Το ΥΠΠΟΑ φιλοδοξεί να επιλύσει ένα ακόμη πρόβλημα που ταλανίζει, χρόνια, τους καλλιτέχνες: Τις απλήρωτες πρόβες. «Με κάποιο τρόπο πρέπει αυτοί οι άνθρωποι και να αμείβονται και να ασφαλίζονται», λέει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής η κ. Μενδώνη. Συναντήσαμε την υπουργό Πολιτισμού στο γραφείο της, λίγες ώρες μετά την επιτυχημένη επαναλειτουργία των αρχαιολογικών χώρων. Από αυτόν τον τομέα, τις μεγάλες δυσκολίες, δηλαδή, της φετινής τουριστικής περιόδου και την προσπάθεια του υπουργείου να μετριάσει -στο μέτρο του δυνατού- τις απώλειες εσόδων, ξεκίνησε η κουβέντα μας.

Πέρυσι, το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων είχε έσοδα 130 εκατ. ευρώ. Πώς θα αντισταθμίσετε τη φετινή μεγάλη, όπως διαφαίνεται, απώλεια εσόδων;

Απώλεια θα υπάρχει από τη στιγμή που δεν θα έχουμε τους ίδιους αριθμούς τουριστών. Ομως, θα λειτουργήσουν τα 18 αναψυκτήρια που ήταν κλειστά τα προηγούμενα πέντε χρόνια, ενώ τα πωλητήρια ήδη λειτουργούν με καινούργιο υλικό. Το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων κάνει πολύ καλή δουλειά. Το περιθώριο να έλθουν έσοδα από τις παρεχόμενες υπηρεσίες είναι πολύ μεγάλο. Διεθνώς, τα έσοδα από τα εισιτήρια είναι της τάξεως του 20% και στην Ελλάδα φτάνουν το 95%.

 Αυτές τις διαπιστώσεις όμως τις ακούμε χρόνια. Οπως και για τον εκσυγχρονισμό του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων. Τι γίνεται με τον νέο Οργανισμό του ΤΑΠ;

Είναι σχεδόν έτοιμος. Υπολογίζω ότι θα παρουσιαστεί στο Υπουργικό Συμβούλιο του Μαΐου, όποτε αυτό οριστεί.

 Τι καινούργιο φέρνει ο νέος Οργανισμός;

Το Ταμείο παραμένει Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου και ενισχύεται ο εμπορικός του χαρακτήρας. Θεσμοθετούνται δυνατότητες να προχωρούν πιο εύκολα οι διαδικασίες. Στα πωλητήρια, για παράδειγμα, το Ταμείο πρέπει να δουλέψει με όρους αγοράς, διότι το καλλιτεχνικό προϊόν δεν μπορεί να εμπίπτει στους όρους του δημοσίου λογιστικού. Δημιουργούνται νέα εργαλεία, για ενίσχυση της παραγωγής ψηφιακών προϊόντων, ώστε να αναβαθμιστούν οι προσφερόμενες υπηρεσίες σε αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία. Ρυθμίζεται αποτελεσματικά η διαχείριση της ακίνητης περιουσίας του ΤΑΠ, επ’ ωφελεία των εσόδων.

 Δεχθήκατε σκληρή κριτική για τα μέτρα στήριξης του σύγχρονου πολιτισμού, αν και εσείς θεωρείτε ότι όλα έγιναν έγκαιρα.

Δεν το θεωρώ. Εγιναν έγκαιρα. Ηδη στο πρώτο πακέτο των οριζόντιων μέτρων της κυβέρνησης είχαν συμπεριληφθεί κάποιες χιλιάδες εργαζομένων στον χώρο του πολιτισμού. Στις 2 Απριλίου υπήρχε η ανακοίνωση αναπτυξιακών μέτρων. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι τα δουλεύαμε από τον Μάρτιο. Επομένως, βραδύτητα και καθυστέρηση δεν υπήρξαν.

 Ποια προβλήματα ανέδειξε η κρίση του κορονοϊού στον τομέα του πολιτισμού;

Ανέδειξε παθογένειες δεκαετιών, όπως η «μαύρη» εργασία. Οι περισσότεροι καλλιτέχνες παραπονιούνται ότι οι πρόβες τους δεν πληρώνονται…

 Τι θα κάνετε για τις απλήρωτες πρόβες;

Βρισκόμαστε σε διάλογο με καλλιτέχνες, με επιχειρηματίες του πολιτισμού, με τα σωματεία. Ξεκινάμε από μηδενική βάση, να δούμε πώς μπορούμε να επιλύσουμε μείζονα προβλήματα δεκαετιών. Το γεγονός ότι οι καλλιτέχνες δεν πληρώνονται για τις πρόβες, ότι είναι ανασφάλιστοι την ίδια περίοδο, είναι τεράστιο θέμα. Πρέπει και να αμείβονται και να ασφαλίζονται. Δεν είναι κάτι εύκολο ούτε κάτι που θα γίνει αυτόματα. Θα συνομιλήσουμε με τα υπουργεία Εργασίας και Οικονομικών για να βρεθεί η σωστή διαδικασία.

 Σχεδιάζετε μέτρα και για τη στήριξη του ελληνικού τραγουδιού.

Ετοιμάζουμε σειρά διατάξεων στο πρότυπο των μέτρων που έχει εφαρμόσει η Γαλλία. Θέλουμε να στηριχθεί το ελληνικό τραγούδι μέσα από τη διαδικασία πριμοδότησης των ραδιοφωνικών σταθμών. Ουσιαστικό στοιχείο του ελληνικού τραγουδιού είναι η γλώσσα. Επομένως, ενισχύοντας το ελληνικό τραγούδι ενισχύουμε τη γλώσσα μας, την κληρονομιά μας. Αυτήν τη στιγμή περίπου το 80% του ρεπερτορίου, που ακούμε στην Ελλάδα, είναι αγγλοαμερικανικό. Πρόκειται για υπερβολικό ποσοστό. Φυσικά και θα συνεχίσουμε να το ακούμε. Ο κόσμος το θέλει. Αλλά είναι υποχρέωσή μας να ενισχύσουμε το ελληνικό τραγούδι.

 Με ποιο τρόπο θα πριμοδοτηθούν οι ραδιοφωνικοί σταθμοί;

Με την ελάφρυνσή τους, κυρίως, σε επίπεδο φορολογικό. Γι’ αυτό πρέπει να γίνει διαβούλευση με το υπουργείο Οικονομικών, γιατί τα θέματα του ΦΠΑ δεν αφορούν μόνο το ΥΠΟΙΚ, έχουν ακόμα λόγο οι θεσμοί. Συνομιλούμε, επίσης, με την ΕΡΤ για να αυξηθεί το ποσοστό του ελληνικού τραγουδιού που ακούγεται σήμερα στους σταθμούς της, ώστε να ενισχυθούν και τα πνευματικά δικαιώματα των δημιουργών.

 Πότε δρομολογείται αυτή η ρύθμιση;

Το υπουργείο Πολιτισμού θα παρουσιάσει τρία νομοθετήματα το καλοκαίρι. Το πρώτο αφορά το Ακροπόλ, το δεύτερο το ΤΑΠ και το τρίτο είναι ένα πολυνομοσχέδιο που επιλύει χρονίζοντα προβλήματα. Σε κάποιο από αυτά θα εντάξουμε τη ρύθμιση για το τραγούδι.

 Για το Ακροπόλ τι σχεδιάζετε;

Το Ακροπόλ θα λειτουργήσει ως ατμομηχανή για τον σύγχρονο πολιτισμό. Συστήνεται νέος Οργανισμός, σε διαφορετικό πρότυπο από αυτό που είχε ετοιμάσει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Με λιγότερο προσωπικό και με βασικό στόχο την ενδυνάμωση της σύγχρονης δημιουργίας, τη στήριξη των πολιτιστικών βιομηχανιών, την πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία, τα οποία είτε υπάρχουν και δεν έχουν αξιοποιηθεί είτε θα δημιουργηθούν σε συνεργασία με τις τράπεζες για να ενισχυθούν, κυρίως, οι νέοι δημιουργοί. Το Ακροπόλ θα λειτουργεί στο πρότυπο αντίστοιχων ευρωπαϊκών φορέων. Στο κτίριο θα φιλοξενούνται δράσεις νέων καλλιτεχνών και σύγχρονων τεχνολογιών. Θα υπάρχουν χώροι εκθέσεων, πωλητήριο του ΤΑΠ και του Ακροπόλ και εστιατόριο με θέα την Ακρόπολη…

 Με τι νομικό καθεστώς θα λειτουργεί ο Οργανισμός;

Ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, με δικό του Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο θα είναι άμισθο, διευθύνοντα σύμβουλο και ένα μίνιμουμ εξειδικευμένου προσωπικού.

 Την εννεάμηνη θητεία σας στο ΥΠΠΟΑ πώς την αποτιμάτε;

Αξιολόγηση κάνεις όταν συμπληρωθεί ο πρώτος χρόνος. Αποτίμηση κάνεις στο τέλος. Ομως, μπορώ να πω ότι ήταν εννέα μήνες εξαιρετικά παραγωγικοί. Προχωρήσαμε θέματα τα οποία ετέθησαν εξαρχής, από τον πρωθυπουργό, ως προτεραιότητες. Προχώρησαν τα θέματα του Ελληνικού, του μετρό Θεσσαλονίκης και μια μεγάλη σειρά από σημαντικές επενδύσεις που θα δώσουν χιλιάδες θέσεις εργασίας. Αρκετά μεγάλα έργα, που είχαν λιμνάσει, ξεκόλλησαν. Το σύνθετο θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων ολοκληρώνεται. Η τελευταία υπουργική απόφαση υπεγράφη από το υπουργείο Οικονομικών. Το ΕΜΣΤ άνοιξε. Η Πινακοθήκη θα μας υποδεχθεί στις 25 Μαρτίου 2021. Προχωρούν τα θέματα του Τατοΐου, του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου και του Μουσείου Εναλίων Αρχαιοτήτων. Ενας πολύ μεγάλος αριθμός νέων έργων έχει ενταχθεί στο ΕΣΠΑ, σε πανελλαδικό επίπεδο… Εγιναν πολλά και ετοιμάζονται πολύ περισσότερα.

 Εχει χρονοδιάγραμμα η επέκταση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου; Κάποιοι λένε ότι δεν θα γίνει ποτέ.

Θα γίνει γιατί το χρειάζεται η Αθήνα. Το χρειάζεται η Ελλάδα. Θα είναι ο νέος μεγάλος προορισμός που θα δώσει ώθηση και στον τουρισμό. Αλλά γνωρίζετε ότι οι διαδικασίες σε τόσο μεγάλα έργα χρειάζονται συγκεκριμένα βήματα. Αυτήν τη στιγμή επιλύονται θέματα που αφορούν το ειδικό χωροταξικό της περιοχής. Τις επόμενες ημέρες θα μας παραδοθεί η μελέτη σκοπιμότητας. Και η μελέτη λέει ότι με το πρόγραμμα, όπως το έχουμε περιγράψει, θα αλλάξει όχι απλώς η συγκεκριμένη περιοχή, αλλά θα μεταμορφωθεί ολόκληρη η Αθήνα.

 Θα συνεργαστείτε με τον κ. Μπακογιάννη στο έργο του Μεγάλου Περιπάτου της Αθήνας;

Πρόκειται για πρωτοβουλία του δημάρχου, η οποία παρουσιάστηκε σε σύσκεψη, υπό τον πρωθυπουργό, στην οποία μετείχαμε και τα συναρμόδια υπουργεία. Ο πρωθυπουργός έδωσε την κατεύθυνση η πρωτοβουλία να υποστηριχθεί στη βάση των διαδικασιών που θέτει το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Εννοώ τις άδειες, τους διαγωνισμούς, όλα αυτά.

 Στο Τατόι πώς θα εξισορροπήσετε το επιχειρηματικό σχέδιο με τον ελεύθερο χώρο πρόσβασης των πολιτών;

Το κτήμα είναι μεγαλύτερο από 40.000 στρέμματα, με ένα πολύ ωραίο δάσος. Είναι προφανές ότι στο δάσος δεν μπορούν να γίνουν άλλου είδους δραστηριότητες, παρά οι απολύτως ήπιες, που συνδυάζονται με την πεζοπορία, την ποδηλασία, την ψυχαγωγία των πολιτών. Από εκεί και πέρα υπάρχουν ζώνες που μπορούν να αξιοποιηθούν και εμπορικά και επιχειρηματικά. Υπάρχει, φυσικά, ο ιστορικός πυρήνας του κτήματος, το ανάκτορο και τα 27 κτίρια, που έχουν χαρακτηριστεί μνημεία και στα οποία έχουμε ήδη δρομολογήσει εργασίες αποκατάστασης. Ολα αυτά αποτελούν το αντικείμενο της μελέτης βιωσιμότητας και σκοπιμότητας, η οποία θα παραδοθεί μέχρι το τέλος Ιουνίου.

 Τα σφραγισμένα κιβώτια αποκάλυψαν τα μυστικά τους;

Τα κιβώτια περιέχουν ό,τι μπορείτε να φανταστείτε… Από κρασιά δεκαετιών μέχρι οικοσκευή και αρχειακό υλικό. Τα αντικείμενα μεταφέρονται ήδη από τα κτίρια των μαγειρείων στα μεγάλα tolls που λειτουργούν ως αποθήκες και εργαστήρια συντήρησης, με χορηγία του κ. Θανάση Μαρτίνου.

 Ως εξωκοινοβουλευτική υπουργός, προερχόμενη από άλλο πολιτικό χώρο, προσαρμοστήκατε εύκολα στο νέο σας πολιτικό περιβάλλον;

Δεν είχα καμία δυσκολία για έναν πολύ απλό λόγο: Από το 2012 οι όποιες διαφορές ανάμεσα στα κόμματα είχαν αμβλυνθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό. Η βασική διαφορά, αυτήν τη στιγμή, συνοψίζεται ανάμεσα σε αυτούς, που θέλουμε να φύγει αμέσως η Ελλάδα μπροστά, να προχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις, να σταθεί στα πόδια της, να γυρίσουν οι νέοι άνθρωποι πίσω, και σε αυτούς, οι οποίοι έχουν περιχαρακωθεί στα δικά τους κεκτημένα για να μη χάσουν κάτι που θα ταράξει την ησυχία τους. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η κυβέρνησή του θέλουν την Ελλάδα ψηλά.

Ποιο θα είναι τα πρώτο ταξίδι σας μετά το αναγκαστικό διάλειμμα της καραντίνας;

Στη Βόρεια Ελλάδα, όπου προγραμματίζουμε ευρεία σύσκεψη, στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, για θέματα του ΕΣΠΑ. Υπάρχει όμως και η περίπτωση το πρώτο ταξίδι να γίνει στην Ολυμπία, όπου συνεργαζόμαστε με τη Microsoft, μετά τη χορηγία της, για τη δημιουργία ενός πολύ ενδιαφέροντος προγράμματος εικονικής πραγματικότητας.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής