά πολύ ο αριθμός ασθενών που χρειάζονται επέμβαση.
To laser αποτελεί μια εναλλακτική λύση σε περιπτώσεις αρχόμενων γλαυκωμάτων ανοικτής γωνίας και ειδικά σε περιπτώσεις που υπάρχει δυσκολία συμμόρφωσης στη φαρμακευτική αγωγή. Η χρονική διάρκεια μείωσης της πίεσης είναι από 1-3 έτη. Αν χρειαστεί, το laser μπορεί να επαναληφθεί.
Στο γλαύκωμα κλειστής γωνίας, η διάνοιξη οπών στην ίριδα με Yag Laser, ρυθμίζει αμέσως την ενδοφθάλμια πίεση, απελευθερώνοντας τη γωνία από την ίριδα. Σε όλες τις περιπτώσεις κλειστής γωνίας η αφαίρεση του κρυσταλλοειδούς ή του καταρρακτικού φακού, μπορεί να λύσει μόνιμα το πρόβλημα της κλειστής γωνίας.
Σε περίπτωση που η πίεση δεν μπορεί να ρυθμιστεί με φάρμακα ή laser και υπάρχει προοδευτική καταστροφή του οπτικού νεύρου, θα πρέπει ο ασθενής να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση. Στις σύγχρονες επεμβάσεις γλαυκώματος συγκαταλέγονται και οι ενθέσεις βαλβίδων και άλλων μικροσυσκευών (MIGS), με τις οποίες ρυθμίζεται η πίεση στην πλειοψηφία των περιπτώσεων.