Ο κ. Τσιάρας τόσο με τοποθετήσεις του στη Βουλή όσο και με την τοποθέτησή του στο Webinar με θέμα «Fighting impunity in the 21st century» που διοργάνωσε το Delphi Economic Forum την περασμένη εβδομάδα, αναφέρθηκε σε αλλαγές που στόχο έχουν την πλήρωση του αισθήματος δικαιοσύνης και την αποκατάσταση του αισθήματος ασφάλειας των πολιτών, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε. Μπορεί η νομοθέτηση να μην πρέπει να γίνεται υπό το βάρος γεγονότων και εγκλημάτων που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, όμως συχνά οι υποθέσεις που απασχολούν την κοινή γνώμη φανερώνουν τα πιθανά κενά ή προβλήματα που μπορεί να έχει ο νόμος. Σημειώνεται ότι η αυστηρότερη κατεύθυνση ενδέχεται να δημιουργήσει αντιδράσεις από τον νομικό κόσμο, αφού σημαντικό κομμάτι υποστηρίζει ότι η αυστηροποίηση των ποινών δεν συνάδει με την ευρωπαϊκή πρακτική και δεν έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα, υπογραμμίζοντας τον σωφρονιστικό χαρακτήρα του ελληνικού συστήματος και όχι τον τιμωρητικό.

Η επιτροπή με επικεφαλής τον νομικό Λάμπρο Μαργαρίτη φέρεται να έχει καταλήξει σε αυστηροποίηση του πλαισίου έκτισης της ποινής για κακουργήματα, αλλά και σε περιστολή ευνοϊκών όρων για τους καταδικασθέντες. Ειδικότερα, η ισόβια κάθειρξη θα μεταφράζεται σε 18 χρόνια πραγματικής έκτισης -αντί 16 που είναι σήμερα-, η αποφυλάκιση για πρόσκαιρες ποινές θα γίνεται μετά από πραγματική έκτιση 3/5 (αντί 2/5), ενώ φαίνεται πως θα υπάρξει περιστολή από το προνόμιο σε βραχιολάκι.

Αδικήματα που αφορούν σε ναρκωτικά, εσχάτη προδοσία, εγκληματική οργάνωση, τρομοκρατία, ληστεία και ανθρωποκτονία ο χρόνος για να αποφυλακιστεί κάποιος θα αυξηθεί αισθητά, καθώς αναμένεται να αυξηθεί η έκτιση της ποινής από τα 2/5 στα 4/5. Για παράδειγμα στην υπόθεση του αποτρόπαιου εγκλήματος των Γλυκών Νερών, εάν ο 33χρονος πιλότος οδηγηθεί σε δίκη και καταδικαστεί σε ισόβια, θα πρέπει να καθίσει στη φυλακή δύο χρόνια παραπάνω (18 αντί 16 έτη) μέχρι να διεκδικήσει την αποφυλάκισή του, ενώ δεν θα έχει ούτε το προνόμιο της αποφυλάκισης με βραχιολάκι. Το τελευταίο καταλαμβάνει και καταδικασμένους για τρομοκρατία ή εγκληματική οργάνωση, πτυχή που αφορά για παράδειγμα τα μέλη της Χρυσής Αυγής που έχουν καταδικαστεί σε ποινές κάθειρξης και δεν θα μπορούν να απολυθούν υπό όρους αν δεν έχουν εκτίσει χρονικό διάστημα ίσο με τα 3/5 της ποινής που τους επιβλήθηκε.

