Τώρα το Μουσείο Μπενάκη μάς δίνει την ευκαιρία να επισκεφθούμε ψηφιακά την έκθεση «Ο τελευταίος μοναχός των Στροφάδων», που στηρίζεται στη σειρά φωτογραφιών του Ρόμπερτ ΜακΚέιμπ και την έρευνα της έγκριτης δημοσιογράφου Κατερίνας Λυμπεροπούλου, η οποία είναι και η συγγραφέας του ομώνυμου βιβλίου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκης.

Η ψηφιακή περιήγηση είναι πραγματικά ολοζώντανη. Σου δίνει την αίσθηση ότι είσαι πραγματικά στο Μουσείο Μπενάκη, στέκεσαι μπροστά στα μοναδικά εκθέματα που ξετυλίγουν τη ζωή του τελευταίου μοναχού των Στροφάδων, που έζησε εκεί 38 χρόνια ουσιαστικά μαζί με τον Θεό, αλλά και του τελευταίου φαροφύλακα και του βαρκάρη που έφερνε προμήθειες στο νησί.

Το ψηφιακό «ταξίδι» οργανώθηκε, όπως λέει στον «Ε.Τ.» η Κατερίνα Λυμπεροπούλου, υπό την μπαγκέτα του Ρόμπερτ ΜακΚέιμπ και της πολυμελούς ομάδας των συντελεστών της έκθεσης «Ο τελευταίος μοναχός των Στροφάδων».

Για να γίνει πραγματικότητα αυτή η περιήγηση χρησιμοποιήθηκε η εφαρμογή Matterport με μια φωτογραφική κάμερα 360 μοιρών, που κατέστησε δυνατή την τρισδιάστατη απεικόνιση. Το μοντέλο δημιουργήθηκε από την Argo Navis Engineers και τον Δημήτρη Πολυμενόπουλο.

Με αυτή την εφαρμογή ο επισκέπτης μπορεί να εισέλθει στο χώρο, να «σταθεί» όπου επιλέξει και να εξερευνήσει με κάθε λεπτομέρεια μια έκθεση με πολλές πτυχές: ιστορική, αρχιτεκτονική, περιβαλλοντική, μυθολογική, θρησκευτική, γεωλογική, σεισμογραφική και με συνεργασίες/δάνεια φορέων όπως: Βρετανικό Μουσείο, Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών/ Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Βασιλική Βιβλιοθήκη της Δανίας και βεβαίως την Ιερά Μητρόπολη Ζακύνθου και Στροφάδων.

Η χρήση, δε, είναι πολύ εύκολη. Επιλέγοντας τους μικρούς κύκλους ανοίγετε τις πολλαπλές πληροφορίες και προχωράτε στους διαδρόμους της έκθεσης, ενώ παράλληλα σας ανοίγουν τα σημειώματα που συνοδεύουν τα εκθέματα.

Η άποψη του χώρου είναι πανοραμική περιστρέφοντας απλά τον κένσορα. Ετσι ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια σας η ιστορία του μοναστικού συγκροτήματος (καστρομονάστηρου), που έχει τις ρίζες του στον 13ο αιώνα. Κι εσείς ταξιδεύετε στο μοναδικής ιστορικής, αρχιτεκτονικής και πολιτισμικής σημασίας αυτό συγκρότημα που δεσπόζει σε μια απομονωμένη γωνιά του Ιονίου, σε ένα μικρό νησάκι – μόλις το ένα τρίτο ενός αεροδιαδρόμου: το νησί Σταμφάνη του συμπλέγματος των Στροφάδων.

Παρά το μικρό μέγεθός του, το νησί είναι μοναδικό όχι μόνο για την ιστορία του, αλλά και για την πλούσια χλωρίδα και πανίδα του, χάρη στη μοναδική γεωλογική του φυσιογνωμία.

Η παρουσίαση της σειράς φωτογραφιών – τεκμηρίων του Robert McCabe πριν το μοναστήρι καταστεί μη επισκέψιμο πλαισιώνεται, μεταξύ άλλων, από τη μακέτα του μοναστηριού από το 1910, εικόνες του μοναστηριού μετά τον τελευταίο καταστροφικό σεισμό του 2018, την παρουσίαση της μελέτης αποκατάστασης του μοναστικού συγκροτήματος, καθώς επίσης και από αντιπροσωπευτικά δείγματα της μοναδικής χλωρίδας και πανίδας των Στροφάδων.

Ανάμεσα στα φωτογραφικά εκθέματα και η περίφημη καμπάνα που χτυπούσε ο παπα- Γρηγόρης. Σηκωνόταν, όπως διαβάζουμε σχετικά, πάντα πολύ νωρίς, ετοίμαζε τον άρτο και έκανε τον όρθρο. Η περιήγηση έχει αφηγηματικό χαρακτήρα. Ετσι, λίγο πιο πέρα, συναντάμε ένα από τα 18 πηγάδια του νησιού. Στη λεζάντα διαβάζουμε ότι ο παπα-Γρηγόρης ανησυχούσε πάντα για τις ξηρασίες του νησιού.

Η έκθεση έχει το χαρακτήρα του ντοκουμέντου, καθώς το μοναστήρι κινδυνεύει από κατάρρευση και βρίσκεται πλέον σε κρίσιμη κατάσταση, με επιτακτικό αίτημα αναστήλωσης μετά από δύο καταστροφικούς σεισμούς. Ο επόμενος μπορεί να είναι το τέλος του. Η έδρα του μοναστηριού και το λείψανο του Αγίου Διονυσίου, που το καθαγίασε, έχουν μεταφερθεί «προσωρινώς» στη γειτονική Ζάκυνθο από το 1717, μετά από επιδρομή και σφαγή των μοναχών.

ΙΝFO Η έκθεση τελεί υπό την αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Kατερίνας Σακελλαροπούλου και της Αυτού Θειοτάτης Παναγιότητος, του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου. Επιμέλεια: Ελένη Αθανασίου. Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός: Αλέξης Βερούκας.

Για να την επισκεφθείτε μπορείτε απλά να μπείτε στον ιστότοπο του Μουσείου Μπενάκη https://www.benaki.org, να ενεργοποιήσετε τη σχετική πρώτη εικόνα και ένα πανόραμα εικονικής περιήγησης θα ανοίξει μπροστά σας, https://www.benaki.org/index.php?option=com_events&view=event&id=104840&lang=el_

Από την έντυπη έκδοση