Η ανταπόκριση της Ευρωπαίας αξιωματούχου ήταν άμεση και ανάλογη του πλήγματος που δέχθηκε η χώρα μας από την πρωτοφανή σε ένταση θεομηνία, ενώ είναι προφανές ότι, πέραν των επιχορηγήσεων, η χώρα μας μπορεί να κάνει χρήση και άλλων κοινοτικών εργαλείων, όπως δάνεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ).

Η Ευρωπαία αξιωματούχος προσήλθε στη συνάντηση εργασίας με τον κ. Μητσοτάκη, συνοδευόμενη από ομάδα πρωτοκλασάτων επιτρόπων, οι οποίοι θα εμπλακούν στην χορήγηση των κοινοτικών κονδυλίων. Ειδικότερα, τη Γερμανίδα πρόεδρο συνόδευαν ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος, Βάλντις Ντομπρόβσκις (εποπτεία όλων των οικονομικών χαρτοφυλακίων), ο αντιπρόεδρος, Μαργαρίτης Σχοινάς, και οι επίτροποι Γιοχάνες Χαν (προϋπολογισμός), Νίκολας Σμιτ (Κοινωνικών Υποθέσεων), Ελίζα Φερέιρα (Συνοχή), Πάολο Τζεντιλόνι (Οικονομία), Γιάνους Βοϊτσιεχόφσκι (Γεωργία). Τον πρωθυπουργό συνόδευαν στις διευρυμένες συζητήσεις με τους κοινοτικούς οι υπουργοί Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σταϊκούρας, Αγροτικής Ανάπτυξης, Λευτέρης Αυγενάκης, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Νίκος Παπαθανάσης, και ο υφυπουργός, Θάνος Πετραλιάς.

Σε δηλώσεις που ακολούθησαν, η κ. Φον ντερ Λάιεν δήλωσε συγκλονισμένη από την ένταση των τελευταίων φυσικών καταστροφών που έπληξαν την Ελλάδα και τους πολίτες της. «Μου δείξατε τις φωτογραφίες, είναι κάτι απερίγραπτο. Για πρώτη φορά βλέπουμε ότι η Ελλάδα αντιμετώπισε τις πιο δραματικές δασικές πυρκαγιές που έχει βιώσει η Ε.Ε., ενώ στη συνέχεια, πλημμύρες έπληξαν μεγάλες περιοχές της χώρας», είπε, προσθέτοντας ότι «οι εικόνες είναι συγκλονιστικές».

Η πρόεδρος της Κομισιόν αναγνώρισε ότι θα χρειαστούν πολλές επενδύσεις για την ανοικοδόμηση, ενώ μίλησε για άμεση στήριξη και βοήθεια για την αποκατάσταση των μέσων βιοπορισμού.

«Το κύριο μήνυμά μου είναι ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα είναι επινοητική, θα είμαστε γρήγοροι και ευέλικτοι, θα κινητοποιήσουμε όλους τους πόρους της Ε.Ε. που μπορούν να αναπτυχθούν».

Σε δηλώσεις του, ο κ. Μητσοτάκης ευχαρίστησε την πρόεδρο της Κομισιόν για την ταχύτατη ανταπόκριση στο να γίνει η συνάντηση χθες στο Στρασβούργο, αλλά και για τις ουσιαστικές συζητήσεις που έγιναν.

Οπως επεσήμανε, «τον τελευταίο μήνα η Ελλάδα υπέστη δύο φυσικές καταστροφές ιστορικών διαστάσεων. Η mega-πυρκαγιά στην περιοχή του Εβρου είναι η μεγαλύτερη πυρκαγιά στην ιστορία της Ευρώπης. Και σαν να μην έφτανε αυτό, ύστερα μας χτύπησε και η μεγάλη κακοκαιρία “Daniel”, η οποία έπληξε ιδιαίτερα έντονα τις περιοχές της Θεσσαλίας και της Κεντρικής Ελλάδας. Είχαμε τις χειρότερες πλημμύρες στην ιστορία μας. Πρόκειται ίσως για μία από τις ισχυρότερες καταιγίδες που έχουν πλήξει την Ευρώπη», ανέφερε.

Σύμφωνα με τον κ. Μητσοτάκη, «η Ε.Ε. θα πρέπει γρήγορα να δείξει τη μέγιστη δυνατή στήριξη αλλά και τη μέγιστη δυνατή ευελιξία, να παρουσιάσει καινοτόμες ιδέες για το πώς θα στηρίξει την Ελλάδα άμεσα, αλλά επίσης σε βραχυπρόθεσμο προς μεσοπρόθεσμο ορίζοντα».

Καταλήγοντας, επεσήμανε ότι «ο επαναπρογραμματισμός των κοινοτικών χρηματοδοτικών εργαλείων για την επόμενη περίοδο θα μας επιτρέψει να ανακατευθύνουμε περισσότερα από 2 δισεκατομμύρια ευρώ προς την ανοικοδόμηση, αλλά και να ξαναχτίσουμε καλύτερα ό,τι έχει καταστραφεί».

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο κ. Μητσοτάκης συναντήθηκε χθες στο Στρασβούργο και με την πρόεδρο της Ευρωβουλής, Ρομπέρτα Μέτσολα, η οποία τον διαβεβαίωσε ότι, από πολιτικής άποψης, σε ό,τι αφορά τον προϋπολογισμό και πόρους, οποιαδήποτε απόφαση χρειαστεί να ληφθεί από το Κοινοβούλιο θα τη λάβει το συντομότερο δυνατό. Κι αυτό γιατί αναγνωρίζει ότι πρόκειται για μια μεγάλη καταστροφή που συνδέεται με την κλιματική κρίση και απαιτεί πρωτοφανή αποτελεσματικότητα και βοήθεια.

Από πού θα προέλθουν τα χρήματα

Η κ. Φον ντερ Λάιεν μπήκε στην ουσία του θέματος, που σημαίνει ότι είχε γίνει ήδη σημαντική προεργασία από τις κοινοτικές υπηρεσίες, αφού αναφέρθηκε σε πέντε διαφορετικές πηγές χρηματοδότησης που θα μπορούσαν να φέρουν στην Ελλάδα μια στήριξη της τάξης των 2,25 δισ. ευρώ. Πρόκειται για τις εξής πηγές κοινοτικής χρηματοδότησης:

1 Πόροι που αναλογούν στην Ελλάδα από το προηγούμενο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΕΣΠΑ) της Ε.Ε., της περιόδου 2014-2020. Οι εν λόγω πόροι δεν είχαν απορροφηθεί και αυτό συμβαίνει συχνά με όλες τις χώρες, ενώ κινδύνευαν να χαθούν, άρα μπορούν να εκληφθούν και ως «φρέσκο» χρήμα. Θα γίνει επίσης μια ανακατανομή πόρων και από το ΕΣΠΑ της περιόδου 2024 με ad hoc ρυθμίσεις.

2 Πόροι που αναλογούν στην Ελλάδα από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ+) και οι οποίοι επίσης κινδύνευαν να χαθούν γιατί καθυστέρησαν να απορροφηθούν.

3 Πόροι από τη Κοινή Γεωργική Πολιτική, που θα δοθούν υπό μορφή αποζημιώσεων στους αγρότες, αλλά και για κατασκευή γεωργικών υποδομών. Κι εδώ υπάρχουν δύο αχρησιμοποίητα πακέτα από το προηγούμενο ελληνικό πρόγραμμα ανάπτυξης της υπαίθρου. Εξετάζεται επίσης και η μεταφορά κονδυλίων από το τρέχον ελληνικό στρατηγικό σχέδιο της ΚΓΠ, καθώς και από το γεωργικό αποθεματικό που υπάρχει για όλα τα κράτη-μέλη στο πλαίσιο του επόμενου έτους και για την αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων. Αυτά τα κονδύλια θα μπορούσαν, για παράδειγμα, να συμβάλουν στην αποκατάσταση των δασικών εκτάσεων ή γεωργικών υποδομών.

4 Στο παραπάνω ποσό των 2,25 δισ. ευρώ θα μπορούσαν να προστεθούν το 2024 άλλα 400 εκατ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλληλεγγύης, υπό την προϋπόθεση ότι θα αυξηθεί ο προϋπολογισμός του, κάτι που θεωρείται πιθανό με δεδομένες τις αλλεπάλληλες φυσικές καταστροφές των τελευταίων ετών εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.

5 Πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης, μέσω μια μικρής ανακατανομής των κονδυλίων, η οποία πρέπει να γίνει με μεγάλη προσοχή, δεδομένου ότι μόλις πριν από λίγες βδομάδες η Ελλάδα προέβη στην πρώτη αναθεώρηση του εθνικού σχεδίου.

Για το συντονισμό των παραπάνω δράσεων δημιουργείται μια ειδική ομάδα (task force) αποτελούμενη από υπαλλήλους της Κομισιόν και Ελληνες εμπειρογνώμονες των εμπλεκόμενων υπουργείων, η οποία πιάνει αμέσως δουλειά.

Ειδήσεις σήμερα