Οι τηλεφωνικές γραμμές του ΥΠΠΟΑ πήραν φωτιά, χθες, από πολίτες που ήθελαν να τα «ψάλουν» -όχι πάντα κόσμια- για τους κατασταλτικούς ελέγχους που πραγματοποίησε η Αστυνομία σε δύο κινηματογραφικές αίθουσες ψάχνοντας… ανηλίκους. Τελικά, η καταγγελία έγινε από ανταγωνιστική εταιρία διανομής ταινιών σε υπαλλήλους του υπουργείου Πολιτισμού που απευθύνθηκαν στην Αστυνομία. Εις βάρος των υπαλλήλων που εμπλέκονται στην υπόθεση διατάχθηκε ΕΔΕ.
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού καταδίκασε το γεγονός, σημειώνοντας ότι οι δύο γυναίκες υπάλληλοι-μέλη πρωτοβάθμιας επιτροπής η οποία παρέχει γνώμη για το ποια ταινία είναι κατάλληλη και ποια ακατάλληλη «κινήθηκαν αυτοβούλως».
Ιδιαίτερα επικριτική στη χρήση κατασταλτικών μηχανισμών εις βάρος ανηλίκων εμφανίστηκε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη: «Και εγώ και ο γενικός γραμματέας καταδικάζουμε απερίφραστα το χειρισμό της υπόθεσης. Ομολογώ ότι με ενοχλεί η εικόνα να δημιουργούνται προβλήματα από δυνάμεις καταστολής σε ανήλικα παιδιά και στις οικογένειές τους», δήλωσε η υπουργός και διευκρίνισε: «Αυτό που συνέβη είναι ότι οι δύο κυρίες υπερέβησαν το όριο των αρμοδιοτήτων τους. Ελεγχος δεν σημαίνει ότι αυτομάτως φωνάζεις δυνάμεις καταστολής. Ελεγχος μπορεί να γίνει σε πολλά επίπεδα. Μπορούν να ελέγξουν, για παράδειγμα, τον αιθουσάρχη εάν πραγματικά ζητάει ταυτότητες για την είσοδο ανηλίκων στην αίθουσα. Η διαδικασία αυτή απέχει πάρα πολύ από τη διαδικασία να καλέσω δυνάμεις καταστολής».
Τόσες κάμερες το υπουργείο Πολιτισμού είχε να ζήσει από την εποχή που το ΚΑΣ αποφάσιζε για την τύχη του Ελληνικού, επί εποχής ΣΥΡΙΖΑ. Η επέμβαση της Αστυνομίας στις δύο κινηματογραφικές αίθουσες όπου παιζόταν η ταινία «Joker» του Τοντ Φίλιπς, με τον Γιόακιν Φίνιξ στον ομώνυμο ρόλο, σχεδόν μονοπώλησε την προγραμματισμένη συνέντευξη Τύπου της υπουργού Πολιτισμού.
Αποστάσεις
Με την προχθεσινή του ανακοίνωση -όταν γνωστοποιήθηκε το θέμα- το ΥΠΠΟΑ κράτησε αποστάσεις. «Το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν να ρωτήσω τον γενικό γραμματέα και τον αρμόδιο γενικό διευθυντή Σύγχρονου Πολιτισμού εάν γνωρίζουν κάτι. Η απάντηση που πήρα είναι ότι δεν γνώριζαν απολύτως τίποτα και βγήκε η ανακοίνωση που στείλαμε χθες (σ.σ.: προχθές). Ανέφερα ότι, σε περίπτωση που διαπιστωθεί πως όντως εμπλέκονται υπάλληλοι του υπουργείου Πολιτισμού, θα κινηθούν οι διαδικασίες που προβλέπει ο Δημοσιοϋπαλληλικός Κώδικας», σημείωσε η υπουργός. Σύμφωνα με πληροφορίες από το υπ. Πολιτισμού, η μία υπάλληλος κατέθεσε ενόρκως στην Αστυνομία ότι είχε ενημερώσει την αρμόδια τμηματάρχισσα και διευθύντρια, που είναι η κυρία Μαργαρίτα Αλεξομανωλάκη, συγγενής του πρώην υφυπουργού Πολιτισμού Κώστα Στρατή. Ωστόσο, όπως ανέφερε ο γενικός γραμματέας Σύγχρονου Πολιτισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης, η κ. Αλεξομανωλάκη τον πληροφόρησε πως δεν είχε επικοινωνήσει με τις δύο υπαλλήλους.
«Τηλεφώνημα από εταιρία διανομής»
Τα «πώς» και τα «γιατί» της υπόθεσης φωτίζει η αποκάλυψη που έκανε ο γενικός διευθυντής Σύγχρονου Πολιτισμού, Μάριος Κωστάκης. Οπως είπε, πριν από την επέμβαση της Αστυνομίας προηγήθηκε τηλεφώνημα στη μία από τις δύο υπαλλήλους από εταιρία διανομής κινηματογραφικών ταινιών! «Εταιρία διανομής επικοινώνησε με τη μία υπάλληλο», ανέφερε ο κ. Κωστάκης.
Καλαμάτα: Προφυλακίστηκε ο 35χρονος Τούρκος για τη δολοφονία του εργοδότη του
Η αποκάλυψη αυτή ενδεχομένως «δένει» με την απορία που είχε εκφράσει νωρίτερα η κ. Μενδώνη. «Τα τελευταία 15 χρόνια τουλάχιστον -το θυμάται και ο κ. Κωστάκης και εγώ που παρακολουθώ τα τεκταινόμενα από πολύ κοντά στο χώρο του Πολιτισμού- δεν είχε εφαρμοστεί ποτέ αυτού του είδους η διαδικασία. Είναι η πρώτη φορά. Αυτό λοιπόν που καταλαβαίνω και έχουμε συζητήσει σχετικά με τον γενικό γραμματέα είναι να δώσουμε μια ερμηνεία αυτού του ελέγχου ώστε τα όρια να είναι σαφή», είπε η κ. Μενδώνη. Παράλληλα, ζήτησε να ενημερωθεί «ποιοι, πότε και πόσοι υπάλληλοι έχουν κάνει τέτοιου είδους αυτοψίες και τι έχουν καταθέσει».
Καμία πρόβλεψη επέμβασης
Σύμφωνα με το υπουργείο Πολιτισμού, οι δύο νόμοι που αφορούν την κατάταξη των κινηματογραφικών ταινιών (ο ένας του 2011 και ο άλλος του 2014) δεν προβλέπουν επέμβαση κατασταλτικών δυνάμεων. Οπως αναφέρθηκε, οι δύο υπάλληλοι είναι μέλη πρωτοβάθμιας γνωμοδοτικής επιτροπής η οποία παρέχει γνώμη για την κατάταξη των κινηματογραφικών ταινιών. «Το υπουργείο Πολιτισμού διαθέτει τέσσερις επιτροπές οι οποίες γνωμοδοτούν αν μια ταινία είναι κατάλληλη για όλους, αν είναι κατάλληλη για ανηλίκους άνω των 12 ετών, αν είναι κατάλληλη για ανηλίκους άνω των 15, κι αν είναι ακατάλληλη για ανηλίκους», ανέφερε η υπουργός. Τα μέλη της επιτροπής δεν είναι απαραιτήτως υπάλληλοι του υπουργείου Πολιτισμού και «έχουν τη δυνατότητα ελευθέρας εισόδου, με βάση ένα ειδικό δελτίο, σε χώρους δημοσίων θεαμάτων και ακροαμάτων και άσκησης ελέγχου αποκλειστικώς στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους». Τα δελτία αυτά έχουν μεγάλη διάρκεια και τα συγκεκριμένα εκδόθηκαν το 2016. Ο νόμος προβλέπει την επιβολή προστίμων στους παραβάτες, το ύψος των οποίων φτάνει τα 10 χιλιάδες ευρώ.
Το θέμα έλαβε πολιτικές προεκτάσεις. Η κ. Μενδώνη χαρακτήρισε «ατυχή» την προσπάθεια της αξιωματικής αντιπολίτευσης να το πολιτικοποιήσει με αναφορές σε «σκοτεινές εποχές». Σημείωσε, επίσης, ότι η σημερινή αντιπολίτευση ήταν επί 4,5 χρόνια στην κυβέρνηση και «είχε όλο το περιθώριο να διορθώσει το θεσμικό πλαίσιο».
Η υπουργός Πολιτισμού αρνήθηκε να σχολιάσει τη δήλωση του υπουργού Προστασίας του Πολίτη κ. Χρυσοχοΐδη ότι θα πάει να δει τον «Joker» παρέα με τον 15χρονο γιο του. «Δεν θα κρίνω τις απόψεις του κυρίου υπουργού», είπε. Μετά τον ντόρο που έγινε, το υπουργείο Πολιτισμού θα προχωρήσει σε επικαιροποίηση του θεσμικού πλαισίου που αφορά την κατάταξη των κινηματογραφικών ταινιών, ενσωματώνοντας σε αυτό «όλες τις καλές πρακτικές».
Προσχηματική ευαισθησία και φθηνή επικοινωνιακή πολιτική από Τσίπρα
Στο κενό έπεσε η προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ να δώσει πολιτικές διαστάσεις στα περιστατικά που συνέβησαν σε δύο κινηματογραφικές αίθουσες που προέβαλλαν την ταινία «Τζόκερ».
Το θέμα επιχείρησε να αναδείξει ο πρώην πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας με ανάρτησή του στο διαδίκτυο βάλλοντας κατά του υπουργού Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη. Το νήμα… τράβηξε στη συνέχεια ο Γιάννης Ραγκούσης κάνοντας λόγο για «αδιανόητες εξελίξεις», ωστόσο η αποκάλυψη ότι η υπογραφή του υπάρχει κάτω από τον συγκεκριμένο νόμο προκάλεσε την αμηχανία του ίδιου και της Κουμουνδούρου.
«Το περασμένο Σάββατο πήγα σινεμά, ευτυχώς στον κινηματογράφο Αθήναιον και όχι στο ΑΕΛΛΩ», ανέφερε ο Αλέξης Τσίπρας: «Σε μια κατάμεστη αίθουσα, κυρίως από νέα παιδιά, παρακολούθησα την ταινία που σπάει ταμεία σε Ευρώπη και Αμερική, το Τζόκερ… Πού να φανταστώ ότι μια εβδομάδα αργότερα η νέα “προοδευτική” κυβέρνηση της Ν.Δ., με εντολή μάλιστα λειτουργών του υπουργείου Πολιτισμού, θα έβαζε την ΕΛ.ΑΣ. να αποκαταστήσει την τάξη; Και να μας επιστρέψει αισίως στη δεκαετία του ’60, ίσως και ακόμη πιο πίσω… Την τάξη που δεν κατάφεραν να επιβάλουν τα όργανά της στο Γκόθαμ Σίτι, την αποκατέστησε τελικά το Σάββατο το βράδυ στον κινηματογράφο ΑΕΛΛΩ ο κος Χρυσοχοΐδης. Οχι παίζουμε».
Αμεση ήταν η αντίδραση του υπουργού Προστασίας του Πολίτη: «Σήμερα το βράδυ θα πάω να δω με τον 15χρονο γιο μου το Τζόκερ», έγραψε στο twitter ο κ. Χρυσοχοΐδης, ενώ με νέα ανάρτησή του τόνισε: «Η Aστυνομία είναι χρεωμένη, δυστυχώς, με αρκετά πάρεργα, εκτός πλαισίου ουσιαστικά της αποστολής της. Από την άλλη, είναι αυτονόητη η υποχρέωσή της να ανταποκρίνεται στις καταγγελίες, πολλές εκ των οποίων μπορεί στη συνέχεια να αποδειχθεί ότι έγιναν για ήσσονος σημασίας λόγους, σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα στα όρια της φαιδρότητας. Οπως συνέβη με τα περιστατικά στις δύο κινηματογραφικές αίθουσες. Τα παραπάνω είναι αυτονόητα για κάθε λογικό πολίτη και προφανώς θα έπρεπε να είναι και για τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Α. Τσίπρα», έγραψε ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης.
Και κατέληξε: «ΥΓ: Ο Α. Τσίπρας επέλεξε, για άλλη μια φορά, να κάνει επίδειξη φτήνιας πολιτικής και ψεύτικης ευαισθησίας. Ξεσκεπάζεται η ψεύτικη η ευαισθησία από τα ίδια του τα τελευταία λόγια, μιας και μόνο ο δικός μου στιγματισμός τον ενδιαφέρει. Είναι φτηνό, ενδεικτικό της αισθητικής και πολιτικής του ρηχότητας να συνοδεύει την ανάρτησή του με δική μου φωτογραφία μονταρισμένη ως διώκτη του Τζόκερ. Από ό,τι έχω ακούσει και διαβάσει, τη δολοφονία χαρακτήρων, ανάμεσα σε άλλα, καταδικάζει η ταινία. Την είδε και πάλι δεν κατάλαβε ο Α. Τσίπρας».
