Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος

Η υποστήριξη που παρείχε έντονα η Αγκυρα στην ισλαμική οργάνωση Χαμάς, σε συνδυασμό με την ευρύτερη Μουσουλμανική Αδελφότητα (που εκπροσωπούν από κοινού διαφορετική προσέγγιση σε θεολογικά και άλλα ζητήματα συγκριτικά με το Ριάντ, το Κάιρο και το Αμπου Ντάμπι), καθώς και με τη ρήξη που εμφανίστηκε επί σχεδόν τρία χρόνια μεταξύ του Εμιράτου του Κατάρ και των συγκεκριμένων τριών κρατών (με την Αγκυρα για πολλούς και διαφόρους λόγους να υποστηρίζει την Ντόχα), οδήγησε την Τουρκία (παρά την επικράτηση των δυνάμεών της στα μέτωπα της βόρειας Συρίας και της Λιβύης) σε εχθρότητα, επιμέρους ανταγωνισμούς για επιρροή, καθώς και διαπροσωπικές αντιπαραθέσεις σε ανώτατο επίπεδο.

Στα χρόνια αυτά μετά την Αραβική Ανοιξη, ο Ερντογάν και το Κόμμα του της Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης υποστήριξαν τα πολιτικά κινήματα του Ισλάμ σε πολλές χώρες, κάτι που θεωρούταν απειλή για τις μοναρχίες του Κόλπου, όπως τα ΗΑΕ. Να σκεφθεί κανείς ότι ο Ερντογάν το 2016 είχε κατηγορήσει τον ντε φάκτο ηγέτη των ΗΑΕ ως τον άνθρωπο που χρηματοδότησε το καλοκαίρι εκείνης της χρονιάς τη απόπειρα του γκιουλενικού πραξικοπήματος κατά του Ερντογάν.

Η Τουρκία θεωρούταν στα ΗΑΕ τα τελευταία χρόνια «ως ηγέτιδα δύναμη», σε συνεργασία με το Κατάρ, στη συγκρότηση ενός δικτύου Σουνιτών ισλαμιστών σε όλη την περιοχή, που θα μπορούσε να ανταγωνιστεί ή ακόμα και να ξεπεράσει το δίκτυο σιιτικών ένοπλων συμμοριών του Ιράν σε γειτονικές αραβικές χώρες και να προκαλέσει εσωτερική αποσταθεροποίηση σε γειτονικές αραβικές χώρες. Αλλά αυτό δεν προέκυψε. Αντίθετα, η Μουσουλμανική Αδελφότητα έχει σχεδόν καταρρεύσει ως βιώσιμο πολιτικό σχέδιο και επομένως η Τουρκία εμφανίζεται πολύ λιγότερο απειλητική συγκριτικά με το χθες.

Τα πράγματα άλλαξαν στα μέσα του περασμένου φθινοπώρου, με την επίσκεψη του ντε φάκτο ηγέτη των ΗΑΕ Μοχάμεντ μπιν Ζαγιέντ αλ Ναχιάν στην Τουρκία και την υπογραφή πολλών συμφωνιών, ως και την προώθηση ισχυρότατων επενδυτικών «ενέσεων» στους τομείς του εμπορίου, του τουρισμού, των κατασκευών, της τεχνολογίας, της γεωργίας, της άμυνας στη δοκιμαζόμενη τουρκική οικονομία (νομισματική κρίση, υψηλός πληθωρισμός κ.ά.).

Την προηγούμενη εβδομάδα ο Ερντογάν -και εν μέσω της σφοδρής ουκρανορωσικής κρίσης- επισκέφθηκε το Αμπου Ντάμπι και το Ντουμπάι (την τεράστια Εκθεση), όπου υπεγράφησαν επιπρόσθετες συμφωνίες που επαναφέρουν τις διμερείς σχέσεις σε ιδιαίτερα αναβαθμισμένη μορφή συνεργασίας. Τα Εμιράτα ήδη τα έχει επισκεφθεί ο ΥΠΕΞ Τσαβούσογλου, ενώ μέσα στην άνοιξη αναμένονται η επίσκεψη του υπουργού Αμυνας Χουλουσί Ακάρ και η υπογραφή πολλών επιμέρους αμυντικοβιομηχανικών συμφωνιών. Ηδη Εμιρατινοί στρατιωτικοί έχουν πραγματοποιήσει πολυήμερες επισκέψεις στις κορυφαίες εταιρίες αμυντικού υλικού της Τουρκίας σε Αγκυρα, Μπαλικεσίρ, Εσκισεχίρ, Μαλάτεια κ.α. (ASELSAN, ROKETSAN TAI, BAYKAR κ.ά.).

Αίσθηση πάντως προκάλεσε η θερμή υποδοχή που επιφύλαξαν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα στον Ερντογάν, επαινώντας τους ανανεωμένους δεσμούς μεταξύ των δύο κρατών μετά τα χρόνια ανταγωνισμού, μποϊκοτάζ προϊόντων, αλλά και σκληρών αλληλοκατηγοριών.

Το εμβληματικό Μπουρτζ Χαλίφα του Ντουμπάι, το υψηλότερο κτίριο στον κόσμο, φωτίστηκε με τα χρώματα της τουρκικής σημαίας και τις λέξεις «Hos Geldiniz», που στα τουρκικά σημαίνουν «καλώς όρισες». Λίγο περισσότερο από ένα χρόνο πριν, οι πτήσεις Ντουμπάι – Κωνσταντινούπολη είχαν ανασταλεί για μήνες, ενώ απαγορευόταν η πρόσβαση των ΗΑΕ σε τουρκικούς κρατικούς ειδησεογραφικούς ιστοτόπους χωρίς VPN.

Ορισμένοι βασικοί οικονομικοί παράγοντες έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην επερχόμενη αλλαγή, ενώ αναμένεται επίσκεψη του Ερντογάν μέσα στις επόμενες εβδομάδες στη Σαουδική Αραβία, ως και επίσκεψη του Ισραηλινού προέδρου Χέρτζογκ στην Αγκυρα.

Η κυβέρνηση του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, η οποία έχει σηματοδοτήσει ότι δεν δίνει πλέον «λευκή κάρτα» στους συμμάχους της στον Κόλπο, είναι πιθανότατα ένας ακόμη παράγοντας. Η αμερικανική κυβέρνηση – χωρίς να φαίνεται- έχει ενισχύσει την Αγκυρα στη νέα διπλωματική της κίνηση ειδικά με τα ΗΑΕ και το Ισραήλ. Εκτιμάται ότι στις δύο πλευρές βλέπουμε την επανεμφάνιση του πραγματισμού μετά από χρόνια αντιπαραθέσεων και τυχοδιωκτισμού στην εποχή του Τραμπ.

Η Ελλάδα θα πρέπει να παρακολουθεί συνεχώς τις εν εξελίξει αναβαθμισμένες επαφές της Αγκυρας με τα παραπάνω τέσσερα κράτη, γιατί πιθανότατα να έχουμε «διαφοροποιήσεις» στο μέχρι τώρα κλίμα των διμερών επαφών, που γνωρίσαμε τα τελευταία 3-4χρόνια.

*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής

Ακολούθησε το eleftherostypos.gr στο Google News και μάθε πρώτος όλες τις ειδήσεις 

Ειδήσεις σήμερα

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr