Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση φέρει αποκλειστικά την ευθύνη γιατί προκάλεσε μια τεράστια καθυστέρηση, η οποία κατέστησε αδύνατη τη λήψη συνολικής απόφασης στο Εurogroup της 15ης Ιουνίου, ενώ οι πολιτικές εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν φαίνονται να ευνοούν την επίλυση του προβλήματος του χρέους το καλοκαίρι του 2018.

Καθυστερώντας η κυβέρνηση για πολλούς μήνες την επίτευξη συμφωνίας, όχι γιατί θα πετύχαινε κάτι καλύτερο στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές, αλλά γιατί χρειαζόταν χρόνο να πείσει τους βουλευτές της συμπολίτευσης να ψηφίσουν τις περικοπές των συντάξεων και τη μείωση του αφορολογήτου, έχασε το μομέντουμ.

Εάν η δεύτερη αξιολόγηση ολοκληρωνόταν, όπως είχε προγραμματιστεί, στα μέσα του φθινοπώρου του 2016, τότε μέχρι το τέλος του περασμένου έτους θα είχαμε συνολική συμφωνία, που θα περιλάμβανε τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος και την ένταξη στο πρόγραμμα QE της ΕΚΤ. Την εποχή εκείνη το ΔΝΤ ήταν κατηγορηματικό στην άρνησή του να παραμείνει με οποιαδήποτε μορφή στο πρόγραμμα χωρίς ελάφρυνση του χρέους. Δεν μπορούσε εκείνη την εποχή να αλλάξει θέση ούτε οι Γερμανοί να καθυστερήσουν τη λήψη απόφασης από τη στιγμή που θα είχε ολοκληρωθεί η αξιολόγηση.

Αφού πέρασαν από τότε περίπου 9 μήνες η κυβέρνηση πήρε τα μέτρα, έκλεισε την αξιολόγηση, ωστόσο ήταν πλέον αργά για να αποσπάσει την ελάφρυνση του χρέους γιατί τα βρήκαν οι δανειστές μεταξύ τους και έκανε τη μεγάλη στροφή το ΔΝΤ. Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε τους παγίδεψε εντελώς και βρέθηκαν με την πλάτη στον τοίχο, δεδομένου ότι 20 μέρες πριν από τη λήξη ενός μεγάλου ομολόγου (περίπου 6 δισ. ευρώ) δεν υπήρχαν περιθώρια για τη συνέχιση του αδιεξόδου. Το έπαθε το καλοκαίρι του 2015, το έπαθε και τώρα η κυβέρνηση, αλλά το πάθημα δεν έγινε μάθημα.

Με την τακτική που ακολούθησε έχασε και το αφήγημά της που ήταν: ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης, ελάφρυνση του χρέους, ένταξη στο πρόγραμμα QE, έξοδος στις αγορές. Χωρίς το χρέος, η έξοδος στις αγορές θα γινόταν με μόνιμο τρόπο και όχι ως πυροτέχνημα με την έκδοση ενός πενταετούς ομολόγου.

Η συγκυρία το φθινόπωρο του 2016 ήταν πολύ καλύτερη, τον Ιούνιο του 2017 λιγότερο γιατί τρεις μήνες πριν από τις εκλογές στη χώρα του, ο κ. Σόιμπλε δεν υπήρχε περίπτωση να δώσει ελάφρυνση του χρέους και να ανοίξει εσωτερική συζήτηση σε προεκλογική περίοδο.

Η δήλωση του Εurogroup περί εξέτασης του ζητήματος του χρέους με τη λήξη του προγράμματος το καλοκαίρι του 2018 δεν λέει τίποτα γιατί εξέταση δεν σημαίνει και απόφαση, άλλωστε μιλάει για λήψη μέτρων αν χρειαστεί, αν είναι δηλαδή αναγκαίο.

Ωστόσο, ακόμη κι αν οι εκθέσεις που θα γίνουν μέχρι του χρόνου χαρακτηρίσουν το χρέος μη βιώσιμο, κανένας δεν μπορεί να αποκλείσει το ατύχημα, δηλαδή μια κυβέρνηση να αρνηθεί οποιαδήποτε ελάφρυνση ή να τη συνδέσει με πράγματα που δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά.

ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΛΟΣ – ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής