Στο μεταξύ, ανησυχία και προβληματισμό για τη συμφωνία της Τουρκίας με τη Λιβύη, αλλά και πλήρη αλληλεγγύη στην Ελλάδα και την Κύπρο εξέφρασε χθες η Ε.Ε. μέσω του ύπατου εκπροσώπου για την Εξωτερική Πολιτική, Ασφάλεια και Άμυνα, Γιουζέπ Μπορέλ.
Είχε προηγηθεί συζήτηση στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων και ενημέρωση των κρατών- μελών από τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια. Το ζήτημα αναμένεται να περάσει στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο, αυτό των ηγετών, την Πέμπτη και την Παρασκευή στις Βρυξέλλες.
Αναφερόμενος στο όλο θέμα, ο κ. Μπορέλ υπογράμμισε ότι η συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης προκαλεί μεγάλες ανησυχίες, οι Ευρωπαίοι εκφράζουν την αλληλεγγύη τους, όπως είπε, στην Ελλάδα και στην Κύπρο και θα συνεχίσουν να το κάνουν. «Ηδη πήραμε θέση από τη στιγμή που πληροφορηθήκαμε για τη συμφωνία».
Πάντως, ερωτηθείς σχετικά με τη νομιμότητα αυτού του «μνημονίου», απέφυγε να πάρει θέση ευθέως. Οπως είπε, με δεδομένο ότι δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη η εξέταση της συμφωνίας από τις κοινοτικές υπηρεσίες, χθες στο Συμβούλιο έγινε μια πολιτική συζήτηση από την οποία προέκυψε ότι ορισμένες χώρες, και πιο συγκεκριμένα η Ελλάδα και η Κύπρος, έχουν μεγάλο πρόβλημα γιατί οι θαλάσσιες ζώνες που μοίρασαν η Τουρκία και η Λιβύη περιλαμβάνουν ελληνικά νησιά και την Κύπρο. «Είμαστε ακόμη σε φάση εξέτασης της συμφωνίας και θα παρακολουθούμε από κοντά το όλο θέμα με βάση την αρχή ότι πρέπει να σέβεται το Διεθνές Δίκαιο», κατέληξε.
Στην παρέμβασή του στη διάρκεια της συζήτησης στο Συμβούλιο, ο κ. Δένδιας ανέπτυξε τα ζητήματα τα οποία δημιουργούνται από την υπογραφή των δύο άκυρων μνημονίων μεταξύ της Τουρκίας και της κυβέρνησης της Τρίπολης. Οπως είπε, παραβιάζει τη λεγόμενη συμφωνία του 2015 του Σκιράτ (διακυβέρνηση Λιβύης), ενώ παραβιάζει επίσης ευθέως το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας.
«Ανέδειξα το μοντέλο της τουρκικής παραβατικότητας τόσο στο Αιγαίο όσο και στην Κύπρο και στην Ανατολική Μεσόγειο και ζήτησα τη ρητή καταδίκη των συγκεκριμένων μνημονίων και τη δημιουργία πλαισίου κυρώσεων εάν η Τουρκία και η κυβέρνηση της Τρίπολης δεν συμμορφωθούν», ανέφερε, προσθέτοντας ότι η Κύπρος και η Ελλάδα αναμένουν τη στήριξη της Ε.Ε.
«Πρέπει να πω με ιδιαίτερη ικανοποίηση ότι λάβαμε ευρύτατη στήριξη από τη Γαλλία, την Ιταλία, την Κύπρο και την Ολλανδία», τόνισε ο κ. Δένδιας. Ο υπουργός Εξωτερικών θα επισκεφθεί πολύ σύντομα τη Ρώμη, όπου θα συναντηθεί με τον Ιταλό ομόλογό του Λουίτζι ντι Μάιο, με τον οποίο συμφώνησε να συντονίσουν τις ενέργειές τους στο συγκεκριμένο θέμα.
Οπως επισημαίνουν κοινοτικές πηγές στις Βρυξέλλες, τις τελικές αποφάσεις θα λάβει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, δηλαδή οι ηγέτες της Ε.Ε., που θα συνεδριάσουν την Πέμπτη και την Παρασκευή στη βελγική πρωτεύουσα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ διαλύεται, το ΠΑΣΟΚ αεροβατεί
Υπενθυμίζεται ότι στις 2 Δεκεμβρίου η Κομισιόν κάλεσε για το συγκεκριμένο θέμα την Τουρκία να σεβαστεί το Διεθνές Δίκαιο και να αποφεύγει κάθε είδους απειλή ή ενέργεια που θα έβλαπτε τις σχέσεις καλής γειτονίας και την ειρηνική διευθέτηση των διαφορών. Είχε παραπέμψει επίσης στη δήλωση του Συμβουλίου της 15ης Ιουλίου 2019, με την οποία η οριοθέτηση των ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας πρέπει να αντιμετωπιστεί με διάλογο και διαπραγμάτευση καλή τη πίστει, με πλήρη σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου και σύμφωνα με την αρχή των σχέσεων καλής γειτονίας.
