«Ενθαρρύναμε τους Έλληνες να ολοκληρώσουν τις υποχρεώσεις τους, προκειμένου να επιστρέψουν οι θεσμοί το γρηγορότερο δυνατό» είπε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής των ΥΠΟΙΚ της ευρωζώνης, κάνοντας θετική αναφορά στα αποτελέσματα της οικονομίας και υπογραμμίζοντας ότι θα ξεπεραστούν οι στόχοι του 2016 για τα δημοσιονομικά.
Απαντώντας σε δημοσιογραφικές ερωτήσεις, ο κ. Ντάισελμπλουμ ξεκαθάρισε ότι το ΔΝΤ βρισκόταν στο ελληνικό πρόγραμμα από την αρχή και προσέφερε σημαντική τεχνογνωσία. Συνεπώς, όπως είπε, δεν τίθεται θέμα αποχώρησής του από αυτό -ανέφερε χαρακτηριστικά ότι το ζήτημα αυτό δεν τίθεται καν προς διαπραγμάτευση.
«Δεν υπάρχει ζήτημα γι’ αυτό το πρόγραμμα» είπε και τόνισε ότι ενδεχομένως μελλοντικά προγράμματα να γίνονται χωρίς τη συμμετοχή του. «Εκτιμούμε την τεχνογνωσία του, ενώ κάποια κράτη-μέλη επιθυμούσαν τη συμμετοχή του ΔΝΤ σε αυτό το πρόγραμμα. Για το μέλλον υπάρχει η τεχνογνωσία του ESM, αν υπάρχουν μελλοντικά προγράμματα θα υπάρχουν και αντίστοιχες προσπάθειες μόνο σε ευρωπαϊκό επίπεδο» σημείωσε, περιγράφοντας ουσιαστικά ένα τέταρτο Μνημόνιο.
Μάλιστα, ενστερνίστηκε πλήρως τις θέσεις του Ταμείου, κάνοντας λόγο για την ανάγκη διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας, το συνταξιοδοτικό και το φορολογικό.
Σχετικά με το ζήτημα της νομοθέτησης προληπτικών μέτρων, αναγνώρισε ότι υπάρχει κοινό αίτημα και ότι αναζητούνται οι απαντήσεις και συμπλήρωσε ότι στο επίκεντρο της συζήτησης είναι αν η υπεραπόδοση που κατέγραψε ο προϋπολογισμός έχει μόνιμο χαρακτήρα.
Με τη σειρά του, ο Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων της ΕΕ, Πιερ Μοσκοβισί, επιβεβαίωσε -έστω και έμμεσα, όπως γράφει το newmoney.gr- τις πληροφορίες που θέλουν την Κομισιόν να τάσσεται υπέρ της προληπτικής νομοθέτησης των μέτρων που μπορεί να τεθούν σε εφαρμογή μετά το πέρας του προγράμματος (δηλαδή μετά το 2018), σε περίπτωση που η Ελλάδα δεν επιτύχει τους στόχους που έχουν τεθεί -ήτοι πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% για τα επόμενα δέκα χρόνια.
«Είχαμε μία καλή συζήτηση, που μας επέτρεψε να δούμε τι έχει γίνει και να αντιμετωπίσουμε το μέλλον με περισσότερο αισιοδοξία. Προτεραιότητα είναι η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης. Το ζήτημα είναι να υπάρξει συμφωνία σε δύο-τρία θέματα, τα οποία έχουν να κάνουν με την πορεία των μεταρρυθμίσεων, αλλά και των δημοσιονομικών ακόμη και μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος» τόνισε.
«Όλοι επιθυμούμε να υπάρξει λύση και να ολοκληρωθεί η συμφωνία. Είναι πολύ θετικό ότι η Ελλάδα κατορθώνει να ξεπεράσει τους στόχους που έχουν τεθεί. Το καλύτερο θα ήταν να υπάρξει, όσο το δυνατόν γρηγορότερα, επιστροφή των θεσμών στην Αθήνα» σημείωσε ακόμη.
Προσέθεσε, πάντως, χρησιμοποιώντας τη γνωστή… γαλατική του ευγένεια ότι «πρέπει να βοηθήσουμε την Ελλάδα, ήδη πέτυχαν θαυμαστά αποτελέσματα για το 2016 στην αγορά εργασίας και τα δημοσιονομικά. Μπορούμε να τα καταφέρουμε, αν γίνουν προσπάθειες. Δεν είμαστε μακριά από την επίτευξη του στόχου».
Από την πλευρά του, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESΜ), Κλάους Ρέγκλινγκ, παρουσίασε εκ νέου τα οφέλη που θα υπάρξουν για την Ελλάδα από την εφαρμογή των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος.
«Σε σχέση με τα βραχυπρόθεσμα για το χρέος της Ελλάδα, αυτή την εβδομάδα το διοικητικό συμβούλιο του ESM και το EFSF υιοθέτησε τις απαραίτητες νομικές αποφάσεις για να αρχίσει η εφαρμογή των βραχυπρόθεσμων μέτρων. Σημαντικό για την Ελλάδα γιατί θα μειώσει το ύψος των επιτοκίων. Μιλάμε για ανταλλαγή ομολόγων με κειμενόμενο επιτόκιο από τον ESM και EFSF προς τις ελληνικές τράπεζες με την ανταλλαγή συγκεκριμένων χρεογράφων. Είναι μέτρα που σχετίζονται για την συμφωνία των swap. Θα υπάρχει καλύτερη χρηματοδότηση σε επίπεδο ομολόγων έτσι ώστε να μπορέσουμε να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων σε σχέση με την ωρίμανση των χρεογράφων. Όλα αυτά κινούνται προς την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους και ίσως να οδηγήσουν σε αρκετές ποσοστιαίες μονάδες μείωσης του χρέους προς το ΑΕΠ μέχρι το 2060. Σωρευτική ελάφρυνση πέντε μονάδων σε σχέση με τις χρηματοοικονομικές ανάγκες της Ελλάδας. Όλα αυτά δεν θα μπορούσαν να συμβούν χωρίς συγκεκριμένες δημοσιονομικές εξελίξεις. Εμείς βελτιώνουμε τους όρους του χρέους της Ελλάδας και αυτό θα βοηθήσει στην επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές, συν τω χρόνω. Η επιτυχία του προγράμματος εδράζεται στην συνεχή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης είναι σημαντική» δήλωσε ο επικεφαλής του ESM.
Ομοφωνία δανειστών για προ-νομοθέτηση μέτρων
Νωρίτερα, πληροφορίες από τις Βρυξέλλες ήθελαν την κατάσταση για την Ελλάδα να λαμβάνει δραματική τροπή, καθώς και ο τελευταίος σύμμαχος της ελληνικής κυβέρνησης, η Κομισιόν, συντάσσεται με την απαίτηση του Βερολίνου και του ΔΝΤ για νομοθέτηση δημοσιονομικών μέτρων από τώρα για την περίοδο μετά το 2018 -όταν και η χώρα μας, βάσει και της τελευταίας επιστολής του Ευκλείδη Τσακαλώτου προς τους δανειστές, έχει την υποχρέωση για επίτευξη υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% του ΑΕΠ.
Η προσπάθεια του υπουργού Οικονομικών να πείσει τους ομολόγους του φαίνεται ότι έπεσε στο κενό, καθώς ακόμη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που υποστήριζε μία πιο συμβιβαστική λύση, υποχώρησε έναντι των πιέσεων από τον άξονα Σόιμπλε – Τόμσεν.
Το ενδιαφέρον πλέον στρέφεται στη στάση της ελληνικής πλευράς, η οποία, μέχρι την τελευταία στιγμή, διαμήνυε ότι δεν θα δεχθεί να νομοθετήσει εκ των προτέρων μέτρα για την περίοδο μετά το τρέχον πρόγραμμα.
Έτσι κι αλλιώς πρόκειται για ένα τέταρτο μνημόνιο, ανεξαρτήτως εάν η Αθήνα μπορεί να υποστηρίξει ότι τελικά δεν θα χρειαστεί να εφαρμοστούν τα μέτρα, επειδή η οικονομία θα πάει καλά, όπως διαβεβαιώνει.
Η επίσημη ανακοίνωση του Eurogroup
Αρκούντως λιτή, αλλά με έμμεση αναφορά στα μέτρα που τυχόν θα πρέπει να ληφθούν μετά το 2018, ήταν η επίσημη ανακοίνωση του Eurogroup για την Ελλάδα.
Αναφέρει τα ακόλουθα: «Οι θεσμοί ενημέρωσαν το Eurogroup σχετικά με τη δεύτερη αξιολόγηση του προγράμματος προσαρμογής, μετά την επίσκεψή τους στην Αθήνα τον Δεκέμβριο.
Το Eurogroup προτρέπει τις ελληνικές αρχές και τους θεσμούς να αρχίσουν εκ νέου τις διαπραγματεύσεις, ώστε να συμφωνήσουν το πακέτο μεταρρυθμίσεων που επιθυμούν όλοι οι συμμετέχοντες. Αυτή η συμφωνία είναι απαραίτητη για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης.
Οι μεταρρυθμίσεις αφορούν τις αγορές εργασίας και προϊόντων της Ελλάδας, τον ενεργειακό τομέα και άλλους κλάδους. Επίσης, για παράδειγμα, αναμένεται συμφωνία για τη μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική στρατηγική της Ελλάδας, π.χ. για μετά το 2018.
Ο ESM, ο οποίος χρηματοδοτεί το πρόγραμμα, ενημέρωσε τους υπουργούς αναφορικά με την πρόοδο εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το ελληνικό χρέος. Αυτά τα μέτρα είχαν εγκριθεί από το Eurogroup τον Δεκέμβριο και υιοθετήθηκαν επισήμως από τις διοικήσεις των ESM και EFSF στις 23 Ιανουαρίου.
Τα μέτρα έχουν στόχο να μειώσουν το επιτοκιακό ρίσκο για την Ελλάδα και περιλαμβάνουν την «αλλαγή» ορισμένων επιτοκίων από κυμαινόμενα σε σταθερά και καθιστούν περισσότερο «εύκολες» τις αποπληρωμές χρέους. Δεν έχουν καμία επίπτωση στους προϋπολογισμούς των κρατών-μελών του ESM, δηλαδή των κρατών-μελών της Ευρωζώνης».