Στη σύσκεψη που έγινε χθες στο Μέγαρο Μαξίμου μεταξύ του πρωθυπουργού και του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου εξετάστηκε κατ’ αρχάς το πακέτο των μέτρων και στη συνέχεια η σταδιακή εφαρμογή τους.

Ως «αφορμή» για τη χθεσινή σύσκεψη το Μέγαρο Μαξίμου παρουσίασε τις ανακοινώσεις της Eurostat και της ΕΛ.ΣΤΑΤ. για το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2018, από το οποίο προέκυψε ότι το πρωτογενές πλεόνασμα με όρους κοινών ευρωπαϊκών στατιστικών κανόνων (ESA 2010) ήταν για την περασμένη χρονιά στο 4,4% του ΑΕΠ και σε όρους ενισχυμένης εποπτείας στο 4,29% του ΑΕΠ. Τούτο παρά το γεγονός ότι τα στοιχεία για το 2018 έχουν σταλεί από το τέλος Μαρτίου από την ΕΛ.ΣΤΑΤ. στη Eurostat, η οποία απλώς τα συμπεριέλαβε στην κοινή ανακοίνωση των στοιχείων για όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.

Με βάση λοιπόν τον μεγαλύτερο δημοσιονομικό χώρο (για τον οποίο ακόμη δεν διευκρινίστηκε ούτε η προέλευσή του ούτε και το ύψος του), συζητήθηκαν σύμφωνα με κορυφαίο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου έκτακτα και μόνιμα μέτρα με εφαρμογή από το 2019.

– Στα έκτακτα μέτρα περιλαμβάνονται η καταβολή ενός μέρους από τα αναδρομικά σε συντάξεις που έχουν προκύψει από δικαστικές αποφάσεις και θα αφορούν όλους τους δικαιούχους, είτε αυτοί διεκδικούν δικαστικά συγκεκριμένα ποσά είτε όχι. Το ποσό που θα διατεθεί θα εξαρτηθεί από τον συνολικό δημοσιονομικό χώρο αλλά και την εφαρμογή των υπόλοιπων μέτρων του πακέτου.

– Ενα δεύτερο μέτρο που βρίσκεται σε γκρίζα ζώνη είναι η καταβολή της 13ης σύνταξης και του 13ου μισθού στο Δημόσιο. Η υπουργός Εργασίας Εφη Αχτσιόγλου σε δηλώσεις της άφησε να εννοηθεί ότι θα πρόκειται για ένα μόνιμο επίδομα, που θα υπολείπεται όμως του ύψους του μισθού ή της σύνταξης. Ωστόσο, το υπουργείο Οικονομικών εντάσσει το συγκεκριμένο μέτρο στα «έκτακτα».

Το δεύτερο κύμα μέτρων είναι τα φορολογικά μέτρα, τα οποία είτε θα εφαρμοστούν άμεσα είτε από 1ης/1/2020. Σε αυτό το πλαίσιο συζητούνται:

– Η επαναφορά της έκπτωσης του 1,5% για την εμπρόθεσμη καταβολή του φόρου εισοδήματος, η οποία καταργήθηκε το 2016 ως επιβράβευση στους συνεπείς φορολογούμενους. Το μέτρο θα εφαρμοστεί μάλλον το 2020.

– Η μείωση των συντελεστών του ΦΠΑ. Στην αρχή συζητήθηκε η οριζόντια μείωση του βασικού συντελεστή από το 24% στο 23% και του χαμηλού συντελεστή από το 13% στο 12%. Κρίθηκε όμως ότι έτσι το μέτρο δεν μπορούσε να τύχει άμεσης εφαρμογής, καθώς θα έπρεπε να πάρει έγκριση από τις Βρυξέλλες πριν εφαρμοστεί. Επομένως το οικονομικό επιτελείο προσανατολίζεται στη μετάταξη συγκεκριμένων προϊόντων και υπηρεσιών από τον βασικό στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ. Στα προϊόντα που θα μεταφερθούν στον χαμηλότερο συντελεστή ΦΠΑ περιλαμβάνονται η ζάχαρη, ο καφές, τα αναψυκτικά, οι χυμοί, το αλάτι, το ξίδι, τα ποτά, τα αλλαντικά, οι μαρμελάδες, οι σοκολάτες, τα προμαγειρεμένα φαγητά, το ψωμί του τοστ, οι φρυγανιές, ενώ εξετάζονται και μέτρα ελάφρυνσης και του κλάδου της εστίασης. Η μείωση των συντελεστών ΦΠΑ αναμένεται να εφαρμοστεί άμεσα.

– Η μείωση του πρώτου συντελεστή φορολογίας για τα φυσικά πρόσωπα από το 22% στο 20%. Το μέτρο περιλαμβανόταν στα αντίμετρα του 2020, τα οποία θα εφαρμόζονταν παράλληλα με τη μείωση του αφορολογήτου.

Παράλληλα, στις αρχικές σκέψεις ήταν και η αύξηση του ορίου εισοδήματος στο οποίο επιβάλλεται ειδική εισφορά αλληλεγγύης, που σήμερα είναι οι 12.000 ευρώ. Επειδή και τα δύο μέτρα χρειάζονται επεξεργασία και ενσωμάτωσή τους στα αρχεία της ΑΑΔΕ σχεδιάζεται να εφαρμοστούν από το 2020.

Ένα ακόμη σχεδόν ανέξοδο μέτρο είναι και η μείωση του ΕΦΚ στα καύσιμα και είναι σχεδόν μηδενικού κόστους, καθώς η μείωση της τελικής τιμής που θα προκύψει από τη μείωση του ειδικού φόρου αναμένεται ότι θα αυξήσει και την κατανάλωση και άρα και τα δημόσια έσοδα. Και αυτό το μέτρο μπορεί να εφαρμοστεί άμεσα.

Παρ’ όλα αυτά, ο πρωθυπουργός στη δήλωσή του μετά τη χθεσινή σύσκεψη με τον υπουργό Οικονομικών τονίζει ότι τα μέτρα που συζητούνται θα έχουν ορίζοντα τετραετίας. «Μπορούμε τώρα να καταστρώσουμε ένα συνολικό σχέδιο προσανατολισμένο όχι στην τρέχουσα συγκυρία, αλλά στην επόμενη τετραετία με στόχο μόνιμες ελαφρύνσεις που θα δώσουν μεγάλη ώθηση στην ανάπτυξη και θα ενισχύσουν περαιτέρω τον ενάρετο κύκλο στον οποίο έχει μπει η οικονομία χάρη στις θυσίες του ελληνικού λαού», αναφέρει στη δήλωσή του ο κ. Τσίπρας.

Η συζήτηση για την αναστροφή του αφορολογήτου δεν θα ξεκινήσει άμεσα. Τούτο διότι για να υπάρχει βάση συζήτησης θα πρέπει να έχουν δημιουργηθεί προϋποθέσεις ανάλογες με αυτές που υπήρξαν και το 2018 και οι οποίες οδήγησαν στην αναστροφή του μέτρου της περικοπής των συντάξεων.

Θα πρέπει δηλαδή να υπάρχουν επαρκή στοιχεία για τη δημοσιονομική πορεία του 2019 (κυρίως το πρωτογενές πλεόνασμα) ώστε να μπορεί να γίνει ασφαλής πρόβλεψη και για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2020. Κάτι τέτοιο αναμένεται μέχρι και το τέλος Σεπτεμβρίου, οπότε θα υπάρχουν στοιχεία για τα ¾ του δημοσιονομικού έτους και το οικονομικό επιτελείο θα μπορεί να επιχειρηματολογήσει για επαρκή δημοσιονομικό χώρο, ο οποίος θα μπορεί να «χωρέσει» και τη διατήρηση του αφορολογήτου στα σημερινά επίπεδα αλλά και τις νέες ελαφρύνσεις.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου