Υπάρχουν πολύποδες και πολύποδες
- Πολύποδες δηλαδή που δεν εξελίσσονται, όπως οι υπερπλαστικοί,
- αλλά και πολύποδες που μπορεί να δημιουργήσουν καρκίνο, όπως τα αδενώματα.
Κάποιοι πολύποδες είναι καρκινωματώδεις, περιέχουν δηλαδή ήδη κακοήθη κύτταρα.
Οι περισσότεροι πολύποδες δεν εξελίσσονται σε καρκίνο
Οι πολύποδες, ειδικά τα αδενώματα, μπορεί να είναι μισχωτοί, που μοιάζουν σαν μανιτάρι. Μπορεί να αναπτυχθούν σε οποιοδήποτε σημείο του παχέος εντέρου, να είναι ένας ή περισσότεροι και ποικίλλουν σε μέγεθος από μερικά χιλιοστά μέχρι μερικά εκατοστά. Όσο πιο μεγάλος ο πολύποδας τόσο πιο πιθανό είναι να περιέχει καρκινικά κύτταρα. Οι περισσότεροι, περίπου τα 2/3, είναι αδενώματα. Όλα τα αδενώματα δεν εξελίσσονται σε καρκίνο και όσοι τελικά εξελιχθούν, χρειάζονται αρκετά χρόνια.
Οι πολύποδες, όπως και ο καρκίνος στο παχύ έντερο, είναι σπάνιοι σε ηλικία πριν από τα 40 και παρουσιάζονται κατά 90% από την ηλικία των 50. Ο κίνδυνος αυξάνεται, όμως, όχι μόνο με την ηλικία, αλλά και με την κακή διατροφή με πολλά λιπαρά, πολύ κόκκινο κρέας και λίγες φυτικές ίνες, όπως και με το κάπνισμα και την παχυσαρκία.
Αντίθετα, προστατεύουν η άσκηση, οι φυτικές ίνες (φρούτα και λαχανικά), πιθανότατα η δίαιτα που είναι πλούσια σε ασβέστιο (γαλακτοκομικά), καθώς και φάρμακα όπως η ασπιρίνη και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, που όμως δεν συνιστώνται λόγω παρενεργειών.
«Tissue is the issue»: Ο δρόμος προς την εξατομίκευση της ογκολογικής θεραπείας
Η αξία της κολονοσκόπησης
Η καλύτερη εξέταση για την ανεύρεση πολυπόδων, αλλά και για την αφαίρεσή τους είναι η κολονοσκόπηση. Στην κολονοσκόπηση, έπειτα από προετοιμασία του εντέρου με καθαρτικά και χορήγηση ενδοφλέβιας καταστολής, εισάγεται ένας λεπτός, εύκαμπτος σωλήνας και προωθείται σε όλο το παχύ έντερο.
Η αφαίρεση των πολυπόδων μπορεί να γίνει στην πρώτη κολονοσκόπηση ή σε δεύτερο χρόνο, αν ο πολύποδας είναι πολύ μεγάλος ή αν δεν υπάρχει η απαραίτητη υποδομή ή αν υπάρχουν αμφιβολίες για τη φύση του, οπότε αποστέλλεται μόνο δείγμα με βιοψία για ιστολογική εξέταση.
Η θεραπεία
Η πολυπεκτομή δεν απαιτεί νοσηλεία. Το πρώτο 24ωρο η δίαιτα είναι ελαφρά και στη συνέχεια ελεύθερη. Εάν υπάρξουν ενοχλήματα το πρώτο 24ωρο ή αιμορραγία τις πρώτες 2-3 εβδομάδες, είναι σκόπιμη η άμεση επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό. Επανάληψη της κολονοσκόπησης γίνεται σε 5 χρόνια για 1-2 μικρούς πολύποδες ή συντομότερα, συνήθως σε 3 χρόνια, για περισσότερους μικρούς ή έναν μεγάλο πολύποδα.