Τότε, ποιος ευθύνεται για το μπάχαλο που δημιουργήθηκε; Φταίει «η χρόνια ασθένεια του υπουργείου να μην έχει Κτηματολόγιο;», όπως υποστήριξε η υπουργός Πολιτισμού, Μυρσίνη Ζορμπά, ή μήπως η ανευθυνότητα με την οποία αντιμετώπισαν το θέμα οι υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΥΠΠΟΑ); Για να ξεκαθαρίζουμε τα πράγματα, το Κτηματολόγιο ουδεμία σχέση έχει με τις λίστες του Υπερταμείου. Να σημειώσουμε, επίσης, πως το πολυσυζητημένο έργο πέρασε σε νέα τροχιά υλοποίησης, ύστερα από μακρά περίοδο καθυστερήσεων.

Η υπόθεση της μεταβίβασης 10.119 ακινήτων στην Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ Α.Ε.) έκρυβε κωδικούς οι οποίοι αντιστοιχούσαν σε μνημεία, όπως ο Λευκός Πύργος και η Κνωσός, αλλά και μουσεία, όπως του Ηρακλείου… Το ΥΠΠΟΑ χαρακτηρίζει γραφειοκρατικό λάθος την γκάφα ολκής που είχε ως αποτέλεσμα να πέσουν αδιακρίτως στο «τσουβάλι» των προς μεταβίβαση ακινήτων και κωδικοί της πολιτιστικής κληρονομιάς που προστατεύονται από το Σύνταγμα. Απόρροια της μεγάλης ανευθυνότητας, για την οποία δεν ακούσαμε ούτε ψήγμα αυτοκριτικής, είναι πως για την εξαίρεση των συγκεκριμένων κωδικών απαιτείται τώρα νομοθετική ρύθμιση, αφού προηγουμένως εντοπιστούν και ταυτιστούν με τους χώρους στους οποίους αντιστοιχούν… Μέσα στη φασαρία η κουβέντα έφτασε και στο Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο, έργο που άρχισε να υλοποιείται το 2011 αλλά ακόμη δεν το έχουμε δει.

Μήπως, λοιπόν, για το θέμα που δημιουργήθηκε φταίει το γεγονός ότι δεν υπάρχει ακόμα Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο, όπως είπε η κ. Ζορμπά; Προφανώς η νέα υπουργός Πολιτισμού δεν είχε προλάβει να ενημερωθεί όταν έκανε τη συγκεκριμένη δήλωση. Διότι από πότε οι υπηρεσίες του υπουργείου χρειάζονται Κτηματολόγιο για να εξαιρέσουν από λίστες δανειστών μνημεία και χώρους, όπως είναι ο Λευκός Πύργος, η Κνωσός και τα ενετικά τείχη των Χανίων; Εκτός τούτου, είναι γνωστό πως όλα τα μνημεία της χώρας βρίσκονται διαθέσιμα, σε ψηφιακή μορφή, στο Διαρκή Κατάλογο Μνημείων, ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’90.

Τον Μάρτιο του 2015 ήταν η τελευταία φορά που ακούσαμε νέα για το Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο από την παρούσα κυβέρνηση, όταν πραγματοποιήθηκε ημερίδα με αυτό το θέμα στο Μουσείο της Ακρόπολης. Είχε ήδη παραδοθεί ένα μεγάλο κομμάτι του έργου που αφορούσε στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα. Ακολούθησε μια χαμένη διετία με άκυρες διαγωνιστικές διαδικασίες και επαναπροκηρύξεις διαγωνισμών από τις οποίες προέκυψε τελικά ο νέος ανάδοχος, ο οποίος ξεκίνησε να δουλεύει τον Ιούλιο του 2017. Από τις αρχές του 2018 το έργο άρχισε να «τρέχει» και πάλι, όπως σημειώνει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής στέλεχος του υπουργείου Πολιτισμού.

Οι εργασίες επικεντρώνονται στις τοπογραφήσεις. «Ο ανάδοχος οφείλει να ολοκληρώσει μέσα στο 2018 τις τοπογραφήσεις ζωνών προστασίας, αρχαιολογικών χώρων και μεμονωμένων μνημείων. Ολα αυτά τα στοιχεία, αφού ελεγχθούν, θα τοποθετηθούν με ακρίβεια πάνω στους ψηφιακούς χάρτες», σημειώνει το ίδιο στέλεχος.

Για την εξέλιξη του έργου αλλά και τα προβλήματα που δυναμίτισαν την ομαλή πορεία του ενημερώθηκε η υπουργός Πολιτισμού, Μυρσίνη Ζορμπά, σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε πριν από λίγες ημέρες στο ΥΠΠΟΑ. Η ίδια επιθυμεί το Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο να ολοκληρωθεί το συντομότερο, όμως οι καθυστερήσεις είναι ήδη πολύ μεγάλες αν κρίνει κανείς πως το έργο ξεκίνησε το 2011.

Το Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο χρηματοδοτείται με 7.230.000 ευρώ, αρχικά από το ΕΣΠΑ 2007-2013 και ακολούθως από το ΕΣΠΑ 2014-2020. Βασικός αποδέκτης του είναι ο πολίτης, ο οποίος θα έχει τη δυνατότητα να ενημερώνεται, εύκολα και γρήγορα, για το αν η ιδιοκτησία του υπόκειται σε αρχαιολογικές δεσμεύσεις. Από την άλλη, το έργο καταγράφει και τεκμηριώνει το σύνολο της ακίνητης περιουσίας που κατέχει το ΥΠΠΟΑ. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν επί υπουργίας Κώστα Τζαβάρα, οι αρχαιολογικοί χώροι καλύπτουν το 8% με 10% της συνολικής χερσαίας επιφάνειας της ελληνικής επικράτειας.

Η πρώτη οργανωμένη ψηφιακή καταγραφή δημόσιων ακινήτων, μνημείων και αρχαιολογικών χώρων κατέδειξε πλήθος προβλημάτων. Ακίνητα, για παράδειγμα, που παραχωρήθηκαν στην Πλάκα για πολιτιστικούς σκοπούς διαπιστώθηκε πως είχαν εμπορική χρήση, ενώ άλλα κτίρια σε περιοχές ακριβές, όπως είναι η Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου, είχαν παραχωρηθεί με γελοία μισθώματα.

Μέχρι το 2012 είχαν εγγραφεί 27.300 αρχαιολογικοί χώροι, κτίρια, οικόπεδα και αγροτεμάχια με πρόβλεψη πως θα ξεπερνούσαν τις 30.000. Είχαν καταγραφεί 7.500 ακίνητα, εκ των οποίων: 113 ακίνητα με κτίσμα και 107 χωρίς κτίσμα βρίσκονται στην Πλάκα, 40 ακίνητα με κτίσμα και 22 χωρίς κτίσμα στην περιοχή των Αναφιώτικων, 40 ακίνητα με κτίσμα στην περιοχή του Κεραμεικού, 335 ακίνητα (γη και κτίσμα) στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου… Οταν η ψηφιακή καταγραφή της περιουσίας του υπουργείου Πολιτισμού ολοκληρωθεί, θα έχει δημιουργηθεί μια ενιαία εικόνα των ακινήτων που διαχειρίζεται το υπουργείο, των μνημείων, των αρχαιολογικών χώρων και των ιστορικών τόπων. Την ίδια στιγμή το ΥΠΠΟΑ θα έχει θεραπεύσει και μία από τις πολλές «παιδικές ασθένειες» που το ταλανίζουν…

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]