Παρέμβαση Ραγκούση
Στο θέμα παρενέβη με δήλωσή του ο τομεάρχης Προστασίας του Πολίτη Γιάννης Ραγκούσης λέγοντας: «Οι κ.κ. Μητσοτάκης και Χρυσοχοΐδης είναι αποκλειστικά υπεύθυνοι γι’ αυτές τις αδιανόητες εξελίξεις που γυρίζουν την Ελλάδα και την Ελληνική Αστυνομία σε πολύ σκοτεινές εποχές». Ωστόσο, όπως αποκαλύφθηκε, ο νόμος του 2010 για την απαγόρευση παρακολούθησης ακατάλληλων ταινιών σε ανηλίκους που δεν έχουν συμπληρώσει την απαιτούμενη από την κατάταξη της ταινίας ηλικία έχει την υπογραφή του Γιάννη Ραγκούση!
Η αποκάλυψη εξόργισε τον πρώην υπουργό και νυν βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος με ανακοίνωσή του υποστήριξε ότι ο συγκεκριμένος νόμος ήταν του υπουργείου Πολιτισμού και όχι του Εσωτερικών του οποίου ήταν επικεφαλής.
Ερωτηματικά επίσης προκαλούν οι πληροφορίες για τα πρόσωπα που στελεχώνουν το «επίμαχο» τμήμα. Η διαδικασία που φαίνεται να κινήθηκε το Σαββατοκύριακο για τις προβολές της ταινίας Joker βασίζεται σε δύο κανονιστικές πράξεις, που εκδόθηκαν κατόπιν υπουργικών αποφάσεων του 2011 και του 2014. Οι έλεγχοι γίνονται από την ειδική Διεύθυνση Παραστατικών Τεχνών και Κινηματογράφου και, σύμφωνα με πληροφορίες, στο τμήμα Κινηματογραφίας διευθύντρια είναι συγγενής του πρώην υφυπουργού του ΣΥΡΙΖΑ, Κώστα Στρατή.
Φιάσκο της ΕΛ.ΑΣ. οι εισβολές στις αίθουσες
Δύο διαφορετικές καταγγελίες, μέσα σε 48 ώρες, για παρακολούθηση της πασίγνωστης ταινίας «Τζόκερ» από ανηλίκους σε σινεμά στο Μαρούσι και στην Κυψέλη, το Σάββατο και την Κυριακή, οδήγησαν σε… λανθασμένους χειρισμούς και… προσαγωγές παιδιών και υπεύθυνου κινηματογράφου από αστυνομικούς. Οι κινήσεις των ενστόλων οδήγησαν σε κοινωνική και πολιτική… κατακραυγή αλλά και σε ένα «επικοινωνιακό φιάσκο» της ΕΛ.ΑΣ. που έκανε χθες έξαλλο τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδη, ο οποίος με ανακοίνωσή του… άδειασε -για πρώτη φορά στα χρονικά- το Σώμα στο οποίο προΐσταται.
Η επιχείρηση
Στην πρώτη περίπτωση οι αστυνομικοί έφτασαν σε πολυκατάστημα στο Μαρούσι, το απόγευμα του Σαββάτου, μετά από καταγγελία υπαλλήλου του υπουργείου Πολιτισμού στην Αμεση Δράση πως υπάρχουν ανήλικα άτομα τα οποία αγοράζουν εισιτήρια και πρόκειται να παρακολουθήσουν την πασίγνωστη ταινία. Οι αστυνομικοί του Τμήματος Αμαρουσίου έφτασαν στο σημείο και εισέβαλαν στην αίθουσα του κινηματογράφου τη στιγμή που ήταν σε εξέλιξη η ταινία. Σύμφωνα με πληροφορίες, εντόπισαν επτά ασυνόδευτους ανηλίκους, τους οποίους μετέφεραν στο Αστυνομικό Τμήμα, ενώ προσήγαγαν και τον υπεύθυνο του κινηματογράφου. Οταν μεταφέρθηκαν όλοι στο Τμήμα ακολουθήθηκε η προβλεπόμενη διαδικασία, με τον διοικητή του Αστυνομικού Τμήματος Αμαρουσίου να σχηματίζει δικογραφία κατά του υπευθύνου του κινηματογράφου για παράβαση του Νόμου 445 του 1937, ο οποίος έχει τροποποιηθεί πριν από λίγα χρόνια (σ.σ.: το 2010).
Κατάθεση για το συμβάν έδωσε και η υπάλληλος του υπουργείου Πολιτισμού αλλά και ο προσαχθείς. Ο διοικητής του Τμήματος, ως ώφειλε, ενημέρωσε τον εισαγγελέα για το θέμα, με τον τελευταίο να δίνει εντολή να του σταλεί η δικογραφία και να αφεθεί ελεύθερος ο υπεύθυνος του κινηματογράφου. Παράλληλα, κλήθηκαν οι γονείς των ασυνόδευτων παιδιών για να τα παραλάβουν από το Αστυνομικό Τμήμα του Αμαρουσίου, χωρίς να κατηγορηθούν για κάτι.
Απάντηση
Σύμφωνα με πηγές της ΕΛ.ΑΣ., ανεξαρτήτως του εάν ήταν «άστοχη» ή έστω «υπερβολική» η πράξη των αστυνομικών να εισβάλουν στην αίθουσα, δεν μπορούσαν να ενεργήσουν διαφορετικά από το να ελέγξουν τις καταγγελίες που έκαναν οι δύο υπάλληλοι όπως θα έκαναν για οποιαδήποτε καταγγελία αξιολογούταν ως σοβαρή. «Το θέμα είναι πως έκαναν λανθασμένο χειρισμό της υπόθεσης», σχολίασε χθες στον «Ε.Τ.» αρμόδια πηγή.
Δεύτερο περιστατικό
Το δεύτερο συμβάν διαδραματίστηκε στον κινηματογράφο «ΑΕΛΛΩ» στην Κυψέλη. Μία άλλη υπάλληλος του υπουργείου Πολιτισμού κάλεσε στην Αμεση Δράση το απόγευμα της Κυριακής, αποκαλύπτοντας την ιδιότητά της, και ανέφερε πως υπάρχουν ασυνόδευτα ανήλικα και παιδιά με τους γονείς τους, οι οποίοι αγοράζουν εισιτήρια για την ταινία «Τζόκερ». Σύμφωνα με πληροφορίες, έφτασε εκεί ένα περιπολικό του Τμήματος Πατησίων και οι αστυνομικοί εντόπισαν οκτώ ασυνόδευτα άτομα κάτω των 18 και τέσσερα παιδιά με τους γονείς τους. Σύμφωνα με χθεσινές καταγγελίες του ιδιοκτήτη, οι αστυνομικοί διέκοψαν την ταινία που προβαλλόταν και ζήτησαν από όσους δεν επιτρεπόταν να παρακολουθήσουν την ταινία να βγουν έξω από το κτίριο. Το προαναφερθέν ωστόσο μέχρι χθες δεν είχε επιβεβαιωθεί από την Αστυνομία, με τους αρμόδιους αξιωματικούς να αναφέρουν πως «μπήκαν απλά στο χώρο του κινηματογράφου και έκαναν καταγραφή». Στην προκειμένη περίπτωση οι αστυνομικοί ρώτησαν την υπάλληλο του υπουργείου Πολιτισμού που έκανε την καταγγελία αν θέλει να «προχωρήσει το θέμα» και εκείνη είπε πως δεν θέλει να κινηθούν οι διαδικασίες για την παράβαση του νόμου. Οσα παιδιά ήταν ασυνόδευτα κάλεσαν τους γονείς τους και τα παρέλαβαν.
Ανακοίνωση
«Ανακοινώνεται ότι χθες (Κυριακή, 20-10-2019) και προχθές (Σάββατο, 19-10-2019), μετά από καταγγελίες υπαλλήλων του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, για παρουσία ανηλίκων σε κινηματογραφικές αίθουσες σε Μαρούσι και Κυψέλη, όπου προβαλλόταν ταινία που έχει χαρακτηριστεί ως ακατάλληλη για ανηλίκους, αστυνομικοί από τα Αστυνομικά Τμήματα Αμαρουσίου και Πατησίων, αντίστοιχα, μετέβησαν στους κινηματογράφους και επελήφθησαν των καταγγελιών», ανέφερε σε χθεσινή της ανακοίνωση η ΕΛ.ΑΣ. και πρόσθεσε: «Αναφορές για παρουσία αστυνομικών της Ειδικής Κατασταλτικής Αντιτρομοκρατικής Μονάδας (ΕΚΑΜ) δεν ανταποκρίνονται σε καμία περίπτωση στην πραγματικότητα».
TANWEER ΣΤΟΝ «Ε.Τ.»: «Απίθανο να έχει υπάρξει καταγγελία από άλλη εταιρία διανομής ταινιών»
Σε επικοινωνία του «Ε.Τ.» με την Tanweer, την εταιρία διανομής της ταινίας, ξεκαθαρίσθηκε ότι θεωρούν απίθανο το γεγονός να έχει υπάρξει καταγγελία από άλλη εταιρία διανομής ταινιών με προφανείς λόγους να ανακοπεί η θριαμβευτική πορεία του «Joker» στα ταμεία, όπως ακούστηκε στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου της υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ταινία έχει κόψει σχεδόν 592.000 εισιτήρια πανελλαδικά και δεν δείχνει σημάδια κόπωσης και πτώσης καθώς το τετραήμερο που πέρασε έκοψε 92.000 εισιτήρια. Μια τέτοιου τύπου καταγγελία μόνο περισσότερο κόσμο στις αίθουσες θα φέρει παρά ανακοπή της πορείας της στις εισπράξεις θα προκαλούσε.
Παράλληλα, από την εταιρία διανομής διευκρινίστηκε επίσης ότι ποτέ δεν αμφισβητήθηκε η απόφαση της επιτροπής του υπουργείου, που τη χαρακτήρισε «κατάλληλη άνω των 18 ετών». Η εταιρία, θα μπορούσε, αλλά δεν έκανε έφεση σε αυτή την απόφαση θεωρώντας ότι καλώς χαρακτηρίστηκε «κατάλληλη άνω των 18». Διαψεύδεται επίσης αυτό που ακούστηκε ότι κάποιοι αιθουσάρχες παραβαίνουν την οδηγία της επιτροπής και αναρτούν επισημάνσεις ότι η ταινία είναι «κατάλληλη άνω των 15 ετών» και όχι άνω των 18, όπως αποφάσισε η επιτροπή του υπουργείου. Ιδιαίτερα οι μεγάλες αίθουσες τηρούν κατά γράμμα τις οδηγίες και τις αποφάσεις για να μην υποστούν τις νομικές συνέπειες.
Συστάσεις
Από την εταιρία διανομής επισημαίνεται επίσης ότι συστήνουν διαρκώς στους αιθουσάρχες, από την πρεμιέρα της ταινίας έως σήμερα, να είναι προσεκτικοί στο θέμα της ηλικίας των θεατών, αλλά διερωτώνται αν είναι πρακτικό σε μια προβολή να δημιουργείς ουρές και καθυστερήσεις ζητώντας ταυτότητες για να επιβεβαιώσεις την ηλικία κάθε παιδιού που εμφανίζεται στο ταμείο και θέλει να δει την ταινία. Επίσης, αρκετοί είναι οι γονείς που συνοδεύουν τα ανήλικα παιδιά τους σε διάφορες ταινίες που έχουν σήμανση, θεωρώντας ότι δεν διατρέχουν κίνδυνο αφού βλέπουν την ταινία μαζί. Κάτι τέτοιο υπονόησε άλλωστε και ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, με την ανάρτησή του στο twitter, χθες το πρωί, ότι θα πάει να δει το «Joker» με τον 15χρονο γιο του. Ούτε είναι πάντα εύκολο να διακρίνεις αν αυτός που έχεις απέναντί σου είναι 16 ή 17 ή 18 ετών.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, η εταιρία δεν κρύβει ότι έχει γίνει αποδέκτης πολλών τηλεφωνημάτων, προφανώς από γονείς και κηδεμόνες, που θεωρούν ότι η ταινία είναι όντως ακατάλληλη για παιδιά κάτω των 18 ετών και ορθώς ισχύει ο σχετικός χαρακτηρισμός από την επιτροπή του υπουργείου.
Αλεξάνδρα Καππάτου (ψυχολόγος – παιδοψυχολόγος): Υποκριτικό να στεκόμαστε μόνο στα μηνύματα για την καταλληλότητα
Το μήνυμα καταλληλότητας ενός κινηματογράφου δεν είναι πιο ισχυρό από τα μηνύματα που λαμβάνει ένα παιδί σπίτι του παίζοντας ηλεκτρονικά παιχνίδια. Βρίσκω κάπως υποκριτικό να στεκόμαστε στα μηνύματα για την καταλληλότητα μιας ταινίας και όχι σε ό,τι λαμβάνει ένα παιδί μέσα στην οικογένεια.
Τα παιχνίδια που παίζουν εμπεριέχουν βία. Περνούν πίστες με τη χρήση βίας. Παιδιά 12 ετών παίζουν τέτοια παιχνίδια. Μια ταινία όπως ο «Τζόκερ», παρά το γεγονός ότι είναι δυσάρεστη καθώς δείχνει πώς ένας άνθρωπος οδηγείται στην αυτοκαταστροφή, είναι εξαιρετική αφορμή για μηνύματα και σκεπτικισμό. Μπορεί δηλαδή να αποτελέσει τροφή για σκέψη.
Υπάρχουν και άλλες ταινίες, με πολύ έντονη βία, τις οποίες θα συνέστηνα σε παιδιά από 15 ετών, εξαιτίας του ότι αποτελούν αφορμή για μεγάλο προβληματισμό. Μια μεσαία οδός, κατά τη γνώμη μου, είναι όταν υπάρχουν ταινίες τόσο ευρέως διαδομένες και οι οποίες έχουν διδακτικό χαρακτήρα, ανεξάρτητα από το εάν είναι αρνητικές, να έχουν τη δυνατότητα να τις δουν παιδιά 15 ετών με τη συνοδεία κάποιου ενήλικα.
Ωστε εκείνος να μπορεί να τους εξηγήσει τα μηνύματα, να συζητήσει μαζί τους τις σκηνές. Πάντα, βέβαια, εξαρτάται και από την ωριμότητα ενός παιδιού. Δηλαδή μπορεί ένα 13χρονο παιδί να είναι ώριμο και να μπορεί να δει βίαιες ταινίες.
Πέτρος Πανταζής (δικηγόρος): Αξιολόγηση των ταινιών με σύγχρονες παιδαγωγικές απόψεις
Ο Νόμος 3905/2010 (ΦΕΚ Α’ 219/23.12.2010), στο άρθρο 37, προέβλεψε την κατάταξη καταλληλότητας των κινηματογραφικών έργων σε (4) κατηγορίες: α) κατάλληλη για όλους, β) κατάλληλη για ανηλίκους άνω των 12 ετών, γ) κατάλληλη για ανηλίκους άνω των 15 ετών και δ) ακατάλληλη για ανηλίκους. Παράλληλα, προέβλεψε την κύρωση των ιδιοκτητών αιθουσών, σε περίπτωση που επιτρέπουν σε ανηλίκους να εισέλθουν στην αίθουσα, επιβάλλοντας χρηματική ποινή από 1.000 έως 10.000 ευρώ. Η κατάταξη των ταινιών γίνεται από μια επιτροπή αξιολόγησης, με απόφαση του υπουργού Πολιτισμού.
Κρίσιμο, λοιπόν, στοιχείο στο διάλογο που άνοιξε δεν είναι η κατάργηση της απαγόρευσης (ποιος θα ήθελε, εξάλλου, να μπορεί να παρακολουθεί μια πορνογραφική ή βίαιη ταινία ένας ανήλικος 10 ή 12 ετών;), αλλά η αξιολόγηση της καταλληλότητας των ταινιών με βάση όχι ήθη και έθιμα παλαιοτέρων (και ήδη ξεπερασμένων προ πολλού) εποχών, αλλά με φιλελεύθερο πνεύμα και με βάση τις σύγχρονες παιδαγωγικές απόψεις. Δεν είναι πολύ μακρινή η εποχή που το ΕΣΡ τιμωρούσε με πρόστιμο τηλεοπτικό κανάλι επειδή είχε προβάλει ένα ομοφυλοφιλικό φιλί.
Γκαβέλας Δημήτρης (δικηγόρος): Αστοχη ενέργεια η προσαγωγή ανηλίκων
Με την παράγραφο 3 εδ. α’ του άρθρου 37 του Νόμου 3905/2010 ορίζεται ότι «απαγορεύεται η παρακολούθηση ακατάλληλων ταινιών σε ανηλίκους που δεν έχουν συμπληρώσει την απαιτούμενη από την κατάταξη της ταινίας ηλικία». Η συγκεκριμένη διάταξη προβλέπει την απαγόρευση της θέασης όσων ταινιών κατατάσσονται στην κατηγορία με την ένδειξη «ακατάλληλη για ανήλικους» ή «κατάλληλη για ανήλικους άνω των 15 ετών», αλλά δεν απειλεί οποιασδήποτε μορφής κύρωση για τους ανήλικους. Στο δεύτερο εδάφιο του συγκεκριμένου άρθρου προβλέπεται ότι «όποιος επιτρέπει σε ανηλίκους να εισέλθουν σε αίθουσα ή υπαίθριο χώρο στους οποίους προβάλλεται ταινία ακατάλληλη για την ηλικία τους τιμωρείται με χρηματική ποινή από 1.000 έως 10.000 ευρώ. Η τέλεση από αμέλεια της πράξης αυτής τιμωρείται με χρηματική ποινή από 500 έως 5.000 ευρώ».
Είναι σαφές συνεπώς ότι ο νόμος επιρρίπτει την ευθύνη αποτροπής της θέασης τέτοιου είδους ταινιών στους ιθύνοντες, ήτοι στους διανομείς και αμεσότερα στους υπευθύνους λειτουργίας των σχετικών χώρων προβολής ταινιών.
Κατά συνέπεια, ο νόμος επιβάλλει τον προληπτικό έλεγχο και τη συνακόλουθη απαγόρευση εισόδου στους ανηλίκους που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις που τάσσει αυτός.
Η προσαγωγή ανηλίκων, αν έλαβε χώρα τοιαύτη, ήταν μάλλον μια άστοχη ενέργεια. Η επιβολή της κύρωσης όμως σε βάρος των υπευθύνων ήταν μια οφειλόμενη ενέργεια, από τη στιγμή που ο ανωτέρω νόμος αποτελεί νόμο του κράτους και η εφαρμογή του με όρους επιβεβλημένης ιδεολογικής ουδετερότητας συνιστά τον πυρήνα του κράτους δικαίου.
Η «σήμανση» στις άλλες χώρες: Ελλάδα όπως… Τουρκία και η Ευρώπη χαλαρή
Μπορεί στη χώρα μας η ταινία να κρίθηκε ακατάλληλη κάτω των 18 ετών από την επιτροπή του υπουργείου Πολιτισμού αλλά στην υπόλοιπη Ευρώπη είναι λίγο πιο χαλαρή η αντιμετώπιση της ταινίας από τις αντίστοιχες διευθύνσεις. Στην Αυστρία, τη Φινλανδία, τη Γερμανία, την Ουγγαρία, την Ισλανδία, την Ολλανδία, την Ελβετία κ.α. κρίθηκε ακατάλληλη κάτω των 16 ετών, ενώ στη Μεγάλη Βρετανία, την Τσεχία, τη Δανία, τη Νορβηγία, την Πολωνία, τη Σουηδία κάτω των 15. Στη Γαλλία όποιος έχει κλείσει τα 12 του χρόνια μπορεί να δει το «Joker» ανενόχλητος, ενώ το ίδιο ηλικιακό όριο με εμάς έχει επιβάλει η Ρωσία, η Ισπανία και η Τουρκία.
Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος Ακροάματος: «Προστατεύστε την ελευθερία του λόγου και τους θεατές»
Ανακοίνωση για την επέμβαση των αστυνομικών σε δύο κινηματογραφικές αίθουσες που προβάλλεται το «Joker» εξέδωσε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος Ακροάματος (ΠΟΘΑ) στην οποία επισημαίνει ότι «δεν μπορεί να εφαρμόζεται με τις δυνάμεις καταστολής η διαβάθμιση της καταλληλόλητας ενός οπτικοακουστικού θεάματος. Επίσης σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να υπάρχουν παρεμβάσεις με διακοπή της προβολής, προσαγωγές, διασυρμό ανηλίκων και των γονέων στα Αστυνομικά Τμήματα». Στην ανακοίνωσή της η ΠΟΘΑ εκφράζει την ανησυχία της ότι η αστυνομική επιχείρηση στους κινηματογράφους Αελλώ και Village «συνδέεται με τις αντιδράσεις από συντηρητικούς κύκλους, που θεωρούν ότι η ταινία προτρέπει τους νέους να προβούν σε πράξεις βίας και αποτελεί απειλή για το σύστημα».
Τέλος, η Ομοσπονδία καλεί το υπουργείο Πολιτισμού και το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη «να προστατεύσει το δικαίωμα στην ελευθερία του λόγου και της έκφρασης και τους θεατές από την παρουσία της Αστυνομίας».
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου