Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προειδοποίησε και χθες τα κράτη-μέλη για τις σοβαρότατες επιπτώσεις, δεδομένου ότι εάν δεν βρεθεί άμεσα συμφωνία, από τις αρχές του επόμενου έτους η Ε.Ε. θα λειτουργεί με προϋπολογισμό που θα χρηματοδοτεί μόνο τις απολύτως αναγκαίες δαπάνες.

Οι δύο χώρες αρνούνται κατηγορηματικά να αποδεχθούν οποιαδήποτε διασύνδεση της χορήγησης κοινοτικών κονδυλίων στα κράτη-μέλη με την προηγούμενη τήρηση των κανόνων του κράτους δικαίου. Η άρνηση αυτή εξηγείται από το γεγονός ότι οι κυβερνήσεις τους βρίσκονται στο στόχαστρο της Κομισιόν, η οποία έχει ήδη προσφύγει εναντίον τους στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για παραβιάσεις του κράτους δικαίου, κυρίως μέσω της «άλωσης» της Δικαιοσύνης.

Η συμφωνία

Το ΠΔΠ, που εγκρίθηκε σε επίπεδο Ευρωπαίων ηγετών στις 21 Ιουλίου μετά από τετραήμερες σκληρές διαπραγματεύσεις, έχει συνολικό ύψος 1,1 τρισ. ευρώ για το σύνολο της επταετίας, ενώ οι πόροι του θα χρησιμοποιηθούν από την Κομισιόν ως εγγύηση προκειμένου η Ε.Ε. να δανειστεί στις αγορές τα 750 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για την ανάκαμψη των οικονομικών στα κράτη-μέλη. Χωρίς συμφωνία για το ΠΔΠ δεν μπορεί να ενεργοποιηθεί το Ταμείο Ανάκαμψης. Συνολικά τα δύο πακέτα έχουν προϋπολογισμό περίπου 1,85 τρισ. ευρώ.

Υπενθυμίζεται ότι η γερμανική προεδρία, που εκπροσωπεί τα κράτη-μέλη, κατέληξε τον Νοέμβριο σε συμφωνία με την Ευρωβουλή για το ΠΔΠ, η οποία πρέπει να επικυρωθεί τώρα από το Συμβούλιο (κράτη-μέλη) και την Ολομέλεια της Ευρωβουλής. Σε επίπεδο Συμβουλίου, η Πολωνία και η Ουγγαρία «μπλοκάρουν» τη συμφωνία για τους λόγους που προαναφέρθηκαν. Χωρίς ομοφωνία δεν μπορεί να εγκριθεί ο προϋπολογισμός.

Στην τελευταία συνεδρίαση των μονίμων αντιπροσώπων των κρατών- μελών, την περασμένη βδομάδα, η Κομισιόν προειδοποίησε ότι εάν μέσα στις αμέσως επόμενες μέρες δεν ξεπεραστούν οι διαφωνίες, τότε θα προετοιμάσει ένα σχέδιο χρηματοδότησης της Ε.Ε., το οποίο θα βασίζεται στον προϋπολογισμό του 2020. Στην περίπτωση αυτή δεν μπορεί να χρηματοδοτηθεί καμία νέα δαπάνη, παρά μόνο τα υφιστάμενα κοινοτικά προγράμματα που δεν λήγουν στις 31 Δεκεμβρίου 2020. Πρόκειται για τη λεγόμενη διαδικασία των δωδεκατημορίων, από τον αριθμό των μηνών του ημερολογιακού έτους.

Κάλυψη… τρύπας

Από την 1η Ιανουαρίου το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα συνεισφέρει στον κοινοτικό προϋπολογισμό. Το ΠΔΠ της περιόδου 2021-2027 έχει προβλέψει την κάλυψη αυτής της «τρύπας», ωστόσο αν δεν εγκριθεί από το Συμβούλιο δεν μπορεί να ενεργοποιηθεί η συμφωνία.

Επιπλέον, δεν θα υπάρχουν αρκετά χρήματα για τη χρηματοδότηση της πολιτικής συνοχής, ούτε για το σκέλος των γεωργικών δαπανών που αφορούν την ανάπτυξη της υπαίθρου, θα πληρώνονται μόνο οι εισοδηματικές ενισχύσεις στους αγρότες και οι δαπάνες για την ομαλή λειτουργία των αγορών.

Μπλόκο

Θα είναι αδύνατη η υλοποίηση άλλων προγραμμάτων και δαπανών στο πλαίσιο της εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε., της ανθρωπιστικής βοήθειας, ακόμη και τρεχουσών δαπανών όπως οι διοικητικές.
Δεν θα χρηματοδοτηθούν ούτε καν οι δαπάνες που αφορούν στην καταπολέμηση της πανδημίας του κορονοϊού, αφού κανένας κοινοτικός οργανισμός που ασχολείται με το συντονισμό των πολιτικών δεν θα μπορεί να λειτουργεί ελλείψει προϋπολογισμού. Η Ε.Ε. δεν θα μπορέσει να αγοράσει τα εμβόλια για τα οποία έχει συμφωνήσει με τις πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρίες.

Με άλλα λόγια, η λειτουργία της Ε.Ε. θα παραλύσει, ενώ η μη ενεργοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης θα έχει δραματικές επιπτώσεις για τις χώρες που έχουν πληγεί καίρια από την πανδημία στην οικονομία, όπως η Ιταλία, η Ισπανία, ή ακόμη και η Ελλάδα. Οχι μόνο δεν θα πάρουν την προκαταβολή ύψους 10% από τα ποσά που τους αναλογούν από το εν λόγω Ταμείο, αλλά δεν θα πάρουν ούτε και τα χρήματα της συνιστώσας REACT-EU του Ταμείου Ανάκαμψης, που χρηματοδοτεί με 50 δισ. ευρώ δαπάνες που έγιναν από τον Φεβρουάριο του 2020 μέχρι σήμερα.

Συνεισφορά

Ενδεικτικό της σοβαρότητας του προβλήματος είναι το γεγονός ότι το 2021 ο κοινοτικός προϋπολογισμός και το Ταμείο Ανάκαμψης θα συνεισφέρουν γύρω στα 370 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 133 δισ. ευρώ σε δάνεια, στις προσπάθειες των κρατών-μελών για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας του κορονοϊού στην οικονομία.

Πάνω από 40% των επιχορηγήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης, δηλαδή 210 δισ. ευρώ, και πάνω από 50% των δανείων, δηλαδή 130 δισ. ευρώ, θα αποδεσμευθούν τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του Ταμείου, δηλαδή το 2021. Χωρίς συμφωνία τα χρήματα αυτά, που τόσο μεγάλη ανάγκη έχουν ορισμένες χώρες, δεν μπορούν να αποδεσμευθούν.

Κίνδυνος περικοπών

Χθες ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, αν και δεν μπήκε σε λεπτομέρειες σχετικά με τις επιπτώσεις σε περίπτωση μη συμφωνίας, αναγνώρισε ότι εάν δεν ξεπεραστεί το αδιέξοδο με την Πολωνία και την Ουγγαρία θα υπάρξουν περικοπές στον προϋπολογισμό του 2021 και ότι η Ε.Ε. θα λειτουργεί με τη διαδικασία των δωδεκατημορίων.

Υπενθυμίζεται ότι η χώρα μας από το διπλό αυτό πακέτο, δηλαδή το ΠΔΠ και το Ταμείο Ανάκαμψης, πρόκειται να πάρει 70-72 δισ. ευρώ στη διάρκεια της περιόδου 2021-2027, από τα οποία τα 58-60 δισ. ευρώ είναι επιχορηγήσεις και τα 12,5 δισ. ευρώ δάνεια.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου