Για τους γνωρίζοντες, το δελφικό τοπίο δεν σταματά στα όρια του αρχαιολογικού χώρου, αλλά εκτείνεται στα γύρω χωριά, στην φύση, τις σπηλιές, τις διαδρομές για πεζοπορία μέσα στα κατάφυτα δάση και φυσικά στους φιλόξενους ανθρώπους.

Πρόσφατα, έτυχε σε μία εξόρμηση σαν την παραπάνω, ένα χωριό μερικών εκατοντάδων κατοίκων, στους πρόποδες της Γκιώνας μου συστήθηκε. Η Αγία Ευθυμία, μπορεί να μην είναι ευρύτερα γνωστή, αλλά για όσους έχουν διάθεση εξερεύνησης, σε αυτήν θα βρουν ομορφιές που δυστυχώς τις μαθαίνεις χάρις την φιλοξενία των κατοίκων.

Δύο βήματα από την Άμφισσα, με τους Δελφούς και την Αράχωβα σε απόσταση αναπνοής, η Αγία Ευθυμία με την σειρά της προσπαθεί, κάθε χρόνο όλο και πιο επιτυχημένα να διεκδικεί το μερίδιο που της αναλογεί, αφού και αυτή έχει να προσφέρει μοναδικό τοπίο, ωραίους ανθρώπους και ένδοξο παρελθόν…

Στα πέριξ της Αγίας Ευθυμίας, πρέπει να πετάξεις το κοστούμι του «κλειστού ανθρώπου» που σου επιβάλλει η πόλη να φοράς. Πρέπει να χαμογελάσεις, να αναπνεύσεις τον καθαρό αέρα και να αφήσεις τους ντόπιους να σε καθοδηγήσουν. Ο πρόεδρος του χωριού και νυν υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος με τον συνδυασμό «Επιλογή Ευθύνης», ήταν ο αρμοδιότερος για να μας ξεναγήσει…

Είναι αλήθεια συγκινητική η προσπάθεια των ανθρώπων της περιοχής να κάνουν τον τόπο τους γνωστότερο, όχι για τα τουριστικά κέρδη, αλλά γιατί όπως λένε «έχουμε ομορφιές που θέλουμε να τις μοιραστούμε με όλους τους Έλληνες». Μιλώντας με τους ανθρώπους στα καταστήματα, αλλά και έξω από τα σπίτια, συνειδητοποιείς πως τους διακατέχει ένας υγιής πατριωτισμός και όλοι μαζί είναι αφοσιωμένοι στο να ομορφύνουν τον τόπο τους.

Η Αγία Ευθυμία έχει περάσει δύσκολες στιγμές, αφού βομβαρδίζεται το 1941, ενώ το Μεγάλο Σάββατο του 1943, οι Ιταλοί σε μια απάνθρωπη πράξη μίσους και έχθρας, καίνε συθέμελα το χωριό, εκτελούν τους χωρικούς και ο τόπος ερημώνει…

Στον πόλεμο βομβαρδίστηκε το 1941, και το 1943, το Μεγάλο Σάββατο, οι Ιταλοί καίνε το χωριό ως αντίποινα αντιστασιακής δράσης. Εκτελούν χωριανούς και το χωριό ερημώνει. Η Αγία Ευθυμία ξανακαίγεται το 1944, αυτή τη φορά από τους Γερμανούς. Η περιοχή, όμως, είχε μακραίωνη ιστορία και έναν μαγνητισμό απόκοσμο για να ερημώσει τελειωτικά και σιγά-σιγά αποκτά και πάλι ζωή…

Κυκλοφορώντας στην αγία Ευθυμία συνειδητοποιείς στο πετσί σου όλα τα κακά και τα στραβά που συνέβησαν στην ελληνική επαρχία τα τελευταία 40 χρόνια, που οδήγησαν ολοζώντανα χωριά και κωμοπόλεις στην ερήμωση, ή στην εξάρτηση από κρατικές δομές που δεν πρόσφεραν τίποτα άλλο παρά μόνο περιστασιακή κυκλοφορία χρήματος. Ο Ανδρέας Σολτάτος ήταν αυτός που μου είπε «δες τις φυσικές ομορφιές τώρα και το καλοκαίρι σε περιμένω για τα Σκαρίμπεια, εκεί να δεις κόσμος»… Τι είναι, όμως τα Σκαρίμπεια;

Εκεί ξεκίνησε ένα νέο «ταξίδι» σε μέρη αλλά και αφηγήσεις, αφού η περιοχή είναι υπερήφανη για τον Γιάννη Σκαρίμπα, τον μεγάλο αυτό Έλληνα λογοτέχνη, κριτικό, θεατρικό συγγραφέα, ποιητή και πεζογράφο. Ο Σκαρίμπας, γεννήθηκε εκεί, όντας γόνος σημαντικής οικογένειας της περιοχής με μεγάλη επαναστατική δράση, αφού ο πατέρας του Ευθύμιος Σκαρίμπας, ήταν απόγονος αγωνιστών της Επανάστασης του 1821.

Σήμερα μπορείς να επισκεφτείς το σπίτι που έζησε τα πρώτα χρόνια της ζωής του, το οποίο χάρις την συγκινητική προσπάθεια του συλλόγου Αγιοθυμιωτών, βρίσκεται σε άριστη κατάσταση και μπαίνοντας σε αυτό ταξιδεύεις στα τέλη του προπροηγούμενου αιώνα…

Ένα από τα «αξιοθέατα» που συναντάς στο χωριό είναι και τα χαλάσματα από τους βομβαρδισμούς. Πολλά έχουν μείνει ακριβώς όπως έγιναν αμέσως μετά τις επιθέσεις, με τον σύλλογο να προσπαθεί επιτυχημένα να αναδείξει το μαρτυρικό παρελθόν του χωριού.

Η Αγία Ευθυμία είναι από εκείνους τους τόπους που καταφέρνουν να συνδυάσουν την αρχαία ιστορία, τον μεσοπόλεμο ακόμα και την μεταπολίτευση. Διάσπαρτα βρίσκεις αρχαίες πέτρες, συντρίμμια από βομβαρδισμούς αλλά και ερειπωμένα σπίτια από οικογένειες που μετανάστευσαν στην Αθήνα ή το εξωτερικό. Οι κάτοικοι, όμως, δεν πτοούνται.

Η Αγία Ευθυμία, όπως είναι γνωστή σήμερα, έχει χτιστεί πάνω στην αρχαία Μυωνία, ενώ έτσι λεγόταν το χωριό μέχρι και τον 16ο αιώνα. Σταδιακά το όνομα άλλαξε σε Μυνιά, ενώ μετά τον μεγάλο σεισμό του 1702, μετατράπηκε σε Αηθυμυνιά, συνδυάζοντας έτσι την αρχαία ονομασία με τον Άγιο Ευθύμιο ο οποίος είχε γίνει θρύλος της περιοχής.

Σήμερα, μπορείς να δεις ακόμα να δεις τα ίχνη του τείχους εκείνης της αρχαίας πόλης, που κατέστρεψε ο Φίλιππος Β’ ο Μακεδών, και σήμερα έχουμε μόνο νομίσματα και τάφους…

Η περιήγηση, όμως, από τον Ανδρέα Σολτάτο και τον πρόεδρο του συλλόγου Σύλλογου Αγιοευθυμιωτών «Ο Άγιος Ευθύμιος», Σπυρο Κυριάκη περιελάμβανε και έναν μαγευτικό και διδακτικό περίπατο στην Χάρμαινα, τα βυρσοδεψία της Άμφισσας, που τα γνωρίσαμε όλοι μας από την απεικόνισή τους στην πρώτη ταινία για την Επανάσταση εδώ και δεκαετίες, την παραγωγή «Rocks of Freedom».

Η φημισμένη Χάρμαινα είναι η συνοικία της Άμφισσας στην οποία επί πολλούς αιώνες ήταν συγκεντρωμένα όλα τα εργαστήρια που ασχολούνταν με την κατεργασία του δέρματος (Ταμπάκικα ή Ταμπακαριά). Η κατεργασία των δερμάτων γινόταν με το άφθονο νερό της πηγής της συνοικίας Χάρμαινας, υπήρχε δε διαδεδομένη η πεποίθηση ότι το νερό αυτό είχε την εξαιρετική ιδιότητα να προσδίδει στα δέρματα της Χάρμαινας τον χαρακτηριστικό ανεξίτηλο και στιλπνό κίτρινο χρωματισμό τους.

Οι Αγιοθυμιώτες αγαπούν τον τόπο τους και είναι ίσως από τα ελάχιστα λαμπρά παραδείγματα, όπου οι άνθρωποι μίας περιοχής θέλουν να αναδείξουν τον τόπο τους για τον πολιτισμό του και την ιστορία του και όχι για την μόδα του τουρισμού…