Σύμφωνα με την εγκύκλιο, ο σκοπός της θεσμοθέτησης και λειτουργίας των Ειδικών Επιτροπών Επικινδύνως Ετοιμόρροπων με το νόμο 4787/2021 αφορούσε στις περιπτώσεις πιθανολογούμενων επικινδύνως ετοιμόρροπων κατασκευών, οι οποίες είναι προγενέστερες των τελευταίων εκατό ετών ή βρίσκονται πλησίον μνημείου ή εντός ή πλησίον αρχαιολογικού χώρου ή ιστορικού τόπου ή τόπου ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους ή εντός Ζώνης Β’ προστασίας μνημείου.
Κύριος στόχος της διευκρινιστικής εγκυκλίου είναι η συντόμευση του χρόνου των απαιτούμενων ενεργειών, η άμεση προστασία του κοινού από τυχόν κινδύνους κατάρρευσης, η διάσωση αξιόλογων κτισμάτων, τμημάτων τους ή στοιχείων αυτών και η απλοποίηση των ακολουθούμενων διαδικασιών.
«Στο πλαίσιο αυτό, για κτίσματα που πιθανολογούνται από τις υπηρεσίες δόμησης ως επικινδύνως ετοιμόρροπα είτε κατόπιν διενέργειας αυτοψίας μέσω μακροσκοπικής εξέτασης είτε βάσει στοιχείων που περιέρχονται σε γνώση της ΥΔΟΜ (όπως καταγγελίες ή δημοσιεύματα με φωτογραφικό υλικό) και εφόσον παρουσιάζουν σαφείς ενδείξεις κινδύνου, ο οποίος θεωρείται άμεσος και εκδηλώνεται με σημαντικές καθιζήσεις, αποκλίσεις, αποσύνθεση μαζών τοιχοποιίας ή ρωγμές που δηλώνουν στατική ανεπάρκεια και ταυτόχρονα εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των ΕΕΠΕΤ λόγω χρόνου κατασκευής, θέσης ή προστατευόμενης περιοχής, επιλαμβάνονται τα νέα αυτά συλλογικά όργανα εντός των οριζόμενων χρονικών προθεσμιών», επισημαίνεται χαρακτηριστικά στην εγκύκλιο που φέρει την υπογραφή του γενικού γραμματέα ΥΠΕΝ, Ευθύμιου Μπακογιάννη.
Στο διαδικαστικό κομμάτι, μετά τη διενέργεια αυτοψίας, οι ΕΕΠΕΤ αποστέλλουν την απόφαση κατεδάφισης ή την έκθεση προσωρινών μέτρων που συνέταξαν στην οικεία ΥΔΟΜ, η οποία αναλαμβάνει τη συνέχιση και παρακολούθηση των περαιτέρω διαδικασιών άρσης του κινδύνου. Στην περίπτωση που στην έκθεση προτείνονται επιπλέον μέτρα ασφαλείας για τους ενοίκους και το κοινό λόγω επικινδυνότητας, η ΥΔΟΜ μεριμνά για την άμεση λήψη τους.
Παράλληλα, διευκρινίζεται ότι, αν από την έκθεση των ΕΕΠΕΤ προκύπτει ότι το κτίσμα διαθέτει τα στοιχεία που χρήζουν ειδικής προστασίας (π.χ. διατηρητέο), η ΥΔΟΜ αποστέλλει την έκθεση και το φωτογραφικό υλικό στο ΥΠΕΝ ή στο ΥΠΠΟ αντίστοιχα για τις τυχόν δικές τους ενέργειες, με τη διαδικασία άρσης του κινδύνου να συνεχίζεται κανονικά και να αναστέλλεται μόνο εάν προχωρήσουν οι ισχύουσες διαδικασίες χαρακτηρισμού.
Τι οφείλουν να κάνουν οι ιδιοκτήτες
Στις ευθύνες των ιδιοκτητών συγκαταλέγεται η συνεχή συντήρηση και διατήρηση των ακινήτων τους ώστε να μην αποτελούν κίνδυνο για τους χρήστες, τους διερχόμενους και τα όμορα ακίνητα ή την ξένη περιουσία, καθώς και να μην προσβάλουν το φυσικό, πολιτιστικό και πολεοδομικό περιβάλλον, αλλά και να μην υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής της περιοχής τους.
Ταυτόχρονα, έχουν ευθύνη για την ταχεία και εμπρόθεσμη εφαρμογή των υποδεικνυόμενων από το αρμόδιο όργανο μέτρων άρσης του κινδύνου.
Οι περιοχές με τα «κόκκινα» κτίσματα
Στην πρωτεύουσα βρίσκονται τα περισσότερα ετοιμόρροπα κτίρια, καθώς όπως προκύπτει από τα τελευταία στοιχεία του ΥΠΕΝ, ο Δήμος της Αθήνας έχει τα 2.863 από τα συνολικά 9.342 επικίνδυνα προς κατάρρευση κτίσματα. Μεταξύ των περιοχών είναι η Ομόνοια, τα Εξάρχεια, του Ψυρρή, το Μοναστηράκι, τα Πετράλωνα κ.λπ. Αλλοι δήμοι που έχουν επίσης πολλά ετοιμόρροπα κτίρια είναι οι εξής: Λήμνου με 1.500, Ορεστιάδας με 399, Μυτιλήνης με 285, Τεμπών με 249, Νάξου με 246 και Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνου με 233 ετοιμόρροπα κτίρια.