Οι δύο αντισυστημικοί υποψήφιοι, Μαρίν Λεπέν και Ζαν-Λικ Μελανσόν, το έχουν αντιληφθεί πάρα πολύ καλά. Γι’ αυτό υπαινίσσονται πως ένας «εκβιασμός» τους προς την Ε.Ε. θα έχει ασύγκριτα μεγαλύτερη βαρύτητα από τις δονκιχωτικές κραυγές του Αλέξη Τσίπρα στην αρχή της θητείας του. «Εγώ δεν είμαι Τσίπρας να κάθομαι να με προσβάλλει ο Σόιμπλε 17 ώρες. Το όπλο μου είναι η δεύτερη θέση της Γαλλίας στην ευρωζώνη και το μέγεθός της, κι αυτό οι Γερμανοί δεν μπορούν να το αντιμετωπίσουν», τόνισε ο Μελανσόν για να δείξει ότι το δικό του αριστερό εγχείρημα έχει ρεαλιστικές δυνατότητες επιτυχίας.
Κάτι τέτοιες παρεμβάσεις έκαναν την Κριστίν Λαγκάρντ να δηλώνει ότι η καρδιά της θα πάει στη θέση της μόνο όταν το βράδυ της 7ης Μαΐου θα έχει εκλεγεί στη θέση του Φρανσουά Ολάντ ένας υποψήφιος «που δεν θα προκαλεί αναταράξεις στην ευρωζώνη και στην παγκόσμια οικονομία» – με άλλα λόγια, ένας εκ των Εμανουέλ Μακρόν ή Φρανσουά Φιγιόν. Χωρίς να είναι σίγουρο ότι οι Λεπέν, Μελανσόν θα υλοποιήσουν τις ακραίες τους εξαγγελίες, αν καταλάβουν τα Ηλύσια, και μόνο η παρουσία τους είναι αρκετή για να προκαλέσει τριγμούς στο κλονιζόμενο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, δεδομένου ότι συνιστούν αποσταθεροποιητικούς παράγοντες σε ένα ήδη ασταθές και ρευστό τοπίο.
Οπωσδήποτε ο πρώτος γύρος έχει μια «άγρια ομορφιά», καθώς οι δημοσκοπήσεις αφήνουν παράθυρο για έξι διαφορετικές «διασταυρώσεις» ανάμεσα σε τέσσερις περίπου ισοδύναμους υποψηφίους – κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά στα χρονικά της Πέμπτης Δημοκρατίας. Εξίσου πρωτόγνωρη θα είναι η απουσία του υποψηφίου των Σοσιαλιστών, Μπενουά Αμόν, από τη διεκδίκηση της προεδρίας, εξέλιξη που δεν οφείλεται μόνο στην παταγώδη αποτυχία του Ολάντ, αλλά και στο υπερβολικά αριστερό πρόγραμμα του Αμόν, που τον φέρνει πολύ κοντά στον Μελανσόν και στρέφει με τους μετριοπαθείς ψηφοφόρους του PS στο φιλελεύθερο Μακρόν.
Οι Μακρόν-Φιγιόν έχουν το πλεονέκτημα ότι μπορούν να «αλληλοψηφιστούν» στο β’ γύρο, καθώς, παρά τις επιμέρους διαφορές τους, ανήκουν στο ευρωπαϊκό-φιλελεύθερο στρατόπεδο. Ασύγκριτα δυσκολότερη θα είναι η ώσμωση ανάμεσα στους ψηφοφόρους Λεπέν και Μελανσόν, καθώς, παρά την κοινή αντίθεσή τους στην παγκοσμιοποίηση και τη γερμανική Ευρώπη, τους χωρίζει άβυσσος σε ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εθνικής ταυτότητας και ασφάλειας.
Τα 6 πιθανά ζευγάρια του Β΄ γύρου
1. ΜΑΚΡΟΝ VS ΛΕΠΕΝ
Εως τον Μάρτιο εθεωρείτο το σίγουρο δίδυμο του «τελικού» και παραμένει φαβορί, έστω με βραχεία κεφαλή. Η πρόκρισή τους θα συνιστά… Βατερλώ για τις παραδοσιακές δυνάμεις της Δεξιάς και της Αριστεράς (γκωλικοί-σοσιαλιστές) που αναμετρούνταν τις τελευταίες δεκαετίες για την προεδρία της Γαλλίας. Η αναμέτρησή τους θα οξύνει την κοινωνική πόλωση, δίνοντας αυξημένη βαρύτητα στις βουλευτικές εκλογές που θα ακολουθήσουν τον Μάιο. Για να κυβερνήσει η Λεπέν θα χρειαστεί να προσεταιριστεί τμήματα της συντηρητικής Δεξιάς, καθώς το Εθνικό Μέτωπο λόγω εκλογικού συστήματος βγάζει ελάχιστους βουλευτές (τουλάχιστον μέχρι τώρα). Οσο για τον Μακρόν, ελλείψει «προσωπικού» κόμματος, θα προσπαθήσει να συγκροτήσει μια «προεδρική κοινοβουλευτική πλειοψηφία» από κεντροδεξιούς και κεντροαριστερούς σχηματισμούς.
Δημοσκοπήσεις
Κατά μέσο όρο ο Μακρόν επικρατεί της Λεπέν με 60%-65% έναντι 30%-35%, άρα η νίκη του προεξοφλείται με σχετική βεβαιότητα.
2. ΦΙΓΙΟΝ VS ΛΕΠΕΝ
Αλλο ένα… σίγουρο ζευγάρι έως τα τέλη Ιανουαρίου, οπότε ξεπετάχτηκε ο Μακρόν. Ενώ ο Φιγιόν ήταν σούπερ φαβορί για την προεδρία, το σκάνδαλο κοινοβουλευτικής μισθοδοσίας της γυναίκας και των παιδιών του τον μετέτρεψε σε αουτσάιντερ, που φορτσάρει δυνατά τις τελευταίες μέρες μήπως και προλάβει (τον βοηθά σε αυτό η στήριξη του Σαρκοζί στο… παρά πέντε). Αρκετά δεξιός -αλλά όχι όσο η Λεπέν- ο 63χρονος Φιγιόν θα ποντάρει στη «χρήσιμη» ψήφο, ώστε να πάρει τη ρεβάνς από τους σοσιαλιστές για το 2012, χωρίς να βάλει τη Γαλλία σε περιπέτειες. Αλλωστε, παρά τις φιλορωσικές τάσεις του και τις αιχμές περί εθνικής κυριαρχίας, μπορεί να τα βρει καλύτερα με το Βερολίνο. Η αναμέτρηση θα θέσει αντιμέτωπες δύο διαφορετικές Γαλλίες: μια πιο ηλικιωμένη, κοινωνικά ασφαλή και οικονομικά εύρωστη απέναντι στην άνεργη νεολαία της αποβιομηχανισμένης επαρχίας και στην υποβαθμισμένη ύπαιθρο. Στη Νότια Γαλλία αναμένεται… σφαγή.
Δημοσκοπήσεις
Ο Φιγιόν είναι φαβορί αλλά όχι αδιαφιλονίκητο, λόγω και της αστάθειας των εκλογέων. Προβλέπεται να επικρατήσει με 55%-58% έναντι 42%-45%.
3. ΜΑΚΡΟΝ VS ΦΙΓΙΟΝ
Το δίδυμο που θα… βοηθήσει τη Λαγκάρντ, τις Βρυξέλλες και τις αγορές να χαλαρώσουν από αύριο βράδυ. Μολονότι ο Μακρόν προβάλλει ως φαβορί στις δημοσκοπήσεις, ο Φιγιόν θα μπορούσε να απευθυνθεί στο αντι-αριστερό αίσθημα και τη «δεξιά ψυχή» των οπαδών της Λεπέν, καλώντας τους να μη χάσουν την ευκαιρία να διώξουν μια και καλή τους Σοσιαλιστές από το προεδρικό μέγαρο, παίρνοντας ρεβάνς για το 2012. Προκειμένου να «ρεφάρει» τα προσωπικά του σκάνδαλα ο Φιγιόν θα στριμώξει τον Μακρόν σε θέματα ασφάλειας και μετανάστευσης, χωρίς φυσικά να κάνει παραχωρήσεις στις θατσερικές θέσεις του για την οικονομία. Στην προεκλογική εκστρατεία ο Μακρόν παρουσίασε πιο κοινωνικό πρόσωπο, ενώ ο Φιγιόν δεν ανακάλεσε ποτέ την εξαγγελία του για 500.000 απολύσεις στο Δημόσιο.
Δημοσκοπήσεις
Ο Μακρόν προαλείφεται νικητής με ποσοστά της τάξης του 60%-65% έναντι 30%-35% του Φιγιόν. Η ανατροπή θα ήταν έκπληξη πρώτου μεγέθους.
4. ΜΑΚΡΟΝ VS ΜΕΛΑΝΣΟΝ
Μια ανελέητη σύγκρουση ανάμεσα στην «ακραία δεξιά» και την «ακραία αριστερή» πτέρυγα του Σοσιαλιστικού Κόμματος, ερήμην του… επίσημου κομματικού υποψηφίου Μπενουά Αμόν που συνθλίβεται στις μυλόπετρες. Θα είναι μία από τις πιο πολωτικές αναμετρήσεις με διαιτητή την απούσα Δεξιά, η οποία είναι σίγουρο ότι θα προτιμήσει το συστημικό Μακρόν έναντι του «επικίνδυνου κομμουνιστή, λαϊκιστή και αντιευρωπαϊστή» Μελανσόν, που υπόσχεται Συντακτική Εθνοσυνέλευση και απειλεί τον Σόιμπλε και τη Γερμανία με διάλυση της Ε.Ε. Ενα σημαντικό κομμάτι των ψηφοφόρων της Λεπέν θα στραφεί στον αντισυστημικό Μελανσόν, αλλά θα είναι αρκετό για να αντισταθμίσει τα κέρδη του Μακρόν από το Κέντρο και τη Δεξιά; Ο Μελανσόν δεν θα χάσει ευκαιρία να «στιγματίσει» τον αντίπαλό του ως άνθρωπο των τραπεζών και της Γερμανίας ούτε όμως ο Μακρόν θα μείνει με σταυρωμένα τα χέρια.
Δημοσκοπήσεις
Ο Μακρόν προηγείται με καθαρή, αλλά όχι συντριπτική διαφορά. Στην καλύτερη περίπτωση φτάνει το 60%-40% και στη χειρότερη το 54%-46%.
5 ΜΕΛΑΝΣΟΝ VS ΦΙΓΙΟΝ
Το στατιστικά λιγότερο πιθανό σενάριο, καθώς οι δύο υποψήφιοι μάχονται στις δημοσκοπήσεις για την τρίτη θέση. Ενας από τους δύο μπορεί να σπάσει το δίδυμο Μακρόν-Λεπέν, αλλά αν το πετύχουν αμφότεροι θα αναγκάσουν τους δημοσκόπους να… σκίσουν τα πτυχία τους (όχι ότι θα είναι η πρώτη φορά που πέφτουν έξω). Με την επιτυχημένη εκστρατεία του και τα καίρια συνθήματά του, ο Μελανσόν κέρδισε ακόμη και δυσαρεστημένα τμήματα του γκωλικού δεξιού ακροατηρίου, που όμως δεν είναι σίγουρο ότι θα τον ακολουθήσουν ως την κάλπη – ιδιαίτερα αν έχουν ένα «δικό τους» υποψήφιο. Οι αγορές θα στηρίξουν τον Φιγιόν, αλλά είναι άγνωστο τι στάση θα κρατήσουν οι ψηφοφόροι του Μακρόν – φυσικά και ο ίδιος. Πολλοί λεπενικοί λόγω ιδεολογικής συγγένειας θα στραφούν στον Φιγιόν. Ένα, πράγματι, παράξενο και απρόβλεπτο ζευγάρι.
Δημοσκοπήσεις
O Mελανσόν νικά με ποσοστά γύρω στο 57%-43% (!) αλλά δεν είναι σίγουρο ότι θα αντέξει σε μια συσπείρωση της Δεξιάς και των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων.
6. ΛΕΠΕΝ VS ΜΕΛΑΝΣΟΝ
Η επιστροφή στο Μεσοπόλεμο. Ο απόλυτος εφιάλτης των αγορών, της Ευρωπαϊκής Ενωσης, της… Γουόλ Στριτ και του παγκόσμιου οικονομικού και γεωπολιτικού συστήματος. Δύο αντι-ευρωπαίοι λαϊκιστές να διεκδικούν την προεδρία μιας πυρηνικής δύναμης, χώρας του G7 και του ΝΑΤΟ, δεύτερης οικονομίας της ευρωζώνης και κοιτίδας του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού. Το σοκ θα είναι μεγαλύτερο και από το Brexit, με αποτέλεσμα κάποιοι Γάλλοι να αναζητήσουν διαβατήρια για το εξωτερικό. Οσο κι αν το σύστημα φοβάται τη Λεπέν, είναι σίγουρο ότι θα την προτιμήσει μπροστά στον κίνδυνο ενός δεύτερου ατυχήματος «τύπου ΣΥΡΙΖΑ» στην ευρωζώνη – και μάλιστα πολύ πιο σοβαρού από το πρώτο. Αναμένεται τεράστια πόλωση σε κοινωνικό επίπεδο, κατά την οποία ο οξυδερκής Μελανσόν αναμένεται να θέσει τη «δημοκρατική Γαλλία» προ των ευθυνών της. Θα βοηθήσει τον εαυτό του βάζοντας νερό στο αντισυστημικό κρασί του; Κανείς δεν ξέρει.
Δημοσκοπήσεις
Προδικάζεται άνετη επικράτηση του Μελανσόν με περίπου 57%-43%. Ουδείς όμως αμφιβάλλει ότι οι μέρες έως την 7η Μαΐου θα κυλήσουν σε μια κόλαση…
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ
[email protected]
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής