Οι εκτελέσεις, τις οποίες η ΜΚΟ χαρακτήρισε «έγκλημα πολέμου», διαπράχθηκαν τη 17η Οκτωβρίου, την ημέρα που ξεκίνησε η ευρείας κλίμακας στρατιωτική επιχείρηση με στόχο την ανάκτηση της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης του Ιράκ, που αποτελεί το τελευταίο προπύργιο του ΙΚ στη χώρα.

Τις πρώτες πρωινές ώρες εκείνης της ημέρας, 30 κάτοικοι του αλ Λαζάγκα και 15 κάτοικοι του αλ Χουντ, περίπου 50 χιλιόμετρα νότια της Μοσούλης, «επιτέθηκαν εναντίον μαχητών του ΙΚ για να τους διώξουν από τα χωριά τους», τα οποία οι τζιχαντιστές είχαν καταλάβει τον Ιούνιο του 2014 και «σκότωσαν 19 μέλη του ΙΚ», εξήγησε η ΜΚΟ σε έκθεσή της.

«Το ΙΚ αντέδρασε στην εξέγερση προχωρώντας σε παράνομες εκτελέσεις ανθρώπων που αιχμαλώτισε κατά τη διάρκεια του ξεσηκωμού, καθώς και αμάχων που δεν είχαν καμιά σχέση» με αυτήν, κατά τη Λάμα Φακίχ, αναπληρώτρια επικεφαλής της διεύθυνσης της HRW για τη Μέση Ανατολή, η τοποθέτηση της οποίας εμπεριέχεται στην έκθεση.

Συνολικά οι τζιχαντιστές «εκτέλεσαν με συνοπτικές διαδικασίες 13 ανθρώπους, ανάμεσά τους δυο μικρά αγόρια», ανέφερε η ΜΚΟ.

Το Παρατηρητήριο αναφέρεται μεταξύ άλλων την περίπτωση του «Σουλεϊμάν», ενός άνδρα 44 ετών που συμμετείχε στην εξέγερση. Οι τζιχαντιστές «τον έπιασαν μαζί με τον ανιψιό του, 14 ετών, που δεν συμμετείχε στην ανταρσία» και κατόπιν «το ΙΚ τους εκτέλεσε και τους δυο», αναφέρει το HRW, επικαλούμενο τον «Χάσαν», έναν αυτόπτη μάρτυρα.

Τελικά οι ιρακινές δυνάμεις ασφαλείας έφθασαν στο χωριό αλ Λαζάγκα στις 19:30 της 17ης Οκτωβρίου και στο χωριό αλ Χουντ το πρωί της επόμενης ημέρας.

Το ΙΚ κατέλαβε μεγάλα τμήματα της ιρακινής επικράτειας το 2014, συμπεριλαμβανομένης της Μοσούλης και της πεδιάδας της επαρχίας Νινευή, όπου βρίσκονται τα δυο χωριά.

Η κατάκτηση των περιοχών αυτών, όπως κι αυτών που έθεσε υπό τον έλεγχό της η οργάνωση στη γειτονική Συρία, συνοδεύτηκε από σωρεία ωμοτήτων, συμπεριλαμβανομένων βιασμών, αποκεφαλισμών και εκτελέσεων.
Οι ιρακινές ένοπλες δυνάμεις, με την υποστήριξη του διεθνούς συνασπισμού υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, έχουν ανακτήσει έκτοτε το μεγαλύτερο μέρος των εδαφών που είχαν απολέσει το 2014.

Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης στη Μοσούλη έχουν ανακαταλάβει μεγάλο μέρος του ανατολικού τμήματος της πόλης, αλλά αντιμετωπίζουν δυσκολίες λόγω της σθεναρής αντίστασης που προβάλουν οι τζιχαντιστές, οι οποίοι συνεχίζουν να ελέγχουν το δυτικό της τμήμα.