Τα αδικήματα κατά ανηλίκων

Σε αλλαγές σχετικά με τον χρόνο παραγραφής αναμένεται να προχωρήσει το υπουργείο για εγκλήματα που αφορούν ανηλίκους. Στο σημερινό άρθρο 113 του Ποινικού Κώδικα αναφέρεται πως «η προθεσμία παραγραφής των κακουργημάτων που στρέφονται κατά ανηλίκου, αναστέλλεται μέχρι την ενηλικίωση του θύματος». Το υπουργείο αναμένεται να προσθέσει αντίστοιχη ρύθμιση και για τα πλημμελήματα. Η πρώτη αλλαγή στο σχετικό άρθρο έγινε το 2019, όταν διευρύνθηκε η γκάμα των αδικημάτων, αλλά η τότε αρμόδια επιτροπή είχε κρίνει «ότι δεν δικαιολογείται η αναστολή της παραγραφής πλημμελημάτων σε βάρος ανηλίκων, λόγω της μικρής απαξίας των συγκεκριμένων πράξεων».

Μετά την αποκάλυψη πλήθους καταγγελιών για σεξουαλικής φύσεως αδικήματα στον καλλιτεχνικό χώρο και όχι μόνο, πολλά από τα οποία δεν διερευνήθηκαν καθώς είχαν παραγραφεί ή δεν είχε υποβληθεί εντός τριμήνου μήνυση, φαίνεται πως έρχονται αλλαγές έπειτα από πρόταση της Διαρκούς Επιστημονικής Επιτροπής για την παρακολούθηση των αποτελεσμάτων του νέου Ποινικού Κώδικα. Ειδικότερα, όπως προανήγγειλε ο υπουργός Δικαιοσύνης, δεν θα απαιτείται πλέον έγκληση για το αδίκημα της προσβολής της γενετήσιας αξιοπρέπειας, αλλά θα διώκεται αυτεπαγγέλτως.

Αν υπήρχε τέτοια ρύθμιση το προηγούμενο διάστημα, όπου έλαβαν χώρα οι περισσότερες καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση, τα περιστατικά που θα είχε κληθεί να ερευνήσει η Εισαγγελία θα ήταν περισσότερα. Σε αρκετές περιπτώσεις καταγγελιών δημοφιλών ηθοποιών, που έφτασαν από το ΣΕΗ στην Εισαγγελία, αυτές δεν διερευνήθηκαν καν, αφού ακόμα και αν ήταν εντός πενταετίας τα καταγγελλόμενα περιστατικά, έπρεπε να έχει κατατεθεί μήνυση εντός τριμήνου από το συμβάν.

Το νομικό έλλειμμα σε περιπτώσεις όπως αυτή που κατήγγειλε η Σοφία Μπεκατώρου, θα επιχειρήσει να καλύψει το υπουργείο, προσθέτοντας ειδική παράγραφο που θα αναφέρεται σε «πρόσωπα επιρροής». Σύμφωνα με πληροφορίες, η προτεινόμενη διατύπωση του 336Α του Π.Κ. είναι: «Με φυλάκιση τουλάχιστον τριών ετών τιμωρείται όποιος επιτυγχάνει την τέλεση ή ανοχή γενετήσιας πράξης, αποσπώντας τη συναίνεση του παθόντος με παραπλάνηση αυτού ως προς τα ειδικότερα χαρακτηριστικά της γενετήσιας πράξης ή εκμεταλλευόμενος τη θέση επιρροής του».

Κακούργημα η αιμομιξία

Στην επαναφορά του κακουργηματικού χαρακτήρα του αδικήματος της αιμομιξίας προτίθεται να προχωρήσει το υπουργείο Δικαιοσύνης, καθώς το αδίκημα είχε μετατραπεί σε πλημμέλημα με τον νέο Ποινικό Κώδικα, που τέθηκε σε ισχύ από την 1η Ιουλίου 2019. Αυτό σημαίνει ότι οι δράστες αποτρόπαιων πράξεων όπως αυτή του πατέρα της 19χρονης στην Ηλιούπολη ή έτερου πατέρα στην Κόρινθο που βιάζε τη 17χρονη κόρη του από τα 12 της χρόνια, θα αντιμετωπίζονται ακόμη πιο αυστηρά από τον νόμο.