Ο κανόνας αυτός ισχύει και για τις Προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, παρά το γεγονός ότι πρόκειται μακράν για τις πιο ακριβές, πιο επαγγελματικές και εν τέλει τις πιο σημαντικές εκλογές του πλανήτη.

Του Ορέστη Ομράν*

Οι εκπλήξεις δεν λείπουν από αυτήν την παραδοσιακά μακρά προεκλογική περίοδο των Αμερικανικών εκλογών. Ειδικά όμως η φετινή αναμέτρηση για τον Προεδρικό θώκο είχε πρωτοφανή χαρακτηριστικά, από απόπειρα δολοφονίας Προεδρικού υποψηφίου (και πρώην Προέδρου) στην περίπτωση του πρώην Προέδρου Trump μέχρι αλλαγή υποψηφίου στο παρά πέντε στην περίπτωση των Δημοκρατικών με την Αντιπροέδρου Harris. Οι πολλές νομικές περιπέτειες του Donald Τrump, το ιδιαίτερα τεταμένο γεωπολιτικό σκηνικό αλλά και ο πρωτοφανής σε ένταση διχασμός της αμερικανικής κοινής γνώμης τονίζουν τον ιδιαίτερο χαρακτήρα αυτών των εκλογών. Αλλά και η δημοσκοπική πορεία των δύο υποψηφίων παρουσίαζε σημαντικές αυξομειώσεις, που αποτυπώνουν σε κάποιο βαθμό τουλάχιστον την σύγχυση της Αμερικανικής κοινωνίας.

Από τη βεβαιότητα εκλογής του πρώην Προέδρου μετά την κάκιστη εμφάνιση στο debate των υποψηφίων του νυν Προέδρου Biden, μέχρι την δημοσκοπική άνοδο της Harris μετά την επισημοποίηση της υποψηφιότητάς της ως αντικαταστάτριας του τελευταίου και την επάνοδο του Trump τις τελευταίες εβδομάδες που φάνηκε να τον θέτει ξανά στην κορυφή της κούρσας, ο κόσμος έζησε μια πρωτόγνωρη σε ένταση και ανατροπές προεκλογική περίοδο.

Σε περίπου 24 ώρες θα γνωρίζουμε την απάντηση στο ερώτημα αν θα είναι τελικά ο Πρόεδρος Trump o δεύτερος Πρόεδρος στην Αμερικανική Ιστορία (μετά τον Grover Cleveland (τον 22ο και 24ο Πρόεδρο των ΗΠΑ) που, έχοντας χάσει ως Πρόεδρος εκλογές, κατέβηκε ξανά σε εκλογές και τις κέρδισε. Σε κάθε περίπτωση, αν δεν υπάρχει συντριπτική επικράτηση (landslide victory) – που δεν φαίνεται ως πιθανή – ούτε μια νίκη του Donald Trump ούτε αυτή της Kamala Harris δεν θα μπορεί να χαρακτηριστεί ως έκπληξη.

Μια έκπληξη των εκλογών θα μπορούσε να είναι η αντιμετώπιση της ήττας από το επιτελείο και τους υποστηρικτές της πλευράς που θα αποτύχει στην διεκδίκηση της Προεδρίας. Ήδη φημολογείται έντονα ότι και οι δύο πλευρές έχουν συγκροτήσει μεγάλες (και ακριβές) ομάδες δικηγόρων που θα αμφισβητήσουν δικαστικά το αποτέλεσμα σε διάφορα fora με πρωτοφανή ένταση, σε συνέχεια της πρόσφατη αμερικάνικη ιστορία μας δίνει παραδείγματα αμφισβήτησης του εκλογικού αποτελέσματος βλ. γεγονότα στο Καπιτώλιο το 2020 και ανακήρυξη του Προέδρου Bush ως νικητή στις εκλογές του 2020 έναντι του Γερουσιαστή Al Gore από το Ανώτατο Δικαστήριο 36 μέρες μετά την ημέρα των εκλογών μετά την ολοκλήρωση της καταμέτρησης στη Florida. (Bush v. Gore 531 U.S. 98 (2000))

Ωστόσο, η ανθεκτικότητα, το βάθος και η ποιότητα των θεσμών της Αμερικανικής Δημοκρατίας δεν αφήνει πολλά περιθώρια εκπλήξεων. Όσο οριακό και να είναι το αποτέλεσμα και παρά τις όποιες νομικές μάχες δοθούν το πολιτικό και συνταγματικό σύστημα των ΗΠΑ σχεδιάστηκε για να μπορεί να αντέξει οποιουσδήποτε κραδασμούς. Εξάλλου, το έχει αποδείξει πολλές φορές στην πράξη.

*Ο Ορέστης Ομράν είναι διεθνής δικηγόρος, διδάκτωρ συγκριτικού συνταγματικού δικαίου και ειδικός σε θέματα οικονομίας και ενέργειας.