Το πόσο θα διαρκέσει αυτή η αποφασιστικότητα παραμένει ένα από τα βασικά ερωτήματα του πολέμου. Αλλά προς το παρόν, τα κέρδη της Ρωσίας ήταν μέτρια και το τίμημα σε ανθρώπινη ζωή, οικονομικό πόνο και διεθνή απομόνωση τεράστιο. Αυτή η δύσκολη πραγματικότητα άφησε τον Πούτιν με λίγες επιλογές, αλλά επανέλαβε τις χιλιοειπωμένες και στρεβλωμένες καταγγελίες που τον οδήγησαν να προχωρήσει στην εισβολή. Για να δούμε 5 σημεία της ομιλίας του:
Η πυρηνική απειλή από Μόσχα
- Η πιο αξιόλογη και αναμφισβήτητα πιο ανησυχητική ανακοίνωση του Πούτιν ήταν ότι η Ρωσία «αναστέλλει τη συνεργασία της» απέναντι στη συνθήκη νέα START που διαπραγματεύτηκε το 2010. Αν και η ανακοίνωση δεν σημαίνει ότι ο πυρηνικός πόλεμος είναι επικείμενος, σηματοδοτεί το τέλος της προσπάθειας για τη μείωση της απειλής μιας τέτοιας σύγκρουσης, που συμβολίζεται από την ιστορική συνάντηση του 1986 μεταξύ του αείμνηστου προέδρου Ρόναλντ Ρίγκαν και του τελευταίου Σοβιετικού ηγέτη Μιχαήλ Γκορμπατσόφ στην ισλανδική πρωτεύουσα Ρέικιαβικ.
Η ανακοίνωση του Πούτιν φάνηκε να βασίζεται στον ψευδέστατο ισχυρισμό ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες διενεργούσαν δικές τους πυρηνικές δοκιμές (κάτι που στην πραγματικότητα δεν έχουν κάνει από το 1992). «Φυσικά, δεν θα το κάνουμε αυτό πρώτα. Αλλά αν οι Ηνωμένες Πολιτείες πραγματοποιήσουν δοκιμές, τότε θα το κάνουμε. Κανείς δεν πρέπει να έχει επικίνδυνες αυταπάτες ότι η παγκόσμια στρατηγική ισοτιμία μπορεί να καταστραφεί», είπε ο Πούτιν. Η νέα START περιορίζει τόσο τη Ρωσία όσο και τις Ηνωμένες Πολιτείες σε 1.550 πυρηνικές κεφαλές που τοποθετούνται σε βαλλιστικούς πυραύλους ή μεταφέρονται από βαριά βομβαρδιστικά και υποβρύχια. Αν ο Πούτιν χρησιμοποιούσε τακτικά πυρηνικά όπλα εναντίον της Ουκρανίας (μια απομακρυσμένη πιθανότητα, αν και πραγματική), σχεδόν σίγουρα θα προχωρούσε σε ανάπτυξη μικρότερων «τακτικών» όπλων που δεν καλύπτονται από τη συνθήκη. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν, από την Αθήνα, επέκρινε την είδηση ότι η Ρωσία υποχωρεί από τη δέσμευσή της για τον έλεγχο των πυρηνικών όπλων ως «βαθιά ατυχή και ανεύθυνη».
Τα «παραμύθια» για τους ναζί
- Το Κρεμλίνο αρχικά δικαιολόγησε την εισβολή του στην Ουκρανία υποστηρίζοντας ότι ήταν απαραίτητο να «αποναζιστοποιηθεί» το κυβερνών καθεστώς στο Κίεβο. Το επιχείρημα ήταν ανόητο και απαράδεκτο από την αρχή, καθώς ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι είναι ο πρώτος Εβραίος που ηγείται αυτής της χώρας. Και ενώ υπάρχουν ακροδεξιά στοιχεία στην ουκρανική κοινωνία και στις ένοπλες δυνάμεις, το ίδιο ισχύει για τη Ρωσία, τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες αλλά και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο, σε μια χώρα όπου η ήττα του Χίτλερ στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο παραμένει πηγή βαθιάς συλλογικής και προσωπικής υπερηφάνειας, η σύνδεση της εισβολής με τη νίκη επί των ναζί μπορεί να είναι πολιτικά συνεπής, αλλά εξόχως ανιστόρητη και τελικά επιζήμια για την κληρονομιά της τεράστιας σοβιετικής θυσίας στον αγώνα κατά του φασισμού.
