Για έναν διαβητικό ασθενή, η ζωή του – θα έλεγε κανείς – είναι γεμάτη… μετρήσεις. Μετρήσεις σακχάρου, μετρήσεις υδατανθράκων, μετρήσεις αιμοσφαιρίνης… Και δεν σταματάμε εδώ. Ίσως από τις πλέον βασικές μετρήσεις- μαζί με εκείνην των επιπέδων γλυκόζης- είναι και αυτή της αρτηριακής πίεσης. Κι αυτό διότι στο  σακχαρώδη διαβήτη η υπέρταση είναι πολύ πιο συχνή από ότι θα περίμενε κανείς, θέτοντας τον διαβητικό ασθενή σε έναν διαρκή συναγερμό για πιθανά καρδιαγγειακά συμβάντα.

Οι μηχανισμοί που ευνοούν την ανάπτυξη υπέρτασης στους διαβητικούς

• Στον διαβήτη τύπου 1 ή ινσουλινοεξαρτώμενο διαβήτη, η υπέρταση σχετίζεται συνήθως με την εμφάνιση διαβητικής νεφροπάθειας, μιας ειδικής βλάβης του νεφρού, με κύρια εκδήλωση την απώλεια λευκώματος από το νεφρό.
• Στον διαβήτη τύπου 2 ή μη ινσουλινοεξαρτώμενο, η υπέρταση δεν συνοδεύεται εξαρχής από νεφρική βλάβη, αν και αυτή μπορεί να εμφανιστεί μετά από πολλά χρόνια. Φαίνεται, λοιπόν, ότι η υπέρταση που συνοδεύει το σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 να είναι διαφορετικής αιτιολογίας από αυτήν του διαβήτη τύπου 2.

 Η επίδραση της υπέρτασης στο διαβήτη

    Όπως είναι αντιληπτό, η υπέρταση συνοδεύεται από επιπλοκές, ορισμένες πολύ σοβαρές, ακόμη και απειλητικές για τη ζωή. Ειδικά στο διαβήτη, η υπέρταση μπορεί να συμβάλλει στην εμφάνιση νέων επιπλοκών ή να επιδεινώσει τις υπάρχουσες.

Όπως και στο άτομο χωρίς διαβήτη, έτσι και εδώ, η υπέρταση σχετίζεται με την εμφάνιση βλαβών των μεγάλων αγγείων, λ.χ. των στεφανιαίων της καρδιάς, των αγγείων του εγκεφάλου και των κάτω άκρων. Στο διαβήτη, όμως, η υπέρταση προσβάλλει και τα μικρά αγγεία του νεφρού και του οφθαλμού, προκαλώντας βλάβες στα όργανα αυτά.

Οι βλάβες των μεγάλων αγγείων και η σημασία της καλής ρύθμισης της αρτηριακής πίεσης

Διαβητικά άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν ένα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή καρδιακή προσβολή απ’ ό,τι άτομα με φυσιολογική αρτηριακή πίεση. Η αύξηση της συστολικής πίεσης (ή αλλιώς “μεγάλης”) ή της διαστολικής (ή “μικρής”), σχετίζεται με αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης βλάβης από τα ζωτικά αυτά όργανα. Ειδικά οι γυναίκες με διαβήτη και αρρύθμιστη αρτηριακή πίεση, έχουν διπλάσιο κίνδυνο να εμφανίσουν στεφανιαία νόσο σε σύγκριση με γυναίκες χωρίς διαβήτη. Η μείωση της αρτηριακής πίεσης μειώνει αυτόν τον κίνδυνο.

Εξίσου σημαντικές και οι βλάβες στα μικρά αγγεία

Εκεί που τα αποτελέσματα της αντιυπερτασικής αγωγής είναι εντυπωσιακά, είναι στη βελτίωση της βλάβης των μικρών αγγείων του οφθαλμού και του νεφρού. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι η υπέρταση επιδεινώνει ραγδαία τη διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια και τη διαβητική νεφροπάθεια. Ταυτόχρονα, όμως, δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι η ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης όχι μόνο μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο εξέλιξης της βλάβης προς βαρύτερες μορφές, αλλά βελτιώνει πολλές από αυτές.