Οι φορολογούμενοι καλούνται έως το τέλος Ιουνίου να συμπληρώσουν και να υποβάλουν ηλεκτρονικά, μέσω του συστήματος TAXISnet (στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.aade.gr ), τις φετινές φορολογικές δηλώσεις προκειμένου να υπολογιστούν οι φόροι για τα εισοδήματα που απέκτησαν το 2018. Τα έντυπα Ε1 των φετινών δηλώσεων παρουσιάζουν ελάχιστες και επουσιώδεις αλλαγές σε σύγκριση με τα περυσινά. Σημαντικές αλλαγές επέρχονται φέτος κυρίως επί της διαδικασίας υποβολής και εκκαθάρισης των δηλώσεων, καθώς για πρώτη φορά παρέχεται η δυνατότητα στους εγγάμους να υποβάλουν, εφόσον το επιθυμούν, χωριστές δηλώσεις, ενώ παράλληλα όλοι ανεξαιρέτως οι έγγαμοι, καθώς επίσης και όσοι έχουν συνάψει σύμφωνα συμβίωσης θα λάβουν ξεχωριστά (ατομικά) εκκαθαριστικά, είτε έχουν επιλέξει να υποβάλουν τις δηλώσεις τους χωριστά είτε επιμένουν να τις υποβάλουν από κοινού.

Σημεία-κλειδιά

Οι φορολογούμενοι, πριν και κατά τη συμπλήρωση των δηλώσεων, θα πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα τα εξής σημεία:

1 Οι έγγαμοι είχαν φέτος, για πρώτη φορά, τη δυνατότητα να υποβάλουν χωριστά τις φορολογικές τους δηλώσεις, ο καθένας για τα εισοδήματά του, αρκούσε μόνο ο ένας εκ των δύο να έχει δηλώσει την επιλογή αυτή σε ειδική εφαρμογή στο TAXISnet, σε προθεσμία που έληξε στις 28 Φεβρουαρίου.

2 Στο κάτω μέρος του πίνακα 1, στην 1η σελίδα του φετινού Ε1, προστέθηκε νέα ένδειξη για όσους συζύγους έχουν επιλέξει την υποβολή χωριστών δηλώσεων. Δίπλα από τη φράση «χωριστή δήλωση συζύγων», ο σύζυγος που έχει εκδηλώσει την επιθυμία να υποβάλει χωριστή δήλωση πρέπει να κλικάρει πάνω στη λέξη «ΝΑΙ» και στη συνέχεια να αναγράψει τον ΑΦΜ του άλλου συζύγου.

3 Στις περιπτώσεις εγγάμων φορολογουμένων που έχουν γνωστοποιήσει την επιλογή τους για υποβολή χωριστών δηλώσεων, εφόσον ο ένας εκ των δύο συζύγων δεν έχει ποσοστό συνιδιοκτησίας στην κύρια κατοικία, είτε είναι ιδιόκτητη είτε δωρεάν παραχωρημένη, ούτε συμμετέχει ως μισθωτής στη μισθωμένη κύρια κατοικία, οφείλει, στη χωριστή δήλωση που θα υποβάλει, να συμπληρώσει τον κωδικό 801 του πίνακα 6 με τον ΑΦΜ του άλλου συζύγου καθώς και τον κωδικό 092 που αφορά στη φιλοξενία, επιλέγοντας, κατά την ηλεκτρονική υποβολή, τη νέα ένδειξη «συνοίκηση με σύζυγο», η οποία έχει προστεθεί στον αναδυόμενο πίνακα επιλογών.

4 Τα ανήλικα ή ενήλικα έως 25 ετών τέκνα θεωρούνται «εξαρτώμενα» εφόσον συνοικούν με τον φορολογούμενο και το ετήσιο πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημά τους δεν υπερέβη εντός του 2018 τις 3.000 ευρώ ή τις 6.000 ευρώ αν παρουσιάζουν αναπηρία 67% και άνω. Ο αριθμός των τέκνων αυτών δηλώνεται στον πίνακα 3, στην παράγραφο 2 και στους κωδικούς 005-006, ενώ τα στοιχεία τους αναγράφονται στον πίνακα 8 της δήλωσης.

5 Η δήλωση φορολογίας εισοδήματος θεωρείται εμπρόθεσμη εφόσον υποβληθεί μέχρι τις 30 Ιουνίου 2018.

6 Σε περίπτωση κατά την οποία φορολογικός κάτοικος Ελλάδας μεταφέρει την κατοικία του στο εξωτερικό, η δήλωση μπορεί να υποβληθεί εμπρόθεσμα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, δηλαδή το αργότερο έως τις 31-12-2019.

7 Οσοι έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους μέχρι 31.12.2018 και έχουν πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα υποχρεούνται να υποβάλουν φορολογική δήλωση. Ακόμη και τα ενήλικα εξαρτώμενα τέκνα οφείλουν να υποβάλουν δήλωση εφόσον απέκτησαν έστω και 0,01 ευρώ εισόδημα κατά τη διάρκεια του 2018 ή εφόσον βαρύνονται με τεκμήριο διαβίωσης για κατοικία ή Ι.Χ.

8 Σε κάθε περίπτωση εγγάμων, είτε υποβάλουν τη φορολογική δήλωση από κοινού είτε χωριστά, θα διενεργείται ξεχωριστή βεβαίωση του φόρου και θα εκδίδονται δύο εκκαθαριστικά σημειώματα, ένα για κάθε σύζυγο. Πιστωτικά ποσά του ενός συζύγου δεν θα συμψηφίζονται με τυχόν χρεωστικά του άλλου. Στην περίπτωση που έχουν και οι δύο σύζυγοι εκκαθαριστικά με πιστωτικά ποσά, αυτά θα επιστρέφονται στον κάθε δικαιούχο χωριστά.

9 Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία στο εκκαθαριστικό αναγράφεται επιπλέον φόρος προς καταβολή (χρεωστικό υπόλοιπο), το ποσό αυτό θα πρέπει να εξοφλείται είτε εφάπαξ, μέχρι την 31η Ιουλίου, είτε σε τρεις ίσες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη μέχρι την 31η Ιουλίου, η δεύτερη μέχρι την 30ή Σεπτεμβρίου και η τρίτη μέχρι την 29η Νοεμβρίου 2019.

10 Στη δήλωση πρέπει να αναγραφούν υποχρεωτικά όλα τα εισοδήματα του φορολογούμενου, ανεξάρτητα από τον τρόπο φορολόγησής τους.

11 Ορισμένοι κωδικοί -όπως αυτοί που αφορούν σε εισοδήματα από μισθωτή εργασία ή συντάξεις και στην αντίστοιχη παρακράτηση φόρου, καθώς επίσης και οι κωδικοί όπου αναγράφεται η παρακράτηση φόρου από ακαθάριστα έσοδα προερχόμενα από επιχειρηματική δραστηριότητα- θα εμφανίζονται στο ηλεκτρονικό έντυπο της φορολογικής δήλωσης σε πορτοκαλί πλαίσιο και θα είναι προσυμπληρωμένοι. Τα ποσά στους κωδικούς αυτούς δεν είναι δυνατό να τροποποιηθούν ή να διαγραφούν από το φορολογούμενο.

12 Εάν συμπληρωθούν κωδικοί της δήλωσης με ποσά εισοδημάτων και παρακρατηθέντων φόρων για τα οποία δεν έχει παρασχεθεί ηλεκτρονική πληροφόρηση στη ΔΗΛΕΔ, οι φορολογούμενοι είναι πιθανό να κληθούν να προσκομίσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά στις αρμόδιες ΔΟΥ για έλεγχο, προκειμένου να ολοκληρωθεί η εκκαθάριση της δήλωσής τους.

13 Τα τεκμήρια διαβίωσης (για κατοικίες, Ι.Χ. αυτοκίνητα, σκάφη κ.λπ.) συναθροιζόμενα με τυχόν δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων που πραγματοποίησε ο φορολογούμενος (αγορές σπιτιών, αυτοκινήτων, αποπληρωμή δανείων καταναλωτικών κ.λπ.) προσδιορίζουν, πολλές φορές, το εισόδημα κάθε φορολογούμενου με τεκμαρτό τρόπο, σε επίπεδα υψηλότερα του πραγματικού δηλωθέντος εισοδήματος. Το αποτέλεσμα είναι ο φορολογούμενος να έρχεται αντιμέτωπος με τον κίνδυνο επιβάρυνσης με επιπλέον φόρους. Για να αποτραπεί ένας τέτοιος κίνδυνος, ο φορολογούμενος θα πρέπει να καλύπτει τη διαφορά μεταξύ χαμηλού πραγματικού και υψηλού τεκμαρτού εισοδήματος με διάφορους τρόπους, όπως η δήλωση χρηματικού κεφαλαίου (αποθέματος) προηγούμενων ετών, που αναλώθηκε εντός του 2018, η δήλωση εισοδημάτων που απαλλάσσονται από το φόρο ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο, η δήλωση εσόδων εισπραχθέντων εντός του 2018 από την πώληση περιουσιακών στοιχείων ή από γονικές παροχές ή δωρεές χρηματικών ποσών ή από δάνεια κ.λπ. Σε κάθε περίπτωση δωρεάς ή γονικής παροχής θα πρέπει να έχει προηγηθεί συμβολαιογραφική πράξη από την οποία να προκύπτει ότι η ημερομηνία πραγματοποίησης της δωρεάς ή της γονικής παροχής έγινε μέχρι και την 31η-12-2018. Οι παραπάνω κατηγορίες ποσών που καλύπτουν τεκμήρια δηλώνονται στους κωδικούς του πίνακα 6 της φορολογικής δήλωσης.

14 Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία ενήλικο εξαρτώμενο τέκνο του φορολογούμενου μισθώνει κατοικία ή οποιουδήποτε τύπου κατάλυμα, διαφορετική από αυτήν της κύριας κατοικίας της οικογένειας (φοιτητής που σπουδάζει σε διαφορετικό τόπο, τέκνο που υπηρετεί τη στρατιωτική του θητεία κ.λπ.) και έχει δική του υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, λόγω απόκτησης ενός πενιχρού εισοδήματος (από τόκους καταθέσεων, από περιστασιακή απασχόληση κ.λπ.) κατά τη διάρκεια του 2018, το τεκμήριο διαβίωσης της φοιτητικής κατοικίας θα επιβαρύνει τον ίδιο και όχι τους γονείς του, με συνέπεια να εκτίθεται στον κίνδυνο να πληρώσει φόρο επί εξωπραγματικού εισοδήματος.

15 Σε περίπτωση διαμονής σε φοιτητική εστία πανεπιστημίου δεν προκύπτει τεκμήριο διαβίωσης.

16 Οι εν ενεργεία και συνταξιούχοι δημόσιοι λειτουργοί που υπάγονται στα ειδικά μισθολόγια και έλαβαν τον Δεκέμβριο του 2018 ή λαμβάνουν τους πρώτους μήνες του 2019 αναδρομικά ποσά θα αναγκαστούν να εμφανίσουν τα ποσά αυτά στις φετινές δηλώσεις αλλά θα πληρώσουν γι’ αυτά μόνο ειδική εισφορά αλληλεγγύης 2,2%-10%.

Πώς κατοχυρώνουμε το αφορολόγητο όριο

1 Στους κωδικούς 049-050 του πίνακα 8, οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι και οι κατ’ επάγγελμα αγρότες πρέπει να αναγράψουν τα χρηματικά ποσά των δαπανών για αγορές αγαθών και παροχή υπηρεσιών που κατέβαλαν το 2018 είτε με πλαστικό χρήμα είτε μέσω e-banking ή ηλεκτρονικού πορτοφολιού ή άλλων ηλεκτρονικών μεθόδων πληρωμής. Από τη δήλωση των ποσών αυτών θα εξαρτηθεί αν οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι θα δικαιούνται μείωσης φόρου έως 1.900-2.100 ευρώ, η οποία ισοδυναμεί με αφορολόγητο όριο 8.636-9.545 ευρώ. Το ελάχιστο συνολικό ποσό των δαπανών με το οποίο κατοχυρώνεται η έκπτωση φόρου προσδιορίζεται ως ποσοστό επί του ατομικού -δηλωθέντος ή τεκμαρτού- φορολογητέου εισοδήματος, ως εξής:

* 10% για το τμήμα του εισοδήματος έως τις 10.000 ευρώ

* 15% για το τμήμα του εισοδήματος από τις 10.001 έως τις 30.000 ευρώ και

* 20% για το υπερβάλλον ποσό, εφόσον το εισόδημα ξεπερνά τις 30.000 ευρώ.

2 Από την υποχρέωση να έχουν εξοφλήσει με «πλαστικό» χρήμα ή με άλλα μέσα ηλεκτρονικής πληρωμής τις δαπάνες που κατοχυρώνουν έκπτωση φόρου απαλλάσσονται (εφόσον τα πραγματικά ή τεκμαρτά εισοδήματά τους θα φορολογηθούν με την κλίμακα υπολογισμού του φόρου για τα εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις):

* Φορολογούμενοι 70 ετών και άνω, δηλαδή γεννηθέντες έως και την 31η Δεκεμβρίου 1948.

* Ατομα με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω.

* Φορολογούμενοι που βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση.

* Φορολογικοί κάτοικοι της Ε.Ε. ή του ΕΟΧ, που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα και φορολογούνται με την κλίμακα από μισθωτή εργασία και συντάξεις.

* Δημόσιοι λειτουργοί και δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στην αλλοδαπή, καθώς και φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας που διαβιούν ή εργάζονται στην αλλοδαπή.

* Ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων.

* Φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους.

* Οι φορολογούμενοι που δεν έχουν εισόδημα από καμία κατηγορία ή έχουν εισόδημα μόνο από κεφάλαιο (από ακίνητα, τόκους καταθέσεων κ.λπ.) ή και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ.
* Οι φορολογούμενοι που είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ, για τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματός τους.

* Οι φορολογούμενοι που είναι δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης.

* Οι υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία.

* Οι φορολογούμενοι που βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των 6 μηνών).

Οι φορολογούμενοι που υπάγονται στις παραπάνω 12 κατηγορίες υποχρεούνται να έχουν μαζέψει και να διαφυλάσσουν τις χάρτινες αποδείξεις.

3 Οι φορολογούμενοι που δεν έχουν καλύψει το απαιτούμενο ποσοστό επί του εισοδήματός τους με ηλεκτρονικές πληρωμές δαπανών ή με μετρητά θα πληρώσουν έξτρα φόρο 22% επί του ακάλυπτου ποσού.

4 Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία το τεκμαρτό εισόδημα, δηλαδή αυτό που προκύπτει από την εφαρμογή των τεκμηρίων διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, είναι μεγαλύτερο του δηλωθέντος και η επιπλέον διαφορά δεν καλύπτεται από τον φορολογούμενο με ποσά αναγραφέντα στον πίνακα 6, το ύψος της ετήσιας δαπάνης για αγορές αγαθών και λήψη υπηρεσιών που πρέπει να έχει εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ή με μετρητά για να κατοχυρωθεί η έκπτωση φόρου θα προσδιορίζεται ως ποσοστό επί του (υψηλότερου) τεκμαρτού κι όχι επί του (χαμηλότερου) δηλωθέντος εισοδήματος.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου