Ανάμεσα σε ερωτήματα και απαντήσεις σχετικά με μαθήματα, προθεσμίες και συμβουλές, ο χρήστης του δημοφιλούς κοινωνικού δικτύου ενημερώνει τους φοιτητές ότι προσφέρει τις υπηρεσίες του μαζί με τους «συνεργάτες» του, όπως αναφέρει, χωρίς να αναγράφεται στο προφίλ του καμία πληροφορία σχετικά με τις σπουδές του, την επαγγελματική του πορεία ή οτιδήποτε άλλο σχετικό που θα έδειχνε ότι έχει κάποια σχέση με τα υπόλοιπα μέλη της διαδικτυακής κοινότητας. Ούτε οι φωτογραφίες του από το «αληθινό του προφίλ» παραπέμπουν σε οποιαδήποτε σύνδεση με τη φοιτητική ζωή, μόνο σε διακοπές και μπουζούκια. Τα δίκτυα παροχής πληρωμένων εργασιών σε φοιτητές δεν είναι κάτι καινούργιο.

Μπορεί η περίπτωση των 106 φοιτητών που παρέδωσαν ίδια εργασία σε μάθημα στο Πανεπιστήμιο Πάτρας να επανέφερε τα φώτα της δημοσιότητας στο θλιβερό φαινόμενο, όμως είναι κοινώς γνωστό ότι φοιτητικές παρατάξεις, γραφεία αλλά και μεμονωμένοι φοιτητές συνθέτουν το μωσαϊκό υπόγειων συναλλαγών που γίνονται για την απόκτηση ενός πτυχίου ή έστω για την επιτυχή ολοκλήρωση ενός ακαδημαϊκού μαθήματος μέσω εργασιών.

Αυτό, όμως, που μέχρι πριν από λίγα χρόνια κυκλοφορούσε από στόμα σε στόμα είτε «κρυβόταν» πίσω από εταιρίες που «στα χαρτιά» παρείχαν διαφορετικές υπηρεσίες, συνήθως σχετικές με την υποστηρικτική διδασκαλία, όπως φροντιστήρια για παράδειγμα, πλέον γίνεται απροκάλυπτα στο Διαδίκτυο.

Τα λεπτά όρια μεταξύ της υποστήριξης που παρέχεται σε ένα φοιτητή για μία εργασία μέχρι τη συγγραφή εξ ολοκλήρου από κάποιον άλλο έναντι αμοιβής έχουν επιτρέψει σε διάφορα γραφεία αλλά και μεμονωμένους φοιτητές με «επιχειρηματικό μυαλό» να διαφημίζουν τις υπηρεσίες τους με προσεκτικές και γενικόλογες διατυπώσεις (σ.σ.: τηλεφωνικά λύνονται αυτές οι απορίες) περί βοήθειας σε πτυχιακές και άλλες εργασίες.

Το Διαδίκτυο βέβαια έχει δώσει χώρο ακόμα και σε ανώνυμες καταγγελίες ανθρώπων που έχουν δεχτεί να δουλέψουν σε αυτές τις εταιρίες και είτε δεν έχουν πληρωθεί τα ποσά για τις εργασίες που έγραψαν για κάποιους άλλους είτε λαμβάνουν πολύ λιγότερα χρήματα απ’ όσα δίνει ο σπουδαστής για να παραλάβει την εργασία.

Το… κόστος

Οι τιμές για έτοιμες εργασίες ποικίλλουν και τα παζάρια, ειδικά σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης, δίνουν και παίρνουν, από «φιλικές» τιμές συμφοιτητών μέχρι ποσά που φτάνουν το ύψος του βασικού μισθού:

• 30 με 80 ευρώ μπορεί να κοστίσει σε ένα φοιτητή μια εργασία μικρών απαιτήσεων. Στα ποσά συμπεριλαμβάνονται και «φιλικές» τιμές μεταξύ φοιτητών.
• Στις «μη φιλικές τιμές» οι τιμές κυμαίνονται από 150 έως και 500 ευρώ αν πρόκειται για διπλωματική εργασία.

Ιστοσελίδα που δραστηριοποιείται εδώ και δύο χρόνια σε online υποστήριξη φοιτητών, όπως αναφέρει στην περιγραφή της, παρέχει βοήθεια σε πτυχιακές και διπλωματικές εργασίες.

«Οι παρεχόμενες εκπαιδευτικές υπηρεσίες μας είναι μοναδικές και εξατομικευμένες, σύμφωνα πάντα με τις οδηγίες που εσύ μας έχεις δώσει και τις παραμέτρους που εσύ έχεις θέσει. Σημειώνεται πως κάθε τι που παρέχεται από εμάς, προορίζεται για προσωπική χρήση και έχει γνωμοδοτικό χαρακτήρα».

Σε επικοινωνία που είχε ο Ελεύθερος Τύπος με την εταιρία, ενημερώθηκε από τους υπευθύνους ότι πρόκειται για μια πρωτοβουλία από άτομα που δραστηριοποιούνται στο χώρο των φροντιστηρίων για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και πως οι υπηρεσίες τους περιορίζονται σε υποστήριξη, εύρεση βιβλιογραφίας και τυχόν διορθώσεις. Δεν θέλησαν να δώσουν πάντως λεπτομέρειες ούτε για τις τιμές ούτε για τον αριθμό των ενδιαφερόμενων φοιτητών.

Η εταιρία διαθέτει τηλέφωνο και mail όχι όμως και διεύθυνση, μιας και, όπως ξεκαθαρίζει στην ιστοσελίδα της, «παρέχουμε τις υπηρεσίες μας μέσω Διαδικτύου».

Αυτό που μέχρι πριν λίγα χρόνια κυκλοφορούσε είτε από στόμα σε στόμα, είτε κρυβόταν πίσω από τις εταιρείες, πλέον γίνεται απροκάλυπτα μέσω διαδικτύου

Πώς γίνεται το νταλαβέρι και οι «τιμές… συζητήσιμες»

Η Μαρία, ως φοιτήτρια σε τμήμα αθηναϊκού πανεπιστημίου, ενημερώθηκε από τη συγκάτοικό της ότι μια άλλη φοιτήτρια αναζητεί άτομο να της γράψει μια εργασία για ένα μάθημα.

«Με ρώτησε αν έχω το χρόνο να το κάνω και δέχτηκα. Πληρώθηκα 80 ευρώ για μία εργασία 4.500 λέξεων που ζητούσε απλά μία στοιχειώδη βιβλιογραφία και καταγραφή συμπερασμάτων». Το δίκτυο που υπάρχει μεταξύ των φοιτητών για εργασίες, ιδιαίτερα μαθήματα, πτυχιακές έχει κατοχυρώσει τη δυναμική του εδώ και χρόνια.

Φοιτητές μεγαλύτερων ετών δέχονται -όχι με ιδιαίτερη δυσκολία- να συγγράψουν εργασίες μαθημάτων από τα πρώτα έτη της ίδιας σχολής έναντι συζητήσιμης αμοιβής, φοιτητές άλλων σχολών είναι διατεθειμένοι να κάνουν ιδιαίτερα μαθήματα σε φοιτητές που δεν είναι εξοικειωμένοι με ένα διδακτικό αντικείμενο (π.χ. σε θεωρητικές σχολές συναντώνται αντικείμενα θετικών σπουδών, όπως στατιστική) και -γιατί όχι;- να τους γράψουν και εργασίες.

Η Μαρίνα, τελειόφοιτη στο τμήμα της, δέχτηκε μία πρόταση από φοιτήτρια άλλης σχολής για να της γράψει μια εργασία. «Δεν είχα ασχοληθεί ποτέ, αλλά, όπως μου είπε η κοπέλα, με υπέδειξαν ως φοιτήτρια που έχω πάρει πολύ καλές βαθμολογίες στις εργασίες μου. Δεν με ενδιέφερε η προσφορά της και αρνήθηκα, όμως μου προκάλεσε εντύπωση ότι κάποιος που ίσως δεν γνώριζα με συνέστησε με τέτοια ευκολία».

Οι φοιτητικές παρατάξεις

Η ισχύς των φοιτητικών παρατάξεων σε ορισμένα πανεπιστήμια έχει αποδείξει εδώ και χρόνια παθογένειες του φοιτητικού κινήματος. Δεν είναι λίγοι αυτοί που λένε ότι αν κάνεις τη σωστή επιλογή παράταξης, ανάλογα με το πανεπιστήμιο που σπουδάζεις, «λύνεις και δένεις».

Ξεκινώντας από τη διανομή σημειώσεων σε μαθήματα, πόσο μακρύς είναι ο δρόμος μέχρι τη συγγραφή και τη διανομή εργασιών ή τις πιέσεις σε καθηγητές για καλύτερες βαθμολογίες; Μπορεί το θέμα στην Πάτρα να πήρε πολιτικές διαστάσεις, με τη ΔΑΠ να βρίσκεται στο επίκεντρο των κατηγοριών και τη Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ αλλά και τον υπουργό Παιδείας Κώστα Γαβρόγλου να επιχειρούν να προσδώσουν κομματική ταυτότητα στους αντιγραφείς, όμως οι καταγγελίες αφορούν στο σύνολο των παρατάξεων. Το μόνο που τις διαφοροποιεί είναι σε ποιο ίδρυμα έχουν ισχύ.

Πάντως, για το θέμα των 106, η κατάθεση εργασιών τον Ιούνιο έχει εγείρει σοβαρές υποψίες που στρέφονται προς τις παρατάξεις, με ορισμένους να αναπτύσσουν θεωρίες ότι ίσως δόθηκε η εργασία εν όψει των φοιτητικών εκλογών του Μαΐου. Βέβαια, η τεράστια διάσταση της αντιγραφής, που οδήγησε και στο να αποκαλυφθούν οι φοιτητές, ήταν μάλλον θέμα πολλών (άτυχων για τους 106) συγκυριών.

Μία από αυτές ήταν ότι οι δύο παρατάξεις της σχολής του Πανεπιστήμιου Πατρών επέλεξαν να κάνουν παρέμβαση μέσω ανακοίνωσης που όχι μόνο υποστήριζε τους φοιτητές αλλά καλούσε και τη συνέλευση του τμήματος να ανακαλέσει την ποινή! Το κάθε πανεπιστήμιο έχει το δικό του κανονισμό που ορίζει την αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων. Υπάρχει πρόβλεψη για ποινή αποκλεισμού σε εξεταστικές στην περίπτωση ακαδημαϊκών παραπτωμάτων.

Οι δύο παρατάξεις ζήτησαν αποκλεισμό μόνο από το εν λόγω μάθημα. Η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ περιορίστηκε στο να δηλώσει ότι οι εκάστοτε κυρώσεις πρέπει να είναι αναλογικές και όχι εξοντωτικές, ενώ η ΠΑΣΠ, για το θέμα των αγοραπωλησιών εργασιών, ζήτησε να «μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας», υπογραμμίζοντας ότι αυτό γίνεται εδώ και χρόνια.

Διαθέτουν και γραφεία!

Πριν από μερικά χρόνια, οι φοιτητές της Ιατρικής Αθηνών σχολίαζαν μεταξύ τους ότι όποιος θέλει έτοιμη εργασία «μπορεί να πάει στα γραφεία απέναντι από γνωστό δημόσιο νοσοκομείο του κέντρου να κάνει τη δουλειά του χωρίς να ταλαιπωρηθεί».

Σε αρκετές περιοχές της πρωτεύουσας -και όχι μόνο- δραστηριοποιούνται εδώ και χρόνια γραφεία που, πίσω από επιγραφές, όπως, για παράδειγμα, «επαγγελματικός προσανατολισμός» ή «φροντιστήριο Μέσης Εκπαίδευσης», πληρώνουν εργαζομένους για να γράφουν εργασίες άλλων.

Η Χριστίνα, για να συμπληρώσει το εισόδημά της, ασχολείται, εκτός από τις εκπαιδευτικές ανάγκες που καλύπτει σε φροντιστήριο, με τη συγγραφή πτυχιακών. Μπορεί να περάσει μήνες υπό τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια των προθεσμιών κάποιου πανεπιστημίου για να ολοκληρώσει την εργασία, ενώ παράλληλα διδάσκει.
Μπορεί οι τιμές να είναι υψηλές, δεν ισχύει το ίδιο όμως για την πληρωμή της, καθώς, όπως σημειώνει, η αμοιβή της δεν ξεπερνάει τα 60 με 80 ευρώ.

Υπουργική αμηχανία

Οι τεράστιες διαστάσεις που πήρε το θέμα της αντιγραφής στην Πάτρα, αν και μονοπώλησε το ενδιαφέρον των ΜΜΕ όσον αφορά στις πολιτικές του προεκτάσεις, έφερε ακόμα μια φορά σε αμηχανία την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας αλλά και τους πανεπιστημιακούς. Αμηχανία για ένα θέμα όπου, όπως φαίνεται, δεν έχει γίνει καμία σοβαρή έρευνα ή έλεγχος.

Ο Κώστας Γαβρόγλου αναφέρθηκε σε μέτρα που θα έπρεπε να ληφθούν σε συνεργασία με τα πανεπιστήμια αλλά και στην τεράστια έκταση που έχει λάβει το φαινόμενο κάποιες εταιρίες να διαφημίζουν αυτές τις υπηρεσίες.

Βέβαια, από την πλευρά του υπουργείου Παιδείας δεν υπάρχει κάποια σοβαρή καταγραφή στοιχείων σχετικά με το φαινόμενο ούτε τα στελέχη του έχουν να δώσουν ακριβείς απαντήσεις σχετικά με το νομοθετικό πλαίσιο. Σε γενικές γραμμές, πηγές του υπουργείου Παιδείας σημειώνουν στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ότι «οποιοσδήποτε φορέας που προσφέρει εκπαιδευτικές υπηρεσίες θα έπρεπε να βρίσκεται υπο την εποπτεία του υπουργείου, ώστε να γίνονται και οι απαραίτητοι έλεγχοι».

Αντίστοιχα, οι πανεπιστημιακοί εκφράζουν την ανησυχία τους γι’ αυτά τα φαινόμενα, τα οποία έχουν τεθεί σε συζήτηση και προβληματισμό και σε συγκλήτους ιδρυμάτων. Υπάρχουν κάποια ηλεκτρονικά μέσα που μπορούν να βοηθήσουν τις διαδικασίες ελέγχου σε περίπτωση αντιγραφής ή λογοκλοπής, ενώ κάποιοι υπογραμμίζουν και το επιχείρημα ότι η προσωπική επαφή του καθηγητή με το φοιτητή που έχει να παραδώσει μια εργασία μπορεί να είναι αποκαλυπτική σε περίπτωση κατάθεσης δουλειάς που έχει συγγραφεί από άλλον.

Οι 106 της Πάτρας

Το εξεζητημένο σκηνικό στο Πανεπιστήμιο Πατρών ήταν η αφορμή να επανέλθει στην επικαιρότητα το θέμα αντιγραφής και κατάθεσης πληρωμένων εργασιών αλλά και του ελέγχου από το ίδιο πανεπιστήμιο της γνησιότητας του έργου των φοιτητών. Στο τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του ιδρύματος της Πάτρας 106 φοιτητές κατέθεσαν την ίδια εργασία (πρόοδος) στην εξεταστική του Ιουνίου.

Ο καθηγητής του μαθήματος τους εντόπισε και τελικά τους επεβλήθη ποινή απαγόρευσης συμμετοχής στην εξεταστική του Σεπτεμβρίου. Ισως το θέμα να έμενε εντός των τειχών του ιδρύματος, αν δεν έβγαιναν με ανακοινώσεις υπεράσπισης των φοιτητών οι παρατάξεις της ΔΑΠ και της ΠΑΣΠ.

Το θέμα πήρε πολιτικές διαστάσεις, η ΟΝΝΕΔ «άδειασε» τη ΔΑΠ, οι υπεύθυνοι των παρατάξεων μίλησαν με αξιοσημείωτο κυνισμό για ένα φαινόμενο που επικρατεί χρόνια, «κουνώντας» μάλιστα το δάχτυλο στον καθηγητή για την ποινή που επέβαλε, καθώς οι παρατάξεις έκριναν ότι δεν είναι δίκαιη, ενώ το υπουργείο Παιδείας και οι πανεπιστημιακοί γνωρίζουν το φαινόμενο, το έχουν συζητήσει αλλά καμία κίνηση δεν έχει γίνει για τον περιορισμό του…

Ελπίδα Οικονομίδη
[email protected]
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου