Και τούτο διότι ο εφιάλτης δημιουργίας νέας… οικογένειας θνησιγενών τουριστικών επιχειρήσεων με μια συνακόλουθη γενιά «κόκκινων» δανείων είναι ορατή. Η απόφαση του υπουργείου Τουρισμού για αναστολή λειτουργίας των ξενοδοχείων 12μηνης λειτουργίας από αύριο έως το τέλος Απριλίου με την υποχρέωση να λειτουργεί ένα ξενοδοχείο ανά πρωτεύουσα περιφερειακής ενότητας και τρία ξενοδοχεία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη είναι σε καλό δρόμο. Δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά, δεδομένου ότι οι πληρότητες είχαν φτάσει στα ξενοδοχεία πόλεως στο 3% μεσοσταθμικά, αλλά οι ζημίες είχαν γιγαντωθεί. Η αναπόφευκτη διακοπή των πτήσεων από το εξωτερικό επέτεινε το πρόβλημα.
Είναι κοινός τόπος ότι όλες οι τουριστικές επιχειρήσεις βλέπουν τα τουριστικά τους έσοδα να κατακρημνίζονται και η λήψη έτι περαιτέρω μέτρων από την πλευρά της Πολιτείας είναι απαραίτητη περισσότερο από ποτέ. Η επιμήκυνση του προβλήματος περνά τον Ιούνιο και δεν θα είναι καταστροφική μόνο για τις τουριστικές επιχειρήσεις, αλλά και για την ελληνική οικονομία.
«Το καλό σενάριο είναι να επανέλθει η αγορά μετά τον Ιούνιο, στο β’ εξάμηνο. Με δεδομένο, ωστόσο, ότι πρόκειται για μία κατάσταση που επηρεάζει όλο τον κόσμο και όχι μόνο την Ελλάδα, εκτιμούμε ότι θα αργήσουμε πολύ να επανέλθουμε. Είμαστε αισιόδοξοι ότι θα περάσει κι αυτό και θα αντέξει ο ελληνικός τουρισμός, ο οποίος έχει αναπτύξει ισχυρές αντοχές, ωστόσο, αυτό θα αργήσει. Αυτήν τη στιγμή η κατάσταση είναι τραγική», εξηγεί στον «E.T.» της Κυριακής η πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Αθηνών – Αττικής και Αργοσαρωνικού (ΕΞΑΑΑ), κ. Λαμπρινή Καρανάσιου – Ζούλοβιτς. Στο 90% έχουν φτάσει οι ακυρώσεις στα ξενοδοχεία του Ρεθύμνου, με τις πληρότητες στα καταλύματα 12μηνης λειτουργίας να κυμαίνονται στο 3%-10% και τις προκρατήσεις να έχουν παγώσει εδώ και μέρες. Κι ενώ ο Μάρτιος και ο Απρίλιος θεωρούνται πλέον δύο χαμένοι μήνες για τον ελληνικό τουρισμό, αρκετοί tour operators προχωρούν σε ακύρωση των πτήσεών τους και για τον Μάιο, προκαλώντας περαιτέρω ανησυχία στους επιχειρηματίες του κλάδου.
«Η σεζόν θα χαθεί, αν δεν βρεθεί το εμβόλιο και αν δεν αισθανθούν ασφάλεια οι ταξιδιώτες», επισημαίνει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Ρεθύμνου, κ. Μανώλης Τσακαλάκης, τονίζοντας ότι μπορεί για το διάστημα Ιουνίου-Σεπτεμβρίου να έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής λίγες ακυρώσεις, ωστόσο, όπως εκτιμά ο ίδιος, η πορεία του Μαΐου θα διαφανεί καλύτερα στα μέσα Απριλίου.
Σύμφωνα με έρευνα, η οποία διεξήχθη μέχρι και τις 14.3.2020 από το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος, υπολογίζεται ότι οι απώλειες για τα ελληνικά ξενοδοχεία από τις ακυρώσεις δωματίων και συνεδρίων ανέρχονται σε 522 εκατ. ευρώ.
Εμπαιγμός
Ο πρόεδρος του Τουριστικού Οργανισμού Πελοποννήσου, κ. Κων/νος Μαρινάκος, αναφέρει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής τα εξής: «Τα πρόσφατα εξαγγελθέντα από την κυβέρνηση και την Ενωση Ελληνικών Τραπεζών είναι ημίμετρα. Προβλέπουν απαλλαγή από την καταβολή δόσεων χρεολυσίων για 4 μήνες υποχρεώνοντας τις επιχειρήσεις να συνεχίσουν την καταβολή τόκων τη στιγμή που δεν υπάρχουν έσοδα για την εξυπηρέτησή τους. Μάλιστα, για να έχουν αυτήν τη δυνατότητα, θέτουν ως προϋπόθεση να είναι ενήμερα τα δάνεια στις 31/12/2019, τη στιγμή που, αφενός, είναι γνωστό ότι τα ξενοδοχειακά δάνεια πληρώνονται ανά εξάμηνο (Δεκέμβριο και Ιούνιο), αφετέρου, σύμφωνα με την τραπεζική πρακτική, θεωρούνται ως ενήμερα έως και 90 ημέρες από την ημέρα καταβολής της δόσης, την οποία πληρώνουν οι δανειολήπτες ακόμα και τμηματικά στη δύσκολη οικονομική συγκυρία που διανύουμε. Επιπλέον, δε, εξαιρούνται από τα μέτρα χιλιάδες οικογενειακές ξενοδοχειακές μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες δεν έχουν νομική μορφή λειτουργίας ως Α.Ε. και ΕΠΕ».
Δεν πληρώνουν οι tour operators, ζητούν μετάθεση στις ημερομηνίες προκαταβολών
Με δεδομένο πως ένας μεγάλος αριθμός Ελλήνων ξενοδόχων χρηματοδοτεί με τις προκαταβολές και τις εξοφλήσεις από αυτές τις συμβάσεις τόσο τα λειτουργικά του έξοδα όσο και την εξυπηρέτηση του δανεισμού του, καθίσταται σαφής η απειλή για τη βιωσιμότητα των πιο ευάλωτων εξ αυτών. Την πολιτική αυτή της TUI, βεβαίως, αναμένεται να υιοθετήσουν και άλλοι operators. Επιπλέον, οι tour operators δεν πληρώνουν και έχουν ζητήσει να μετατεθούν οι ημερομηνίες των προκαταβολών.
Υπό το πρίσμα αυτό και με βάση τα σημερινά δεδομένα, το 91% των ξενοδοχείων συνεχούς λειτουργίας εκτιμά πως θα έχει ποσοστιαία απώλεια τζίρου το 2020 κατά 51%, ενώ το 83% των ξενοδοχείων εποχικής λειτουργίας υπολογίζει ποσοστιαία απώλεια τζίρου κατά 36% για το σύνολο του έτους.
Από την έρευνα του ΙΤΕΠ, που αναφέρθηκε παραπάνω, προκύπτει, επίσης, η εκτίμηση πως λόγω του COVID-19 κινδυνεύουν άμεσα 38.234 θέσεις εργασίας που αντιστοιχούν στο 20,5% της συνολικής απασχόλησης στα ξενοδοχεία, εάν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα που να απαντούν στην καθολική μείωση της ζήτησης.
Η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Μαργκρέτε Βεστάγκερ, ανακοίνωσε μέσα στην εβδομάδα ένα σχέδιο πλαισίου για την ενίσχυση της οικονομίας από την κρίση του COVID-19. Μεταξύ των μέτρων βρίσκονται η αύξηση του deminimis στις 500.000 ευρώ ανά τριετία για την άμεση επιχορήγηση των επιχειρήσεων, η χορήγηση δανείων με επιδότηση επιτοκίου, η χορήγηση δανείων με κρατικές εγγυήσεις, καθώς και ο σχεδιασμός ενός νέου πλαισίου για τη στήριξη των πιστωτικών ιδρυμάτων. Ολα αυτά τα μέτρα έχουν δοκιμαστεί και κατά την οικονομική κρίση του 2008 και απέδωσαν ελάχιστα.
Φαίνεται πως οι αεροπορικές εταιρίες θα έχουν καλύτερη τύχη με βάση τις δηλώσεις της κ. Βεστάγκερ και θα ενισχυθούν σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας για τις θεομηνίες και τα έκτακτα γεγονότα. Γνώστες της αγοράς υποστηρίζουν ότι κατόπιν τούτου μέλημα της ελληνικής κυβέρνησης πρέπει να είναι η ένταξη όλων των επιχειρήσεων του τουριστικού κλάδου σε ανάλογες ενισχύσεις.
Ενισχύσεις
Παράλληλα, όπως τονίζουν οι ίδιοι κύκλοι, η Ελλάδα οφείλει να ζητήσει, στο πλαίσιο των ανωτέρω διαδικασιών που προβλέπονται από τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες, την ενεργοποίηση των συγκεκριμένων ενισχύσεων για τις επιχειρήσεις που πλήττονται άμεσα.
Οι σχετικές ενισχύσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:
• Επιχορήγηση του μισθολογικού κόστους των εργαζομένων και των ασφαλιστικών εισφορών επαγγελματιών του τουρισμού.
• Επιδότηση ενοικίου για το διάστημα που υπολειτουργεί ή παραμένει κλειστή η επιχείρηση.
• Χορήγηση άτοκου κεφαλαίου κίνησης για την κάλυψη άμεσων υποχρεώσεων και πάγιων λειτουργικών εξόδων (δαπάνες ΔΕΚΟ, πληρωμές σε προμηθευτές, ακύρωση κρατήσεων και επιστροφές προκαταβολών).
• Αναπλήρωση τμήματος του χαμένου κύκλου εργασιών με βάση τα προηγούμενα έτη.
Κινδυνεύουν επενδύσεις 75 εκατ. € στην Αθήνα
Στις ελληνικές καλένδες κινδυνεύουν να παραπεμφθούν επτά επενδύσεις συνολικής δαπάνης 75 εκατ. ευρώ, λόγω της ατολμίας κυβερνητικών στελεχών. Είναι ήδη πολύ γνωστή η υπόθεση καθορισμού του ύψους των κτιρίων της περιοχής της Ακρόπολης και το γεγονός ότι στη συγκεκριμένη περιοχή έχουν σταματήσει εδώ και έναν χρόνο επενδύσεις εκατομμυρίων μετά από μια απόφαση του τότε υπουργού ΠΕΝ, κ. Σταθάκη.
Κύκλοι της αγοράς σημειώνουν ότι θα περίμενε κανείς η νέα κυβέρνηση με την ξεκάθαρα φιλοεπενδυτική ρητορική της να σπεύσει να κλείσει το θέμα άμεσα, εντούτοις μετά από οκτώ μήνες και εν μέσω των αρνητικών συνθηκών που έχουν δημιουργηθεί για τη χώρα, λόγω του κορονοϊού και του μεταναστευτικού προβλήματος, έρχεται μια ακόμα παράταση, καθώς και καθυστέρηση, που δημιουργεί την πεποίθηση ότι κάποιοι δεν επιθυμούν τη λύση για το συγκεκριμένο ζήτημα.
Οπως σημειώνουν οι ίδιοι παράγοντες, «ενώ, δυστυχώς, βρισκόμαστε μπροστά στον κίνδυνο ανατροφοδότησης της κρίσης, επενδύσεις που θα έφερναν σημαντικά κεφάλαια από το εξωτερικό και θα δημιουργούσαν νέες θέσεις εργασίας παραμένουν σε κατάσταση αναμονής (στην καλή εκδοχή) ή χάνονται διά παντός».
Αναφερόμαστε σε έργα που κάποια από αυτά αφορούσαν σε συμβάσεις αντιπαροχής που προέκυψαν με δεδομένα της ισχύουσας νόμιμης δόμησης, ενώ κάποια άλλα -τα πιο σημαντικά- αφορούσαν σε τουριστικές επενδύσεις ξένων κυρίως επενδυτών, οι οποίοι, λαμβάνοντας υπ’ όψιν το ισχύον πολεοδομικό καθεστώς, προχώρησαν στην απόκτηση ακινήτων στην ευρύτερη περιοχή του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης (ουσιαστικά, ένα στενό πάνω από τη Λεωφόρο Συγγρού) για την κατασκευή ξενοδοχειακών μονάδων.
Παρ’ όλα αυτά, ο αρμόδιος υφυπουργός Περιβάλλοντος & Ενέργειας, κ. Οικονόμου, σε μία εποχή που η χώρα αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα και έχει ανάγκη να τονώσει την επιχειρηματικότητα, ανακοίνωσε ότι παρατείνει την αναστολή και μαζί το καθεστώς αβεβαιότητας για επιπλέον δύο μήνες, δίνοντας έτσι και σε όσους επενδυτές έχουν ενδεχομένως διατηρήσει το ενδιαφέρον τους μια απόδειξη ότι τελικά κανείς δεν θεωρεί ότι το πρόβλημα είναι μείζον.
Ενας εκ των υποψήφιων επενδυτών που θέλει να διατηρήσει την ανωνυμία του, μιλώντας στον «Ε.Τ.» της Κυριακής, σημειώνει: «Ολα αυτά, μάλιστα, ενώ γνωρίζουν οι πάντες ότι η αιτιολόγηση που χρησιμοποιήθηκε εδώ και πλέον του ενός χρόνου για την αναστολή των κατασκευών είναι μάλλον αστεία. Η τότε απόφαση υποτίθεται ότι λήφθηκε για να προστατευτεί “η ανεμπόδιστη θέαση του μνημείου”. Θα πρέπει να υποθέσουμε δηλαδή ότι η θέαση του μνημείου θα εμποδιστεί από τα κτίρια που θα κατασκευαστούν τώρα, ενώ είναι απρόσκοπτη με την τρέχουσα κατάσταση. Θα εμποδιστεί από τα κτίρια που θα κατασκευαστούν στα ελάχιστα (για το σύνολο της περιοχής) αδόμητα οικόπεδα, ενώ δεν εμποδίζεται από τα ύψους έως και 35 μ. υπάρχοντα κτίσματα. Είναι αυτονόητο ότι για εκείνον που περπατάει στους δρόμους της ίδιας περιοχής, είτε τα κτίρια δίπλα του έχουν ύψος 5 μ. είτε 40 μ., τίποτα δεν αλλάζει σε σχέση με το να βλέπει ή όχι την Ακρόπολη».
Κατά πληροφορίες, προκειμένου να μην επιβαρυνθεί περισσότερο η κατάσταση εξετάζεται να δρομολογηθεί ρύθμιση η οποία θα περιορίσει το ύψος των κτιρίων της περιοχής από τα 32 μ., που ίσχυε πριν από την αναστολή, στα 27 μ., κάτι που θα περιόριζε την απώλεια δόμησης και μάλλον θα ήταν αποδεκτό από τους ιδιοκτήτες-επενδυτές λίγο πριν αποχωρήσουν από τη χώρα.
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου