Αναλυτές πιστεύουν ότι μόνο ένα ποσοστό αναποφάσιστων ενδέχεται να επηρεαστεί καταλυτικά. Η εύκολη απάντηση στο ερώτημα «ποιος ωφελείται» θα αφορούσε στη Μαρίν Λεπέν, η οποία έχει θέσει το ζήτημα της ασφάλειας και το μεταναστευτικό στην κορυφή της προεκλογικής εκστρατείας της. Ωστόσο, δεν αποκλείεται να βγει ωφελημένος ο δεξιός υποψήφιος Φρανσουά Φιγιόν, αν και είχε θέσει την οικονομία στην κορυφή του δικού του προεκλογικού αγώνα. Η επίθεση από ένα σεσημασμένο ισλαμιστή εναντίον αστυνομικών στα Ηλύσια Πεδία -με αποτέλεσμα ένα νεκρό και τρεις τραυματίες- έγινε τη νύχτα της Πέμπτης, ενώ κορυφωνόταν η τελευταία τηλεμαχία των υποψηφίων για το σημερινό πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών. Οπως ήταν αναμενόμενο, η μάχη επικεντρώθηκε στα ζητήματα της ασφάλειας, με τη Λεπέν και τον Φιγιόν να ανταγωνίζονται σε σκληρή ρητορική για το μεταναστευτικό και τα ζητήματα ασφάλειας.

Η Μαρίν Λεπέν επανέλαβε την αντιμεταναστευτική πλατφόρμα του κόμματός της, καλώντας σε άμεση απέλαση όλων των ξένων που ζουν στη Γαλλία κι έχουν φάκελο στις μυστικές υπηρεσίες. «Πρέπει να κλείσουμε τα σύνορα, να ενισχύσουμε τους ελέγχους», δήλωσε τονίζοντας ότι η τρομοκρατική οργάνωση Ισλαμικό Κράτος (ISIS), που ανέλαβε την ευθύνη για την επίθεση στο Παρίσι, έχει κηρύξει πόλεμο. «Δεν μπορούμε να παραδώσουμε στα παιδιά μας μια χώρα η οποία δεν είναι ικανή να τα υπερασπιστεί», είπε η αρχηγός του Εθνικού Μετώπου.

Ο Φρανσουά Φιγιόν έσπευσε αμέσως να μιλήσει για τη μάχη εναντίον του «ισλαμικού ολοκληρωτισμού» που πρέπει να δώσει η Γαλλία και υποσχέθηκε να επεκτείνει το καθεστώς έκτακτης ανάγκης που ισχύσει στη Γαλλία από τον Νοέμβριο του 2015 -από την επίθεση στο Μπατακλάν- και ζήτησε προσέγγιση με τη Ρωσία για την αντιμετώπιση της διεθνούς τρομοκρατίας. Στην τελευταία του ομιλία πριν από τις κάλπες προσπάθησε να πείσει για την αξιοπιστία του ως επικεφαλής του Στρατού και των Σωμάτων Ασφαλείας – όπως είναι ο ρόλος του προέδρου της γαλλικής Δημοκρατίας.

Κύριο μέλημα του Φιγιόν ήταν να εμφανιστεί πιο «προεδρικός» από το φιλελεύθερο, Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος έχει θέσει υποψηφιότητα ως ανεξάρτητος, χωρίς να στηρίζεται από κόμμα. Αντίθετα με τον Φιγιόν, ο ήπιων τόνων Μακρόν, που θεωρείται το φαβορί του σημερινού γύρου για την πρώτη θέση -οι τελευταίες δημοσκοπήσεις τον φέρουν να προηγείται με μικρή διαφορά της Λεπέν-, δεν προσπάθησε να διαγωνιστεί τη Λεπέν σε ψηλούς τόνους. Επέμεινε στο πρόγραμμά του για τη μείωση της ανεργίας στο 7% και τάχθηκε εναντίον της όποιας προσπάθειας να γίνει εκμετάλλευση του αιματηρού τρομοκρατικού γεγονότος για λόγους πολιτικούς. Οπως είπε, δεν θα πρέπει η επίθεση στο Παρίσι να επηρεάσει τους ψηφοφόρους γεμίζοντάς τους με φόβο και προκαλώντας πόλωση. Σχολίασε τις δηλώσεις της αντιπάλου του (περί σφραγίσματος των συνόρων κ.λπ.) ως μια «λύση που δεν είναι τόσο απλή».

Ψύχραιμος ήταν και ο υποψήφιος της ριζοσπαστικής Αριστεράς Ζαν-Λικ Μελανσόν, ο οποίος είπε ότι οι υποψήφιοι δεν θα πρέπει να υποχωρήσουν στη βία. Ο Μελανσόν βρέθηκε τις τελευταίες εβδομάδες να διεκδικεί μια θέση ανάμεσα στους πρώτους υποψηφίους, χάρις στην επιτυχημένη εκστρατεία του στα κοινωνικά δίκτυα και στην ευγλωττία του στις τηλεμαχίες.

Ο κόσμος γυρίζει την πλάτη στα «παραδοσιακά» κόμματα

Η μάχη των «παραδοσιακών» κομμάτων στη Γαλλία θα είναι πολύ σκληρή αυτή την Κυριακή – και με αμφίβολα αποτελέσματα. Η γκωλική Δεξιά και οι Σοσιαλιστές, οι δύο παρατάξεις που κυριάρχησαν στη γαλλική πολιτική σκηνή και μονοπώλησαν το ενδιαφέρον των ψηφοφόρων μεταπολεμικά, παραχωρούν τη θέση τους στις λεγόμενες αντισυστημικές δυνάμεις, όπως είναι το κόμμα της Μαρίν Λεπέν, του αριστερού Ζαν Λικ Μελανσόν, αλλά και του Εμανουέλ Μακρόν υπό την έννοια ότι πρόκειται για έναν «πολιτικό κομήτη» που δεν στηρίζεται παρά μόνο στον εαυτό του. Το εκλογικό σώμα θέλει αλλαγές προσώπων και στρέφεται σε «αντικαθεστωτικές» δυνάμεις σε όλους τους πολιτικούς χώρους, απογοητευμένο από τα πενιχρά αποτελέσματα που είχαν οι δύο προηγούμενες προεδρίες και κυρίως αυτή του Ολάντ, στην καταπολέμηση της ανεργίας, στην ανάπτυξη και την καταπολέμηση της ευνοιοκρατίας. Οι φιλελεύθεροι, κεντρώοι και πολλοί από τους Σοσιαλιστές θα προτιμήσουν τον Εμανουέλ Μακρόν, ενώ οι νέοι ψηφοφόροι θα ρίξουν την ψήφο τους στον Μελανσόν, ο οποίος δεν συμμάχησε με το Κομμουνιστικό Κόμμα, γεγονός που του επέτρεψε να βγει από τα όρια της ριζοσπαστικής Αριστεράς και να προσεγγίσει ψηφοφόρους από διάφορους χώρους.

Καθοριστικές για το μέλλον της Ευρώπης οι γαλλικές εκλογές

Λίγο πριν από την κάλπη, οι δημοσκοπήσεις στη Γαλλία δείχνουν τους υποψηφίους να είναι σε μάχη στήθος με στήθος. Οι διαφορές είναι ελάχιστες και οι πιθανότητες είναι ίσες και για τους τέσσερις πρωταγωνιστές της προεκλογικής περιόδου. Εννοώ τους Μακρόν, Λεπέν, Φιγιόν, Μελανσόν. Αν ως σύστημα θεωρήσουμε τους ανθρώπους του χρήματος και των ισχυρότερων ΜΜΕ, τότε ο «άνθρωπός» τους είναι ο νεαρός, πρώην υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Ολάντ, Εμανουέλ Μακρόν. Αν ως αντι-σύστημα θεωρήσουμε τις δύο ιδεολογικά αντίθετες τάσεις, αυτής της Μαρίν Λεπέν από τα «ακροδεξιά» και του Ζαν Λικ Μελανσόν από τα «ακροαριστερά», τότε αυτοί οι δύο υποψήφιοι έχουν ανέβει στα ποσοστά τους με μια εντυπωσιακή σταθερότητα. Ειδικά ο Μελανσόν έκανε μια απρόσμενα θετική μοναχική πορεία στο γαλλικό πολιτικό τοπίο. Κι ο Φιγιόν; Πού τοποθετείται; Ανάμεσα στα δύο. Οπως και το πρόγραμμα διακυβέρνησης που προτείνει. Δηλαδή ένας συνδυασμός συντηρητικών παραδοσιακών αξιών (σεβασμός σε έθνος, πατρίδα, θρησκεία, πολιτισμική γαλλική ταυτότητα και Ιστορία) και φιλελεύθερων προτάσεων στην οικονομία. Πρόκειται για ένα σύστημα «αντί σύστημα», που παρά τα προσωπικά σκάνδαλα του ιδίου έχει πολλές πιθανότητες επιτυχίας λόγω της σωστής ανάλυσης που έχει κάνει των προβλημάτων και των αδυναμιών της παγκοσμιοποίησης.

Αν πρέπει να συγκρατήσουμε δύο πράγματα βασικά απ’ όλη την προεκλογική περίοδο, αυτά θα ήταν τα εξής: Πρώτον, τις πολιτικές ιδέες και τα προγράμματα αντικατέστησε η σκανδαλολογία συνοδευόμενη από πολιτική ηθικολογία (που στηρίζεται πολλές φορές σ’ έναν πολιτικό και συχνά υποκριτικό πολιτικό μοραλισμό – πρόκειται για το moral και όχι για την ηθική). Ποτέ το πολιτικό επίπεδο της αντιπαράθεσης υποψηφίων δεν έπεσε τόσο χαμηλά στη γαλλική πολιτική σκηνή όσο σήμερα. Και δεύτερον, την πολιτική ατζέντα την καθόρισε η Μαρίν Λεπέν. Ζητήματα όπως εθνική ταυτότητα, μεταναστευτικό, ασφάλεια, κριτική στην παγκοσμιοποίηση, που σήμερα απασχολούν όλους τους υποψηφίους, τα έβαλε εδώ και πολύ καιρό στο τραπέζι των συζητήσεων η Μαρίν Λεπέν. Εφτασαν, μάλιστα, προεκλογικά οι αντίπαλοί της να συναγωνίζονται για το ποιος θα έπαιρνε τα περισσότερα στοιχεία από τις προτάσεις της ώστε να γοητεύσει τους ψηφοφόρους της «ωφέλιμης ψήφου» και να σταθεί στην τελική αναμέτρηση ως αντίπαλος απέναντι στην πρόεδρο του κόμματος του Εθνικού Μετώπου. Οι δε δημοσκόποι θεωρούν ότι ο αντίπαλος της Λεπέν, όποιος και να ’ναι, θα τη νικήσει μη επιτρέποντάς της να περάσει το 30% τουλάχιστον. Δηλαδή περίπου 1 στους 3 Γάλλους ψηφοφόρους ασπάζεται τις ιδέες της. Κι είναι εδώ ακριβώς η δύναμη της Λεπέν. Και να χάσει τις εκλογές, που είναι αρκετά πιθανό μαθηματικά, θα έχει κερδίσει τη μάχη της αλλαγής τής έως τώρα πολιτικής ατζέντας. Αν είναι αντίπαλός της ο Φιγιόν, τότε θα έχει ισχυρό αντίπαλο που θα της πάρει κόσμο. Αν είναι ο Μακρόν ή ο Μελανσόν, θα έχει βάλει υποθήκη για το μέλλον της. Γιατί όποτε είχε απέναντί της σοσιαλιστές ή αριστερόφρονες, ενισχυόταν σε ψήφους.

Οι γαλλικές εκλογές είναι καθοριστικές για το μέλλον της Ευρώπης. Με το αποτέλεσμά τους θα φανεί τι πορεία θα πάρει αυτή. Πάντως, καλό θα ήταν οι ευρωκράτες των Βρυξελλών να αναλύσουν σωστά τη γαλλική πραγματικότητα για να αλλάξουν ό,τι πρέπει, ό,τι ζητούν οι λαοί. Αλλιώς θα έχουν πολλές δυσάρεστες εκπλήξεις στη συνέχεια.

ΑΛΙΚΗ ΚΟΤΖΙΑ
[email protected]

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής