Ο γενικός γραμματέας Εμπορίου, Σωτήρης Αναγνωστόπουλος, σχολίασε στον «Ε.Τ.» της Κυριακής πως ακόμη δεν υπάρχουν σχετικές καταγγελίες στη χώρα μας. Παρ’ όλα αυτά, στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων είναι ενήμεροι για το θέμα και παρακολουθούν τις εξελίξεις σε άλλες χώρες. Εξήγησε πως «τα lootboxes προσιδιάζουν πιο πολύ σε συγκαλυμμένο τζόγο, παρά σε καταναλωτική επιλογή» και, εφόσον χρειαστεί, η Πολιτεία θα επέμβει, όπως είπε, ρυθμιστικά «τόσο σε εθνικό όσο και σε ενωσιακό επίπεδο».

Ειδικότερα όσον αφορά στα lootboxes, είναι «πακέτα-έκπληξη» ψηφιακού περιεχομένου στα ηλεκτρονικά παιχνίδια, τα οποία οι καταναλωτές αγοράζουν με πραγματικά χρήματα. Πρόκειται, επί της ουσίας, για εικονικές κληρωτίδες δώρων, που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια του ηλεκτρονικού παιχνιδιού και παρέχουν στους παίκτες προσφορές ή αντικείμενα. Μάλιστα, οι καταναλωτές δεν έχουν τρόπο να γνωρίζουν τι περιέχουν αυτά τα πακέτα μέχρι να τα πληρώσουν.

Μελέτη

Μέσα στην εβδομάδα (31/5), η Νορβηγική Οργάνωση Καταναλωτών (NCC) δημοσίευσε μελέτη με τίτλο: «Βάλε κέρμα: Πώς η βιομηχανία παιχνιδιών εκμεταλλεύεται τους καταναλωτές χρησιμοποιώντας τα ψηφιακά σεντούκια θησαυρού “lootboxes” (“INSERT COIN: How the gaming industry exploits consumers using lootboxes”)».

Σύμφωνα με τις καταναλωτικές οργανώσεις, τα ευρήματα της μελέτης, τα οποία βασίζονται σε ειδικές έρευνες που έγιναν στα δύο παγκοσμίως γνωστά ηλεκτρονικά παιχνίδια «FIFA 22» και «Raid: Shadow Legends», καταδεικνύουν ότι η πώληση και η παρουσίαση των lootboxes εγείρουν αρκετά προβλήματα, όπως είναι τα εξής:

• Χειραγώγηση των προκαταλήψεων και της ευαλωτότητας της ανθρώπινης συμπεριφοράς μέσω ενός παραπλανητικού και χειριστικού σχεδιασμού (σκοτεινών προτύπων/darkpatterns).
• Επιθετικές πρακτικές μάρκετινγκ, που ωθούν τους καταναλωτές να αγοράζουν τα lootboxes σε κάθε ευκαιρία.
• Παραπλανητικές μέθοδοι γνωστοποίησης σχετικά με την πιθανότητα της νίκης ή ήττας που είναι δύσκολο να αξιολογηθούν και να εκτιμηθούν.
• Αδιαφανείς αλγόριθμοι.
• Παραπλανητικά εικονικά νομίσματα για τη συγκάλυψη ή τη διαστρέβλωση του πραγματικού χρηματικού κόστους πληρωμής των lootboxes.
• Σύγχυση των καταναλωτών αναφορικά με το πραγματικό (και πολύ υψηλό) κόστος των δωρεάν παιχνιδιών (freemium) και του ατελείωτου grinding.
• Κίνδυνος για τους καταναλωτές να χάσουν το ψηφιακό τους περιεχόμενο ανά πάσα στιγμή.
• Στόχευση των lootboxes μέσω των πρακτικών χειραγώγησης και εθισμού σε ανηλίκους.

ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΗ Η ΑΝΑΓΚΗ ΝΟΜΟΘΕΤΗΣΗΣ

Μιλώντας στον «Ε.Τ.» της Κυριακής η νομική σύμβουλος της ΕΚΠΟΙΖΩ, Βίκυ Τζέγκα, εξήγησε πως παρότι ο τομέας των ηλεκτρονικών παιχνιδιών αποτελεί έναν ιδιαίτερα σημαντικό κλάδο, είναι σε μεγάλο βαθμό εκτός ρυθμιστικού πλαισίου. Και αυτό, διότι τα επιχειρηματικά μοντέλα που επικρατούν είναι πολύπλοκα τεχνικά ή ιδιαίτερα καινοτόμα. Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια θεωρούνται εξειδικευμένη αγορά ψυχαγωγίας από πολλές εθνικές Αρχές.

Επιπρόσθετα, η κ. Τζέγκα αναφέρθηκε στη συντονισμένη δράση που ξεκίνησαν 20 Ενώσεις Καταναλωτών, από 18 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της ΕΚΠΟΙΖΩ, ζητώντας από τα αρμόδια υπουργεία και τις Αρχές τη διερεύνηση των ζητημάτων που προέκυψαν από τη μελέτη της Νορβηγικής Οργάνωσης Καταναλωτών (NCC).

Η ΕΚΠΟΙΖΩ και οι Ε.Κ. μέλη της ΠΟΜΕΚ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Καταναλωτών) «Η Παρέμβαση» έχουν αποστείλει επιστολή για τα lootboxes και τους κινδύνους που ενέχουν στον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Α. Γεωργιάδη, στον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κ. Πιερρακάκη, στον γ.γ. Εμπορίου, Σ. Αναγνωστόπουλο, στη γενική διευθύντρια της Γενικής Διεύθυνσης Προστασίας Καταναλωτή, Αγ. Πύθουλα, και στον πρόεδρο της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, Κ. Μενουδάκο.

Ζητούν ισχυρό ρυθμιστικό πλαίσιο ως προς τις εταιρίες ηλεκτρονικών παιχνιδιών, οι οποίες δεν σέβονται τα δικαιώματα των καταναλωτών και εκμεταλλεύονται τις ευάλωτες ομάδες αυτών.

Ακόμη αιτούνται από τη Γενική Διεύθυνση Προστασίας Καταναλωτή της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων να ερευνήσει τις συγκεκριμένες πρακτικές, να συζητήσει τη μελέτη της Νορβηγικής Οργάνωσης Καταναλωτών (NCC) στο πλαίσιο του άρθρου 27 του Κανονισμού CPC network, σε μία από τις προσεχείς συνεδριάσεις της και να εξετάσει το ενδεχόμενο της αφαίρεσης των lootboxes στα ηλεκτρονικά παιχνίδια. 

» Στις προτάσεις που κάνουν για χάραξη πολιτικής συμπεριλαμβάνονται οι παρακάτω:

1 Απαγόρευση των εταιριών ηλεκτρονικών παιχνιδιών από τη χρήση παραπλανητικού σχεδιασμού: Οταν οι καταναλωτές συμμετέχουν σε ηλεκτρονικά παιχνίδια, οι εταιρίες θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι αποφάσεις τους δεν επηρεάζονται δολίως από τον σχεδιασμό και τη λειτουργία του παιχνιδιού.

2 Ολες οι αγορές εντός παιχνιδιού (in-gamepurchases) θα πρέπει πάντα να αναγράφονται σε πραγματικό νόμισμα: Κατά παρέκκλιση, οι πραγματικές τιμές νομισμάτων θα πρέπει να παρέχονται μαζί με τα εικονικά νομίσματα, στις περιπτώσεις που χρησιμοποιούνται εικονικά νομίσματα.

3 Προστασία ανηλίκων: Στα ηλεκτρονικά παιχνίδια, στα οποία ενδέχεται να έχουν πρόσβαση ανήλικοι, δεν πρέπει να προσφέρουν lootboxes ή άλλες εικονικές κληρωτίδες δώρων ως αντάλλαγμα πραγματικών χρημάτων.

4 Περισσότερη διαφάνεια: Οι αρμόδιες ρυθμιστικές Αρχές θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στους αλγόριθμους και στο σύνολο των δεδομένων που περιέχονται στα lootboxes για τη διεξαγωγή ανεξάρτητης έρευνας προς το δημόσιο συμφέρον.

5 Καλύτερη επιβολή της νομοθεσίας: Οι αρμόδιες Αρχές για την Προστασία των Καταναλωτών πρέπει να διαθέτουν τους απαραίτητους πόρους και την τεχνογνωσία, ώστε να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα επιβολής, με κύριο σκοπό την προστασία των καταναλωτών στις ψηφιακές αγορές, συμπεριλαμβανομένης και της προστασίας των ψηφιακών δικαιωμάτων. Επίσης, θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι τα δικαιώματα των καταναλωτών ισχύουν και στον κλάδο των τυχερών παιχνιδιών.

6 Σε περίπτωση μη εύρεσης άμεσης λύσης, θα ήταν σκόπιμη η απαγόρευση των lootboxes με πληρωμή.

Ειδήσεις σήμερα