Το νέο Μνημόνιο για την Ελλάδα, που θα αντικαταστήσει το Μνημόνιο του περασμένου Αυγούστου, ενέκρινε ομόφωνα την Πέμπτη στο Λουξεμβούργο το Συμβούλιο Διοικητών του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM).

Το κείμενο αυτό των 41 σελίδων αποτελεί τη νέα συμφωνία με τους ευρωπαίους δανειστές (σ.σ.: το ΔΝΤ θα ετοιμάσει άλλο κείμενο απαιτουμένων) και, μαζί με την Έκθεση Συμμόρφωσης και άλλα δύο κείμενα για τις ιδιωτικοποιήσεις (νέο πλάνο αποκρατικοποιήσεων και λίστα εκκρεμοτήτων προς εκτέλεση), απαρτίζουν το «πακέτο» των μέτρων που ελήφθησαν ή θα ληφθούν, προικειμένου να έρθουν τα 7,5 + 2,8 δισ. ευρώ των δόσεων για την Ελλάδα.

Στο πακέτο αυτό περιλαμβάνονται και όλα τα πρόσφατα φορολογικά και ασφαλιστικά μέτρα, ύψους 5,4 δισ. ευρώ, που ψήφισε το κοινοβούλιο.

Περιλαμβάνεται όμως και ο «κόφτης» δαπανών (έως 3,6 δισ. ετησίως) που, όπως αναφέρεται, δεν υποκαθιστά τους τριμηνιαίους ελέγχους και δεν αποκλείει και άλλα προληπτικά μέτρα (καθώς ο «κόφτης» θα ενεργοποιείται τον Μάιο κάθε έτους, αν έχουν πέσει έξω όλα τα άλλα μέτρα που θα έχουν ως τότε ληφθεί).

Επιπλέον, και αν ακόμα ενεργοποιηθεί ο «κόφτης», οι περικοπές που θα κάνει, θα πρέπει να είναι μόνιμες και όχι «ad hoc». Αν κοπούν «έκτακτες» δαπάνες κάποιας χρονιάς, κυβέρνηση και δανειστές θα πρέπει να αναζητήσουν και άλλες περικοπές, που θα είναι μόνιμες.

Με άλλα λόγια, μέτρα θα συνεχίσουν να λαμβάνονται, και προληπτικά και εκ των υστέρων, ακόμα και αν ενεργοποιείται κάθε Μάιο ο «κόφτης».

Στο κείμενο τονίζονται οι δεσμεύσεις που αναλαμβάνουν όλα τα υπουργεία -όχι μόνο το υπουργείο Οικονομικών- και συμφωνείται πως η συνεπής μακροχρόνια εφαρμογή των πολιτικών απαιτεί πολιτική δέσμευση.

Στα μέτρα του νέου Μνημονίου, προβλέπονται και δεν έχει απαλειφθεί το πάγωμα των αποδοχών στα ειδικά μισθολόγια (ένστολοι, δικαστικοί, γιατροι κλπ) ως το 2018.

Στόχος του συμπληρωματικού μνημονίου είναι:

Η επίτευξη βιώσιμων δημοσιονομικών μεγεθών,
Η διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας,
Η στόχευση σε ανάπτυξη, ανταγωνιστικότητα και επενδύσεις και
Η δημιουργία ενός σύγχρονου κράτους και σύγχρονης δημόσιας διοίκησης.

Όπως τόνισε ο Γερούν Ντάισελμπλουμ, στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε, «σήμερα εγκρίθηκε το επικυρωμένο μνημόνιο, στο οποίο περιλαμβάνεται και ο προληπτικός δημοσιονομικός μηχανισμός. Με αυτό τον τρόπο ανοίγει ο δρόμος, ούτως ώστε στην αυριανή συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου να υπάρξει και η τελική έγκριση». Μάλιστα ο κ. Ντάισελμπλουμ τόνισε ότι η απόφαση ήταν ομόφωνη.

Προκειμένου να προχωρήσει η εκταμίευση θα πρέπει και τυπικά αύριο το διοικητικό συμβούλιο του ESM να «σφραγίσει» την πρόταση, ενώ, βάσει των εκτιμήσεων που υπάρχουν, η δόση των 7,5 δισ. ευρώ θα φθάσει στα ελληνικά ταμεία στις αρχές της επόμενης εβδομάδας.

Σύμφωνα με την έκθεση της Κομισιόν πέντε είναι οι σημαντικοί κίνδυνοι στην υλοποίηση του ελληνικού προγράμματος προσαρμογής.

Η Επιτροπή στο Compliance report κάνει λόγο για κινδύνους που σχετίζονται με:

* Την αποτυχία της κυβέρνησης να υλοποιήσει πλήρως το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων,
* Ένα υψηλότερο από το αναμενόμενο αρνητικό αντίκτυπο της προσφυγικής κρίσης στο εμπόριο και στον τουρισμό,
* Το ενδεχόμενο επιβράδυνσης του παγκόσμιου εμπορίου και
* Την πιθανότητα μεγαλύτερων επιπτώσεων από παρατεταμένους κεφαλαιακούς ελέγχους.
Ένας άλλος, πέμπτος, παράγοντας κινδύνου είναι “η έλλειψη προόδου από τις αρχές και τις τράπεζες κατά την εκπόνηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, την εξυγίανση και την ενίσχυση των ισολογισμών των τραπεζών” καθώς “θα μπορούσε να υπονομεύσει σοβαρά την ικανότητα των τραπεζών να παρέχουν περισσότερη ρευστότητα για να υποστηρίξουν έτσι ισχυρή και βιώσιμη ανάπτυξη της οικονομίας και της απασχόλησης” επισημαίνεται από την Επιτροπή.

Συστάσεις για προστασία στελεχών Υπερταμείου

Η πρόοδος σχετικά με το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων μπορεί να είναι πιο μεγάλη από την αναμενόμενη, “αν η διακυβέρνηση του νέου Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων προστατεύει τα Διοικητικά Συμβούλια των εταιρειών από αθέμιτες παρεμβάσεις” αναφέρεται στην έκθεση των θεσμών.

Ουσιαστικά απευθύνεται με κομψό τρόπο “σύσταση” για να λυθεί το ανοικτό πεδίο της νομικής προστασίας των εμπειρογνωμώνων και των στελεχών του ΤΑΙΠΕΔ και του νέου Ταμείου. Αναφέρεται επίσης ότι μεγαλύτερο αποτέλεσμα συνδέεται και με το ενδεχόμενο να υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον και συμμετοχή επενδυτών και έτσι υψηλότερα έσοδα αποκρατικοποιήσεων.

Η Επιτροπή κάνει λόγο και για παράγοντες που μπορεί να στηρίξουν την οικονομία: “από μια ταχύτερη από την αναμενόμενη ανάκαμψη της εμπιστοσύνης των επιχειρήσεων και των καταναλωτών”, όπως επισημαίνεται.

“Συστήνεται” επίσης ότι αν υπάρχει συνεχής και αποφασιστική προσπάθεια για μεταρρυθμίσεις στις αγορές αγαθών και υπηρεσιών, στην δημόσια διοίκηση, στην δικαιοσύνη και στην καταπολέμηση της διαφθοράς , “θα μπορούσε να υποστηριχθεί σαφώς το κόστος για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά” και να στηρίζουν την ανάκαμψη των επενδύσεων”.