Ερντογάν: Με τη συμφωνία, τους δέσαμε χειροπόδαρα
Την πραγματοποίηση ερευνών και γεωτρήσεων στις περιοχές που ορίζει η συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης ακόμη και κοντά στη Ρόδο και στην Κρήτη προανήγγειλε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε συνέντευξή του στην κρατική τηλεόραση της Τουρκίας.
«Παρά τα δικαιώματα που είχαμε μας απειλούσαν, όμως δεν υποχωρήσαμε. Με τη συμφωνία αυτή η Τουρκία έκανε χρήση των δικαιωμάτων της που προκύπτουν από το Διεθνές Δίκαιο και χάλασε το παιχνίδι όσων έκαναν μονομερείς κινήσεις. Τώρα θα μπορούμε να κάνουμε κοινές έρευνες στις περιοχές αυτές», δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος.
Ο Ερντογάν έδειξε το χάρτη που -όπως υποστηρίζει η Τουρκία– εκτείνεται η υφαλοκρηπίδα της. Δείχνοντας περιοχές κοντά στην Κρήτη και στη Ρόδο ανέφερε πως η χώρα του θα μπορεί να κάνει γεωτρήσεις! «Ολη αυτή η περιοχή στην Ανατολική Μεσόγειο είναι τα θαλάσσια σύνορά μας», ανέφερε ο ίδιος.
Ο Ερντογάν στις δηλώσεις του ανέβασε περισσότερο τους τόνους και δήλωσε πως «η Ελλάδα, το Ισραήλ, η Αίγυπτος και οι Ελληνοκύπριοι είχαν την άποψη πως δεν μπορούμε να κάνουμε σεισμικές έρευνες ή γεωτρήσεις, τώρα δεν μπορούν να κάνουν βήματα χωρίς την έγκρισή μας. Η Ελλάδα δέθηκε χειροπόδαρα, αυτό τους έχει τρελάνει». Και συνέχισε τις απειλές λέγοντας πως η Ελλάδα θα πληρώσει διεθνώς το τίμημα για τις ενέργειές της. Πρόσθεσε, δε, πως «τώρα άλλαξαν όλα. Μάλλον θα πάρουμε κι άλλο γεωτρύπανο. Ίσως κάνουμε γεωτρήσεις στη Μαύρη Θάλασσα αλλά και σε διεθνή ύδατα», δήλωσε χαρακτηριστικά χωρίς να αναφέρει πού είναι αυτά τα διεθνή ύδατα.
Επίσης, είπε πως σε περίπτωση που η Λιβύη το ζητήσει, η Τουρκία μπορεί να στείλει στρατιωτικές δυνάμεις στη Λιβύη. «Αν έρθει τέτοιο αίτημα εμείς θα αποφασίσουμε και δεν θα ρωτήσουμε κανέναν», δήλωσε.
Ο Ερντογάν ανακοίνωσε πως θα μιλήσει τηλεφωνικά με τον Βλαντιμίρ Πούτιν για τη Λιβύη και τον στρατηγό Χάφταρ. «Ολοι μάς πήραν πράγματα. Τώρα δεν θα συμβεί αυτό. Εμείς θα κάνουμε τη χρήση των δικαιωμάτων μας! Ομως με όλες τις παράκτιες χώρες είμαστε έτοιμοι για διαπραγματεύσεις και το κάλεσμά μας για μια δίκαιη λύση ισχύει», πρόσθεσε.
Ο υπουργός Αμυνας της Τουρκίας Χουλουσί Ακάρ νωρίτερα μίλησε στο πρακτορείο Αnadolu για την απέλαση του πρέσβη της Λιβύης από την Ελλάδα και υποστήριξε πως «αυτό είναι δείγμα αδυναμίας και έλλειψης ισχύος και υπογραμμίζω πως αυτό δεν θα αλλάξει το αποτέλεσμα».
Ο Τούρκος υπουργός έδειξε την ενόχληση της Αγκυρας για τις προσπάθειες της Ελλάδας να ζητήσει τη στήριξη της Ε.Ε. στο ζήτημα της Ανατολικής Μεσογείου. «Οι Ελληνες γείτονές μας, αντί να συζητούν τα θέματα αυτά μαζί μας για να βρεθεί μια λύση, κάθε φορά πηγαίνουν στην Ε.Ε. για να πάρουν τη στήριξη… Ελάτε να μιλήσουμε, να διαπραγματευτούμε», είπε.