Η αναστάτωση που προκλήθηκε έρχεται να προστεθεί στα πολλά προβλήματα που παρατηρούνται μέσα στα hotspots των νησιών και τα άλλα κέντρα φιλοξενίας. Εκεί, η ελληνική Πολιτεία ουδέποτε κατάφερε να οργανώσει ικανοποιητικά υπηρεσίες, ανέθεσε σχεδόν τα πάντα στις ΜΚΟ χωρίς να καταφέρει να τις ελέγξει και καλείται τώρα να διαχειρισθεί πρόσφυγες και μετανάστες σε απόγνωση που μένουν επί μήνες εγκλωβισμένοι χωρίς να ξέρουν τι θα απογίνουν.

Η φημολογία και οι συζητήσεις για το ποια μπορεί να είναι η ελεγχόμενη ΜΚΟ έχουν ανάψει στο χώρο των ανθρωπιστικών οργανώσεων, ο οποίος έχει, ούτως ή άλλως, διογκωθεί απασχολώντας πλέον πολλές χιλιάδες ανθρώπων. Τα κουτσομπολιά πάνε κι έρχονται βοηθούντος και του τρόπου με τον οποίο ήρθε στη δημοσιότητα το όλο θέμα:

-Με δήλωση εξ ονόματος του Ευρωπαίου επιτρόπου Ανθρωπιστικής Βοήθειας, Χρήστου Στυλιανίδη, την Τετάρτη, έγινε γνωστό ότι υπάρχουν καταγγελίες που διερευνώνται για συγκεκριμένη αλλά μη κατονομαζόμενη ΜΚΟ που χρηματοδοτείται από την Κομισιόν για να προσφέρει υπηρεσίες – επίσης μη κατονομαζόμενες. Στη δήλωση ανέφερε πως έχουν ενημερωθεί οι ελληνικές Αρχές και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF).

-Μία ημέρα μετά και ενώ οι ελληνικές Αρχές συνέχισαν να δηλώνουν ανενημέρωτες, ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γ. Μουζάλας, έστειλε μέσω του γραφείου του άτυπη ενημέρωση (SMS), όπου ζητούσε από την Κομισιόν «την έγκαιρη διαβίβαση του συνόλου των αρχικών στοιχείων για να ξεκινήσει έρευνα», αλλά και τη «γνωστοποίηση των θυμάτων, ώστε να μεριμνήσει η Πολιτεία για την ασφάλεια και την περίθαλψή τους».

Το προφανές συμπέρασμα είναι ότι οι Βρυξέλλες αξιοποίησαν κάποια πληροφόρηση και ξεκίνησαν έρευνα παρακάμπτοντας την Ελλάδα όπου τα εγκλήματα τελέσθηκαν. Μια τέτοια παράκαμψη είναι, ούτως ή άλλως, αδιανόητη στο βαθμό, μάλιστα, που η OLAF ασχολείται αποκλειστικά με τέλεση οικονομικών εγκλημάτων και κακοδιαχείριση ευρωπαϊκών πόρων. Αλλο βασικό πρόβλημα είναι ότι τέτοιας μορφής έρευνες κρατούν συνήθως πολλούς μήνες. Αν δεν αλλάξει κάτι, η πρώτη συνέπεια θα είναι να ενταθεί με άγνωστη κατάληξη η σπερμολογία που θα βάζει στο στόχαστρο δικαίους και αδίκους και θα εντείνει την καχυποψία απέναντι στις ΜΚΟ που είναι ήδη στοχοποιημένες ειδικά από ακραίους κύκλους. Το βασικό ερώτημα, όμως, είναι ποιος θα φροντίζει να προσφέρει έστω και τα στοιχειώδη στις δομές εάν οι ΜΚΟ απενεργοποιηθούν. Και το ερώτημα μένει αναπάντητο εάν ληφθεί υπόψη πως η ίδια η ελληνική κυβέρνηση έχει καταφέρει να αφήσει ανεξέλεγκτες τις ΜΚΟ. Ενδεικτικά:

1) Με εγκύκλιό του στις 12/4/2017, ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) απάλλαξε ουσιαστικά από κάθε έλεγχο ποιότητας τους «εθελοντές χειριστές τροφίµων σε δοµές σίτισης προσφύγων και ευαίσθητων κοινωνικά οµάδων πληθυσµού». Υπενθυμίζεται πως μέσα στην περασμένη εβδομάδα 40 πρόσφυγες από τη Σούδα της Χίου μεταφέρθηκαν με τροφική δηλητηρίαση μετά από γεύμα που παρείχε η οργάνωση NRC, η οποία όπως καταγγέλθηκε τοπικά έχει απολύσει 42 εργαζομένους.

2) Κατεξοχήν αρμόδιος για τον έλεγχο των όσων συμβαίνουν μέσα στις δομές φιλοξενίας θα έπρεπε να είναι ο γενικός γραμματέας Υποδοχής του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής. Οπως όμως αποκάλυψε ο «Ε.Τ.» της Κυριακής, ο τελευταίος γ.γ. Τάσος Σαλτερής αποχώρησε, αφού επί 7 μήνες δεν είχε πάρει καν αρμοδιότητες από τον προϊστάμενό του υπουργό Γ. Μουζάλα. Ο προηγούμενος γ.γ. ήταν ο Οδυσσέας Βουδούρης, που παραιτήθηκε θορυβωδώς τον περασμένο Σεπτέμβριο καταγγέλλοντας ευθέως τον κ. Μουζάλα ότι, μεταξύ άλλων, ποτέ δεν του έδωσε αρμοδιότητες και ότι ασκούσε διοίκηση μέσω των προσωπικών του συνεργατών.

3) Στο παραπάνω, προστίθεται ένα ακόμη δεδομένο στο οποίο έχουμε και άλλες φορές αναφερθεί. Το γεγονός ότι αρκετοί ανάμεσα στους προσωπικούς συνεργάτες του υπουργού αμείβονταν μέσω ΜΚΟ επειδή ο αριθμός των μισθοδοτούμενων συμβούλων του δεν μπορούσε να καλύψει το όλο σχήμα. Πώς όμως να ασκήσεις έλεγχο σε μια ΜΚΟ όταν σε εξυπηρετεί πληρώνοντας τους συνεργάτες σου;…

4) Εως τώρα οι δομές φιλοξενίας είχαν καταφέρει να λειτουργούν σχετικά ομαλά καθώς παράλληλα με το προσωπικό των ΜΚΟ απασχολούνταν μέσω ΟΑΕΔ και των δήμων περίπου 2.000 εργαζόμενοι. Οι συμβάσεις όμως αυτών των εργαζομένων είτε έληξαν είτε λήγουν στο επόμενο χρονικό διάστημα, χωρίς να είναι γνωστό πότε και πώς θα γίνουν νέες προσλήψεις.

Στο στόχαστρο οργάνωση με έδρα στο εξωτερικό

Με βάση τα παραπάνω, είναι εμφανές ότι οι ΜΚΟ είναι, θέλοντας και μη, κεντρικός πυλώνας για την ομαλή λειτουργία των δομών που φιλοξενούν πρόσφυγες διαφόρων κατηγοριών, ευάλωτους πληθυσμούς και ασυνόδευτους ανήλικους. Πάντως, οι φήμες που κυκλοφορούν βάζουν στο στόχαστρο οργάνωση με έδρα στο εξωτερικό, η οποία δραστηριοποιείται σε πολλές χώρες.

Σε μια τέτοια περίπτωση, εκτιμάται ότι η καταγγελία που έγινε μπορεί να σχετίζεται ευθέως με διεθνούς εμβέλειας διαμάχες, όπως τη γενικευμένη ρητορική κατά των ΜΚΟ που αναπτύσσεται από υποστηρικτές του Ντόναλντ Τραμπ. Εάν κάτι τέτοιο ισχύει, ίσως αυτό να εξηγεί μερικώς και τον τρόπο με τον οποίο ήρθε το όλο θέμα στη δημοσιότητα. Με άλλα λόγια, ο κ. Στυλιανίδης ενημερώθηκε ως χρηματοδότης για τις καταγγελίες από κάποιο μέσο ενημέρωσης του εξωτερικού και έσπευσε να το «βγάλει στον αέρα» για να μην κατηγορηθεί πως πιάστηκε στον ύπνο. Εάν συνέβη κάτι τέτοιο, οι πιθανές αντιδράσεις της Ελλάδας αγνοήθηκαν παντελώς ως μία ακόμη ένδειξη του πώς αντιμετωπίζεται στις Βρυξέλλες…

ΑΡΗΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ

[email protected]

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου