Σύμφωνα με τους επιστήμονες που συμμετείχαν στην εκδήλωση του ΕΟΔΥ «Επίκαιρα θέματα Δημόσιας Υγείας», ετησίως καταγράφονται 20 θάνατοι ανά 100.000 κατοίκους λόγω μικροβιακής αντοχής, ενώ 2.000 με 3.000 ασθενείς χάνουν τη ζωή τους ετησίως από ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις. Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι πολύ χαμηλότερος.

Οπως ανέφερε συγκεκριμένα η παιδίατρος λοιμωξιολόγος Ξανθή Δεδούκου, το πρόβλημα στα ελληνικά νοσοκομεία είναι εντυπωσιακά μεγάλο: 12 στους 100 νοσηλευόμενους προσβάλλονται από ενδονοσοκομειακά μικρόβια, ενώ στην Ευρώπη το ποσοστό αυτό περιορίζεται σε 6,8%. Από αυτούς, ο ένας στους δύο ήδη φέρει τη λοίμωξη κατά την εισαγωγή του στο νοσοκομείο, επισημαίνει ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ, Χρήστος Χατζηχριστοδούλου, ενώ στην Ευρώπη η αναλογία είναι 1 στους 3 ασθενείς. Τα παθογόνα που κυριαρχούν και απειλούν καθημερινά τους ασθενείς στο ΕΣΥ είναι μεταξύ άλλων η κλεμπσιέλλα, το ασινετομπάκτερ, οι ψευδομονάδες κ.ά., ενώ οι μισοί νοσηλευόμενοι λαμβάνουν τουλάχιστον ένα αντιβιοτικό, διπλάσιο ποσοστό από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Τα αντιβιοτικά

Η Ελλάδα κατατάσσεται πρώτη στην κατανάλωση αντιβιοτικών, με 26,7 δόσεις ανά 1.000 κατοίκους ημερησίως, έναντι του ευρωπαϊκού μέσου όρου που είναι 18,3, σύμφωνα με την επίκουρη καθηγήτρια Γεωργία Κουρλαμπά. Η ανεξέλεγκτη χρήση αντιβιοτικών συμβάλλει καθοριστικά στη διαμόρφωση της μικροβιακής αντοχής, όχι μόνο στα νοσοκομεία, αλλά και στην κοινότητα. Οπως ανέφερε ο καθηγητής Νίκος Σύψας, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων, το πρόβλημα αποτελεί μια «σιωπηρή πανδημία» που απαιτεί άμεση παρέμβαση.

Ο ΕΟΔΥ έχει ήδη λάβει χρηματοδότηση και προχωρά στην υλοποίηση δράσεων για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Εχουν ήδη ξεκινήσει προσλήψεις προσωπικού (περισσότερα από 90 άτομα), τα οποία θα επιτρέψουν την τήρηση των μέτρων πρόληψης σε 55 νοσοκομεία. Παράλληλα, δρομολογείται η εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου προγράμματος ιχνηλάτησης των νέων εισαγωγών, με στόχο την έγκαιρη ανίχνευση λοιμώξεων και τη λήψη μέτρων απομόνωσης για τη μείωση της μετάδοσης.

Οι στόχοι για τα επόμενα χρόνια είναι φιλόδοξοι: Μέσα σε μία τριετία, οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις να μειωθούν: από 12 προσβεβλημένους νοσηλευόμενους ανά 100, σε 9 νοσηλευόμενους ανά 100. Επιπλέον, ως το 2030, η κατανάλωση αντιβιοτικών στην κοινότητα θα πρέπει να μειωθεί κατά 27% σε σύγκριση με το έτος αναφοράς 2019. Οπως δήλωσε ο Νίκος Σύψας, εφαρμόζονται ήδη προγράμματα ευαισθητοποίησης των γιατρών, ενώ οι κατευθυντήριες οδηγίες για την ορθή χρήση των αντιβιοτικών και την πρόληψη των λοιμώξεων θα δημοσιευθούν σε νέα διαδικτυακή πλατφόρμα και αντίστοιχη εφαρμογή (app) του ΕΟΔΥ.

Ωστόσο, η αλλαγή κουλτούρας παραμένει κρίσιμη, καθώς, σύμφωνα με έρευνες, ακόμη και βασικά μέτρα, όπως η τήρηση της υγιεινής των χεριών από τους γιατρούς, συχνά παραμελούνται. Απαιτείται, όπως τόνισαν τέλος οι ειδικοί, συντονισμένη δράση, συνεργασία και ευθύνη, τόσο από την Πολιτεία όσο και από το υγειονομικό προσωπικό, ώστε να ανατραπούν τα αρνητικά αποτελέσματα αυτής της μάστιγας.