Ο Πούτιν ξεκίνησε την ομιλία επικαλούμενος την υποτιθέμενη ανάγκη «εξάλειψης της απειλής που προέρχεται από το νεοναζιστικό καθεστώς που έχει επικρατήσει στην Ουκρανία», μια αναφορά στον αυξανόμενο προσανατολισμό του Κιέβου μακριά από τη Ρωσία και προς τη Δύση μετά τις λαϊκές αντικυβερνητικές εξεγέρσεις του 2014. Αργότερα αναφέρθηκε σε ουκρανικές μονάδες που φαινόταν να φορούν ρέγκαλια που προέρχονταν από τη Βέρμαχτ ή τις δολοφονικές ομάδες θανάτου των SS. «Τα χέρια τους είναι επίσης βαμμένα με αίμα», είπε ο Πούτιν. Πρότεινε επίσης ότι η Δύση υποκινούσε την άνοδο του φασισμού στην Ουκρανία όπως ακριβώς είχε κάνει στη Γερμανία τη δεκαετία του 1930, όταν μία συντονισμένη δράση θα μπορούσε σχεδόν σίγουρα να σταματήσει την άνοδο του Χίτλερ. «Θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι τη δεκαετία του 1930, η Δύση είχε ουσιαστικά ανοίξει τον δρόμο προς την εξουσία για τους ναζί στη Γερμανία. Στην εποχή μας, άρχισαν να μετατρέπουν την Ουκρανία σε αντι-Ρωσία. Στην πραγματικότητα, αυτό το έργο δεν είναι καινούργιο», ανέφερε ο Πούτιν. Ως συνήθως, απέφυγε το άβολο γεγονός ότι ο Σοβιετικός δικτάτορας Στάλιν (τον οποίο ο Πούτιν σέβεται) υπέγραψε σύμφωνο μη επίθεσης με τον Χίτλερ και, στην πραγματικότητα, προμήθευσε τη γερμανική πολεμική μηχανή με κρίσιμα εφόδια (Σύμφωνο Ρίμπεντροπ-Μολότοφ).
Mπλέικ Λάιβλι: Μηνύει συμπρωταγωνιστή της - Τον κατηγορεί για σεξουαλική παρενόχληση
Πολιτισμός και…σατανάς
- Ο Πούτιν είναι από χρόνια ο αγαπημένος των εθνικιστών τόσο στην Ευρώπη όσο και στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίοι θεωρούν δυστυχώς το αυταρχικό, μιλιταριστικό και επιφανειακά χριστιανικό καθεστώς του ως πρότυπο προς μίμηση (και στην Ελλάδα δυστυχώς από ακροδεξιούς και απαρχαιωμένους απόστρατους στρατιωτικούς). Καθώς η πολεμική προσπάθεια των Ρώσων στην Ουκρανία παραπαίει, ο Πούτιν και άλλοι κορυφαίοι αξιωματούχοι του Κρεμλίνου έχουν μερικές φορές καταφύγει σε ένα πολιτιστικό πλαίσιο της σύγκρουσης, παρουσιάζοντας τους εαυτούς τους ως ευγενείς υπερασπιστές της δυτικής παράδοσης ενάντια στις διεφθαρμένες δυνάμεις του προοδευτισμού και της παγκοσμιοποίησης.
Ο Πούτιν έχει χρησιμοποιήσει ακόμη και τη γλώσσα της «κουλτούρας ακύρωσης» για να κάνει την υπόθεσή του μια προφανή -και όχι εντελώς ανεπιτυχή- έκκληση στους δυτικούς συντηρητικούς. Εκανε αυτή την έκκληση ξανά την Τρίτη. Με τον αρχικληρικό της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, τον πατριάρχη Κύριλλο, υπέρ του Πούτιν, ο οποίος έχει καταδικαστεί από ηγέτες άλλων χριστιανικών δογμάτων, ο Πούτιν επέκρινε μια νέα πρόταση της Εκκλησίας της Αγγλίας να αναφέρεται στον Θεό με ουδέτερες ως προς το φύλο αντωνυμίες. «Διαστρεβλώνουν ιστορικά γεγονότα, επιτίθενται συνεχώς στον πολιτισμό μας, στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία και σε άλλες παραδοσιακές θρησκείες της χώρας μας. Δείτε τι κάνουν με τους δικούς τους λαούς, η καταστροφή της οικογένειας, η πολιτιστική και εθνική ταυτότητα, η διαστροφή και η κακοποίηση των παιδιών δηλώνονται ως κανόνας», προειδοποίησε. Επαναλαμβάνοντας τον δυσοίωνο τόνο της ομιλίας του περασμένου φθινοπώρου που γιόρταζε την παράνομη προσάρτηση τεσσάρων ουκρανικών περιοχών, ο Πούτιν προειδοποίησε σκοτεινά ότι «εκατομμύρια άνθρωποι στη Δύση καταλαβαίνουν ότι οδηγούνται σε μια πραγματική πνευματική καταστροφή» ως και υπηρετούν τον Σατανά.
«Η Ρωσία είναι το θύμα»
- Από την πτώση της Σοβιετικής Ενωσης η Ρωσία έχει εισβάλει στην Τσετσενία (δύο φορές), στη Γεωργία και στην Ουκρανία, πρώτα το 2014 και στη συνέχεια ξανά πέρυσι. Ωστόσο, το Κρεμλίνο συνεχίζει να προβάλλει το επιχείρημα ότι η Ρωσία είναι θύμα του δυτικού επεκτατισμού. Οσο ανακριβές κι αν είναι, αυτό το επιχείρημα παίζει με ένα σύμπλεγμα κατωτερότητας που χρονολογείται από την τσαρική εποχή, όταν οι Ευρωπαίοι αρχιτέκτονες δελεάστηκαν να μετατρέψουν την Αγία Πετρούπολη, ένα βαλτώδες φυλάκιο, σε πόλη για να ανταγωνιστούν το Παρίσι. Κατηγορώντας τη Δύση για «ρωσοφοβία και εξαιρετικά επιθετικό εθνικισμό», ο Πούτιν χαρακτήρισε την εισβολή στην Ουκρανία όχι ως επιθετικό πόλεμο που ξεκίνησε, αλλά ως σύγκρουση αντιπροσώπων που χρησιμοποιεί η Δύση για να καταστρέψει τη Ρωσία.
Κατηγόρησε ότι η πρόσφατη γνωστή διάσκεψη για την ασφάλεια στο Μόναχο, στην οποία συμμετείχε η αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Καμάλα Χάρις, ήταν «ένα ατελείωτο ρεύμα κατηγοριών κατά της Ρωσίας». Κατά τη διάρκεια της ιστορικής 59ης διάσκεψης, η Χάρις είπε ότι η Ρωσία διέπραξε εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Οι Ρώσοι, ωστόσο, τρέφονται με ένα αδυσώπητο ρεύμα προπαγάνδας που υποτίθεται ότι δείχνει τους Ουκρανούς ως δράστες καταχρήσεων, με τους δικούς τους στρατιώτες να απεικονίζονται ως ευγενείς απελευθερωτές. Και ήταν οι Ουκρανοί, σύμφωνα με την επίσημη ρωσική αφήγηση, που ξεκίνησαν τον πόλεμο στο δικό τους έδαφος, καταπιέζοντας τα φιλορωσικά αισθήματα στις ανατολικές περιοχές του έθνους. «Κάναμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να λύσουμε αυτό το πρόβλημα με ειρηνικά μέσα και διεξάγουμε υπομονετικά συνομιλίες για μια ειρηνική λύση σε αυτή την καταστροφική σύγκρουση», είπε ο απαράδεκτος Πούτιν. Στην πραγματικότητα, η Ρωσία ήταν η μόνη που επιδίωξε τη σύγκρουση.
Ο… Μέγας Βλαντιμίρ δεν θα κερδίσει
- Ο Πούτιν κάποτε φανταζόταν τον εαυτό του ως έναν από τους μεγάλους ηγέτες της Ρωσίας, στο ίδιο επίπεδο με τον Μ. Πέτρο ή με τον Στάλιν. Τώρα θεωρείται εγκληματίας πολέμου από μεγάλο μέρος του κόσμου και ακόμη κάποιοι λέγεται ότι σχεδιάζουν να τον διαδεχθούν. Δεν είναι σαφές ότι η νίκη είναι ακόμη δυνατή σε αυτό το σημείο, δεδομένης της δέσμευσης της Δύσης να ενισχύσει συνολικά την άμυνα της Ουκρανίας. Και πώς θα έμοιαζε αυτή η νίκη, με το όνειρο της ρωσικής τρίχρωμης να πετάει πάνω από το Κίεβο, να έχει υποβιβαστεί σε έναν από τους πιο διαβόητους στρατιωτικούς λανθασμένους υπολογισμούς της Ιστορίας; Ωστόσο, αν ο Πούτιν θέλει να σώσει τη δική του κληρονομιά, η νίκη στην Ουκρανία είναι η μόνη επιλογή. Η ήττα πιθανότατα θα θέσει τη φαντασία του για μια πανσλαβική, αυταρχική Ρωσία -όσο φανταστική κι αν είναι στην αρχή- σε κίνδυνο. «Η Ρωσία θα απαντήσει σε οποιεσδήποτε προκλήσεις, γιατί είμαστε ένας λαός», είπε ο Πούτιν στο τέλος της ομιλίας. Πάντως το ακροατήριο ήταν νυσταγμένο…