Οι αλλαγές σίγουρα προκαλούν μια αβεβαιότητα υπό την έννοια του καινούργιου, του άγνωστου που έρχεται, ωστόσο πριν γίνουν γνωστά τα πρόσωπα δεν μπορούν να γίνουν εκτιμήσεις για τις πιθανές επιπτώσεις, οι οποίες μπορούν να υπάρξουν για τη χώρα μας.

Καταρχήν, τον Ιανουάριο του 2018 ολοκληρώνεται η θητεία του προέδρου του Εurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, ο οποίος θα κλείσει πενταετία. Στο τέλος του έτους συνταξιοδοτείται και φεύγει και ο πρόεδρος της Ομάδας Εργασίας του Εurogroup, Τόμας Βίζερ, ο άνθρωπος από τα χέρια του οποίου πέρασαν όλα τα Μνημόνια, ελληνικά(3), ιρλανδικό, πορτογαλικό, κυπριακό και η διάσωση των ισπανικών τραπεζών (Μνημόνιο λάιτ).
Ωστόσο, με τον κ. Ντάισελμπλουμ υφίσταται ένα επιπλέον πρόβλημα που μπορεί να επισπεύσει την αποχώρησή του.

Μέχρι σήμερα υπάρχει μια άτυπη συμφωνία: Ο πρόεδρος του ανώτατου οργάνου της ευρωζώνης να είναι ταυτόχρονα και υπουργός Οικονομικών ή σε κάποιο άλλο παραπλήσιο υπουργείο στη χώρα του.

Σήμερα, ο κ. Ντάισελμπλουμ είναι υπηρεσιακός υπουργός στη χώρα του, δεδομένου ότι δεν έχει ακόμη σχηματιστεί κυβέρνηση συνασπισμού παρά το γεγονός ότι οι διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν αμέσως μετά τις εκλογές του περασμένου Μαρτίου. Σε κάθε περίπτωση, όμως, πρέπει να σχηματιστεί κυβέρνηση το αργότερο την πρώτη βδομάδα του Σεπτεμβρίου, γιατί την τρίτη βδομάδα του ίδιου μήνα η νέα κυβέρνηση οφείλει να υποβάλει στο Βουλή το σχέδιο προϋπολογισμού του 2018.

Αυτό σημαίνει ότι τον Σεπτέμβριο ο σημερινός πρόεδρος του Εurogroup δεν θα είναι υπουργός, οπότε οι κυβερνήσεις των χωρών της ευρωζώνης θα πρέπει να αποφασίσουν εάν θα φύγει ή θα παραμείνει μέχρι το τέλος της θητείας του. Νομικά δεν υπάρχει στη συνθήκη καμία προϋπόθεση που να επιβάλλει ο πρόεδρος να είναι και υπουργός.

Επειδή η απόφαση λαμβάνεται με πλειοψηφία, είναι προφανές ότι η τύχη του κ. Ντάισελμπλουμ, δηλαδή αν φύγει τώρα ή στο τέλος του έτους, θα κριθεί από τη στάση που θα κρατήσει ο γαλλογερμανικός άξονας.

Παρά το γεγονός ότι αρκετοί υπουργοί δεν συμπαθούν ιδιαίτερα τον κ. Ντάισελμπλουμ, μετά και τις ατυχείς δηλώσεις που είχε κάνει πρόσφατα, χαρακτηρίζοντας στην ουσία «γλεντζέδες και καλοπερασάκηδες» τους Ευρωπαίους του Νότου, το πιθανότερο σενάριο είναι να παραμείνει μέχρι τη λήξη της θητείας του, έστω κι αν δεν είναι υπουργός στη χώρα του, αφού το κόμμα του (Εργατικοί) δεν θα είναι στην επόμενη κυβέρνηση.

Ο λόγος είναι απλός, όπως όλα δείχνουν βρισκόμαστε στην ουσία ένα μήνα πριν από το σχηματισμό κυβέρνησης στην Ολλανδία, και μέχρι τώρα δεν έχει κινηθεί καμία διαδικασία αντικατάστασης του κ. Ντάισελμπλουμ. Επειδή η επιλογή δεν θα είναι εύκολη και θα χρειαστεί χρόνος για πολιτικά «παζάρια», στις Βρυξέλλες εκτιμούν ότι η ο σημερινός πρόεδρος θα ολοκληρώσει τη θητεία του.

Χωρίς καμία διάθεση ωραιοποίησης ή δαιμονοποίησης, αντικειμενικά η αποχώρηση του κ. Ντάισελμπλουμ δεν θεωρείται απώλεια για τη χώρα μας. Κι αυτό έχει να κάνει με τη γενικότερη συμπεριφορά του το καλοκαίρι του 2015 που ήταν αρνητική. Την περίοδο εκείνη ο σημερινός πρόεδρος του Εurogroup ήταν υπό τον έλεγχο του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος μας έσπρωχνε στην έξοδο, αλλά μας διέσωσε την τελευταία στιγμή η συνθηκολόγηση άνευ όρων της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. σε συνδυασμό με τη δυναμική παρέμβαση του τότε Γάλλου προέδρου Φρανσουά Ολάντ, του προέδρου της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και δευτερευόντως του τότε πρωθυπουργού της Ιταλίας Ματέο Ρέντσι. Το μόνο ελαφρυντικό για τον ίδιο την εποχή εκείνη ήταν πως είχε να συνδιαλλαγεί με τον Γιάνη Βαρουφάκη, ο οποίος βρισκόταν εκτός τόπου και χρόνου.

Ο κ. Ντάισελμπλουμ ήταν απαράδεκτος και στην τελευταία αξιολόγηση, δηλαδή τη δεύτερη που συμφωνήθηκε στις 15 Ιουνίου, όπου έπαιξε βρόμικο παιχνίδι, βέβαια με την ανοχή της κυβέρνησης. Υποτίθεται για να ικανοποιηθεί το ΔΝΤ, υποχρέωσε την κυβέρνηση να αποδεχθεί μέτρα ύψους 2% του ΑΕΠ το 2019 και το 2020, μέσω των περικοπών των συντάξεων και της μείωσης του αφορολογήτου. Δεν έκανε τίποτα, όμως, προκειμένου να ικανοποιηθεί η δεύτερη αξίωση του ΔΝΤ, που ήταν η λήψη μεσοπρόθεσμων μέτρων για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους. Ωστόσο, τελικά τα θύματα αυτής της συμπαιγνίας ήταν οι Ελληνες πολίτες, που θα πληρώσουν το «λογαριασμό».

Πολύ σκληρή στάση είχε κρατήσει ο κ. Ντάισελμπλουμ και έναντι της Κύπρου, τον Μάρτιο του 2013, επιβάλλοντας σε συνεννόηση με το Βερολίνο το «κούρεμα» των καταθέσεων. Μάλιστα, έκανε και το τεράστιο λάθος, που ευτυχώς στη συνέχεια πρυτάνευσε η κοινή λογική και διορθώθηκε, να συμπεριλάβει στο «κούρεμα» και τις καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ.

Οσον αφορά το διάδοχό του, εκτός από το μόνιμο υποψήφιο τα τελευταία χρόνια, υπουργό Οικονομικών της Ισπανίας, Λουίς ντε Γκίντος, «παίζει» και το όνομα του Σλοβάκου ομολόγου του Πέτερ Κάζιμιρ. Ωστόσο, στη διαδικασία επιλογής Ευρωπαίων αξιωματούχων οι πρώτοι που ακούγονται είναι αυτοί που δεν έχουν πολλές ελπίδες και κατά κανόνα «καίγονται».

Ο νέος πρόεδρος μπορεί να συνδεθεί και με τις αλλαγές που συζητούνται σε επίπεδο ευρωζώνης αναφορικά με τη διακυβέρνηση. Μια από αυτές είναι η πρόβλεψη θέσης υπουργού Οικονομικών της ευρωζώνης που θα είναι ταυτόχρονα και επίτροπος. Και εδώ καθοριστικό ρόλο στην επιλογή θα παίξουν η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ και ο Γάλλος πρόεδρος Μανουέλ Μακρόν. Πολιτικά, μάλλον θα προέρχεται από τους Σοσιαλιστές, γιατί οι Χριστιανοδημοκράτες κυριαρχούν σήμερα σχεδόν στη συντριπτική πλειοψηφία των κοινοτικών οργάνων.

Βρυξέλλες, του ανταποκριτή μας Νίκου Μπέλλου
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής