Γράφει ο Γιώργος Σερφιώτης

Για την Ευρώπη μόνο, ξεκινώντας από εκείνη τη σοκαριστική πρώτη μεγάλη επίθεση στη Μαδρίτη το 2004, τα στοιχεία των τελευταίων 14 ετών καταδεικνύουν τη σοβαρότητα του ζητήματος. Προσμετρώντας μονάχα τις τρομοκρατικές επιθέσεις που σχετίζονται με θρησκευτικό φανατισμό, το νούμερο των άμεσων θυμάτων φτάνει τα 644 με εκατοντάδες ακόμα τραυματίες.

Η επίθεση στο Μάντσεστερ

Τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν το βράδυ της Δευτέρας 22 Μαΐου στην πόλη του Μάντσεστερ στη βόρειο Αγγλία, εμπίπτουν στην κατηγορία της τρομοκρατικής επίθεσης σχετιζόμενης με θρησκευτικό φανατισμό.

Στο Manchester Arena, μόλις είχε τελειώσει μια sold-out συναυλία της ποπ τραγουδίστριας Ariana Grande, την οποία παρακολουθούσαν 21.000 άνθρωποι στην πλειοψηφία τους παιδιά και γυναίκες. Ο κόσμος έχοντας διασκεδάσει, εξερχόταν από το στάδιο μέσα από διαφορετικές εξόδους. Εκεί, στο κεντρικό φουαγιέ που ήταν γεμάτο από κόσμο, ο Λίβυος βομβιστής αυτοκτονίας Σαλμάν Αμπέντι, πυροδοτεί μια αυτοσχέδια βόμβα σκορπώντας το θάνατο. Τα θύματα της επίθεσης φτάνουν τα 22 και οι τραυματίες τους 120, καθώς η βόμβα ήταν εμπλουτισμένη με βίδες και παξιμάδια ώστε να κάνει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ζημιά.

Η επίθεση και τα χαρακτηριστικά των θυμάτων που ήταν κυρίως έφηβοι, σοκάρουν όχι μόνο την Αγγλία, αλλά και ολόκληρη την Ευρώπη. Η στιγμή κάνει την τραγωδία ακόμα πιο σοκαριστική, καθώς όλος αυτός ο κόσμος είχε πάει για να διασκεδάσει. Δεν επρόκειτο για μάχιμη στρατιωτική μονάδα, δεν επρόκειτο για κρατική υπηρεσία, παρά για νέους που διασκέδαζαν την αθωότητά τους.

Η αντίδραση στον τρόμο

Πολλές φορές λέμε ότι τέτοια βίαια χτυπήματα πετυχαίνουν το ακριβώς αντίθετο από αυτό που σκοπεύουν, αφού οι άνθρωποι μετά το πρώτο ισχυρό σοκ αντιδρούν, συσπειρώνονται και συνασπίζονται για να ξεπεράσουν μαζί την τραυματική στιγμή που τους προέκυψε τόσο βίαια.

Αμέσως μετά την έκρηξη, μπορεί τα σωστικά συνεργεία και οι αρχές να κατέφθασαν ταχύτατα, όμως οι πραγματικοί πρωταγωνιστές ήταν οι παρευρισκόμενοι, πολλοί από τους οποίους αντί να προσπαθήσουν να ξεφύγουν από το χώρο της τραγωδίας, επέλεξαν να παραμείνουν και να δώσουν όσες περισσότερες βοήθειες μπορούσαν στους δεκάδες τραυματίες, αλλά και στα μικρά μέλη οικογενειών που εξαιτίας της έκρηξης και του πανικού, είχαν χάσει τους δικούς τους μένοντας μόνα.

Τα ρεπορτάζ των ημερών που ακολούθησαν το χτύπημα, αποκάλυψαν πολλούς τέτοιους ανθρώπους της διπλανής πόρτας, που όταν χρειάστηκε ανέλαβαν πρωτοβουλία και επέλεξαν να στηρίξουν συμπολίτες τους. Μεμονωμένα ή όχι, έχοντας απλά συναίσθηση της στιγμής έπραξαν το καθήκον τους ως πολίτες, όπως το έκανε και μια ομάδα ιατρικού προσωπικού που επισκεπτόταν την πόλη του Μάντσεστερ και έθεσε της υπηρεσίες της στη διάθεση των αρχών.

Στην πραγματικότητα ολόκληρη η πόλη αντέδρασε με αίσθημα αλληλεγγύης. Τα κοινωνικά δίκτυα για άλλη μια φορά έγιναν το εργαλείο που μετέφερε τα μηνύματα. Οι προσφορές συμπαράστασης και βοήθειας περιελάμβαναν δωρεάν διαδρομές από τους αυτοκινητιστές αλλά και ιδιώτες, παροχή δυνατότητας για φόρτιση τηλεφώνων, διάθεση χώρου σε σπίτια για να κοιμηθούν όσοι δεν μπορούσαν να γυρίσουν σπίτι τους, καθώς τα ΜΜΜ είχαν ακινητοποιηθεί. Οι πολίτες έπραξαν το κοινωνικό τους καθήκον. Η πόλη του Μάντσεστερ αντέδρασε ηχηρά.

Τα δύο πρόσωπα που ξεχώρισαν

Εκεί, μέσα από το πλήθος κόσμου που έζησε το χτύπημα και όλων όσων προσέτρεξαν για βοήθεια, ξεχώρισαν δύο πρόσωπα, δύο άστεγοι πολίτες του Μάντσεστερ. Τα ονόματά τους είναι Κρις Πάρκερ, 33 ετών και Στέφεν Τζόουνς, 35 ετών. Και οι δύο ζούσαν στις ευρύτερες εγκαταστάσεις πέριξ του συγκροτήματος του γηπέδου, έχοντας μετατρέψει ως σπίτι τους όποια γωνιά μπορούσε να τους κοιμίσει. Η δική τους όμως δυσκολία δεν τους απέτρεψε από το να αντιδράσουν με περίσσιο θάρρος και ανιδιοτέλεια. Αντί να απομακρυνθούν από το σημείο, έμειναν και βοήθησαν όσο περισσότερους μπορούσαν.

Ο Κρις Πάρκερ, την ώρα της έκρηξης βρισκόταν κι εκείνος στο φουαγιέ, ζητώντας ελεημοσύνη από τον κόσμο που εξερχόταν μετά το τέλος της συναυλίας. Η δύναμη της έκρηξης τον σώριασε στο έδαφος, αλλά εκείνος μόλις συνήλθε από το σοκ έκατσε να βοηθήσει. Σε δήλωση που έκανε ο Πάρκερ, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «το ένστικτό μου έλεγε να μείνω και να βοηθήσω. Υπήρχε κόσμος παντού στο έδαφος. Ένα μικρό κορίτσι … δεν είχε πόδια. Την τύλιξα με μπλουζάκια για την αιμορραγία».

Η συγκλονιστική μαρτυρία του Κρις Πάρκερ, αποκαλύπτει τη φρίκη στον χώρο της επίθεσης αλλά και το περίσσευμα δύναμης του ιδίου που έμεινε να βοηθήσει. Ο ίδιος προσπάθησε να βοηθήσει και μια κυρία γύρω στα 60 της, αλλά δυστυχώς η γυναίκα που ήταν μαζί με την οικογένειά της στη συναυλία ξεψύχησε στα χέρια του. «Δεν έχω πάψει να κλαίω … Υπήρχαν παντού στο έδαφος βίδες και παξιμάδια. Ο κόσμος είχε τρύπες στις πλάτες. Δεν μπορώ να ξεπεράσω τις κραυγές τους. Δεν νομίζω ότι μπορώ να το ξεχάσω. Είμαι σε σοκ.»

Ο δεύτερος άστεγος ήταν ο Στέφεν Τζόουνς, που βρισκόταν εκτός του φουαγιέ, αλλά όταν άκουσε την έκρηξη έτρεξε να βοηθήσει κι εκείνος. Η περιγραφή του σοκάρει, «Αναγκαζόμασταν να τους βγάζουμε κομμάτια από γιαλιά και καρφιά, που είχαν στα χέρια και τα πρόσωπα. Δεν θα άντεχα τον εαυτό μου εάν τους είχα γυρίσει την πλάτη και έφευγα.»

Η αναγνώριση και το ευχαριστώ των συμπολιτών τους

Οι διηγήσεις των δύο ανδρών εντοπίστηκαν από τους συμπολίτες τους στο Μάντσεστερ και αμέσως έγιναν viral μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα. Πλήθος κόσμου επαίνεσε τις πράξεις των δύο αστέγων που επέλεξαν να μείνουν, αντί να τρέξουν μακριά από τον κίνδυνο.

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Στέφεν Τζόουνς «Το γεγονός πως είμαι άστεγος δεν σημαίνει πως δεν έχω καρδιά ή ότι δεν είμαι άνθρωπος. Ήταν παιδιά … πολλά παιδιά με αίματα πάνω τους που έκλαιγαν και φώναζαν.» Οι πράξεις των δυο ανδρών είναι μια από τις καλύτερες εκφάνσεις της αλληλεγγύης, με τον ίδιο να εξηγεί πως «Θέλω να πιστεύω πως κάποιος θα ερχόταν να βοηθήσει και εμένα, σε περίπτωση που το χρειαζόμουν.»

Αυτόν τον αλτρουισμό τους, επέλεξαν να επικροτήσουν οι συμπολίτες τους καθώς ξεκίνησαν σε διαφορετικές πλατφόρμες καμπάνιες συλλογής χρημάτων για να τους ενισχύσουν και να τους βοηθήσουν να βρουν στέγη. Η καμπάνια για τον Στέφεν είχε μαζέψει ήδη από την Τετάρτη περίπου £ 30.000 ενώ σήμερα έχει φτάσει σχεδόν τις £ 50.000, με το τελικό ποσό να αυξάνεται καθώς υπάρχει κι άλλη καμπάνια για τον ίδιο. Η συνεισφορά των πολιτών είναι εξίσου εντυπωσιακή και για τον Πάρκερ, καθώς ξεπερνά τις £ 50.000. Πρόκειται για χρήματα που θα τους βοηθήσουν να κυνηγήσουν μια ευκαιρία ώστε να επανέλθουν στην κανονικότητα.

Μάλιστα, η δημοσιότητα βοήθησε στον εντοπισμό του κ. Πάρκερ από τη μητέρα του, καθώς οι δύο τους είχαν αποστασιοποιηθεί και εκείνη δεν γνώριζε πως ο γιος της ήταν άστεγος, δηλώνοντας πως «Είμαι πολύ περήφανη για εκείνον και πιστεύω πως ίσως με χρειάζεται τώρα.»

Οι γενναίες πράξεις και οι επιδοκιμασίες και το ευχαριστώ των πολιτών, κέντρισαν και την προσοχή ενός εκ των διοικούντων της ποδοσφαιρικής ομάδας Γουεστ Χαμ, ο οποίος αποφάσισε να ανταποδώσει το καλό που έκανε ο Στέφεν Τζόουνς, νοικιάζοντάς του ενα διαμέρισμα για 6 μήνες ώστε να σταθεί στα πόδια του.

Σκέψεις ανθρωπιάς

Πρωτίστως οι επιλογές των δύο αστέγων, αλλά και οι αντιδράσεις των συμπολιτών τους, αποτελούν την καλύτερη απάντηση στην τρομοκρατία αλλά και την απάθεια που δυστυχώς πολλές φορές μας περιβάλλει. Η σκέψη πως παραμένουμε άνθρωποι με καρδιά, συναισθήματα και λογική, ασχέτως των δυσκολιών που μπορεί να περνάμε, είναι αυτό που μας ξεχωρίζει από την αγριότητα, είναι η ενσυναίσθηση της ύπαρξής μας εντός του συνόλου.

Η συγκινητική ανταπόκριση των πολιτών για ανταπόδοση της βοήθειας προς τους δύο αστέγους, πρέπει να είναι οδηγός για το τι μπορεί να επιτευχθεί όταν υπάρχει σωστή κινητοποίηση προς συνδρομή αυτών που το έχουν ανάγκη. Τα κοινωνικά δίκτυα και οι ομάδες πολιτών είναι πολλαπλασιαστές και εκφραστές αυτού που όλοι έχουμε μέσα μας, της συμπόνιας και της ενσυναίσθησης για τη δυσκολία των συνανθρώπων μας. Οι αντίδρασή τους, είναι σημάδι ελπίδας που πρέπει να κρατήσουμε όλοι μας, είτε επηρεαστήκαμε από το χτύπημα είτε όχι.

Κανένας άστεγος δεν είναι διαφορετικός από εμάς, κανένας συμπολίτης μας δεν είναι «λιγότερος», όπως δεν διαφέρουν από όλους εμάς και οι «νεοάστεγοι» που συναντάμε πλέον όλο και πιο συχνά στους δρόμους της χώρας μας. Είναι σαν εμάς, είναι εγώ, εσύ, κάποιος δικός μας άνθρωπος. Η μια ατυχία φέρνει την άλλη καμιά φορά και αν τους ρωτήσει κανείς, ουδείς τους επεδίωξε να έχει για σπίτι ένα χαρτόκουτο. Ας έχουμε στη σκέψη μας πως και αυτοί, είναι εν δυνάμει ήρωες στη δική τους καθημερινότητα και ποιος ξέρει, ίσως αποδειχτούν και στη δική μας.