Παρά την αρχική φαινομενική δυσκολία που έδειχνε να έχει το εγχείρημα του να εφαρμόζει κανείς φορολογικές ελαφρύνσεις και εισοδηματικά μέτρα σε ένα περιβάλλον περιορισμού της αύξησης των δαπανών, όπως επιβάλλει το αναθεωρημένο Σύμφωνο Σταθερότητας, φαίνεται ότι όπου υπάρχουν στόχοι υπάρχουν και τα μέσα.

Στις διαπραγματεύσεις με τους τεχνοκράτες των Βρυξελλών, που προηγήθηκαν της ΔΕΘ, αποδείχθηκε ότι υπάρχουν περιθώρια για να συνεχιστούν τα μόνιμα μέτρα στήριξης της οικονομίας και της κοινωνίας χωρίς να παραβιάζεται ο κανόνας του κόφτη των δαπανών. Κατά τις διαπραγματεύσεις για το αίτημα για μεγαλύτερες δαπάνες 500 εκατ. ευρώ, το υπ. Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών έθεσε τρία βασικά επιχειρήματα:

• Το πρώτο ήταν η υπεραπόδοση των εσόδων η οποία θα ενισχυθεί σε μόνιμη βάση με επιπλέον 2,5 δισ. ευρώ από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής από το 2025 έως και το 2027.
• Το δεύτερο ήταν η αποδεδειγμένη πλέον από το 2021 συγκράτηση των δαπανών κάτω από τα ετήσια όρια των προϋπολογισμών.
• Το τρίτο επιχείρημα της Αθήνας, το οποίο αποδεικνύεται στην πράξη, είναι η ταχύτερη του αναμενομένου μείωση του ύψους του χρέους και η συνεχής υπέρβαση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος.

Το αποτέλεσμα ήταν ότι τα καλύτερα του αναμενομένου δημοσιονομικά χαρακτηριστικά της οικονομίας για τα επόμενα χρόνια τείνουν να «ψηλώσουν» την οροφή της αύξησης των καθαρών πρωτογενών δαπανών από το 3% που ορίστηκε για το 2025 στο 3,6% για τα έτη από το 2026 έως το 2028. Αυτό σημαίνει επιπλέον ετήσιο ποσό αύξησης δαπανών ύψους 600 εκατ. ευρώ για όλα τα επόμενα χρόνια. «Εργαλείο» για τη χρονική κατανομή των μέτρων θα αποτελέσει επίσης το γεγονός ότι η αύξηση των δαπανών είναι μεσοσταθμική. Αν δηλαδή μία χρονιά έχεις λιγότερες δαπάνες, την επομένη θα μπορείς να ξοδέψεις κάτι παραπάνω. Αυτό δίνει τη δυνατότητα μεταφορά πόρων για δαπάνες από χρόνο σε χρόνο.

Με αυτό το σκεπτικό, τα μέτρα με καθαρό δημοσιονομικό κόστος 500 εκατ. ευρώ, που διαπραγματεύτηκε και πέτυχε η Αθήνα εν όψει της φετινής ΔΕΘ, μπορεί να αποτελέσουν «οδηγό» ως μεθοδολογία και αποτέλεσμα για την οριστικοποίηση και την εφαρμογή νέων μέτρων τόσο για το 2025 όσο και για τα επόμενα χρόνια.

• Τεκμήρια διαβίωσης: Τούτο διότι, καθώς φαίνεται, το βιβλίο των μέτρων, που θα οριστικοποιηθούν και θα υλοποιηθούν άμεσα μέσα στο 2025, δεν έχει κλείσει ακόμη.

Πρώτο παράδειγμα είναι η μείωση στα τεκμήρια διαβίωσης. Με βάση το προεκλογικό πρόγραμμα της Ν.Δ., το 2025 θα ξεκινούσε η μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης κατά 30%. Μάλιστα, ο σχεδιασμός ήθελε το μέτρο να χρηματοδοτείται από τα έσοδα που θα προέκυπταν από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, τα οποία πλέον υπάρχουν. Το μέτρο δεν ήταν στο πακέτο της ΔΕΘ, αλλά προγραμματίζεται να εφαρμοστεί από τον επόμενο χρόνο, έπειτα από νέα διαβούλευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Το υπ. Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών έχει συστήσει για τον λόγο αυτό ειδική επιτροπή, η οποία αναμένεται να δώσει το πόρισμά της στα μέσα του φθινοπώρου. Με βάση αυτό το πόρισμα, η ηγεσία του υπουργείου θα προχωρήσει στην εφαρμογή του μέτρου που θα περιορίσει αδικίες πολλών ετών.

Η ύπαρξη τεκμηρίων διαβίωσης θεωρείται παρωχημένο μέτρο, τη στιγμή που έχουμε την επέκταση του MyData στις συναλλαγές φυσικών και νομικών προσώπων. Επιπλέον, παραμένει παγίδα άδικης φορολογίας.

Το 2023 στην παγίδα των τεκμηρίων πιάστηκαν 1,4 εκατ. φορολογούμενοι, με την ΑΑΔΕ να τους προσθέτει επιπλέον εισόδημα 5,2 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία επιβαρύνθηκαν με πρόσθετο εισόδημα ύψους:

• 1,5 δισ. ευρώ οι εισοδηματίες
• 1,34 δισ. ευρώ οι μισθωτοί
• 1,15 δισ. ευρώ οι συνταξιούχοι
• 877,6 εκατ. ευρώ οι ελεύθεροι επαγγελματίες και
• 278,8 εκατ. ευρώ οι αγρότες.

Ανάμεσα στις αλλαγές που σχεδιάζονται περιλαμβάνονται:

• Αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των τεκμηρίων διαβίωσης για κατοικίες, Ι.Χ. αυτοκίνητα και σκάφη αναψυχής με τη μείωση του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος.
• Τροποποιήσεις στις διατάξεις για τα ελάχιστα ποσά τεκμηρίων διαβίωσης των 3.000 ευρώ για τους αγάμους και των 5.000 ευρώ για τους εγγάμους ή τους συνάψαντες σύμφωνα συμβίωσης.
• Εξάλειψη στρεβλώσεων και αδικιών που προκαλεί ο προσδιορισμός του φορολογητέου εισοδήματος με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης.
• Επίσης, αναμένεται να κλείσουν οι τρύπες που έχουν δημιουργηθεί στο πέρασμα του χρόνου μέσω των οποίων κάποιοι αποφεύγουν έμμεσα τις παγίδες των τεκμηρίων.

Σήμερα τα τεκμήρια, όπως είναι δομημένα, αποτελούν τη μεγαλύτερη παγίδα πρόσθετων φόρων για τα νοικοκυριά. Ωστόσο, υπάρχουν τρόποι που επιτρέπουν στους φορολογούμενους να ξεφύγουν από τα τεκμήρια και να φορολογηθούν για το πραγματικό εισόδημα που εισέπραξαν.

• Ειδική εισφορά αλληλεγγύης: Μέχρι και τον Δεκέμβριο θα διορθωθεί και άλλη μία εκκρεμότητα της φετινής ΔΕΘ. Αφορά τη μείωση με κάποιον τρόπο της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για τους συνταξιούχους με αποδοχές πάνω από 1.400 ευρώ χωρίς προσωπική διαφορά. Αυτό τουλάχιστον τόνισε σε δηλώσεις της η αρμόδια υπ. Εργασίας Νίκη Κεραμέως. Χωρίς την παρέμβαση αυτή, οι αυξήσεις κατά 2,2%-2,25% οι οποίες θα δοθούν τον επόμενο χρόνο θα εξανεμιστούν από την αύξηση του φόρου.
• Προνόμια στους συνεπείς φορολογούμενους: Ανάμεσα στα μέτρα περιορισμένου κόστους που αναμένεται να προχωρήσουν το επόμενο διάστημα, είναι ένα πακέτο για τους συνεπείς φορολογούμενους. Συγκεκριμένα εξετάζεται η αύξηση της έκπτωσης φόρου στο 5% από 3% για όσους εξοφλούν τον φόρο εισοδήματος, τον ΕΝΦΙΑ και τις ασφαλιστικές εισφορές με εφάπαξ καταβολή. Επιπλέον, εξετάζονται η μείωση του επιτοκίου κατά 50% για μελλοντικές οφειλές προς το Δημόσιο και οι ταχύτερες επιστροφές φόρων.

Οι αμυντικές δαπάνες δυσκολεύουν την εξίσωση

«Αγκάθι» στην προώθηση νέων μέτρων στήριξης που επιχειρεί η κυβέρνηση είναι το τεράστιο -παρότι απαραίτητο- εξοπλιστικό πρόγραμμα που έχει ξεκινήσει σταδιακά από το 2021 και από το 2025 θα αρχίσει να κοστίζει επιπλέον στους κρατικούς προϋπολογισμούς από 800 εκατ. ευρώ έως και 1 δισ. ευρώ τον χρόνο για όλη την περίοδο του 4ετούς προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής που αναμένεται να συμφωνήσει η Ελλάδα.

Το 2025 η Ελλάδα θα παραλάβει την πρώτη φρεγάτα τύπου Belhara για το πολεμικό ναυτικό, η οποία θα επιβαρύνει αυτόματα τις δαπάνες κατά 850 εκατ. ευρώ, καθώς οι αμυντικές δαπάνες αποτυπώνονται σε δεδουλευμένη βάση, δηλαδή στο σύνολό τους κατά τον χρόνο παράδοσης του υλικού. Οι δύο επόμενες φρεγάτες του ιδίου τύπου θα παραληφθούν το 2026 και το 2028, με τον υπ. Αμυνας, Ν. Δένδια, να ανακοινώνει πρόσφατα και την παραγγελία τέταρτης φρεγάτας.

Αυτά χωρίς να συνυπολογίσουμε και τις υπόλοιπες κοστοβόρες προμήθειες (πολεμικά αεροπλάνα, ελικόπτερα, τεθωρακισμένα κ.λπ.). Ως εκ τούτου, ο σχεδιασμός για τα νέα μέτρα στήριξης της οικονομίας και της κοινωνίας είναι «βλέποντας και κάνοντας», αφού θα πρέπει να πηγαίνουν όλα καλά για να μπορούν να εφαρμοστούν.

Ειδήσεις σήμερα

Νέες αποκαλύψεις για τον Μοχάμεντ αλ Φαγέντ: Οι αρχές απέτυχαν δύο φορές να τον «στριμώξουν»

Μιανμάρ: 384 νεκροί απο τον τυφώνα Γιάγκι

Η θεϊκή Σοφία Λόρεν στα 90 της – Παραμένει το παντοτινό ερωτικό σύμβολο